به نظر می‌رسد تلاش محققان در توسعه‌ی علوم و تکنولوژی با هدف رسیدن به یک جامعه‌ی جهانی پایدار در صورتی به نتیجه می‌رسد که انسان که اصلی‌ترین عامل حیات است، محور همه‌ی برنامه‌ریزی‌ها قرار گرفته و به او توجه جدی شود. انسان سالم، اساس و پایه‌ی یک جامعه‌ی پایدار و به دنبال آن، توسعه‌ی پایدار است. رسالت اساسی ادیان الهی هدایت انسان‌ها به سوی سلامت و حفظ سلامت انسان در دنیا و آخرت است و بدین منظور، برای تأمین سلامت انسان در بُعدهای مختلف نظریه‌پردازی‌های گوناگونی صورت گرفته است. بنابراین برای ارتقای سلامت انسان کشف این نظریه‌ها و تدوین یک برنامه‌ی جامع و کاربردی در همه‌ی بُعدهای جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی ضروری است.

سابقه و اهداف: به علت طبيعت تهديد کننده‌ی سرطان، تشخيص اين بيماري سبب مي‌شود که نيازهاي معنوي بيماران به‌طور چشمگيري افزايش يابد. اين مطالعه با هدف بررسي سلامت معنوي بيماران مبتلا به سرطان در بیمارستان امید مشهد انجام گرفته است.

مواد و روش­ ها: این مطالعه‌ی توصیفی- تحلیلی در سال 1391 در بیمارستان امید مشهد انجام گرفته است. جامعه‌ی پژوهش، شامل 106 نفر از بیماران سرطانی بستري در بیمارستان امید است. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی پالوتزين- اليسون (سال 1982) بوده است و داده‌ها به روش نمونه‌گيري آسان (در دسترس)‌ و به صورت ميداني گردآوري شد. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی، آزمون همبستگي (سطح معني‌داري 05/0) و نرم افزار SPSS نسخه‌ی 16 استفاده شد.

يافته­ ها: میانگین کل نمره‌ی سلامت معنوی بیماران  2/1 ± 97 و میانگین نمره‌ی سلامت مذهبی و وجودی آن‌ها به ترتیب 4/6 ± 1/52 و  4/8± 8/44 بود. بین سلامت معنوی بیماران با سن، مدت ابتلا به سرطان، سطح تحصیلات و وضعیت تأهل، ارتباط آماری معنی‌داری مشاهده نشد.

نتیجه­ گیري: نتیجه‌ی این مطالعه نشان داد، بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان سلامت معنوی متوسطی داشتند. توصیه می‌شود ارتقای سلامت معنوی در بیماری هایی همچون سرطان که بر جسم، روان و روح افراد تأثیرگذار است، به صورت خاص مورد توجه قرار گیرد، چرا که ارتقای سلامت معنوی بهبود سلامت جسمی و روحی بیمار را در پی خواهد داشت.

واژگان کلیدي: سلامت معنوی، سرطان، بیمارستان

سابقه و اهداف: اعتياد بيماري مزمنی است كه با اختلال در عملکرد فردی، فيزيولوژيكی و اجتماعي، مشخص می‌شود. هوش معنوی توانایی تجربه‌ی حالت‌هایی است که به افراد امکان دستیابی به دانش و فهم بیش‌تر را می­دهد و زمینه را برای رسیدن به کمال و ترقی در زندگی فراهم می­سازد. این قابلیت در میزان گرایش افراد به رفتارهای پرخطر، از جمله اعتیاد، تأثیر دارد. پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطه‌ی بین بُعدهای هوش معنوی و میزان گرایش به اعتیاد در دانشجویان دختر و پسر انجام شد.

 مواد و روش­ ها: در این مطالعه، 100 دانشجو به روش نمونه‌گیری خوشه‌یی چند مرحله‌یی از بین دانشجویان دانشگاه کاشان انتخاب شدند. روش پژوهش، توصیفی از نوع  همبستگی بود. با استفاده از پرسش‌نامه‌های هوش معنوی و گرایش به اعتیاد، داده‌ها جمع‌آوری و  با رگرسیون چندگانه تحلیل شدند.

 يافته­ ها: نتیجه‌ها نشان داد که بین بُعدهای ارتباط با سرچشمه‌ی هستی و درک آن؛ و زندگی معنوی، با میزان گرایش به اعتیاد، رابطه‌ی معناداری وجود دارد (01/0P<). این رابطه بین دانشجویان دختر و پسر متفاوت نبود. همچنین نتیجه‌ها نشان داد که بُعدهای ارتباط با سرچشمه‌ی هستی، درک آن و نیز زندگی معنوی می‌توانند  میزان گرایش دانشجویان به اعتیاد را پیش‌بینی کنند.

نتیجه­ گیري: نتیجه‌های پژوهش شواهدی را پیشنهاد می‌کند که بُعدهای هوش معنوی می‌تواند بخشی از میزان گرایش به اعتیاد را پیش‌بینی کند. بنابراین به منظور کاهش میزان گرایش افراد به اعتیاد، پیشنهاد می‌شود که با انجام برنامه‌های فرهنگی- آموزشی، سطح هوش معنوی افراد ارتقا داده شود..

واژگان کلیدي: هوش معنوی، ارتباط با سرچشمه‌ی هستی، زندگی معنوی، گرایش به اعتیاد

سابقه و اهداف: رضایت از زندگی، یکی از مؤلفه‌های مهم کیفیت زندگی است. با توجه به اینکه درک از خدا می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌یی در دیدگاه فرد نسبت به زندگی داشته باشد، بنابراین هدف از این مطالعه  بررسی رابطه‌ی بین درک از خدا و رضایت از زندگی است.

 مواد و روش­ ها: 125نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌یی انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بود از: پرسش‌‌نامه‌ی «درک از خدای» لارنس (1997) و صادقی (1384)؛ و «رضایت از زندگی» داینر (1985).

 يافته­ ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که همبستگی مثبت بین رضایت از زندگی و درک از خدا وجود دارد. همچنین یافته‌ها نشان می‌دهد که مؤلفه‌های تأثیرگذاری، مشیّت الهی، حضور و چالش، رابطه‌ی معناداری با متغیّر رضایت از زندگی دارند و متغیّرهای پذیرندگی و خیرخواهی رابطه‌ی معناداری با متغیّر رضایت از زندگی نشان نمی‌دهند.

نتیجه­ گیري: ن بنابراین می‌توان گفت با توجه به اینکه درک از خدا می‌تواند تعیین‌کننده‌ی دیدگاه فرد درباره‌ی جنبه‌های مختلف زندگی و دیدگاه او درباره‌ی نقش خداوند در اتفاق‌های زندگی‌اش، باشد، می‌تواند بر رضایت از زندگی فرد، یعنی ارزیابی وی از رخدادهای زندگی‌اش تأثیر بگذارد. پس فرد می‌تواند این بودن‌ها و بایدها را به خداوند نسبت دهد و به همین میزان تصور مثبت یا منفی را نسبت به خدا شکل دهد.

واژگان کلیدي: درک از خدا، رضایت از زندگی، دانشجویان

سابقه و اهداف: بیماری مولتیپل اسکلروز (MS) نوعی بیماری علاج‌ناپذیر مغز است که شدیداً موجب نگرانی و کاهش عزت نفس مبتلایان می‌شود و آن‌ها را مجبور به سازگاری با ناتوانی‌های ناشی از بیماری می‌سازد. این مطالعه با هدف تعیین رابطه‌ی میان عزت نفس با نگرانی در جوانان بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروز در شهر شیراز انجام گرفته است.

 مواد و روش­ ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه‌ی آماری مورد بررسی این پژوهش را تمامی جوان 20- 40 ساله‌ی مبتلا به مولتیپل اسکلروز استان فارس که تا پایان سال 1391 عضو انجمن بیماران MS فارس بودند، تشکیل داده‌اند. از بین بیماران تحت پوشش انجمن بیماری‌های خاص، 150 نفر (90 زن و 60 مرد)، بیمار مبتلا به ام. اس. با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامه‌ی عزت نفس و پرسش‌نامه‌ی محقق‌ساخته‌ی نگرانی بود. داده‌ها پس از ورود به نرم افزار آماری SPSS  نسخه‌ی 16 و با استفاده از آزمون‌های آماری همبستگی و رگرسیون در سطح خطای 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

يافته­ ها: نتیجه‌ی تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد، بین عزت و نگرانی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروز در دو جنس، رابطه‌ی معکوس معنی‌داری وجود دارد و عزت نفس می‌تواند 66% نگرانی را در این قشر پیش‌بینی کند.

نتیجه­ گیري: با توجه به یافته‌‎های پژوهش برگزاری جلسه‌های آموزشی برای آگاهی دادن درباره‌ی اهمیت عزت نفس موجب می‌شود، بیماران و خانواده‌های آن‌ها به روش منطقی‌تری با مشکل‌های بیماری مولتیپل اسکلروز روبرو گردند و این مسئله می‌تواند نگرانی‌های آن‌ها را تا حدی کاهش دهد.

واژگان کلیدي: بیماری مولتیپل اسکلروز، عزت نفس، نگرانی

سابقه و اهداف: اقامه‌ی نماز از اصلي‌ترين دستورهای دين اسلام به پيروان خود است و پيشوايان و بزرگان دين، اين شكل از عبادت را، به شرط رعايت تمامي لازمه‌ها و آداب آن، از جمله‌ی مهم‌ترين راه‌هاي تحقق رفتار دين‌مدارانه در وجود انسان‌ها مي‌دانند. اگر نماز به‌طور صحيح و كامل، با حفظ شرايط، حضور قلب و با توجه به روح اصلي و ماهيت حقيقي‌اش خوانده شود، هم انسان را منظم، مقيد، اجتماعي و دور از غفلت و دنيازدگي مي‌كند و هم جلو بسياري از مفاسد اجتماعي را مي‌گيرد. نماز، در صورت داشتن شرايط، بازدارنده‌ی انسان از فحشا و منكرها است؛ و این در حالی است که بعضی از نماز‌ها به علت نداشتن شرایط و روح نماز، کم اثر هستند. تحقیق حاضر برای اصلاح این امر است تا ان‌شاء‌الله از اقامه‌ی نماز‌ها بهره‌ی بیشتری برده شود.

مواد و روش­ ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلیِ مقطعی(Cross Sectional)  است. محیط پژوهشی این تحقیق، دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی تبریز بوده است. در این مطالعه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی تبریز (سال تحصیلی 86-87) مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه بود.پرسش‌های پرسش‌نامه درباره‌ی نماز و التزام به آن و نیز  درباره‌ی مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر بود. روایی و پایایی پرسش‌نامه مورد تأیید قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار آماری SPSS و آزمون کای دو استفاده شد. نظرهای دانشجویان بر اساس درصد و نسبت محاسبه گردید و سطح معنی‌دار 5 درصد در نظر گرفته شد.

يافته­ ها: التزام به برپایی نماز در این دانشجویان بالا بود. سن تجربه‌ی نماز در دانشجویان غیرمصرف‌کننده، در مقایسه با دانشجویان مصرف‌کننده، پایین بود و گویای آن بود که درصد زیادی در سنّ زیر 15 سالگی نماز را تجربه و آغاز کرده‌اند. افرادی که مصرف نداشته بودند در مقایسه با افراد مصرف کننده‌ی سیگار، الکل و مواد مخدر، خواندن نماز را  فقط وسیله‌یی برای رسیدن به خدا تصور می‌کردند که از نظر آماری معنی‌دار نبود. افرادی که مصرف نداشتند، در مقایسه با افراد مصرف‌کننده‌ی سیگار، الکل و مواد مخدر، به شکل معنی‌داری خداوند متعال را شایسته و محترم برای عبادت می‌انگاشتند. افراد غیرمصرف‌کننده، در مقایسه با افراد مصرف‌کننده به طور معنی‌داری اعتقاد داشتند نماز خواندن در تمام بُعدهای زندگی مؤثر است. تعداد کمی از افراد غیرمصرف‌کننده، در مقایسه با افراد مصرف کننده‌ی سیگار، الکل و مواد مخدر ،به گویه هایی چون به نماز اعتقاد نداشتن، نماز را بی‌نتیجه دانستن و یا برای خواندن نماز بی‌حوصله بودن و وقت نداشتن، پاسخ مثبت دادند.

نتیجه­ گیري: یافته‌ها نشان می‌دهد که بین سایر گویه‌های پرسش‌نامه و نماز خواندن دانشجویان، مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر رابطه‌ی منفی و پایدارای وجود دارد.

واژگان کلیدي: نماز، سیگار، الکل، مواد مخدر، دانشجویان

اخلاق پزشکی، دانشی میان‌رشته‌یی است که موضوع آن، مسئله‌ها و مبحث‌های اخلاقی در حوزه‌ی علوم پزشکی است. در قرن بيستم پیشرفت‏هاى علمی بسیار وسیعی در زمینه‌ی علم پزشکی رخ داده است؛ همین پیشرفت‌ها  باعث به وجود آمدن مسئله‌ها و پرسش‌هایی شده که لازمه‌ی پاسخ به آن‌ها، ایجاد تغییر و تحول‌های عمیق در علم اخلاق پزشکى است. امروزه مباحث بيوتكنولوژي از مباحث مهم حوزه‌ی اخلاق كاربردي است كه توجه فيلسوفان اخلاق را به خود جلب كرده است. اين موضوع‌ها از يك سو پيوند با نظريه‌های اخلاقي دارد، از سوي ديگر بخش هنجارهاي اخلاقي را با مباحث حوزه‌ی بيوتكنولوژي درگير نموده است. از جمله‌ی مسئله‌های پزشکی امروزی که علم اخلاقی سعی بر حل آن‌ها دارد، می‌توان به ارتباط‌های حرفه‌یى در طب، حقوق و نقش بیمار، پیوند اعضا و بافت‏ها، اتانازی و قتل ترحم‌آمیز، سقط جنین، شبیه‌سازی و شیوه‏هاى جدید پیشگیری و القاى باردارى، اشاره کرد که در این مقاله سعی بر آن است که به این مباحث پرداخته شود.

 واژگان کلیدي: اخلاق پزشکی، اتانازی، سقط جنین، پیوند اعضا

سال‌های اخیر با پیشرفت‌های وسیعی در حوزه‌ی دانش و فناوری پزشکی روی داده است. یکی از یافته‌های جدید علم پزشکی، شناسایی و جدا کردن سلول‌های بنیادی است که این سلول‌ها به سبب داشتن پتانسیل بالا در زمینه‌ی تقسیم شدن و تمایز نسبت به سلول‌های تخصصی بدن و نیز توانایی آن‌ها در ترمیم بافت و درمان، بسیار مورد توجه محققان قرار گرفته‌اند. اما همچنان که این علم و فناوری به پیشرفت ادامه می‌دهد، دیدگاه‌های اخلاقی بیش از پیش آن را احاطه می‌کند. بحث و مجادله درباره‌ی مسئله‌های اخلاقی در زمینه‌ی سلول‌های بنیادی، از مباحثه درباره‌ی نوع سلول‌های بنیادی تا استفاده‌های پایه‌یی و کلینیکال آن ادامه دارد. بنابراین آموختن دانش و اکتشاف در این زمینه علاوه بر لحاظ علمی، از لحاظ اخلاقی نیز باید همسو شود و از آنجایی‌که کشور ما جزو نخستین کشورهایی است که به فناوری استفاده از سلول‌های بنیادی دست یافته و محققان کشورمان توجه بسیار زیادی به تحقیق بر روی این سلول‌ها نشان داده‌اند، بنابراین در این تحقیق، به مهم‌ترین مسئله‌های اخلاق  پزشکی درباره‌ی سلول های بنیادی پرداخته‌ایم .

واژگان کلیدی: اخلاق پزشکی، سلول‌های بنیادی، سلول های بنیادی، سلول های بنیادی القایی