فصلنامه علمی پژوهشی بهداشت در عرصه

زمینه و اهداف: استایرن از جمله مواد شیمیایی آلی فرار می‌باشد که مواجهه تنفسی با بخارات آن باعث ایجاد عوارض سلامتی مانند اختلالات تنفسی می‌شود. لذا هدف این مطالعه بررسی اختلال عملکرد ریوی کارگران یک صنعت تزریق پلاستیک با بخارات استایرن است.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به‌صورت کوهورت-گذشته نگر، در یک صنعت تزریق پلاستیک انجام گرفت. پنجاه نفر از کارکنان خطوط تولید به‌ عنوان گروه مواجهه و 20 نفر از کارکنان اداری به‌ عنوان گروه مواجهه نیافته انتخاب شدند. ابتدا غلظت محیطی استایرن اندازه­گیری شد. سپس  پارامترهای ریوی کارکنان شامل حجم بازدمی اجباری در ثانیه اول (FEV1)، ظرفیت حیاتی اجباری و پرفشار (FVC)، کسر ظرفیت حیاتی خروجی در ثانیه اول بازدم (FEV1/FVC) و حداکثر جریان بازدمی (PEF) در دو نوبت "ابتدای نوبت‌کاری" و "بعد از خاتمه کار" بدست آمد.  علائم تنفسی این کارکنان با استفاده از پرسشنامه انجمن متخصصین قفسه صدری آمریکا (ATS)، بررسی شد. کلیه مفاد بیانیه هلسینکی در این مطالعه رعایت شد.

یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده اختلاف معناداری را در برخی از پارامترهای ظرفیت ریوی شاملFEV1 و FEV1/FVC در ابتدا و انتهای نوبت‌کاری نشان داد (05/0P <). علائم تنفسی شامل سرفه، سوزش بینی و گلو، گرفتگی صدا و خس‌خس سینه بین گروه مواجهه یافته نسبت به گروه مواجهه نیافته به‌صورت معناداری بیشتر بود (05/0P<).

نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد مواجهه با استایرن ارتباط معناداری با کاهش ظرفیت ریوی و بروز علائم تنفسی دارد.

زمینه و اهداف: نظر به رواج استفاده از غذاهای آماده و نظر به تأثیر آگاهی و رفتار داوطلبان سلامت بر سلامت خانوارهای تحت پوشش آن‌ها، پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش تغذیه سالم بر رفتار داوطلبان سلامت در خصوص مصرف غذاهای آماده انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مداخله‌ای از نوع نیمه­تجربی در سال 1395 و در میان 110 نفر از داوطلبان سلامت فعال در مراکز شهرستان­های دهلران و آبدانان استان ایلام (جمعاً 110 نفر در قالب دو گروه مداخله و کنترل) انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه مشخصات جمعیتی و زمینه‌ای و پرسشنامه محقق­ساخته­ای بود که با آن آگاهی، نگرش و رفتار داوطلبان در خصوص مصرف غذاهای آماده در دو مرحله قبل و چهار ماه پس از مداخله سنجیده شد. مداخله آموزشی، کارگاه آموزشی یک‌روزه‌ای بود که در سه بخش برگزار شد. داده‌های گردآوری­شده با استفاده از آزمون‌های تی­مستقل، کای­دو و T زوجی و نرم‌افزار SPSS  نسخه 19 تحلیل شدند. تمامی مراحل مطالعه حاضر طبق موازین اخلاقی اجرا گردید. 

یافته‌ها: قبل از مداخله، بین متغیرهای جمعیتی و زمینه‌ای، میانگین نمرات آگاهی و نگرش و رفتار در خصوص مصرف غذاهای آماده در دو گروه، تفاوت معنادار وجود نداشت (05/0P>). پس از مداخله، مقایسه دو گروه نشان داد که میانگین نمرات آگاهی و نگرش و رفتار در خصوص مصرف غذاهای آماده در گروه مداخله به­طور معناداری نسبت به گروه کنترل، افزایش داشت (05/0P<). 

نتيجه ­گيري: نتایج حاکی از آن است که اجرای برنامه­های آموزشی با موضوع تغذیه سالم می­تواند بر اصلاح عادات غلط تغذیه­ای مثل خوردن غذاهای آماده مؤثر باشد.

زمینه و اهداف: وجود انواع مختلف تجهیزات آزمایشگاهی و مواد شیمیایی و بیولوژیکی در آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی موجب می‌شود تا برای جلوگیری از بروز حوادث احتمالی برنامه‌ریزی دقیق صورت گیرد. این مطالعه جهت ارزیابی وضعیت ايمني و زیست محیطی در آزمایشگاه‌های آموزشی پژوهشی و مطابقت آن با معیارهای استاندارد طراحی شد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی برای ارزیابی وضعیت 17 آزمايشگاه دانشگاه علوم پزشكي گلستان ازنظر شرایط ساختمان، خطرات فيزيکي، شيميايي و بيولوژیكي، ایمنی و ارگونومي از چک لیست استاندارد وزرات بهداشت استفاده شد. داده‌ها از طریق مصاحبه و مشاهده در طی فروردین تا شهریور 1398 گردآوری و برای توصیف آن‌ها از SPSS20 استفاده شد. ملاحظات اخلاقی در تمام مراحل اجرای مطالعه رعایت شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیش از 62 درصد مقررات ایمنی و الزامات زیست محیطی در آزمایشگاه‌های دانشگاه علوم پزشکی گلستان رعایت شد. میزان تطابق در بخش‌های ساختمان، خطرات فيزيکي، شيميايي، بيولوژیكي، ایمنی و ارگونومي به ترتیب 61، 70، 71، 59، 56 و 59 درصد بود. عدم جانمایی صحیح ساختمان آزمایشگاه و اختصاص فضای محدود از مشکلات اصلی این واحدها بود.

نتیجه‌گیری: شرایط ایمنی و زیست محیطی در آزمایشگاه‌های مورد مطالعه در محدوده توصیه شده وزارت بهداشت قرار داشت. با این حال، وجود برخی نواقص مثل خطرات مرتبط با سيلندر گاز و یا مواد شیمیایی و بیولوژیکی می‌تواند سلامت کارکنان و محیط زیست را تهدید نماید. لذا برنامه‌ریزی مناسب و اجرای مدیریت ایمن در آزمایشگاه‌های آموزشی و پژوهشی برای پیشگیری از بروز حوادث لازم است.

زمینه و اهداف: برنامه‌ریزی استراتژیک نقش بسزایی در موفقیت سازمان‌های غیرانتفاعی و خدماتی دارد. این پژوهش با هدف شناسایی چالش‌های اجرای برنامه استراتژیک در سازمان بهزیستی کشور انجام شد.

مواد و روش‌ها: این پژوهش موردی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 30 نفر از مدیران ارشد، میانی و عملیاتی و کارشناسان سازمان بهزیستی کشور و اداره بهزیستی استان تهران انجام شد. از روش تحلیل چارچوبی برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. ملاحظات اخلاقی نظیر رضایت آگاهانه، استقلال شرکت کنندگان در پژوهش، حفظ محرمانگی اطلاعات و بی‌طرفی پژوهشگران در کلیه مراحل پژوهش   رعایت شد.

یافته‌ها: تعداد 27 چالش‌ اجرای برنامه استراتژیک در سازمان بهزیستی کشور شناسایی و در هفت گروه مدیریت و رهبری، برنامه‌ریزی، فرهنگ سازمانی، یادگیری سازمانی، مدیریت کارکنان، مدیریت منابع و عوامل خارجی دسته‌بندی شد. عدم توجیه برنامه‌ریزی استراتژیک، تعهد و حمایت کم مدیران ارشد، مقاومت مدیران میانی نسبت به تغییر، دانش ناکافی در زمینه مدیریت استراتژیک، نبود تفکر سیستمی، جابجایی زیاد مدیران، نبود الزام به اجرای برنامه، انعطاف‌ناپذیری برنامه استراتژیک، عدم تدوین برنامه عملیاتی واقع‌گرایانه، عادت به روزمرگی، آموزش ناکافی، تعداد کم کارکنان و کار زیاد، مشارکت و تعهد کم کارکنان، منابع ناکافی، بودجه کم و تورم بالا از جمله چالش‌های مهم بر سر راه اجرای برنامه استراتژیک بودند.

نتیجه‌گیری: اجرای برنامه استراتژیک با چالش‌های متعددی در سازمان بهزیستی کشور همراه بوده است. تقویت سیستم مدیریت و رهبری، برنامه‌ریزی دقیق، آموزش مدیران و کارکنان، توسعه یک فرهنگ مشارکتی، خلاق، مسئولیت‌پذیر و پاسخگو و مدیریت صحیح کارکنان، منابع و فرایندها برای اجرای درست برنامه استراتژیک ضروری است.

زمینه و اهداف: ایستگاه‌های تقلیل فشار گاز شهری نقش مهمی در برنامه‌ریزی ایمنی و مدیریت بحران شهری دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر تغییرات جوی بر فاصله اثر حریق و انفجار یکی از ایستگاه‌های CGS  شهر قزوین طی در سال 1397 انجام شد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه هشت وضعیت آب و هوایی غالب استان، بررسی گردید. میانگین داده‌های 3 سال مربوط به پارامترهای جوی از سازمان هواشناسی استان قزوین تهیه شد. در ادامه با بررسی مطالعات ارزیابی ریسک ایستگاه مورد مطالعه و ایستگاه‌های مشابه در سال‌های قبل و تهیه نقشه‌های توپوگرافی و اطلاعات فرآیندی انجام پذیرفت. سپس نوع و مشخصات سناریو محتمل تعیین و شبیه سازی پیامد ریسک حریق و انفجار با استفاده از نرم‌افزار PHAST نسخه 7.11 صورت گرفت. در طول مدت مطالعه، کلیه موازین اخلاقی رعایت گردید.

یافته‌ها: تغییرات جوی بر پیامد ریسک حریق و انفجار در ایستگاه CGS موردنظر مؤثر بود به گونه‌ای که بر اثر کاهش و افزایش دمای هوا، در زمستان کمترین ( m5/278) و در تابستان بیشترین (m 8/321) طول شعله حریق به دست آمد. در زمستان، فاصله و ناحیه خطری که تحت تأثیر انفجار قرار می‌گیرد به m 686، کاهش یافت. همچنین در این فصل در ساعات روز، طول شعله افزایش و فاصله اثر به اندازه  m4/9 کاهش یافت.

نتیجه‌گیری: افزایش دمای هوا، پایداری جو، شار تابشی خورشید، فلو گاز طبیعی داخل خط لوله و افزایش فشار گاز طبیعی داخل خط لوله موجب افزایش فاصله اثر اطراف ایستگاه‌ و افزایش رطوبت نسبی موجب کاهش فاصله اثر اطراف ایستگاه‌ می‌گردد.

چکیده

زمینه و هدف: خروج از بیمارستان بدون اطلاع پزشک و پرسنل یا به عبارتی فرار از بیمارستان، یکی از چالش های  بزگ نظام سلامت محسوب می شود چرا که می تواند باعث ایجاد هزینه های اقتصادی برای سیستم و زیان جانی برای بیمار گردد . هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر در فرار بیماران و بار مالی ناشی از آن  در یکی از بیمارستان های عمومی شهر بوشهر می‌باشد.

مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- مقطعی است که در یکی از بیمارستان‌های شهر بوشهر انجام گرفته است. در این مطالعه، اطلاعات بیماران با روش سرشماری و با استفاده از یک چک لیست  استخراج گردیده است. این چک لیست حاوی سئوالات دموگرافیک، بالینی و اقتصادی می‌باشد. تحلیل داده ها از آمار توصیفی در محیط  نرم افزار spss  نسخه 25  بهره گرفته شد.

یافته‌ها: بنابر نتایج حاصل از آنالیزهای آماری نرخ فرار از بیمارستان0018/0 برآورد می‌شود. یعنی به طور میانگین، هر ماه 6 نفر از بیماران فرار کرده‌اند. زیان مالی وارد شده به بیمارستان شهدای خلیج فارس بوشهر بابت فرار بیماران در سالهای 1396 و 1397 بالغ بر ده میلیارد ریال بوده است که سهم بیمارانی که بیمه داشتند در آن بیشتر از افراد فاقد بیمه بوده است.

نتیجه گیری: نرخ فرار در بیمارستان مورد پژوهش کم بود. با این حال به دلیل این که فرار علاوه بر زیان مالی قابل توجهی که به بیمارستان ها وارد می‌کند می‌تواند مشکلاتی را برای خود بیماران، خانواده‌‌‌‌هایشان و نیز جامعه ایجاد کند، لازم است تلاش ها در جهت کاهش وقوع این معضل توسط مدیران  به کار گرفته شود.