بررسی جایگاه علمی سلامت معنوی و نقش آن در پیشگیری از بیماریها: یک مطالعه مقدماتی
مجله اخلاق پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 4 شماره 14 (1389),
27 November 2012
https://doi.org/10.22037/mej.v4i14.3795
چکیده
مقدمه: شاید در هیچ عرصه دیگری جز علوم زیستپزشکی، رویارویی میان سلامت معنوی و علم چنان موجب مناقشه نبوده است. علیرغم همه پيشرفتهای نظری در حوزه سلامت، توجه به بعد معنوی سلامت در اکثر برنامههاي ارتقای سلامت مغفول مانده است. درباره نحوهی تأثیر معنویت بر بهداشت، سلامت افراد هم نیز ابهامات و سؤالاتی زیادی وجود دارد که پژوهشهای تازه برای پاسخ به آنها ضروری است. این پژوهش درصدد بررسی مقدماتی جایگاه علمی و نقش سلامت معنوی در پیشگیری از بیماریها است.
روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است. برای جمعآوری اطلاعات از روش اسنادی استفاده شده است. اطلاعات و دادهها با روش غیرمستقیم و استفاده از اسناد بایگانی شده چه به صورت اسناد خصوصی یا ویراسته، کتب تخصصی و مراجع مکتوب گردآوری و مورد بررسی قرار گرفته است.
یافتهها: رشتههای علمی جدید دیدگاههایی را درباره نقشهای احتمالی مؤلفههای معنوی در پیشگیری از بیماری ها مطرح کردهاند اما تا وقتی نظریه های آنها به پژوهش عملی نینجامد اصولاً عقیم میمانند. پژوهشهای مربوط اذعان دارند که مؤلفههای معنوی از تأثیرات پیشگیرانه غالباً مثبتی برخوردارند اما هنوز باید کار زیادی صورت گیرد تا مسائل مربوط به همبستگی سلامت معنوی و سلامت جسمی روشن شوند. یافتهها نشان داد که پیشگیری از بیماریها را نمیتوان از مراقبت معنوی جدا نمود.
نتیجهگیری: مفهوم معنویت و سلامت معنوی اگرچه به ظاهر بسی دور از علوم زیست پزشکی است اما در عمل از بسیاری جهات با آن ارتباط دارد. نوک این کوه یخ نمودار است اما هر چه علم پیوندهای گوناگون معنویت، سلامت معنوی و علوم زیستپزشکی را بیشتر بررسی میکند پیکر این کوه یخ بیش از پیش نمایان میشود.
- Biology, physical health, preventing, science, spiritual health
ارجاع به مقاله
مراجع
الگود، سیریل. (1386). تاریخ پزشکی ایران و سرزمین های خلافت شرقی ترجمه باهر فرقانی، تهران: امیرکبیر.
امامی، سید محمد حسین، پزشکی، محمدزکریا. (1380). جامع نگری در پزشکی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، دوره 1، شماره 3.
امیدواری، سپیده. (1387). سلامت معنوی؛ مفاهیم و چالش ها، پژوهش های میان رشته ای قرآنی، سال اول، شماره اول.
پلگرینو، ادموند. (1384). فلسفه پزشكي در جستجوی تعریف، ترجمه احمد رضا همتی مقدم، سروش اندیشه، سال سوم، شماره یازدهم.
تاجبخش، حسن. (1373). تاریخ دامپزشکی و پزشکی ایران، چاپ اول، جلد اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
حجتي، حميد، مطلق، معصومه، نوري، فرشته، شريف نيا، سيدحميد، محمدنژاد، اسماعيل، حيدري، بهروز. (1388). ارتباط ابعاد مختلف دعا با سلامت معنوي بيماران تحت درمان با همودياليز، پرستاری مراقبت ویژه، دوره 2، شماره 4.
دهشیری، غلامرضا، سهرابی، فرامرز، جعفری، عیسی، نجفی، محمود. (1387). بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس بهزیستی معنوی در میان دانشجویان، مطالعات روانشناختی، شماره 16.
رضايي، محبوبه، سيدفاطمي، نعيمه، حسيني، فاطمه. (1387). سلامت معنوي در بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني، مجله دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي تهران (حيات)، دوره 14، شماره 3.
سمیعی راد، فاطمه، قاسمی، زهرا. (1389). سلامت معنوی در بیماران سرطانی، چکیده مقالات همایش ملی سلامت معنوی و تعمیق تربیت اسلامی، قم.
صفایی راد، ایرج، کریمی، لطف الله، شموسی، نعمت الله، احمدی طهور، محسن. (1389). رابطه بهزیستی معنوی با سلامت روان دانشجویان، مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار، دوره 17، شماره 4.
محقق، مهدی؛ طرفداری، علی محمد. (1389). فلسفه اخلاق یا طب روحانی در اسلام، فصلنامه بررسیهای نوین تاریخی، شماره 6 و 7.
مرندی، سید علیرضا. (1389). جستاری در سلامت معنوی، مجموعه مقالات همایش مقدمهای بر سلامت معنوی، دیباچه، تهران، فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران.
محمدي، فرحناز، بابايي، مهرزاد. (1390). تأثیر مشاركت در گروه هاي حمايتگر بر سلامت معنوي و فشار مراقبتي در سالمندان مبتلا به آلزايمر مراقبين عضو خانواده، مجله سالمندي ايران، سال ششم، شماره 19.
مسعودنیا، ابراهیم. (1389). جامعهشناسی پزشکی، چاپ اول، تهران، دانشگاه تهران.
نجم آبادی، محمود. (1343). طب روحانی، نشریه فرهنگ و هنر، شماره 105.
وست، ویلیام. (1387). روان درمانی و معنویت، ترجمه شهریار شهیدی و سلطانعلی شیر افکن، چاپ دوم، تهران، رشد.
Amondesn, D. (1996). Medicine, society and faith in the ancient and medical world, Baltimore, Johns Hopkins University Press.
Behe, M. J. (1996). Darwin’s black boxe: The biochemical challenge to evolution. New York: Free Press.
Carter, S. L. (2000). God’s name in vain, New York: Basic Book.
Deborah, Bonnar. (2004). Restoring health, population health, what determines health, health canada, disease prevention, determinants, health promotion, canadians, health services, Available online at: http://www.hc.
Emberly, M. J. (1998). Spiritual/Religious Values and Attitudes Regarding Complementary and Alternative Medicine, The University of Alabama McNair Journal.
Farrokhnia, R. (2010). Social Organization Reconstruction of Ancient IranianTraditional Medical System. Asian Social Science, 6(8).
Health Canada. (2004). Population Health: What determines health? Available online at: http://www.hc.
Hill, Peter C.; Pargament, Kenneth I. (2003). Advances in the conceptualization and measurement of religion and spirituality: Implications for physical and mental health research. American Psychologist 58(1): 64-74
Hippocrates. (1952). The scared disease. in R. M Hutchines (ed), Great books of the Western World (Vol. 10, pp. 154-160), Chicago: Encyclopedia Britannica.
Hoeman S H P. (2001). Rehabilitation Nursing 3rd ed. London: Mosby Company.
Larson, J.S. (1996). The World Health Organization's definition of health: Social versus spiritual health, Social Indicators Research, 38(2): 181-192.
Mahmoodishan, G, Alhani F; Ahmadi, F; Kazemnejad, A. (2010). Iranian nurses' perception of spirituality and spiritual care: a qualitative content analysis study, Journal of Medical Ethics Historical Mededicin, 3:6.
Marks, Loren (2005). Religion and Bio-Psycho-Social Health: A Review and Conceptual Model, Journal of Religion and Health, 44(2): 173-186.
Meyerstein Israela. (2004). A Jewish Spiritual Perspective on Psychopathology and Psychotherapy: A Clinician's View, Journal of Religion and Health 43(4), pp 329-341.
Rayburn, C.A.,Richmond, L. J. (1998). Theobiology: Attempting to understand God and ourselves, Journal of Religion and Health, 37, pp 345-356.
Rayburn, C.A; Richmond, L. J. (2000). Theobiology: Its relevance to deeper understanding. In S. M. Natale (ed), On the threshold of the millennium (pp. 281-288), New York: Oxford University Press.
Rogers, D. L., Skidmore S. T., Montgomery, G. T., Reidhead, M. A., Reidhead, V. A. (2010). Spiritual integration predicts self-reported medical and physical health, Journal of Reigion and Health, 25.
Scarinci, Eileen G., Quinn, Griffin Mary T., Grogoriu, Adriana., Fitzpatrick, Joyce J. (2009). Spiritual Well-Being and Spiritual Practices in HIV-Infected Women: A Preliminary Study, Journal of the Assocication of Nurses in AIDS Care 20(1), pp 69-76.
Sepúlveda, C; Marlin, A; Yoshida, T; Ullrich, A. (2002). Palliative Care: The World Health Organization's Global Perspective, Journal of pain and symptom maagment, 24(2).
Spilka, Bernard.,Hood, R.W; Hunsberger, B; Gorsuch, R. L. (2003). The psychology of religion: An empirical approach, 3th ed, New York: Guilford press.
WHO. (2005). traditional medicine sterategy, Available online at: http://www.who.int/topics/traditional_medicine/en.
- چکیده مشاهده شده: 1952 بار