اخلاق در پژوهشهای کیفی: تحلیل مفهوم به روش تحولی راجرز
مجله اخلاق پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 9 شماره 32 (1394),
21 تیر 2015
,
صفحه 11-43
https://doi.org/10.22037/mej.v9i32.9497
چکیده
مقدمه: اخیراً گرایش محققین علوم بهداشتی به انجام تحقیقات کیفی افزایش یافته است. ماهیت مسائل اخلاقی در تحقیقات کیفی بسیار ظریف بوده و با سایر تحقیقات متفاوت میباشد. مطالعه حاضر با هدف روشنساختن مفهوم اخلاق در پژوهشهای کیفی، و شناخت بیشتر ویژگیها و پیشایندها و پسایندهای آن انجام شده است.
روش: این مطالعه با رویکرد تحلیل مفهوم تحولی راجرز انجام گرفته و متون منتشرشده مرتبط، بدون در نظرگرفتن محدوده زمانی مورد بررسی دقیق قرار گرفت. پس از انتخاب منابع دادهها، جمعآوری و تحلیل دادهها انجام شد و اطلاعات مربوط به ویژگیها، پیشایندها و پسایندهای مفهوم و همچنین واژههای جایگزین و مرتبط خلاصه و کدبندی گردید.
یافتهها: پس از انجام تحلیل مفهوم، ویژگیهای اخلاق در پژوهشهای کیفی در دو دسته ویژگیهای مشترک با سایر انواع پژوهشها و ویژگیهای اختصاصی پژوهشهای کیفی طبقهبندی شدند. پیشایندها به صورت آگاهی و مهارت محقق، کدهای اخلاقی، گایدلاینهای کمیته اخلاق، دقت مطالعه و رضایت آگاهانه شناسایی شدند. پسایندهای اخلاق در پژوهشهای کیفی شامل افزایش استحکام تحقیق، درستی فرآیند تحقیق، حذف و کاهش تنگناهای اخلاقی در حین انجام تحقیقات، کاهش بارکاری کمیتههای اخلاق، کنترل هزینهها، و افزایش دقت و اعتبار تحقیقات کیفی بودند.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای این مطالعه، میتوان تعریفی نظری برای مفهوم اخلاق در پژوهشهای کیفی ارائه نمود. نتایج این مطالعه میتواند با واضحسازی مفهوم اخلاق در پژوهشهای کیفی و با توجه به اینکه مفاهیم، بلوکهای سازنده تئوریها هستند، در توسعه مدل و تئوری در این زمینه به محققین کمک نماید.
- اخلاق در پژوهش؛ پژوهش کیفی؛ تحلیل مفهوم؛ رویکرد تحولی راجرز
ارجاع به مقاله
مراجع
Allmark, PJ. Boote, J. Chambers, E. Clarke, A. Mcdonnell, A. Thompson, A. Tod, A. (2009). Ethical issues in the use of in-depth interviews: literature review and discussion. Research Ethics Review. 5 (2): 48-54.
Aluwihare-Samaranayake, D. (2012). Ethics in qualitative research: a view of the participants’ and researchers’ world from a critical standpoint. International Journal of Qualitative Methods. 11 (2): 64-81.
Berg, BL. Lune, H. (2004). Qualitative research methods for the social sciences: Pearson Boston. 53.
Darvishpour, A. Rafii, F. Joolaee, S. Cheraghi, M. (2012). Pharmaceutical Care: a Concept Analysis using Rodgers' Evolutionary Method. Iran Journal of Nursing. 25(77):60-76.
Duncan, RE. Drew, SE. Hodgson, J. Sawyer, SM. (2009). Is my mum going to hear this? Methodological and ethical challenges in qualitative health research with young people. Social Science & Medicine. 69 (11): 1691-9.
Ensign, J. (2003). Ethical issues in qualitative health research with homeless youths. Journal of Advanced Nursing. 43 (1): 43-50.
Haahr, A. Norlyk, A. Hall, E. (2014). Ethical challenges embedded in qualitative research interviews with close relatives. Nursing Ethics. 21 (1): 6-15.
Halai, A. (2006). Ethics in qualitative research: issues and challenges. EdQual A Research Programme Consortium on Implementing Education Quality in Low Income Countries. 4 :2-12.
Harper, MG. (2006). Ethical multiculturalism: an evolutionary concept analysis. Advances in Nursing Science. 29 (2): 110-24.
Hoonaard, WC. (2008). Re-imagining the subject: conceptual and ethical considerations on the participant in qualitative research. Ciência & Saúde Coletiva. 13 (2): 371-9.
Ignacio, JJ. Taylor, BJ. (2013). Ethical issues in health‐care inquiry: A discussion paper. International Journal of Nursing Practice. 19 (s1): 56-61.
Kaiser, K. (2009). Protecting respondent confidentiality in qualitative research. Qualitative Health Research. 19 (11): 1632-41.
Khalegi, N. (2008). Research ethics in social science. Journal of Ethics in Science and Thechnology. 3 (1,2): 83-93.
Killawi, A. Khidir, A. Elnashar, M. Abdelrahim, H. Hammoud, M. Elliott, H. Thurston, M. Asad, H. Al-khal, A. D-Fetters, M. (2014). Procedures of recruiting, obtaining informed consent, and compensating research participants in Qatar: findings from a qualitative investigation. BMC Medical Ethics. 15 (1): 9-22.
Kirk, S. (2007). Methodological and ethical issues in conducting qualitative research with children and young people: A literature review. International Journal of Nursing Studies. 44 (7): 1250-60.
Marzano, M. (2007). Informed consent, deception, and research freedom in qualitative research. Qualitative Inquiry. 13 (3): 417-36.
McIlfatrick, S. Sullivan, K. McKenna, H. (2006). Exploring the ethical issues of the research interview in the cancer context. European Journal of Oncology Nursing. 10 (1): 39-47.
Nunes, ED. (2008). Ethical aspects considered by researchers who use qualitative approaches in health. Ciência & Saúde Coletiva. 13 (2): 351-60.
Orb, A. Eisenhauer, L. Wynaden, D. (2001). Ethics in qualitative research. Journal of Nursing Scholarship. 33 (1): 93-6.
Pollock, K. (2012). Procedure versus process: ethical paradigms and the conduct of qualitative research. BMC Medical Ethics. 13 (1): 25-36.
Prior, L. (2007). Qualitative Research Design and Ethical Governance: some problems of fit. J NI Ethics Forum. 4: 53-64.
Rafii, F. Sajadi, M. (2012). Transition from student to clinical nurse, Rodgers evolutionary concept analysis. Journal of Urmia Nursing And Midwifery Faculty .10 (3): 376-88.
Ramcharan, P. Cutcliffe, JR. (2001). Judging the ethics of qualitative research: considering the ethics as process model. Health & Social Care in the Community. 9 (6): 358-66.
Richards, HM. Schwartz, LJ. (2002). Ethics of qualitative research: are there special issues for health services research? Family Practice. 19 (2): 135-9.
Robley, LR. (1995). The ethics of qualitative nursing research. Journal of Professional Nursing. 11 (1): 45-8.
Rodgers, BL. Knafl, KA. (2000). Concept development in nursing: Foundations, techniques, and applications: Saunders Philadelphia. 77-102.
Tofthagen, R. Fagerstrøm, LM. (2010). Rodgers’ evolutionary concept analysis – a valid method for developing knowledge in nursing science. Scandinavian Journal of Caring Sciences. 24 (s1): 21-31.
Townsend, A. Cox. SM. Li, LC. (2010). Qualitative research ethics: enhancing evidence-based practice in physical therapy. Physical Therapy. 90 (4): 615-28.
Vaslef, SN. Cairns, CB. Falletta, JM. (2006). Ethical and regulatory challenges associated with the exception from informed consent requirements for emergency research: from experimental design to institutional review board approval. Archives of Surgery. 141 (10): 1019-23.
Working Group for the Study of Ethical Issues in International Nursing Research. (2003). Ethical considerations in international nursing research: a report from the International Centre for Nursing Ethics. Nursing Ethics. 10 (2): 122-37.
Zeighami, R. Rafiie, F. (2012). Concept Analysis of Empathy in Nursing. Journal of Qualitative Research in Health Sciences. 1 (1): 27-33.
- چکیده مشاهده شده: 3055 بار