شمار سالمندان در جامعه‌ی کنونی ایران، با جمعیت هشت میلیونی به‌سرعت رو به افزایش است؛ سالمندی پدیده‌یی با ابعاد پیچیده‌ی فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی است و از جنبه‌های مختلفی قابل توجه است، که به برخی از آنها اشاره می‌شود

 استناد مقاله به این صورت است:

Please cite this article as: Rahmani Zarvandi M, Aging and the future ahead. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 1- 6. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.20233

سابقه و هدف: احساس تنهایی از مشکلات شایع دوران سالمندی است که به‌شدت بر سلامت سالمندان تأثیر می‌گذارد. سلامت معنوی نقش مهمی در میزان و کیفیت احساس تنهایی در این افراد دارد. مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین ارتباط بین سلامت معنوی و احساس تنهایی در سالمندان مقیم شهر کرج طی سال ۱۳۹٥ صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش مطالعه‌یی مقطعی ازنوع توصیفی - تحلیلی است. 275 نفر از سالمندان مقیم شهر کرج که به‌طور سرپایی به مؤسسه‌ی خدمات‌ درمانی البرز کرج مراجعه ‌کرده بودند، به‌روش نمونه‌گیری آسان وارد مطالعه شدند. برای بررسی سطح سلامت معنوی و نیز میزان احساس تنهایی افراد نمونه از پرسش‌نامه‌ی استاندارد استفاده شد. همه‌ی داده­ها پس از جمع‌آوری، کدبندی و برای تحلیل آنها از مقایسه‌ی میانگین‌ها، تعیین شاخص‌های مرکزی و پراکندگی و همچنین ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: بیشتر واحدهای پژوهشی (71 درصد= 196 نفر) را مردان تشکیل ‌دادند. بیشتر آنان متأهل (93 درصد= 256 نفر)، بازنشسته (56 درصد= 154 نفر) و از نظر تحصیلات زیردیپلم (82 درصد= 226 نفر) بودند. میانگین و انحراف‌معیار سلامت معنوی و سطح احساس واحدهای پژوهشی به‌ترتیب 65/9±39/99 و 29/11±47/35 بود. علاوه‌براین، بین احساس تنهایی و سلامت معنوی واحدهای پژوهشی رابطه‌ی معکوس و معنی‌داری وجود داشت. بدین صورت که میزان احساس تنهایی در سالمندانی که سطح سلامت معنوی بالاتری داشتند، کمتر بود (33/.-=r، 89/10=R² و 001/0=p).

نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی برای ارتقای سلامت معنوی سالمندان می‌تواند نقش مهمی در کاهش احساس تنهایی آنان داشته باشد.

پژوهشگران انجام مطالعات بیشتر در زمینه‌ی سلامت معنوی سالمندان را توصیه می‌کنند.

استناد مقاله به این صورت است:

KavoosianN, Hosseinzadeh  K, Kazemi JalisehH, KarboroA. The Relationship between Spiritual Health and Loneliness among the Elderly in Karaj- 2016. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 7- 15.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.17536

سابقه و هدف: سالمندی و معلولیت از پدیده­هایی است که در تمام جوامع بشری بروز می­کند و این در حالی است که بیش از نیمی از جمعیت سالمندان دنیا را زنان تشکیل می­دهند که بیشتر در کشورهای در حال توسعه زندگی می­کنند. یکی از شایع­ترین عوارض روانی در دوران سالمندی اضطراب مرگ است. برخی از مطالعات نشان داده است که معنویت نقش مؤثری در کاهش اضطراب‌های دوره‌ی سالمندی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان‌شناسی مثبت‌گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی مقیم مراکز سالمندان شهرستان تفرش انجام شده است.

روش کار: این پژوهش مطالعه‌یی نیمه‌آزمایشی ازنوع طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل است. نمونه‌ی پژوهش شامل 30 سالمند زن معلول جسمی - حرکتی مقیم در مراکز سالمندان شهرستان تفرش در سال 1395 است که به ‌روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌های مفهوم زندگی و اضطراب مرگ بود که قبل و بعد از انجام مداخله به گروه‌ها داده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: بر اساس یافته‌ها، بین میانگین نمره‌ی کلی معناجویی و اضطراب مرگ سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی قبل و بعد از اجرای مداخله تفاوت معنی‌داری مشاهده شده است )001/0P<).

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داده است که درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان‌شناسی مثبت می‌تواند در افزایش معناجویی و کاهش اضطراب مرگ سالمندان مقیم مراکز سالمندان مفید باشد. ازاین‌رو، اجرای این درمان به متخصصان سلامت و بهداشت روانی سالمندی توصیه می‌شود.

استناد مقاله به این صورت است:

Khodabakhshi-Koolaee A, Heidari F, Zangeneh Motlagh F. The effect of mixed prayer and positive psychology group therapy on life meaning and death anxiety among elderly women with physical-motor disabilities. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 16- 28.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.17290

سابقه و هدف: دوره‌ی سالمندی با چالش‌ها و تنش‌های متنوع و متعددی همراه است که می‌تواند کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی روان‌درمانی معنوی - مذهبی بر افزایش کیفیت زندگی، کاهش اضطراب و افسردگی سالمندان است.

روش کار: پژوهش حاضر ازنوع کارآزمایی بالینی با گروه دریافت‌کننده‌ی مداخله‌ی مبتنی بر روان‌درمانی معنوی - مذهبی (آزمایش) و گروه بدون درمان (کنترل) است. در این پژوهش از طرح شبه‌آزمایشی پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گمارش تصادفی استفاده شده است. بدین صورت که 40 سالمند (29 مرد و 11 زن) به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و در گروه‌های آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان در گروه آزمایش 12 جلسه (هر جلسه 90 دقیقه) روان‌درمانی معنوی و مذهبی دریافت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش عبارت است از: پرسش‌نامه‌های کیفیت زندگی و اضطراب و نیز پرسش‌نامه‌ی افسردگی بک. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس) تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که روان‌درمانی معنوی - مذهبی بر افزایش کیفیت زندگی و کاهش اضطراب و افسردگی سالمندان تأثیر معناداری داشت. میزان تأثیر گروه آزمایش (معنادار بودن عملی) بر متغیّر کیفیت زندگی در مؤلفه­های فیزیکی و روانی به‌ترتیب 25/0 و 81/0 بود. همچنین 60 درصد تغییرات در متغیّر افسردگی و 54 درصد در نمره‌های اضطراب مربوط به مداخله‌ی معنوی - مذهبی بود.

نتیجه‌گیری: سالمندان با بحران‌های روحی و جسمی بسیاری روبه‌رو هستند که به کاهش کیفیت زندگی و افزایش علائم روان‌شناختی در آنان منجر می‌شود. در این مرحله از زندگی راهبردهای معنوی و مذهبی می‌تواند موجب افزایش بهداشت روان آنان شود.

استناد مقاله به این صورت است:

AskariM, MohammadiH, RadmehrH, JahangirAH. The effect of spiritual–religious psychotherapy on enhancing quality of life and reducing symptoms of anxiety and depression among the elderly. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 29- 41.

سابقه و هدف: معنویت که زیربنای باورها محسوب می‌شود، جنبه‌یی مهم از زندگی سالمندان است و نقشی اساسی در تأمین و ارتقای شادکامی و سرسختی روان‌شناختی آنان دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی معنویت‌درمانی گروهی بر میزان شادکامی و سرسختی روان‌شناختی زنان سالمند است.

روش کار: این پژوهش ازنوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون و با گروه کنترل است. جامعه‌ی‌ آماری پژوهش را همه‌ی زنان سالمند شهر رشت در سال 1394 تشکیل ‌دادند که از میان آنان با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 30 نفر انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان گروه آزمایش، 12 جلسه معنویت‌درمانی گروهی ریچادز و برگین دریافت کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های شادکامی آکسفورد و سرسختی روان‌شناختی اهواز استفاده شد. داده‌های به‌دست‌آمده نیز با استفاده از آزمون آماری کوواریانس چندمتغیّره تجزیه‌ و تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که اثربخشی معنویت‌درمانی گروهی بر شادکامی و سرسختی روان‌شناختی سالمندان تأیید شد و سالمندان گروه آزمایش نسبت به سالمندان گروه گواه در پس‌آزمون به‌طور معناداری، شادکامی و سرسختی روان‌شناختی بیشتری داشتند (01/0>P).

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به‌‌دست‌آمده، روش معنویت‌درمانی گروهی بر شادکامی و سرسختی روان‌شناختی سالمندان تأثیر معناداری داشت، ازاین‌رو، از این روش می­توان همچون ابزاری سودمند برای افزایش شادکامی و سرسختی روان‌شناختی سالمندان بهره جست.

استناد مقاله به این صورت است:

Sadri DamirchiE, MohammadiN, RamezaniSh, Amanzad Z. The Effectiveness of Spirituality Group Therapy on Happiness and Hardiness in Elderly Women. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 42- 53.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.15862

سابقه و هدف: با توجه به نقش مهم و روزافزون بهزيستي سالمندان، بررسی نقش متغيّرهاي مختلف در بهزيستي ضروری به نظر می‌رسد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه‌ی بهزیستی روان‌شناختی با دین‌داری و اضطراب مرگ در سالمندان مرد صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 700 مرد سالمند سراهای نگهداری نیمه‌وقت سالمندان شهر کرمانشاه است، که 200 نفر از آنان به‌روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسش‌نامه‌ی بهزیستی روان‌شناختی ریف، مقیاس نگرش مسلمانان به دین وایلد و جوزف و پرسش‌نامه‌ی اضطراب مرگ تمپلر بود. معیارهای ورود به پژوهش نیز شامل کسب نمره‌ی بالای 22 در آزمون وضعیت روانی، داشتن سن حداقل 60 سال، داشتن تحصیلات راهنمایی یا بالاتر و داشتن حداقل درآمد ماهیانه‌ برای گذراندن زندگی بود. افرادی که دارای این شرایط نبودند از مطالعه خارج شدند. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام استفاده شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد كه بین بهزیستی روان‌شناختی با دین‌داری (39/0=r) رابطه‌ی‌ مثبت و با اضطراب مرگ (19/0-=r) رابطه‌ی منفی و معنی‌داری وجود دارد (001/0P<). نتايج تحليل رگرسيون گام‌به‌گام نيز نشان داد که به‌ترتیب اهمیت؛ نگرش اسلامی، اضطراب مرگ و مناسک اسلامی به‌طور معناداری قادر به پیش‌بيني 22 درصد از بهزیستی روان‌شناختی در سالمندان بودند (001/0P<).

نتیجه‌گیری: بنابراین با توجه به نقش دین‌داری در زندگی و به‌کارگیری راهبردهایی که موجب کاهش اضطراب مرگ می‌شود، می‌توان بهزیستی روان‌شناختی را در سالمندان افزایش داد.

استناد مقاله به این صورت است:

VaraeeP, MomeniKh, MoradiA. Prediction of psychological well-being based on attitude toward religion and death anxiety in the elderly men of Kermanshah's part-time elderly care center. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 54- 68.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.19018

سابقه و هدف: با توجه به رشد سریع جمعیت سالمندان در قرن 21 به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، توجه به برآورده‌کردن نیازهای جسمانی و روانی سالمندان ضروری است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی احساس تنهایی بر اساس شفقت به خود، معنویت و سبک زندگی اسلامی صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش مطالعه‌یی توصیفی - مقطعی و از نوع همبستگی است. جامعه‌ی آماری آن شامل کلیه‌ی سالمندان مرد شهر کرمانشاه است که 280 نفر از آنان (280=n) با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌های احساس تنهایی، شفقت به خود (SCS)، بهزیستی معنوی (SWBS) و سبک زندگی اسلامی (ILST) را تکمیل کردند. داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تحلیل شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: بر اساس یافته‌ها، قدر مطلق ضرایب همبستگی در دامنه‌یی بین 56/0- تا 70/0- قرار داشت و احساس تنهایی با شفقت به خود، معنویت و سبک زندگی اسلامی رابطه‌ی منفی و معنادار نشان داد (05/0>P). همچنین، تحلیل داده‌ها با روش رگرسیون هم‌زمان نشان داد که متغیّرهای پیش‌بین با هم، 59 درصد از واریانس احساس تنهایی را پیش‌بینی کردند.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده می‌توان گفت کسانی که شفقت به خود، سبک زندگی اسلامی و گرایش معنوی بالاتری دارند، از شاخص‌های سلامت بهتری برخوردارند.

استناد مقاله به این صورت است:

Ekhtiary Sadegh M, Imani Naeini M, MirzaMohammadi M H. The Prediction of Loneliness among the Kermanshahi Elderly Based on Self-Compassion, Spirituality, and Islamic Lifestyle. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 69- 80.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.17577

سابقه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی رابطه‌ی فعالیت بدنی با هوش معنوی و بهزیستی روان‌شناختی در سالمندان شهر تهران صورت گرفته است.

روش کار: این پژوهش ازنوع توصیفی - مقطعی است. جامعه‌ی آماری آن شامل تمام سالمندان (افراد 60 سال و بالاتر) ساکن شهر تهران است که از میان آنان 200 نفر با روش نمونه­گیری در دسترس مبتنی بر هدف انتخاب شدند. داده­ها با استفاده از پرسش‌نامه­ی هوش معنوی کینگ، پرسش‌نامه‌ی بین‌المللی فعالیت بدنی، پرسش‌نامه‌ی بهزیستی روان‌شناختی ریف و سؤا‌ل‌های جمعیت‌شناختی در میان سالمندان گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها نیز از آزمون­های پیرسون و رگرسیون خطی استفاده گردید. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که بین هوش معنوی و تمام ابعاد آن با فعالیت بدنی منظم ارتباط مستقیم و معنی­داری وجود داشت (05/0≥P). همچنین از میان مؤلفه‌های بهزیستی روانی؛ رشد شخصی، ارتباط مؤثر با دیگران و پذیرش خود با فعالیت بدنی منظم ارتباط معنی‌دار داشت (05/0≥P). از سوی دیگر نتایج مطالعه نشان داد که هوش معنوی با بهزیستی روانی سالمندان نیز رابطه‌ی مستقیم و معنی‌داری داشت (05/0≥P).

نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط مثبت فعالیت بدنی منظم با هوش معنوی و برخی مؤلفه‌های بهزیستی روانی می‌توان برای ارتقاء سلامت روان در این افراد از عامل فعالیت بدنی بهره برد.

استناد مقاله به این صورت است:

Kashani MovahhedB, Nikfarjad  H, ShahbazpoorHR, Davodzadeh SK, Molaei P, Molla MahmoudiM. The relationship between regular physical activity with spiritual intelligence and psychological well-being among the elderly in Tehran. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 81- 93. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.19583

سابقه و هدف: سالمندی مرحله‌ی اجتناب‌ناپذیری از زندگی است که اغلب با محدودیت‌ها و ناتوانی‌هایی همراه است. تأمین شرایط متناسب با ویژگی‌های سالمندان می‌تواند زندگی توأم با سلامت نسبی و آسایش و استقلال را برای آنان فراهم سازد. با توجه به نقش مساجد در تأمین سلامت اعم از سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی؛ این مطالعه به بررسی تناسب ساختاری مساجد با ویژگی‌های سالمندان پرداخته است.   

روش کار: این مطالعه‌ی مقطعی طی تابستان سال 1395 در 30 مسجد از مساجد شهر سبزوار به کمک چک‌لیستی محقق‌ساخته با 70 سؤال، انجام گرفت. در طراحی چک‌لیست از مؤلفه‌های ساختاری فضاهایی مانند منزل، کلیسا و پارک‌های دوستدار سالمند استفاده شد؛ و نظرها و توصیه‌های چند متخصص ارگونومی، سالمندشناسی و مهندس ساختمان نیز در نظر گرفته شد. در تحقیق حاضر شرایط بخش‌های مختلف مساجد ازجمله شبستان­ها، سرویس­­‌های بهداشتی، وضوخانه، راهروها، راه‌پله‌ها و ورودی‌ها نیز ارزیابی شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شد. علاوه‌‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: تقریباً 50 درصد از مراجعه‌کنندگان به مساجد سالمند بودند. میانگین تعداد پله‌ها از بیشتر بودن آنها برای بخش‌های زنانه حکایت داشت. دسترسی به وسایل نقلیه‌ی عمومی برای حدود 70 درصد از مساجد فراهم بود. در هیچ یک از مساجد، درهای ورودی دارای شرایط هم‌سطحی در بیرون و درون نبود. بررسی مسیرهای تردد ازنظر وجود رمپ، گویای شرایط نامناسب حدود 80 درصد از مساجد بود و سرویس‌های بهداشتی و وضوخانه‌ها نیز در بیشتر موارد شرایط مناسبی نداشت.

نتیجه‌گیری: با وجود برخورداری مساجد از برخی ویژگی‌های مطلوب ساختاری مانند شرایط مناسب در کف محوطه و درون بنا، یا وضعیت روشنایی و حرارتی خوب، در مواردی مانند سرویس‌های بهداشتی، پله‌ها و مسیرهای تردد نیاز به مداخله است. بنابراین، نبود تناسب ساختار فیزیکی مساجد برای سالمندان با توجه به رشد جمعیت این گروه سنی در ایران، از ضرورت اعمال ملاحظات ارگونومیکی به‌منظور حفظ آسایش، استقلال و ارتقای ایمنی آنان حکایت دارد.

استناد مقاله به این صورت است:

MohammadiZ, TirgarA, Sum  Sh. Assessment of the suitability of the structure of mosques in the light of the elderly’s needs. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 94- 104.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.19475

سابقه و هدف: بیشتر سالمندان دچار بیماری‌های مزمن و درمان‌های مداوم ناشی از آن می‌شوند که می‌تواند کیفیت زندگی آنان را تحت تأثیر قرار دهد. ازاین‌رو، آگاهی از کیفیت زندگی سالمندان برای انجام مداخلات صحیح مراقبتی و حمایتی ضروری است.

روش کار: این پژوهش مطالعه‌یی کیفی ازنوع فراترکیب است كه به مفهوم کیفیت زندگی سالمندان و عوامل مؤثر بر آن می‌پردازد. در این مقاله چهار مطالعه‌ی كيفي ازنوع پدیدارشناسی كه درباره‌‌ی كيفيت زندگي سالمندان صورت گرفته بود، انتخاب شد. پس از بررسي هر يك از مقالات، مضامین اصلي استخراج شد و تفسير نهايي بر آنها صورت گرفت. در نهايت مفاهيم، ابعاد و عوامل مؤثر بر كيفيت زندگي سالمندان و ارتباط آنها با يكديگر به شكل نقشه‌یی مفهومي نمايش داده شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد کیفیت زندگی در سالمندی مفهومی پیچیده و ذهنی است که دارای شش بُعد اصلی عوامل فردی درونی، عوامل فردی بیرونی، سلامتی، تجارب خانوادگی، تعاملات اجتماعی و عوامل محیطی است.

نتیجه‌گیری: سلامت جسمی در سالمندی به استقلال و اختیار و همچنین عوامل فردی درونی شامل میزان ارتباط سالمند با منابع مذهبی و معنوی که ابعاد سلامت روانی فرد را شکل می‌دهد، وابسته است؛ به‌طوری‌که قدرت منابع مذهبی و معنوی مثل ارتباط با خدا و دعا در این دوران آن‌قدر مهم است که می‌تواند نقصان و محرومیت حمایت خانوادگی و اجتماعی سالمند را جبران کند، به‌طوری‌که در ارتباط با خدا احساس تنهایی و انزوا نداشته باشد و به سازگاری وی کمک کند و کیفیت زندگی فرد را ارتقا بخشد.

استناد مقاله به این صورت است:

Esmaeili  R, EsmaeiliM. Quality of life in the elderly: A meta-synthesis. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 105- 116. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.18436

سابقه و هدف: بحث بومی‌سازی علوم در مراکز دانشگاهی ایران در کلیه‌ی گرایش‌های مرتبط با کار بر روی انسان، موضوعی است که همواره نقد شده است و دیدگاه‌های همسو و غیرهمسوی فراوانی داشته است. در میان دانش‌های نوین شکل‌گرفته در اواخر قرن بیستم، دانش مطالعه‌ی حیات زیستی، روانی و اجتماعی افراد سالمند یا جرونتولوژی در واقع از جدیدترین شاخه‌های علوم است. همانند علوم دیگر ریشه‌ی نوین این علم در غرب بنیان نهاده شده؛ و برای نخستین بار در سال‌های اخیر در دانشگاه‌های ایران پایه‌ریزی شده است. این مطالعه در پی بیان خاستگاه‌های نظری، اسلامی و عقیدتی این حوزه از دانش در جامعه‌ی شرقی و اسلامی است.

روش کار: این پژوهش مطالعه‌یی‌ مروری ازنوع کتابخانه‌یی است. در این مطالعه ابتدا به مجموعه‌ی آیات قرآنی، احادیث، سوابق و مستندات تاریخی با محوریّت سالمندان مراجعه شد؛ و متون مرتبط با واژگان کلیدی سالمند و سالمندی گردآوری و ثبت شد. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: مطابق منابع موجود فقهی و اسلامی به نظر می‌رسد برای بومی‌سازی و استناد به منابع قرآنی و روایی اسلامی، بسترهای کهن فرهنگ ایرانی و اسناد فقهی فراهم است و توجه به آنها ضرورت دارد.

نتیجه‌گیری: با توجه به کامل و جاودانه بودن اسلام و احاطه‌ی آن بر ساختار وجودی انسان و نیازهای حقیقی او، تدوین سرفصل دروس مصوب رشته‌ی جدید سالمندی مبتنی بر اصول و موازین اسلامی، ضرورت دارد.

استناد مقاله به این صورت است:

Asadollahi  A, BahadoriF, EftekharianF. Islamic Gerontology, Importance of Localizing Aging Studies in Iran: A Review of Quran and Hadith. J Res Relig Health. 2018; 4(2): 117- 127. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i2.17087