فصلنامه بهداشت در عرصه

زمينه و هدف: در صنعت ساخت و ساز، عملکرد ایمنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صدمات شغلی و مرگ و میر موجود در این صنعت نشان از بالا بودن نرخ حوادث نسبت به سایر صنایع دارد. نگرش و فرهنگ نادرست شاغلین منجر به رفتار ناایمن و در نهایت رخداد حادثه می‌شود. مطالعه حاضر با هدف بررسي جو ایمنی و فاکتورهای مرتبط با آن در کارگاه‌های یک شرکت ساختمان سازی صورت پذیرفت.

مواد و روش‌ها: جهت برآورد جو ایمنی و فاکتورهای مرتبط با آن در دو کارگاه یک شرکت ساختمان سازی از یک پرسشنامه اعتبار بخشی شده استفاده گردید. بر پایه جدول مورگان، تعداد 347 نفر از پرسنل دو کارگاه ساختمان سازی، با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب و در مطالعه شركت كردند. ارتباط میان فاکتورهای جو ایمنی با یکدیگر و همچنین با مشخصه‌های دموگرافیک تعیین شد. در بخش آنالیز داده ها از آزمون Spearman’s rho استفاده شد.

يافته‌ها: نتایج آزمون Spearman’s rho نشان داد که در هر دو کارگاه ساختمان سازی مورد مطالعه رابطه‌ی معنی‌داری میان اکثر فاکتورهای سازنده جو ایمنی وجود داشته و فاکتور تعهد مدیریت دارای بیشترین رابطه با فاکتور فشار تولید است. میان سن و برخی از فاکتورهای سازنده‌ی جو ایمنی از قبیل آموزش مسائل ایمنی، فشار تولید، تشویق برای ایمنی و نقض قوانین ایمنی ارتباط معنی‌دار (05/0 p <)مشاهده گردید. میان گروه شغلی و فاکتورهای جو ایمنی شامل فشار تولید، تشویق برای ایمنی و نقش کمیته حفاظت نیز رابطه‌ی معنی‌داری (05/0 p <) گزارش گردید.

زمينه و هدف: ماده شيميايي 1و2 دی‌کلرواتان یا اتیلن دی کلراید (EDC) از جمله مواد شيميايي توليدي درصنايع پتروشيمي مي‌باشد. اين ماده در صنايع، مصارف عمده‌اي دارد (از جمله در تهیه پلی ونیل کلراید). پساب واحدهای  تولید 1و2 دی‌کلرو اتان بسيار كدر و حاوی1و2 دی‌کلرواتان، آب و ذرات FeCL₃ مي‌باشد. هدف از اين تحقیق بررسي کارآیی فرآیند غشایی در حذف 1و2 دی‌کلرواتان از پساب واحد پتروشیمی می‌باشد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه در مقياس پایلوت و بر روی پساب واحد 1و2 دی‌کلرواتان پتروشیمی آبادان انجام گرفت. با توجه به وجود ذرات FeCL₃ در پساب و برای جلوگیری از صدمه به غشا نانو فیلتراسیون (NF)، يك پايلوت آزمايشگاهي ميكروفيلتراسيون  (MF) بعنوان مرحله پيش تصفيه فرآيند طراحي و مورد استفاده قرار گرفت. پساب اين واحد بعنوان خوراك واحد نانو فيلتراسيون در نظر گرفته شد. آزمايشها بر روي نمونه‌هاي فاضلاب خام ورودي به سيستم ميكروفيلتراسيون، پساب سيستم ميكروفيلتراسيون و پساب سيستم نانوفيلتراسيون انجام گرفت. پارامترهاي مورد آزمايش شامل كدورت، TDS، COD، غلظت 1و2 دی‌کلرواتان و pH بوده است. همچنين در مرحله نهائي فرآيند جداسازي غشايي NF جهت جداسازي1و2 دی‌کلرواتان از آب نيز مورد بررسي قرار گرفت.

يافته‌ها: میزان حذف كدورت و ذرات آهن در واحد میکروفیلتراسیون به ترتیب برابر 5/97% و 98% حاصل شد. غلظت 1 و 2 دی کلرواتان در فاضلاب خام بین ppm 2000 تا 3000 اندازه گیری شد و پس از دو مرحله جداسازی غشائی توسط میکروفیلتراسیون (MF) و نانوفیلتراسیون (NF)، میزان بالای حذف معادل 7/96% حاصل گردید. با آزمایشهای انجام شده با آب حاوی 1 و 2 دی کلرواتان مشاهده گردید که آب بصورت فاز نفوذ کرده و 1 و2 دی کلرواتان در فاز پسماند جدا می گردد.

نتيجه گيري: اين مطالعه نشان داد فرايند ميكروفيلتراسيون براي حذف كدورت و حذف ذرات كلوئيدي كلرور فريك به عنوان روش پيش تصفيه براي اين گونه پسابها مناسب مي‌باشد. همچنين روش فيلتراسيون غشائي كارائي بالا براي جداسازي، حذف و بازيابي از فاضلاب دارد. همچنين مي‌توان پيش بيني نمود، با توجه به امكان حذف EDC در غلظت‌هاي پائين در سيستم‌هاي  تصفيه  بيولوژيكي هوازي، باقيمانده EDC در پساب واحدهاي غشائي را مي‌توان در اين گونه سيستم‌ها مورد تصفيه قرار داد.

چكيده

زمينه و هدف: زائدات جامد کشتارگاهی، حاوی زائدات روده‌ای دام و جامدات آلی دیگر می‌باشد که فسادپذیر بوده و دارای مقادیر بالای میکروارگانیزم‌های پاتوژن می‌باشد. از این رو برای اجتناب از انتشار عوامل عفونت‌زا، مدیریت زائدات مذکور ضرورت دارد. هدف از مطالعه حاضر تولید کود کمپوست با استفاده از زائدات کشتارگاه صنعتی همدان به روش هوادهی ساکن و توأم با اختلاط می‌باشد.

مواد و روش‌ها: در کلیه مراحل انجام تحقیق پارامترهای اساسی نظیر نسبت کربن به ازت، فسفر، پتاسیم، pH، هدایت الکتریکی(EC)، درصد خاکستر و درصد مواد آلی فرار اندازه گیری شد.

يافته‌ها: در روش هوادهی ساکن، نسبت کربن به ازت معادل 59/15، فسفر برابر 16/3 درصد وزنی، پتاسیم برابر 16/2 درصد وزنی، pH برابر 08/7، EC برابر μS/cm 1586 و خاکستر معادل 88/16 درصد وزنی بود. همچنین در روش هوادهی توأم با اختلاط، نسبت کربن به ازت معادل 68/18، فسفر برابر 02/3 درصد وزنی، پتاسیم برابر 35/2 درصد وزنی، pH برابر 2/7، EC برابر μS/cm 1423و خاکستر معادل 78/20 درصد وزنی حاصل شد.

نتيجه گيري: بنابراین هر دو روش کمپوست هوازی ساکن و هوازی توأم با اختلاط سبب تثبیت زائدات جامد کشتارگاه و تولید کود کمپوست شدند. کود تولیدی از هر دو روش از کیفیت رضایت بخشی برخوردار بود.

زمينه و هدف: ترک شغل کارکنان یکی از مسائل مهم مدیریتی در بخش بهداشت و درمان طی سالهای اخیر می‌باشد و مدیران بخش سلامت می‌توانند با استفاده از کیفیت زندگی کاری، از  ترک شغل و جابجایی‌های شغلی  جلوگیری کنند. این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و تمایل به ترک شغل در بین کارکنان یکی از بیمارستانهای مرجع تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در سال 1393 انجام شد. جامعه مورد پژوهش کلیه کارکنان بیمارستان آموزشی درمانی مورد نظر بودند که نمونه‌ای به تعداد 126 نفر  از کارکنان به صورت طبقه‌ای- تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از  پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون شامل 32 سوال در 8 بُعد و پرسشنامه تمایل به ترک شغل با 3 سوال استفاده شد. تحلیل یافته‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و رگرسیون چند متغیره انجام شد. 

يافته‌ها: بین کیفیت زندگی کاری و تمایل به ترک شغل یک رابطه معکوس معنی‌دار وجود داشت و دو بعد قانون گرایی و یکپارچگی و انسجام اجتماعی پیش بینی کننده تمایل کارکنان به ترک شغل بودند.

نتيجه گيري: جهت ماندگاری و حفظ نیروی کار مجرب و ماهر، مدیریت بیمارستان باید حمایت‌های مدیریتی و بهبود سرپرستی، رعایت عدالت و انصاف در سازمان، تلاش برای ایجاد نظام پرداخت منصفانه، سازگاری و تعادل بین کار و سایر جنبه‌های زندگی را در برنامه‌های بهبود کیفیت زندگی کاری برای کارکنان در اولویت قرار دهد. 

زمينه و هدف: ورود فلزات سنگین مانند آرسنیک به منابع آبی به علت تجمع بیولوژیکی، سمی بودن و پایداری محیطی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان و اکوسیستم داشته باشد.

مواد و روش‌ها: جهت تهیه نقشه کریجینگ سطحی، غلظت آرسنیک در طول سال 13-2012 و در 17 حلقه چاه منطقه هشتبندی میناب اندازه گیری شد. با استفاده از مدل توزیع فضایی، غلظت آرسنیک آبهای زیرزمینی و سهم خطر (HQ) که نشان دهنده خطر غیر سرطان زایی است، مورد ارزیابی قرار گرفت. 

يافته‌ها: میانگین و دامنه غلظت آرسنیک آب زیرزمینی به ترتیب ppb 56/2±69/7 و ppb 7/23- ND بود. غلظت آرسنیک آبهای زیرزمینی در فصل پاییز (شمال غرب منطقه)، در فصل زمستان (شمال شرق)، در فصل بهار (شمال شرق، شمال غرب و مرکز) و در فصل تابستان (مرکز و شرق) در محدوده غیرایمن قرار داشت. جذب روزانه مزمن (CDI) و سهم خطر جمعیت منطقه هشتبندی به ترتیب mg/kg-d 00028/0 و 92/0 محاسبه گردید. 

نتيجه گيري: میانگین غلظت آرسنیک و سهم خطر جمعیت شهر هشتبندی به ترتیب در محدوده نگران کننده و ایمن قرار دارند. نقشه‌های فضایی تهیه شده به روش کریجینگ نشان داد که در مناطق شمال شرق، بیشترین و در جنوب و جنوب غرب کمترین غلظت آرسنیک و به دنبال آن سهم خطر مشاهده گردید. از مدل توزیع فضایی می‌توان در ارزیابی غلظت و خطر آلاینده‌های محیطی استفاده شود.

زمينه و هدف: با توجه به بحران آب، جلوگيری از آلوده شدن منابع آب بسيار اهميت دارد. يکي از عوامل آلوده کننده آب، فلزات سنگين است که مقادير بيش از حد آن باعث ايجاد بيماری‌های مختلف مي‌شود. اين مقاله جذب يون آهن از محلول آبي توسط نانوذرات آلومينای پوشش داده شده با پلی‌آنيلين را شرح مي‌دهد.

مواد و روش‌ها: از روش سنتز مستقيم جهت پوشش فيلم پلي‌آنيلين روي نانوذرات آلومينا استفاده شد. براي تعيين فاکتورهاي موثر در جذب از سيستم راکتور ناپيوسته استفاده گرديد. اثر پارامترهاي مختلف مانند زمان، دما، مقدار جاذب و pH در جذب مورد بررسي قرار گرفت. همچنين ايزوترم‌های جذب در محدوده غلظت mg/L 150-10 يون آهن و معادلات سينتيکی جذب مورد مطالعه قرار گرفت. 

يافته‌ها: بالاترين کارايی در حذف يون آهن در pH برابر 3، مدت زمان 120 دقيقه، جرم جاذب 1/0 گرم و دماي 24 درجه سانتيگراد بدست آمد و ماکزيمم ظرفيت جاذب برای يون آهن 66/45 ميلي‌گرم به ازاي هر گرم جاذب محاسبه شد.  

نتيجه گيري: اين مطالعه نشان داد که نانوذرات آلومينای پوشش داده شده با پلی‌آنيلين با توانايی جذب 83 درصد از محلولppm 50 يون آهن، جاذب موثری برای حذف يون آهن از محلول‌های آبی است.