واکاوی گزارههای اعتقادی-کلامی قرآن کریم دربارۀ سلامت محیط زیست؛ مطالعۀ کیفی در نقد دیدگاه کیت توماس
پژوهش در دین و سلامت ,
دوره 8 شماره 2 (2022),
20 خرداد 2022
,
صفحه 150-162
https://doi.org/10.22037/jrrh.v8i2.32897
چکیده
سابقه و هدف: برخی از نظریهپردازان علت اصلی ظهور بحرانهای محیط زیست را آموزههای ادیان میدانند. برای نمونه کیت توماس به بخشی از آیات قرآن کریم اشاره میکند و آن را موجب شکلگیری آسیبهای مختلف زیستمحیطی قلمداد میکند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی انتقادی دیدگاه کیت توماس بود. در این بررسی انتقادی تلاش شده است از گزارههای اعتقادی-کلامی با محوریت گزارههای قرآن کریم استفاده شود.
روش کار: این مطالعۀ کیفی با رویکرد تحلیل محتوا در جهت نقد دیدگاه کیت توماس صورت گرفته است. در این مطالعه، دادهها با استفاده از مصاحبههای عمیق انفرادی با 18 نفر از خبرگان گردآوری شده است. در مرحلۀ نخست با هر یک از خبرگان که متخصص در این مسئله بودند مصاحبهای انجام شد و پس از ثبت و تحلیل، نگارش تحقیق صورت گرفت. مؤلف مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده است.
یافتهها: یافتههای تحقیق حاکی از آن است که هر یک از خبرگان با توجه به مبانی کلامی قرآن کریم به بخشی از نقد کیت توماس پرداختهاند. به اعتقاد آنان کیت توماس نتوانسته است معانی دقیق و صحیح هر یک از «خلافت الهی در زمین»، «اشرفیت انسان در میان مخلوقات» و «مالکیت و آزادی انسان» را به نیکی درک کند.
نتیجهگیری: با توجه به آنچه از آموزههای اعتقادی-کلامی قرآن کریم استفاده میشود، کیت توماس نتوانسته است به درک درستی از رابطۀ اسلام و محیط زیست دست یابد. رهنمونهای مختلفی مانند «مسئولیتپذیری»، «عدالتورزی»، «اراده و اختیار درست»، «ذیشعور بودن مخلوقات» و «وحدت وجود» در قرآن کریم وجود دارد که بهکارگرفتن آنها موجب حفاظت و شکوفایی بیشتر محیط زیست میشود. با توجه به اینکه هیچ نوشتاری دربارۀ این مسئله مشاهده نشده، تحقیق حاضر دارای مسئلهای نو است.
- دین؛ سلامت؛ محیط زیست
ارجاع به مقاله
مراجع
Mohaghegh Damad M. Elahiat-e Mohit-e Zist. 2 ed. Tehran: Moasseseh Pazuheshi Hekmat va Falsafeh Iran; 2015. (Full Text in Persian)
Bakhshande-Bali A. Andish-e Islami 1 (Shenakht-e Aghaz va Anjam-e Hasti). Qom: Daftar-e Nashr-e Maaref; 2018. (Full Text in Persian)
Pouyman L. Akhlagh-e Ziste Mohiti, Translated by Mostafa Malekian, Mohsen sulasi, Abbas Mokhber,Mohammad Ghaed, Moghdeh Daghighi, Hadi Ghobraei,Shojaei Mansooreh. Tehran: Tovseeh; 2003. (Full Text in Persian)
Thomas K. Man and the natural world: Changing attitudes in England 1500-1800: Penguin UK; 1991. (Full Text in Persian)
The Holy Quran. Translated by Mehdi Elahi Ghomshei. Qom: Imam Ali Ebne Abi Taleb; 2010. (Full Text in Arabic)
Tabarsi F. Javame al-Jame, translated by Abdul Hamidi. Mashhad: Astan Quds Razavi Islamic Studies; 1996. (Full Text in Persian)
Tabatabai MH. Tafsir al-Mizan, translated by Mohammad Baqir Mousavi Hamedani. 5 ed. Qom: Daftar-e Entesharat-e Jameh Modaresin-e Hovzeh Elmiyeh Qom; 1995. (Full Text in Persian)
Nasr H. Ensan va Tabiat (Bohran-e Manavi Ensan-e Motejaded). 4 ed. Tehran: Daftar-e Farhang-e Nashr-e Eslami; 2008. (Full Text in Persian)
Javadi Amoli A. Islam and Mohit, Research by Abbas Rahimian Mohaghegh. 3 ed. Qom: Markaz-e Nashre Asra; 2007. (Full Text in Persian)
Tabatabai MH. Majmooeh Maghalat. Qom: Bagh-e Ketab; 2008. (Full Text in Persian)
Motahari M. Majmooeh Asare Ostad-e Shahid Motahari. 7 ed. Tehran: Entesharat-e Sadra; 2005. (Full Text in Persian)
Sobhani Tabrizi J. Tasvir-e Ensan-e Kamel dar Quran. Qom: Markaz-e Entesharat-e Daftar-e Tablighat-e Eslami; 1998. (Full Text in Persian)
Tabatabai MH. Amoozehay-e Eslam. Qom: Bagh-e Ketab; 2008. (Full Text in Persian)
Ghomi A. Tafsir al-Ghomi, Research by Tayyebeh Mousavi Jazayeri. Qom: Dar al-Kitab; 1984. (Full Text in Persian)
Tabarani S. al-Tafsir al-Kabir: Tafsir al-Quran al-Azim. Jordan: Dar al-Kitab al-Thaqafi; 2008. (Full Text in Persian)
Motahari M. Majmooeh Asar-e Shahid Motahari. 7 ed. Tehran: Enteshrat-e Sadra; 2005. (Full Text in Persian)
Delshad Tehrani M. Sireh Nabavi "Mantegh-e Amali". Tehran: Darya; 2004. (Full Text in Persian)
Farahani F. Eghtesad-e Manabe-e Tabiee az Didgah-e Eslam. Tehran: Sazman-e Entesharat-e Pazuheshgah-e Farhang va Andish-e Eslami; 2010. (Full Text in Persian)
Ibn Abi Al-Hadid A. Sharh Nahj al-Balaghah Ibn Abi al-Hadid. Qom: Ayatollah al-Marashi School; 1999. (Full Text in Persian)
Bakhshandeh Bali A. Andishe Islami 1. Qom: Entesharat-e Maaref. (Full Text in Persian)
Bakhshandeh-Bali A. Changing Attitude toward Life as a Prevention and Treatment of Grief; a Review of Al-Kindi, Razi and Ibn Hazm’s Views. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2020;6(1):144-52. (Full Text in Persian)
Faiz Kashani M. Haghayegh, Translated by Mohammad Bagher Saedi. Tehran: Shahid Motahari University; 2008. (Full Text in Persian)
- چکیده مشاهده شده: 213 بار
- pdf دانلود شده: 94 بار