سرمقاله


قلب و سلامت معنوی

حسین جلایی نوبری

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 1-4
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.23754

یکی از ابعاد مهم سلامت که در مقایسه‌ با جنبه‌های مختلف آن ارزش و اهمیت بیشتری دارد، سلامت معنوی است. دیگر ابعاد سلامت، مقدمه‌یی برای دستیابی به سلامت معنوی و بهره‌مندی از فضایل روحی و معنوی خواهد بود که همه‌ی انسان‌ها آن را قبول دارند. در حقیقت سلامت معنوی رابطه‌ی مستقیم با سعادت دنیا و آخرت انسان دارد که در ارتباط با خدای متعال دست‌یافتنی است و از این جهت، ارزش بالاتری را به خود اختصاص می‌دهد. در همین زمینه آنچه ظرف سلامت معنوی در وجود انسان محسوب می‌شود قلب آدمی است

 استناد مقاله به این صورت است:

Jalaei Nobari H. Heart and spiritual well-being. J Res Relig Health. 2019; 4(5):1- 4.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.23754

مقالۀ پژوهشی


مقایسه‌ی تنظیم شناختی - هیجانی، منبع کنترل و معناجویی در بین دانشجویان بومی و غیربومی

اسماعیل صدری دمیرچی, فریبا اسماعیلی قاضی‌ولوئی, سارا اسدی شیشه گران, نسیم محمدی

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 5-16
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17208

سابقه و هدف: یکی از دوره‌های حیاتی در جوانی دوره‌ی دانشجویی است که دوره‌ی انتقالی پویا شناخته شده است. عوامل متعددی می‌تواند بر سلامت روانی دانشجویان تأثیرگذار باشد که به‌طورکلی می‌توان آنها را در سه گروه عوامل شخصی، عوامل مربوط به دانشگاه و عوامل اجتماعی تقسیم‌بندی کرد. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه‌‌ی‌ تنظیم‌ شناختی - هیجانی، منبع‌ کنترل و معناجویی در دانشجویان بومی و غیربومی است.

روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع علّی - مقایسه‌یی است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه‌ی دانشجویان بومی و غیربومی دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 94-95 بود که از میان آنان با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس 100 نفر (50 دانشجوی بومی و 50 دانشجوی غیربومی) انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌‌‌ها‌ی‌ تنظیم ‌شناختی - هیجانی گرنفسكي و همکاران، منبعکنترل راتر و معنا‌ در ‌زندگی استیگر و همکاران جمع‌آوری؛ و با استفاده از آزمون تحلیل واريانس چندمتغيّري تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: یافته‌ها نشان داد میانگین نمره‌های منبع کنترل بیرونی در دانشجویان غیربومی نسبت به دانشجویان بومی بیشتر؛ و میانگین نمره‌های منبع کنترل درونی دانشجویان غیربومی کمتر از دانشجویان بومی بود (001/0). علاوه‌براین، دانشجویان بومی نسبت به دانشجویان غیربومی از راهبردهای هیجانی مثبت و کارآمد (تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد برنامه‌ریزی، ارزیابی مجدد مثبت و دیدگاه‌گیری) استفاده می‌کردند (001/0p<). همچنین معنا در زندگی دانشجویان بومی بیشتر از دانشجویان غیربومی بود (001/0p<).

نتیجهگیری: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، سطح بالاتر به‌کارگیری منبع کنترل درونی، راهبرد تنظیم شناختی - هیجانی مثبت و معناجویی در زندگی، نشان‌دهنده‌ی بهزیستی روان‌شناختی و عملکرد بهینه‌ی دانشجویان غیربومی است و لزوم توجه به این جنبه‌ها و تلاش برای رشد و توسعه‌ی آن را گوشزد می‌سازد.

استناد مقاله به این صورت است:

Sadri Damirchi E, Esmaeili Ghazivaloyi F, Asadi Shishegaran S, Mohammadi N. Comparison of the Cognitive Emotion Regulation, Locus of Control and Meaning in life in Native and Non-Native Students. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 5- 16.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17208

 

سابقه و هدف: یکی از عمده‌ترین قشرهای در معرض آسیب زنان سرپرست خانوار هستند که بیش از دیگران در معرض تبعیض‌های اجتماعی و فشارهای روانی قرار دارند. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش دعا و نیایش بر استرس ادراک‌شده‏ی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته‌ی امداد امام خمینی (ره) بود.

روش کار: این پژوهش به شیوه‌‎ی نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه‌ی آماری پژوهش را تمامی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته‌ی امداد امام خمینی (ره) شهر رشت در سال 94-95 تشکیل ‌دادند که از میان آنان با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 30 نفر انتخاب؛ و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. شرکت‌کنندگان گروه آزمایش، 8 جلسه برنامه‌ی آموزشی دعا و نیایش دریافت کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌ی استرس ادراک‌شده‏ی کوهن و همکاران استفاده شد. داده­های به‌دست‌آمده نیز با روش آماری تحلیل کوواریانس تجزیه ‌و تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: یافته‌ها نشان داد که زنان سرپرست خانوار گروه آزمایش نسبت به زنان سرپرست خانوار گروه کنترل در پس‌آزمون، به‌طور معناداری استرس کمتری داشتند و فرضیه‏ی پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش دعا و نیایش بر استرس ادراک‌شده‏ی زنان سرپرست خانوار تأیید ‌شد (01/0>P).

نتیجهگیری: بنابراین، آموزش دعا و نیایش در کاهش استرس ادراک‌شده‏ی زنان سرپرست خانوار اثربخش است.

استناد مقاله به این صورت است:

Sheykholeslami A, Parsa M. The Effectiveness of Prayer Training on Perceived Stress of Women Heading Households Supported by Imam Khomeini Relief Foundation.J Res Relig Health. 2019; 4(5): 17- 26.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17916

 

  

تأثیر مداخله‌ی مذهبی - معنوی بر قدرت درونی زنان مبتلا به سرطان سینه

صفورا داوری, اسحق رحیمیان بوگر, سیاوش طالع‌پسند, محمدرضا اوزی

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 27-44
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.19183

سابقه و هدف: سرطان دارای جنبه‌های مختلف روانی - اجتماعی است که نیاز به استفاده از مداخلات مذهبی - معنوی مکمل در کنار مداخلات پزشکی در مراقبت از این بیماران را ضروری می‌سازد. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف نشان دادن تأثیر مداخله‌ی مذهبی - معنوی بر قدرت درونی زنان مبتلا به سرطان سینه صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش مطالعه‌یی شبه‌تجربی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون در سه گروه آزمایش، دارونما و کنترل است. از زنان مبتلا به سرطان سینه که از مهر ماه سال 95 تا تیر ماه سال 96 به مرکز پرتودرمانی و شیمی‌درمانی امید و درمانگاه‌های تخصصی شهر بندرعباس مراجعه‌ کرده بودند، تعداد 41 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب؛ و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش (14 نفر)، دارونما (14 نفر) و کنترل (13 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش طی ده جلسه مداخله‌ی مذهبی - معنوی و گروه دارونما طی ده جلسه آموزش خنثی دریافت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله‌یی دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ی قدرت درونی و پرسش‌نامه‌ی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون جمع‌آوری؛ و با تحلیل واریانس چندمتغیّره با اندازه‌گیری‌های مکرر تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: یافته‌ها نشان می‌دهد که بین گروه مداخله با گروه کنترل و دارونما در افزایش قدرت درونی کلی و خرده‌مقیاس‌های تعهد، ارتباط، غم و اندوه و جستجو؛ و تحرک تفاوت معنی‌داری وجود داشت (05/0p<).

نتیجهگیری: بر اساس نتایج پژوهش، مداخله‌ی مذهبی - معنوی فردی که مکمل مراقبت‌های پزشکی معمول در نظر گرفته می‌شود، تأثیر مثبتی بر قدرت درونی و خرده‌مقیاس‌های آن در بیماران زن مبتلا به سرطان سینه داشت و می­توان از این مداخله برای بهبود منابع روان‌شناختی در درمان سرطان استفاده کرد.

استناد مقاله به این صورت است:

Davari S, Rahimian Boogar I, Talepasand S, Evazi MR. The effect of spiritual/religious intervention on inner strength in women with breast cancer. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 27- 44.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.19183

رابطه‌ی نگرش مذهبی با علائم روان‌شناختی در زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ارومیه در سال 1395

مرادعلی زارعی‌پور, رضا صادقی, مهدی عبدالکریمی, نغمه قاسمی افشار, محمدسعید جدگال

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 45-56
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.16758

سابقه و هدف: اعتقادات مذهبي یکی از عوامل بسیار مهم در زندگی انسان است و می‌تواند بر سلامت روانی او تأثيرگذار باشد. ازاین‌رو، مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی نگرش مذهبی با علائم روان‌شناختی در زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی - درمانی شهر ارومیه در سال 1395 صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش توصیفی - مقطعی و از نوع همبستگی است. در این مطالعه تعداد 350 زن باردار مراجعه‌کننده به مراكز بهداشتي - درمانی روستایی شهر ارومیه در سه ماهه‌ی چهارم سال 1395 با روش نمونه‌گیری خوشه‌یی تصادفی دو مرحله‌یی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده‌ی پژوهش پرسش‌نامه‌یی دارای سه قسمت بود که بخش اول در مورد اطلاعات جمعیت‌شناختی با 8 سؤال، بخش دوم نگرش مذهبي دارای 25 سؤال و بخش سوم مربوط به سنجش افسردگی، اضطراب و استرس، دارای 21 سؤال بود. زنان باردار پس از توضیح اهداف پژوهش و رضایت نمونه‌ها پرسش‌نامه‌ها را تکمیل کردند. داده‌ها با آزمون‌هاي تی، کای دو، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تحليل شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: در پژوهش حاضر همبستگی معکوس و معناداری بین نگرش مذهبی با افسردگی، اضطراب و استرس مشاهد شد. بدين معني كه هر چه نگرش مذهبی افزايش یابد افسردگی، اضطراب و استرس زنان باردار کاهش پيدا مي‌کند (001/0P<). همچنین بین سازه‌های افسردگی، اضطراب و استرس همبستگی مثبت و معنادار مشاهده شد؛ بدین صورت که با افزایش افسردگی، اضطراب و استرس نیز افزایش می‌یابد (001/0P<).

نتیجهگیری: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، نگرش‌های مذهبيِ قوی‌تر می‌تواند موجب ارتقای سلامت روان زنان باردار شود.

استناد مقاله به این صورت است:

ZareipourMA, Sadeghi R, AbdolkarimiM, Ghasemi Afshar N, Jadgal MS. The relationship between religious attitudes and psychological symptoms in pregnant women referring to Urima health centers in 1395. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 45- 56. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.16758

 

بررسی مقایسه‌یی سلامت روان در بین حافظان قرآن و غیرحافظان قرآن شهر گرگان

جواد لک‌زایی, اکرم ثناگو, علی کاوسی, لیلا جویباری, ابوالفضل کاوسی, زینب حقدوست, حسین نصیری

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 57-66
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17856

سابقه و هدف: با وجود پیشرفت‌هایی که انسان در طول زمان داشته، هنوز به آرامش روانی که از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت اساس زندگی سعادتمندانه محسوب می‌شود، دست نیافته است. ازاین‌رو، لزوم توجه به آموزه‌هاي دینی به‌ویژه قرآن کریم براي تأمین سلامت روان مشخص می‌شود. هدف این پژوهش مقایسه‌ی سلامت روان در بین حافظان قرآن و غیرحافظان قرآن بوده است.

روش کار: در این مطالعه‌ی مورد - شاهدی، 101 نفر از حافظان قرآن شهرستان گرگان با 102 نفر از همتایان غیرحافظ قرآن از نظر سلامت روان در سال 1394 مقایسه شدند. نمونه‌گیری در گروه مورد (حافظان قرآن) به صورت در دسترس؛ و در گروه شاهد (غیرحافظان) نیز به صورت در دسترس و با روش همسان‌سازی با گروه مورد از نظر جنس و سن صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ی سلامت عمومی 28 سؤالی (28GHQ-) گردآوری شد. تحلیل آزمون‌های آماری (آزمون کولموگروف اسپیرنوف، من ویتنی و تحلیل واریانس یک‌طرفه) نیز در سطح  05/0>P صورت گرفت. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده، سلامت عمومی کل در گروه حافظان قرآن بیشتر از غیرحافظان بود (012/0=P). علاوه‌براین، گروه غیرحافظ نسبت به گروه حافظ، علائم اضطرابی و اختلالات خواب بیشتری نشان دادند (031/0=P). علائم افسردگی نیز بین دو گروه تفاوت معناداری نشان داد (001/0>P).

نتیجهگیری: نتایج نشان می‌دهد افرادی که حافظ قرآن بودند در برخی از مقیاس‌های سلامت عمومی نسبت به افراد غیرحافظ از سلامت روان بیشتری برخوردار بودند.


همچنین حفظ قرآن می‌تواند بر ارتقای سلامت روان افراد مؤثر باشد.

 

استناد مقاله به این صورت است:

Lakzaei J, Sanagoo A, Kavosi A, Jouybari L, Kavosi A, Haghdost Z, Nasiri H. A Comparison of Quran-Memorizers and Non-Memorizers’ Mental Health in Gorgan. J Res Relig Health. 2019; 4(5):57-66. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17856

نقش ویژگی‌های شخصیت در پیش‌بینی هوش معنوی دانش‌آموزان دوره‌ی متوسطه‌ی دوم شهرستان بستان‌آباد

عباس اصغری شربیانی, نسا کاظمی, سید ولی الله موسوی

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 67-76
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.18151

سابقه و هدف: امروزه دانشمندان حوزه‌های مختلف علوم به معنویت که جنبه‌ی متعالی از زندگی هر شخص محسوب می‌شود، توجه ویژه‌یی دارند. پژوهش‌های متعدد نشان داده است که ویژگی‌های شخصیتی و هوش معنوی دو سازه‌ی اثرگذار در یکدیگرند. هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی هوش معنوی دانش‌آموزان دوره‌ی متوسطه‌ی دوم شهرستان بستان‌آباد از روی ویژگی‌های شخصیتی است.

روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی - مقطعی است. جامعه‌ی آماری آن شامل کلیه‌ی دانش‌آموزان دوره‌ی متوسطه‌ی دوم شهرستان بستان‌آباد در سال تحصیلی 95-96 است که 180 دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌یی چندمرحله‌یی انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسش‌نامه‌ی هوش معنوی کینگ و پرسش‌نامه‌ی شخصیتی نئو استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه) استفاده شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد چهار عامل برون‌گرایی، گشودگی به تجربه، خوشایندی و وجدانی بودن با هوش معنوی همبستگی مثبت و معنادار؛ و عامل روان‌رنجورخویی با هوش معنوی همبستگی منفی و معنادار داشت (001/0p<). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد وجدانی بودن، گشودگی به تجربه و خوشایندی به طور معناداری می‌توانند هوش معنوی دانش‌آموزان را پیش‌بینی کنند (001/0p<).

نتیجهگیری: نتایج پژوهش ارتباط تنگاتنگ بین شخصیت و هوش معنوی را نشان می‌دهد. بر این اساس مسئولان آموزش و پرورش، روان‌شناسان و مشاوران می‌توانند از این نتایج برای تعالی بهتر شخصیتی و معنوی دانش‌آموزان استفاده کنند.

استناد مقاله به این صورت است:

Asghari SharabianiA, Kazemi A, MousaviSV. The Role of Personality Traits in Predicting the Spiritual Intelligence of Senior High School Students in Bostanabad. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 67- 76. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.18151

 

سابقه و هدف: پدیده‌ی طلاق یکی از بحران‌هاي خانوادگي و اجتماعي است که موجب فروپاشی بنیان خانواده می‌شود. هدف از این مطالعه مقایسه‌ی ارتباط تعهد مذهبی با میزان پایداری ازدواج در دو گروه از زوجین متقاضی طلاق و عادی شهر تهران است.

روش کار: اين پژوهش از نوع علّی - مقایسه‌یی است و جامعه‌ی آماري آن را كليه‌ی مردان و زنان متقاضي و غيرمتقاضي طلاق منطقه‌ی جنوب شهر تهران تشكيل دادند که به صورت تصادفی انتخاب شدند. حجم نمونه 250 نفر (150 مرد و 100 زن) بود كه از اين تعداد 100 نفر متقاضي طلاق و 150 نفر غيرمتقاضي طلاق بودند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های تعهد مذهبی و ناپایداری ازدواج بود. در نهایت داده‌های به‌دست‌آمده با روش‌های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و تحلیل رگرسیون بررسی شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: یافته‌های پژوهش نشان داد میزان ضریب رگرسیون برای مؤلفه‌ی تعهد مذهبی درون‌فردی 27/0-؛ و برای مؤلفه‌ی تعهد مذهبی بین‌فردی با ناپایداری ازدواج 34/0- بود.

نتیجهگیری: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، تعهد مذهبی در سطح روابط بین‌فردی و درون‌فردی موجب افزایش انعطاف‌پذیری در روابط زوجین می‌شود و میزان ناپایداری ازدواج را کاهش می‌دهد.

استناد مقاله به این صورت است:

Radmehr H, Shams J. Examining the association between religious commitment and marital stability among divorce-seeking and normal couples in Tehran. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 77- 86. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.15324

 

سابقه و هدف: پژوهش‌ها نشان می‌دهد که نوع نگرش افراد به زندگی و تصورشان از خدا می‌تواند در زمینه‌ی پیشگیری از آسیب‌پذیری نسبت به پیامدهای جسمی و روانی اختلالات روانی مؤثر باشد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه‌ی تصور از خدا و نگرش به زندگی افراد دارای اختلال هویت جنسی پس از عمل جراحی تغییر جنسیت با همتایان خود قبل از عمل جراحی است.

روش کار: این پژوهش از نوع علّی - مقایسه‌یی است. تعداد 65 نفر از افراد مبتلا به اختلال هویت جنسی قبل و بعد از عمل جراحی با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی از میان جامعه‌ی افراد تراجنسی در ایران انتخاب شدند و مقیاس تصور از خدا و شاخص نگرش به زندگی بر روی آنان اجرا شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از آزمون تی مستقل و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: تحلیل داده‌ها نشان داد افراد ترا‌جنسی تغییرجنسیت‌داده نمره‌های بالاتری در مقیاس تصور از خدا و شاخص نگرش به زندگی به دست آورده‌اند. همچنین بین دو گروه آزمودنی، از نظر میانگین نمره‌های خرده‌مقیاس‌ها تفاوت معناداری وجود داشت؛ این در حالی است که نمره‌های دو گروه از نظر جنسیت و سطح تحصیلات تفاوت معناداری نداشت.

نتیجهگیری: نتایج نشان می‌دهد کار بر روی تصور افراد از خدا و نوع نگرش آنان به زندگی می‌تواند بعضی از عوامل نگهدارنده و تشدید‌کننده‌ی اختلالات هویت جنسی را تعدیل کند و در درمان آنها مؤثر باشد.

استناد مقاله به این صورت است:

Fallah TaftiE, Hammami Abrand-Abadi A, Rasouli R. Comparing Image of God and Life Regard in Individuals with Gender Identity Disorder after Sex Change Surgery with Those of Their Counterparts before the Surgery. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 86- 102. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17201

بررسی آثار تلاوت قرآن کریم و شنیدن آوای آن بر ابعاد سلامت معنوی در دانشجویان دانشگاه پیام‌نور

سید ضیاء‌الدین علیانسب, آمنه شاهنده

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 103-117
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17148

سابقه و هدف: با وجود رسالت اصلی دین اسلام در سعادت دنیوی و اخروی، بشر در دهه­های اخیر به اهمیت سلامت معنوی پی برده است. در آیات متعددی، قرآن با وصف «شفا» معرفی شده است. مطالعه‌­ی حاضر یکی از نخستین مطالعاتی است که با هدف تبیین شیوه‌ی استفاده از قرآن در ارتقای سلامت معنوی دانشجویان برای معرفی­ راهکاری در بهبود سلامت معنوی صورت گرفته است.

روش کار: این مطالعه­ به صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون با پرسش­نامه­ی سلامت معنوی الیسون و پالوتزین صورت گرفته است. شرکت‌کنندگان در آزمون (63 نفر) به دو گروه دسته­بندی شدند که برای مداخله در ارتقای سلامت معنوی دانشجویان به گروه اول روخوانی قرآن در مواقع ناراحتی و دو بار در هفته؛ و به گروه دوم گوش دادن به قرآن در مواقع دلتنگی به مدت 10 دقیقه و دو بار در هفته توصیه شد. زمان بین پیش‌آزمون و پس‌آزمون سه ماه بود. برای انجام آزمون‌های آماری از آزمون لوین، کای دو، تی زوجی، تحلیل کوواریانس و واريانس يك‌طرفه استفاده شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: در پیش‌آزمون میانگین نمره­ی سلامت معنوی گروه روخوانی 12/18±88/87؛ و گروه گوش‌دادن  48/14±74/90 بود که در پس‌آزمون به ترتیب به 719/13±09/94 و 135/12±30/95 افزایش یافت. نمره‌ی سلامت معنوی دانشجویان نیز متوسط ارزیابی شد. بین متغیّرهای سن، جنس، رشته­ی تحصیلی، تأهل، بیماری و اشتغال با سلامت معنوی ارتباط معنی‌داری وجود داشت (001/0p<). مداخله به روش روخوانی با تفاضل میانگین 21/6 بین پیش و پس‌آزمون مؤثرتر از مداخله به روش گوش‌دادن بود (001/0p< و 959/0R=).

نتیجهگیری: روخوانی قرآن و گوش‌کردن به آن موجب ارتقای سلامت معنوی دانشجویان می‌شود. آزمون تی زوجی نشان داد که تفاوت آماری معنی‌داری در میانگین نمره‌های سلامت معنوی قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه وجود داشت

 

(001/0p<). بر اساس تحلیل کوواریانس، از نظر آماری تفاوت معنی‌داری بین تأثیر روخوانی قرآن و گوش‌دادن به آن وجود نداشت (338/0=p و 931/0=f). مي‌توان گفت روخوانی و گوش‌دادن در افزایش نمره‌ی سلامت معنوی نقش داشت و این افزایش در گروه روخوانی بیشتر بود.

استناد مقاله به این صورت است:

Olyanasab SZ, Shahandeh A.Investigating the Effect of Reciting the Quran and Listening to it on the Dimensions of Spiritual Well-Being of Payame Noor University Students. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 103- 117. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17148

مقالۀ مروری


کمال در خلقت از دیدگاه قرآن: لزوم تغییر در خلقت زیستی موجودات

مسعود آل بویه, مصطفی اسماعیلی

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 118-128
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17975

سابقه و هدف: افزایش روزافزون نیاز بشر به منابع غذایی و فرآورده‌های دارویی برای حفظ بقا و بهتر ساختن زندگی موجب شده است تا فنون جدید همچون فنون تراریختی و مهندسی ژنتیک توجه دولتمردان، دانشمندان و تولیدکنندگان را به خود جلب کند. استفاده‌ی نابجای این فنون می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد که تهدیدی جدی برای حیات محسوب می‌شود. تغییر در ماهیت زیستی خلقت از موضوعات مهم این فنون به منظور بهینه‌سازی یا بازسازی مخلوقات موجود برای استفاده در دنیای مدرن در نظر گرفته می‌شود. در حال حاضر مناقشات زیادی درباره‌ی به‌کارگیری این فنون در جهان وجود دارد.

روش کار: در این مقاله تلاش شده است تا با مرور آیات قرآن کریم، تفاسیر موجود و مقالات علمی منتشرشده در این باره، محدودیت‌ها و مجوزهای اشاره‌شده درباره‌ی روایی تغییر در خلقت بررسی شود. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده است.

یافتهها: این آیات و تفاسیر در مجموع حمایتگر این نکته است که تغییر در خلقت در بُعد فیزیکی بر خلاف بُعد فطری، با حفظ ظرفیت ماهیتی مخلوقات امری شدنی است.

نتیجهگیری: بر اساس نتایج پژوهش، دست‌ورزی مخلوقات در جهت ایجاد وضعیت طبیعی با هدف بهبود عملکرد و کارایی آنها و حفظ اصول اخلاق زیستی مانعی ندارد.

استناد مقاله به این صورت است:

Alebouyeh M, Esmaeili M. Perfection in creation from the perspective of the Quran: The necessity of the creation alterations. J Res Relig Health. 2019; 4(5):118- 128. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.17975

تطبیق مراحل رشد انسان در روان‌شناسی و نهج‌البلاغه

سیده الناز موسوی, طاهره الهی, عباس مسجدی آرانی, لیلا سالک ابراهیمی, مینا جلیل‌پور, زهرا شهسواری

پژوهش در دین و سلامت , دوره 4 شماره 5 (2018), 17 آذر 2018, صفحه 129-140
https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.16128

سابقه و هدف: خلقت انسان از نطفه تا مرگ از نظر روان‌شناسان رشد دارای مراحلی چون جنینی، کودکی، نوجوانی، جوانی، میان‌سالی و پیری است. این مراحل علاوه بر ویژگی‌های زیستی و شناختی دارای اصول تربیتی خاصی است که فرد را به کمال و شکوفایی کامل می‌رساند. ائمه‌ (ع) اهتمام خاصی به توصیه‌های تربیتی برای سنین مختلف با توجه به ویژگی‌های خاص آنها داشته­اند. در این میان سفارش‌های حضرت علی (ع) درباره‌ی نحوه‌ی برخورد با کودکان، نوجوانان و جوانان نشان­دهنده‌ی آگاهی ایشان از تفاوت در ویژگی‌های جسمی - شناختی و روان‌شناختی و نیز اقتضائات سنی خاص افراد است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف تطبیق مراحل رشد انسان در روان‌شناسی و نهج‌البلاغه صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش از نوع تحلیلی - کتابخانه‌یی است که پس از مطالعه و بررسی کتب مختلف روان‌شناسی و کتاب نهج‌البلاغه، مراحل رشد انسان و ویژگی‌های آن بررسی شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از کتاب‌های حوزه‌ی علوم اسلامی و دینی به ویژه کتب مرتبط با سخنان امام علی (ع) در نهج‌البلاغه، کتب حوزه‌ی علوم روان‌شناسی تحولی و رشد و همچنین مقالات مرتبط با حوزه‌ی دینی و روان‌شناسی استفاده شد. در این پژوهش همه‌ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافتهها: یافته‌های روان‌شناسانی چون پیاژه و اریکسون در دوره‌های مختلف جنینی، کودکی، نوجوانی، جوانی و پیری با بیانات حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه تطابق بسیار دارد و از دیدگاه ایشان هر کدام از مراحل رشدی دارای حساسیت ویژه‌ی خود و نیازمند توجه است.

نتیجهگیری: طی بررسی مراحل رشد به عوامل وراثتی، محیط اجتماعی، روان‌شناختی، جسمانی و... پیش و پس از تولد اشاره شد. برای اینکه افراد مراحل رشد را با موفقیت طی کنند علاوه بر تغذیه‌ی مناسب و محیط غنی، نکات تربیتی و آموزشی بسیار تأثیرگذار است؛ در نهج‌البلاغه جز راهکارهای روان‌شناختی، به مواردی چون روابط والدین با کودک، دوست‌یابی، ازدواج و ارتباط با کهنسالان نیز اشاره شده است.

استناد مقاله به این صورت است:

Mousavi SE, Elahi T, Masjedi Arani A, Saleck Ebrahimi L, Jalilpour M, Shahsavari Z. A Comparison of Human Development in Psychology and Nahj al-Balaghah. J Res Relig Health. 2019; 4(5): 129- 140.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i5.16128