سلامتی مفهومی اساسی در زندگی بشر است و همواره  بر دستیابی، حفظ و ارتقای آن تأکید شده است. تعریف واژه‌ی سلامتی منحصر به فرد نیست و هر شخصی بنابر پنداشت خود تعریفی از آن دارد. لیکن جامع‌ترین تعریفی که از این مفهوم در میان متون علمی بهداشت و طبّ به چشم می‌خورد، مربوط به سازمان بین­المللی بهداشت جهانی^[1] است که عبارت است از: «سلامتی حالتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است، نه فقط نبود بیماری و نقص عضو.» این سازمان تلاش کرده­است که تعریفی کامل از سلامتی ارائه دهد، اما معترف است که نقایص عدیده­یی در این تعریف وجود دارد؛ مثلاً مفهوم رفاه کامل را به­وضوح شرح نداده است

استناد مقاله به این صورت است:

Please cite this article as: Hosseinzadeh K. The necessity to revision in the concept and scopes of health according to Islam perspective. J Res Relig Health. 2017;3(2): 1- 7.

[1] World Health Organization (WHO)

سابقه و هدف: سلامت معنوی، یکی از بُعدهای مهم سلامت در انسان و رویکردی مهم در ارتقای سلامت عمومی محسوب می­شود. با توجه به اهمیت نقش این بُعد سلامت، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت سلامت معنوی دانشجویان پردیس خودگردان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 1395 صورت گرفته است

روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه­ی پژوهش شامل 346 نفر از دانشجویان پردیس خودگردان (پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی) دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 95 است، که به­روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­ها پرسش­نامه­ی 20 سؤالی استاندارد معنوی (alutzian-Elison) بود. داده­ها پس از جمع­آوری با استفاده از آزمون پارامتریک T-test و نیز آزمون تحلیل واریانس، تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته­ها نشان داده که از بین متغیّرهای جمعیت­شناختی (جنس، سن، محل تولد، وضعیت تأهل، وضعیت مسکن، ترم و رشته­ی تحصيلي) فقط متغیّر جنس با میانگین نمره­ی سلامت معنوی ارتباط معناداری دارد و نمره­ی سلامت مذهبی دانشجویان بالاتر از نمره­ی سلامت وجودی آنان است.

نتیجه‌گیری: با توجه به فرهنگ غالب مذهبی در جامعه­ی ایرانی، انتظار تأثیرهای مذهبی که منبع سازگاری محسوب می­شود، طبیعی است. ازاین­رو، ضرورت دارد که در حمایت از جوانان به بُعد معنوی آنان توجه شود، تا شاهد تأثیر این­گونه مراقبت­ها و ایجاد احساس آرامش و تسریع بهبودی در بیماران باشیم.

استناد مقاله به این صورت است:

Ziapour A, Kianipour N, Saeidi Sh, Zangeneh A. Examining the status of spiritual health among students at the autonomous campus of Kermanshah University of Medical Sciences in 2016. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 8- 19.

سابقه و هدف: با توجه به ظهور رويكرد مثبت­نگر به سلامت رواني در سال­هاي اخير، بهزيستي روان­شناختي، که معیاری برای رشد استعدادهاي واقعي هر فرد محسوب می­شود، توجه مجامع علمي را به خود جلب کرده است؛ به همین دلیل، شناسايي عوامل تأثيرگذار بر آن داراي اهميت اساسي است. ازاین­رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بهزیستی روان‌شناختی با جهت‌گیری مذهبی و بخشش در دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی انجام شده است.

روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی؛ و جامعه‌ی آماری شامل همه­ی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1394 است، که از میان آنان 150 دانشجو (­نمونه­ی پژوهشی) با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش­نامه‌ی بهزیستی روان‌شناختی ریف، پرسش­نامه‌ی جهت‌گیری مذهبی آلپورت و مقیاس بخشش والکر و گارسوخ، جمع‌آوری؛ و با روش‌های آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه) تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌های به‌دست‌آمده نشان داد که بین بهزیستی روان‌شناختی با جهت‌گیری مذهبی درونی و بخشش رابطه‌ی مثبت معنادار؛ و همچنین بین بهزیستی روان‌شناختی و جهت‌گیری مذهبی بیرونی رابطه‌ی منفی وجود دارد (01/0>P).

نتیجه‌گیری: بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که مد نظر قراردادن جهت‌گیری مذهبی و تلاش برای ارتقاي بخشش در دانشجويان، مي­تواند زمينه­‌ساز ارتقاي بهزيستي روان­شناختي آنان شود.

استناد مقاله به این صورت است:

Sadri Damirchi E, Mohammadi N, Fayazi M, Afsar E. The relationship between Religious orientation and Forgiveness with psychological well-being among students. J Res Relig Health.2017;3(2): 20- 30.

سابقه و هدف: رسیدن به بلوغ عاطفی و نداشتن خودگسستگی از عامل­ های مهم داشتن نگرش دینی در افراد محسوب می­ شود. ازاین­ رو، در این پژوهش به بررسی اثر بلوغ عاطفی و خودگسستگی در نگرش دینی دختران نوجوان پیش­ دانشگاهی شهر تهران پرداخته شده است.

روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی؛ و جامعه ­ی آماری شامل همه­ ی دانش ­آموزان دختر مقطع پیش­ دانشگاهی سال تحصیلی 94 - 95 شهر تهران است. برای انجام پژوهش، تعداد 405 نفر با استفاده از جدول کرجسی مورگان و روش نمونه­ گیری خوشه­ یی چند مرحله­ یی انتخاب شدند. ابزار جمع ­آوری داده ­ها، شامل پرسش­نامه­ ها­ی بلوغ عاطفی (EM)^‌، خودگسستگی و نگرش دینی بود و داده­ ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل رگرسیون هم زمان، تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته ­های پژوهش نشان می­دهد که متغیّرهای بلوغ عاطفی و خودگسستگی با ضریب تعیین10/0، نگرش دینی را تبیین می­ کنند. بنابراین، بلوغ عاطفی با بتای31/0- ، مهم­ترین عامل اثرگذار (01/0­p<) و خودگسستگی واقعی- آرمانی با بتای 11/0، دومین عامل اثرگذار (05/0p<) در تبیین نگرش دینی دختران نوجوان است. در این تبیین، خودگسستگی واقعی - بایسته، تأثیر معناداری نداشت (05/0‌­p>‌).

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می­دهد که متغیّرهای بلوغ عاطفی و خودگسستگی نقش مهمی در نگرش دینی دختران نوجوان دارند. ازاین­رو، برای تقویت دین­داری نوجوانان باید به این متغیّرها توجه؛ و زمینه­ ی آموزش­ های لازم به دانش­ آموزان (مانند آموزش مهارت­ های زندگی)، برای بهبود این متغیّرها فراهم شود.

استناد مقاله به این صورت است:

Mohammadyari E, Khodabakhshi-Koolaee A. Investigating the effects of emotional maturity and self-discrepancy on the religious attitude of pre-college adolescent girls in Tehran. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 31- 42.

سابقه و هدف: سلامت عمومی انسان‌ها همواره از موضوع‌های بسيار مهم در جوامع بشري بوده است. در اين ميان به نقش عامل‌های مؤثر دين و قرآن و آموزه­هاي آن در سلامت عمومی افراد، بسيار توجه می‌شود. بنابراین، هدف از اين پژوهش بررسی شاخص‌های سلامت عمومی و مقایسه‌ی ابعاد آن در دو گروه از زنان حافظ قرآن و زنان غیرحافظ شهر کرمانشاه است.

روش کار: اين پژوهش از نوع  توصیفی- مقایسه­یی است. تعداد 106 نفر از زنان حافظ قرآن كريم به‌روش هدفمند از مركزهای جامعه‌القرآن واحد خواهران شهر كرمانشاه؛ و 91 نفر از زنان غیرحافظ، از كارآموزهاي واحد خواهران سازمان فني و حرفه­یي شهر كرمانشاه، با روش نمونه­گيري در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوري داده­ها از پرسش‌نامه‌ی سلامت عمومي (GHQ-28)؛ و برای تجزيه و تحليل داده­ها از آزمون مقایسه‌ی میانگین­ها استفاده شده است. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داده كه بین دو گروه زنان حافظ قرآن و زنان غیرحافظ، در مقياس­هاي سلامت عمومی، علائم اضطراب، اختلال خواب، افسردگي، علائم جسماني؛ و همچنین در مقياس كاركرد اجتماعي تفاوت معناداري وجود دارد.

نتیجه‌گیری: از آنجايي كه سطح سلامت عمومی حافظان قرآن نسبت به افراد دیگر (غیرحافظ) بيشتر است، مي­توان نتيجه گرفت كه ترويج فعاليت­هاي قرآني و شناخت هر چه بيشتر تأثيرهای قرآن بر سلامت عمومی انسان­ها، مي‌تواند به ما در شناخت بهتر قرآن و استفاده‌ی بيشتر از آن در درمان بيماري­هاي رواني و ارتقاي سلامت روحي و رواني كمك كند.

استناد مقاله به این صورت است:

Zarafshani M, Rezaee A, Zarafshani Gh. Comparing the indicators of general health among two groups of female Quran memorizers and non- memorizers in Kermanshah, Iran. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 43- 52.

چکیده

سابقه و هدف: خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که نقش مهمی در تحول روان‌شناختی فرزندان دارد. ازاین‌رو، این پژوهش با هدف مقایسه‌ی روان‌رنجوری/ روان‌پریشی، درون‌گرایی/ برون‌گرایی و سبک‌های مقابله‌یی، در دانش‌آموزانی که خانواده‌های آنان نگرش دینی و یا غیردینی دارند، صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش از نوع علّی- مقایسه‌یی است. جامعه‌ی آماری شامل همه‌ی دانش‌آموزان دوره‌ی راهنمایی شهر کرمانشاه در سال 1395 است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونه‌گیری خوشه‌یی چندمرحله‌یی، 380 نفر از آنان انتخاب شدند؛ و پرسش‌نامه‌های گرایش دینی (ROQ)، شخصیت - فُرم نوجوانان (EPQ-AF) و سبک مقابله (CISS) را تکمیل کردند. داده‌های به‌دست آمده با روش‌های آمار توصیفی، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شده است. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. همچنین نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: ضریب همبستگی و تحلیل واریانس یک طرفه نشان داده که ابعاد شخصیتی روان‌رنجوری و روان‌پریشی با سبک مقابله‌یی مسئله‌مدارانه، رابطه‌ی منفی و با سبک‌های هیجان‌مداری و اجتنابی، رابطه‌ی مثبت دارد (001/0>P). علاوه‌براین، برون‌گرایی نیز با سبک مقابله‌ی مسئله‌مدارانه، رابطه‌ی مثبت و با هیجان‌مداری و اجتناب، رابطه‌ی منفی دارد (001/0>P). همچنین، نتایج نشان داده که روان‌رنجوری، روان‌پریشی و برون‌گرایی در افراد غیرمذهبی بالاتر از افراد دین‌باور است و افراد مذهبی بیشتر از دیگران از سبک مقابله‌ی مسئله‌مدار استفاده می‌کنند (001/0>P).

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، باور دینی در بروز اختلال‌های روانی، نقشی بازدارنده دارد. بنابراین تقویت مبانی اعتقادی و باورهای دینی در جامعه به‌ویژه در دانش‌آموزان، گامی مؤثر در پیشگیری است.

استناد مقاله به این صورت است:

Namazi S, Karimkhani Sh, Setaiesh M, Seidi Rad F. The Comparison of Neuroticism/Psychoticism, Introversion/Extroversion and Coping Styles in Students of Families with Religious and Non-Religious Attitude. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 53- 65.

سابقه و هدف: پژوهش‌های در دسترس نشان می‌دهد که نگرش مذهبی بر تمامی جنبه‌های زندگی بشر تأثیر بسیاری دارد. پژوهش حاضر‌ به‌منظور تعیین وضعیت نگرش مذهبی مراجعه‌کنندگان به مراکز بهداشتی درمانی و ارتباط آن با سرمایه‌ی اجتماعی صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش از نوع  توصیفی- تحلیلی است که نمونه‌های آن 160 نفر از مراجعه‌کنندگان به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان کوچصفهان در سال 1393 بودند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه‌های مشخصات جمعیت‌شناختی، پرسش‌نامه‌ی استاندارد 40 سؤالی نگرش مذهبی خدایاری و پرسش‌نامه‌ی 36 سؤالی سرمایه‌ی اجتماعی بالن استفاده شده است. داده‌ها با بهره‌گیری از آزمون‌های توصیفی، آزمون تی و تحلیل واریانس، تجزیه و تحلیل شده است. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که میانگین کل نمره‌ی نگرش مذهبی 7/28 ± 9/125 بود. بالاترین و پایین‌ترین نمره‌ی به‌دست آمده برای بُعد باور دینی 11 ± 3/45 و برای بُعد رفتار مذهبی 3/11 ± 6/37 بود. از نظر آماری نیز هیچ ارتباط معنی‌داری بین ابعاد نگرش مذهبی و سرمایه‌ی اجتماعی وجود نداشت (05/0<p).

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش گویای این است که هرچـه رفتار دینی بالاتر باشد، سرمایه‌ی اجتمـاعی نیـز مطلوب‌تر خواهـد بـود. بنابراین به نظر می­رسد ترویج و انجام اعمال و مناسک مذهبی، بتواند به بهبود سرمایه‌ی اجتماعی در جامعه کمک کند.

استناد مقاله به این صورت است:

Rezakhani moghaddam H, Babazadeh T, Joobjar F, Aghazadeh Z, Aletaha S, Habibi A. Religious Attitudes of Health Centers Clients and Social Capital: Examining the Relationships and Contributing Factors. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 66- 77.

سابقه و هدف: ضرورت پژوهش در زمينه‌ی ابعاد روان‌شناختي حج و مناسك آن، ريشه در اهمیت ابعاد روان‌شناختي دين دارد، که مجموعه‌یی كامل محسوب می‌شود و براي انسان نیز برنامه‌ی زندگي معرفی می‌کند؛ ازاین‌رو، هدف از این پژوهش بررسی رابطه‌ی بین زیارت خانه‌ی خدا با سلامت روان دانشجویان دانشگاه ­صنعتی شریف است.

روش کار: این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن به‌صورت توصیفی - همبستگی است. برای اجرای پژوهش، 350 دانشجوی زائر (84 دختر و 266 پسر) به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. پس از انتخاب جامعه‌ی آماری، مشارکت‌کنندگان پرسش‌نامه‌های مربوط به آن را در دو مرحله‌ی قبل و بعد از زیارت تکمیل کردند. ابزار گرد‌آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسش‌نامه‌ی سلامت عمومی (GHQ) و پرسش‌نامه‌ی معنا در زندگی بود. در نهایت داده‌ها با روش‌های آماری - توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و روش آماری - استنباطی (t زوجی) تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است؛ علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که میانگین نمره‌ی شرکت‌کنندگان در متغیّرهای سلامت روان و معنا در زندگی به‌صورت قابل توجهی افزایش یافته است. علاوه ‌براین، زیارت موجب افزایش بهداشت روانی و داشتن معنا در زندگی می‌شود.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به‌دست آمده، زیارت به کاهش اضطراب، افسردگی و نگرانی و همچنین افزایش عملکرد اجتماعی و معنا در زندگی منجر می‌شود. در واقع زیارت یکی از مهم‌ترین اعمال و مناسک دینی در جهت ارتقای بهداشت روان است که در مداخلات سلامت روان باید به آن توجه شود.

استناد مقاله به این صورت است:

 Bakhtiari M,Masjedi Arani A, Karamkhani M, Shokri Khubestani M, Mohammadi H. Investigating the Relationship between Hajj Pilgrimage and Mental Health among Sharif University of Technology Students. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 78- 87.

سابقه و هدف: توسعه‌ی آموزش علوم پزشکی، یکی از اهداف مهم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. نخستین گام برای توسعه و دستیابی به برنامه‌ی آموزش مبتنی بر ارزش‌ها در کشورمان، شفاف‌سازی مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی است که در این پژوهش به آن می‌پردازیم.

روش کار: در این پژوهش، با تحلیل متون به شیوه‌ی نقدی - تفسیری، مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی شفاف‌سازی؛ و سپس به جستجوی متون مرتبط با ارزش پرداخته شد. همچنین از 800 مقاله‌ی مرتبط با موضوع پژوهش، 70 مقاله، به شیوه‌ی نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شد و ساخت مجدد و مستدل مفهوم از یافته‌های ضد و نقیض در پژوهش‌های مختلف به­دست آمد. پس از آن، با تحليل انتقادی مستندات مربوط به مفهوم ارزش و فلسفه و جایگاه ارزش‌ها در آموزش علوم پزشکی ایران و جهان، مفاهیم جدید و ارتباط‌های بین مفاهیم، دوباره ساخته شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: ارزش‌ها به‌صورت یک نظام ارزشی، درون فرد ایجاد می­شود و مبنای قضاوت و تصمیم‌گیری در امور مختلف قرار می‌گیرد. ارزش‌ها با ایجاد نگرش، موجب جهت‌گیری رفتاری می‌شود. از سویی، باور اعتقادی، باور علمی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. شواهد علمیی که تولید می‌شود، از ارزش‌های زمینه‌یی فکری دانشمندان و صاحبان علم، خالی نیست. در جامعه‌ی اسلامی ما، مفروضات اساسی وجود دارد که باور ما است و ارزش­های ما را شکل‌ می­دهد؛ و آن‌گاه است که ارزش‌ها، جهت حرکت ما را تعیین می‌کند و الگوهای رفتاری ما را شکل می‌دهد تا از دایره‌ی ارزش‌ها و اخلاقیات خارج نشویم.

نتیجه‌گیری: در کشور ما، در بسیاری از حوزه‌ها از جمله آموزش علوم پزشکی، نیاز به برنامه‌هایی است که دستیابی به ارزش‌ها را تضمین کند. برای توسعه‌ی ارزش‌ها در این حوزه‌، نخستین گام، فراهم‌سازی بستری برای درک مفهوم و درونی‌سازی ارزش‌ها و توسعه‌ی روش‌های آموزش برای به‌دست آوردن تجربه‌ی مبتنی بر ارزش است.

استناد مقاله به این صورت است:

Yazdani Sh,  Akbarilakeh M. Explanation and clarification of the concept of value in medical education. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 78- 91.  

سابقه و هدف: با وجود پيشرفت­هاى چشمگیر در علم و تكنولوژي، روز به روز اضطراب، افسردگى و ناآرامى بيش از پيش بر جوامع چيره شده و سلامت معنوی و به تبع آن سلامت جسمی انسان را به خطر می­اندازد. ازاین‌رو، اهمیت پرداختن به زوایای گوناگونِ سلامت مادی و معنوی، بيشتر احساس مى­شود. افزایش طول عمر یکی از آثار سلامت معنوی است. هدف این پژوهش بررسی عوامل معنوی طول عمر از دیدگاه قرآن است.

روش کار: در این تحقیق که با روش تحلیلی - کتابخانه­یی انجام شده، از کتاب­های حوزه‌ی علوم اسلامی و دینی، تفاسیر موجود و نیز از مقالات حوزه­ی روان‌شناسی، با موضوع سلامت معنوی و طول عمر، استفاده شده است. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است؛ علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داده که از دیدگاه قرآن کریم، پنج عاملِ معنوی موجب طول عمر انسان می­شود؛ همچنین در قرآن بیش از عوامل مادی طول عمر انسان، به عامل­های معنوی توجه شده است.

نتیجه‌گیری: برای افزایش طول عمر در دنیای تکنولوژی، عمل کردن به عامل­های معنوی که در قرآن به آن توجه شده، بسیار کارساز و اثربخش است

استناد مقاله به این صورت است:

Olyanasab S.Z, Hazeri Geqeh A, Rameparvar A. In Search of Spiritual Factors Contributing to Longevity in the Quran. J Res Relig Health. 2017; 3(2):102- 114.

سابقه و هدف: جوامع اسلامی، به­ویژه شیعیان برای بزرگ‌داشتن حماسه­ی عاشورا، فضای متفاوتی را در ایام ماه محرم تجربه می­کنند. فضایی که در کنار به­پا­داشتن آیین­های عاشورایی متناسب با فرهنگ­های بومی، زمینه­ی مناسبی برای کاهش رفتارهای ناهنجار و تثبیت رفتارهای هنجار مبتنی بر آموزه­های دینی و مذهبی فراهم می­کند. به­طور قطع سیاست­گذاران و متولیان فرهنگی جامعه مایل‌اند فضای معنوی حاکم در ایام ماه محرم، در زمان­های دیگر نیز در جامعه زنده بماند و از این رهگذر، بستر مناسبی برای ارتقای سلامت معنوی از راه تثبیت رفتارهای هنجار در جامعه ایجاد شود.

روش کار: مؤلفان با نگاهی به آیین­های عاشورایی و تحلیل آن بر مبنای الگوی فرانظری تغییر رفتار، تلاش داشته­اند راهکارهای عملی روشنی برای تحقق این هدف در نظر بگیرند. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: بسته به شرایط زمانی طی شده از آیین‌های عاشورایی، راهکارهای مختلفی برای ایجاد و یا تثبیت رفتارهای هنجار پیشنهاد می‌شود؛ که این راهکارها می­تواند به تثبیت رفتارهای فردی و اجتماعی مطلوب در میان افراد جامعه کمک کند.

نتیجه‌گیری: این مقاله­ با مروری بر بُعدهای این الگوی تغییر رفتاری و تطبیق آن با شرایط جامعه در ماه محرم، تلاش دارد برای این منظور راهکار­ها­ی عملی معرفی کند.

استناد مقاله به این صورت است:

Ebrahimnegad Shirvani M, Pourabbasi A. Ashura rituals, post-Ashura days and their role in spiritual health by promoting religious-based behaviors, a practical model. J Res Relig Health. 2017; 3(2): 115- 122.