ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها

سابقه و هدف:استفاده از افزودني‌هاي مختلف حاوي ترکيبات سرب در توليد لوله‌هاي ترموپلاستيک و رشد فزاينده استفاده از اين مواد در تأسيسات لوله‌کشي منازل و سيستم توزيع آب، نگراني نشت فلزاتي مانند سرب را به آب آشاميدني افزايش داده است. سرب از فلزات نوروتوکسيک است. اين پژوهش باهدف بررسي احتمال آلودگي آب، ناشي از نشت سرب از لوله‌هاي ترموپلاستيک در شبکه‌هاي آب‌رساني انجام‌شده است.

روش بررسي: در اين مطالعه از دو لوله پلي وينيل کلرايد سخت و يک لوله پلي‌اتيلن، ساخت کارخانه‌هاي داخل کشور، به طول 50 سانتيمتر استفاده گرديد. تأثير pH، قليائيت، نسبت جرمي کلرور بر سولفات، جامدات محلول و درجه حرارت آب بر لوله‌هاي ترموپلاستيک بررسي گرديد.

يافته‌ها: نتايج اين پژوهش نشان داد که تأثير پارامترها بر لوله UPVC1 منجر به نشتي کمتر از استانداردها گرديد. در لوله پلي‌اتيلن از پارامترهاي pH و جامدات محلول نشتي بيش از استاندارد سازمان حفاظت محيط‌زيست امريکا اندازه‌گيري شد. در لوله UPVC2 از غلظت‌هاي مختلف pH، نسبت جرمي کلرور بر سولفات و دما نشتي بيش از استاندارد سازمان حفاظت محيط‌زيست امريکا و رهنمود سازمان جهاني بهداشت و استاندارد ملي اندازه‌گيري شد. نتايج تجزيه و تحليل آماري نشان داد سرب اندازه‌گيري شده ناشي از تأثير پارامترها بر لوله‌ها با سطح اطمينان%95 تفاوت معني‌داري داشت (p<05/0).

نتيجه‌گيري: با توجه به نقش لوله‌هاي ترموپلاستيک در آب‌رساني و تأثير پارامترهاي شيميايي آب بر رهاسازي سرب در اين لوله‌ها، نظارت مسئولين بر کارخانه‌هاي توليدکننده لوله‌هاي ترموپلاستيک براي حفظ سلامت جامعه ضروري مي‌باشد.

سابقه و هدف: رعايت استانداردهاي ايمني قبل از شروع و راه‌اندازي هر کار بسيار ضروري است. تمامي فرايندهايي که در آزمايشگاه‌هاي تشخيص طبي انجام مي‌پذيرند همراه با مخاطرات مي‌باشند. کارکنان آزمايشگاه‌هاي تشخيص طبي همواره در معرض انواع خطرات فيزيکي، شيميايي و بيولوژيکي مي‌باشند. هدف از اين تحقيق بررسي وضعيت رعايت استانداردهاي ايمني در آزمايشگاه‌هاي تشخيص طبي بخش خصوصي و دولتي ‏ کرمان در سال 1393 در بخش‌هاي ايمني انبار، ايمني تجهيزات و ارگونومي اين آزمايشگاه‌ها مي‌باشد.

روش بررسي: طي اين پژوهش آزمايشگاه‌هاي تشخيص طبي 4 بيمارستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکي کرمان و 21 آزمايشگاه خصوصي سطح شهر کرمان موردبررسي قرار گرفت و اطلاعات لازم با استفاده از پرسشنامه‌هاي استاندارد با روش مصاحبه و مشاهده گردآوري گرديد. داده‌ها با استفاده از روش‌هاي آماري تحليل گرديد.

يافته‌ها: نتايج نشان داد که در 25 آزمايشگاه موردمطالعه شهر کرمان درصد رعايت مؤلفه‌هاي ايمني در بخش ايمني انبار، تجهيزات و ارگونومي متفاوت بوده به‌طوري‌که ميانگين و انحراف معيار نمره کسب‌شده در بخش ايمني انبار آزمايشگاه‌هاي تشخيص طبي 9/6± 3/24 بود. ميانگين و انحراف معيار ايمني انبار در آزمايشگاه‌هاي دولتي 4/5± 7/15 و آزمايشگاه‌هاي خصوصي 9/5± 9/25 بود. هيچ کدام از آزمايشگاه‌هاي دولتي داراي ايمني مطلوب نبودند. ميانگين و انحراف معيار ايمني تجهيزات در آزمايشگاه‌هاي دولتي 7/1± 25/11 و آزمايشگاه‌هاي خصوصي 1/2± 0/4 بود. ميانگين و انحراف معيار استانداردهاي ارگونومي در آزمايشگاه‌هاي دولتي 3/1± 5/3 و آزمايشگاه‌هاي خصوصي 6/1± 0/4 بود.

نتيجه‌گيري: وضعيت رعايت استانداردهاي ايمني در آزمايشگاه‌هاي موردمطالعه از وضعيت مطلوبي برخوردار نبوده و تا رسيدن به وضعيت مطلوب بايستي با استفاده از روش‌هاي مدرن مديريت ايمني در جهت ارتقاي ايمني در بخش‌هاي گوناگون آزمايشگاه‌ها اقدام نمود.

سابقه و هدف: شاغلين ممکن است در معرض مواجهه با پرتوهاي غيريونيزان تابش شده از خورشيد يا منابع مصنوعي مانند لامپ هاي مخصوص يا جوشکاري با قوس الکتريکي باشند. سوختگي پوست، تسريع در پيري پوست، کاتاراکت، سوختگي شبکيه، جهش ژني و آثار نامطلوب بر سيستم ايمني انسان ازجمله دلايل نگراني در هنگام مواجهه با اين پرتوها هستند. هدف مطالعه بررسي ميزان مواجهه شاغلين صنعت مس با پرتوهاي فروسرخ و فرابنفش و اثربخشي تجهيزات حفاظت چشمي مورداستفاده در گروه هاي شغلي موردمطالعه مي باشد.

روش بررسي: در اين بررسي مقادير تابش هر يک از پرتوهاي فروسرخ و فرابنفش در واحدهاي داراي مواجهه در دو وضعيت عدم استفاده و در هنگام استفاده از تجهيزات حفاظتي چشم در مجتمع مس سرچشمه اندازه‌گيري گرديد. جهت بررسي تغيير مقادير تابش هر يک از پرتوها، اندازه گيري ها با استفاده از راديومتر ديجيتالي هاگنر به‌صورت 8 بار در ماه و در ساعات متفاوت روز و در ارتفاع 5/1 متري از سطح زمين و به مدت يک سال انجام شد.

يافته‌ها: ميانگين تابش پرتو فرابنفش بر اساس ماه‌هاي مختلف سال در واحد تعميرگاهي معدن 29/0، واحد ذوب 25/0 و واحد تعميرگاهي مهندسي 08/0 ميلي وات بر سانتي‌متر مربع بود. همچنين ميانگين تابش پرتو فروسرخ در بخش کنورتر در واحد ذوب 96/5، بخش ريخته‌گري در واحد مهندسي 60/2 و بخش آسارکو در واحد پالايشگاه نيز 87/1 ميلي وات بر سانتي‌متر مربع بود. نتايج مطالعه نشان داد که تجهيزات حفاظت چشمي به‌طور معني دار سبب کاهش ميانگين مواجهه شاغلين با پرتوهاي فرابنفش و فروسرخ مي ­شوند (p< 0/001).

نتيجه‌گيري: تجهيزات حفاظت چشم به‌طور مؤثري ميزان مواجهه شاغلين با پرتوهاي فرابنفش و فروسرخ را کاهش مي دهند.

سابقه و هدف: حوادث رانندگی یکی از معضلات مهم بهداشتی است که سلامت انسان ها را به خطر می‌اندازد. لذا بر آن شدیم تا به بررسی مرگ‌ومیر ناشی از این حوادث در استان گیلان در طی سال های 91-90 بپردازیم.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی مقطعی بود که با بررسی 1620 مورد مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات رانندگی در گیلان در طی سال‌های 1391-1390 صورت گرفته است. برای همه افراد چک‌لیستی شامل متغیرهای جنس، فصل و ماه تصادف، محل فوت (صحنه حادثه، حین انتقال، بیمارستان، منزل)، محل تصادف (داخل شهر، خارج شهر، جاده روستایی)، علت فوت (ضربه به سر، خونریزی، شکستگی متعدد، سوختگی) تهیه‌شده و داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه 19 و آزمون‌های آماری chi square تجزیه‌وتحلیل شدند و سطح معنی‌دار بودن 05/0 در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: بررسی‌ها نشان داد از کل متوفیان این دو سال که 1620 مورد بود،291 مورد (18 درصد) زن و 1329 مورد (82 درصد) مرد بود. بیشترین تصادفات در جاده‌های برون‌شهری با 1147 مورد (8/07 درصد) اتفاق افتاده بود. بیشترین موارد فوت‌شدگان با 864 مورد (3/53 درصد) در محل تصادف اتفاق افتاده بود و بیشترین علت فوت با 941 مورد (1/58 درصد) براثر ضربه به سر بود. بیشترین فصل تصادفات نیز با 458 مورد (3/28 درصد) در فصل پاییز و در ماه مهر با 170 مورد (5/10 درصد) اتفاق افتاده بود.

نتیجه‌گیری: اکثر متوفیان حوادث ترافیکی را مردان تشکیل می‌دهند که نیازمند مداخلات لازم در جهت پیشگیری از این معظل است.

سابقه و هدف: طراحی سیستم تهویه فرآیند پیچیده‌ای است. علاوه بر محاسبات وقت‌گیر برای هر شاخه، جهت متعادل‌سازی شاخه‌های موازی نیز نیاز به تکرار محاسبات است. طراحی هود، انتخاب قطر کانال و هواکش مناسب ازجمله مراحل طراحی می‌باشند که بروز خطا در هر مرحله منجر به كاهش عملكرد سيستم گشته و ممكن است هزینه‌های اضافي بر سيستم تحميل نمايد. همچنین در محاسبات دستی احتمال بروز خطا وجود دارد. در مطالعه حاضر براي طراحي و محاسبات سیستم های تهويه مكنده موضعي يك بسته نرم‌افزاری تهيه و اعتبار سنجی شد.

روش بررسی: در این مطالعه ساخت ابزار، برنامه به زبان ویژوال‌بیسیک نوشته شد. اعتبارسنجي بسته نرم‌افزاری تهیه‌شده در دو بخش موردمطالعه قرار گرفت. در بخش نخست صحت كدهاي تهیه‌شده موردبررسی قرار گرفت. در دومين بخش از اعتبارسنجي برنامه، نتايج محاسباتي آن موردمطالعه قرار گرفت. نتايج محاسبات هر بخش از برنامه با محاسبات دستي مسائل ساده، تمرينات حل‌شده در مراجع و نتايج حاصل از محاسبات با يك برنامه اعتباربخشی شده مقايسه گردید. جهت تحلیل آماری نتایج، نمودار بلند- آلتمن به کار گرفته شد.

یافته­ ها: در سیستم‌های با یک هود (اتصال کانال‌ها به‌صورت سري) بيشترين درصد اختلاف میان نتايج مشابه حاصل از برنامه تهیه‌شده و داده‌های ثبت‌شده در مراجع معتبر 72/1% و كمترين آن صفر درصد بود. در سیستم‌های مركب يعني سیستم‌هایي كه کانال‌های آن به‌صورت سري- موازي بوده و بيش از يك هود دارند نيز بيشترين درصد اختلاف میان نتايج مشابه حاصل از اين برنامه و داده‌های معتبر و برنامه‌های تأییدشده 77/1% درصد و كمترين آن صفر درصد بود. نتایج نمودار بلند- آلتمن نيز نشان داد كه انحراف معيار نتايج حاصل از اين برنامه در حل 38 قطعه كانال محاسبه‌شده براي فشار سرعت، فشار استاتیک و همچنین فشار کل در دامنه 01/0± درصد بوده است.

نتیجه­ گیری: برنامه تهیه‌شده ابزار معتبری براي طراحي سیستم تهویه مكنده موضعي است.

سابقه و هدف: رزين ملامين فرمالدئيد با کاربردهاي بسياري در صنعت و ازجمله در صنايع توليد ظروف ملامين مطرح مي ­باشد. اين رزين در صنايع ملامين­ سازي تحت‌فشار و دما فرمالدئيد توليد مي ­نمايد. با توجه به خطراتي که تماس با فرمالدئيد در سلامت انسان‌ها ايجاد می‌نماید مطالعه حاضر باهدف ارزشيابي مواجهه شغلي کارگران با فرمالدئيد و ارزيابي خطر کمي جهت توجيه اقدامات کنترلي، انجام گرديد.

روش بررسی: اين مطالعه توصيفي و مقطعي، بر روي 54 نفر از کارگران 4 کارگاه ملامين­ سازي شهر تهران (A,B,C,D) انجام شد. براي تعيين غلظت فرمالدئيد در هواي تنفسي، ميزان مواجهه تنفسي کارگران بر اساس روش 3500 موسسه ملي ايمني و بهداشت شغلي آمریکا ارزیابی شد. پارامترهاي شرايط جوي هوا شامل دما، فشار، سرعت جريان و رطوبت نسبي همزمان با نمونه ­برداري اندازه‌گیری گرديد. ارزيابي خطر کمي با کمک اطلاعات ریسک تجمعی از سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا انجام شد. تجزیه‌وتحلیل يافته­ ها با نرم­ افزار آماري SPSS  انجام گرفت.

يافته­ ها: ميزان ميانگين مواجهه شغلي با فرمالدئيد در کارگران چهار کارگاه A، B، C و D به ترتيب برابر 033/0±094/0، 028/0±091/0، 015/0±048/0 و 049/0±121/0 برحسب پي پي ام بود. مواجهه شغلي ارتباط معنی‌دار و مثبتي را با دما P=0/035)) نشان داد. نتايج نشان داد بيشترين مواجهه با فرمالدئيد در کارگاه­ هاي مختلف مربوط به پرس­کاران و سپس سنگ زنان مي­باشد. بررسی‌ها مشخص کرد که ميزان خطر بروز سرطان در مواجهه شغلي با فرمالدئيد با استفاده از يافته­ هاي اطلاعات ریسک تجمعی در بين چهار كارگاه ملامين­ سازي ازلحاظ آماري معنی‌دار بود (200/0=P).

نتيجه گيري: مواجهه شغلي در تمامي کارگاه‌ها بيشتر از حد آستانه تماس شغلي وزن یافته زمانی (۰۱۶/۰ پي پي ام) پیشنهادشده توسط موسسه ملي ايمني و بهداشت شغلي آمريکا و کمتر از حد آستانه تماس وزن یافته زمانی (75/۰ پي پي ام) پیشنهادشده توسط سازمان ايمنی و بهداشت شغلی امريکا بود. نتايج ارزيابي مواجهه شغلي با فرمالدئيد قابل قياس با مطالعات سال­ هاي گذشته مي ­باشد. پايش شغلي و ارزيابي خطر در اين مطالعه مخاطرات شغلي در کارگران را يادآور می‌نماید. ازاین‌رو بررسي و کنترل شرايط محيط براي مديريت خطر در سال­ هاي متوالي در کارگاه‌های یادشده توصيه می‌گردد.

سابقه و هدف: صدمات ترافیکی و تصادفات نهمین عامل مرگ‌ومیر در جهان محسوب می‌شوند. رانندگان موتورسیکلت چیزی در حدود 14 درصد از کل مرگ‌ومیرهای ترافیکی جهان را به خود اختصاص داده اند. یکی از عوامل اصلی که سلامت موتورسواران را در حین رانندگی تهدید می‌کند عدم استفاده از تجهیزات ایمنی می‌باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه رانندگی ایمن بر استفاده از تجهیزات ایمنی رانندگان موتورسیکلت انجام شد.

روش بررسی: طرح پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی از نوع  پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره­ پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه رانندگان موتورسیکلت شهرستان بابل بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 60 نفر انتخاب شدند که این تعداد به‌صورت تصادفی 30 نفر در گروه آزمایش و 30 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. شرکت‌ کنندگان پرسشنامه رفتار رانندگی راکبین موتورسوار را تکمیل کردند. برنامه آموزش رانندگی ایمن به مدت هشت هفته، 16 جلسه و 32 ساعت به گروه آزمایش آموزش داده شد و به گروه کنترل آموزش داده نشد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده ­ها از تحلیل واریانس با اندازه­ گیری مکرر استفاده شد.

یافته­ ها: نتایج به‌دست‌آمده نشان داد بین نمرات استفاده از تجهیزات ایمنی رانندگان موتورسیکلت در پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگری گروه آزمایش (767/4= F)  تفاوت وجود داشت که در سطح( 1000/0P<) معنی‌دار بود. این تفاوت در نمرات گروه کنترل مشاهده نشد.

نتیجه­ گیری: آموزش برنامه رانندگی ایمن، رفتار استفاده از تجهیزات ایمنی را در رانندگان موتورسیکلت بهبود بخشید. آموزش نقش مهمی در استفاده از تجهیزات ایمنی در بین موتورسواران دارد.

سابقه و هدف: يكي از عوامل مهم در مهندسي ترافيك، ايمني تردد عابرين پياده است. بررسي پارامترهاي مؤثر بر حاشيه ايمني عابرين پياده و ارتباط بين آن‌ها در شناسايي عوامل اصلي بروز حوادث مربوط به عابرين پياده در خيابان‌هاي بدون علائم راهنمايي و رانندگي نقش مهمي دارد. اين مقاله برخي فاكتورهاي مرتبط با ايمني عابرين پياده و ارتباط بين آن‌ها را بررسي کرد.

روش بررسي: اين مطالعه به‌صورت توصيفي - تحليلي و بر اساس اطلاعات مشاهدهاي صورت گرفت. براي اين منظور ويدئوهايي از 56 عابر در خيابان مطهري تهران ضبط شد و مورد ارزيابي قرار گرفتند. تجزيه‌وتحليل دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS 21 و روش رگرسيون خطي انجام شد.

يافته‌ها: نتايج حاصل از نرم‌افزار نشان داد که ضرايب اثرگذاري فاکتورهاي مختلف شامل زمان انتظار قبل از حرکت با 78/0، تکرار نگاه کردن به وسايل نقليه قبل و حين عبور با 58/0، زمان نگاه کردن به وسايل نقليه قبل و بعد از عبور با 73/0 و زمان عبور با 29/0، بر حاشيه ايمني عابرين پياده تأثير داشت.

نتيجه‌گيري: زمان انتظار عابرين قبل از عبور مهمترين عامل اثرگذار بر حاشيه ايمني عابرين پياده در خيابان هاي بدون علائم راهنمايي و رانندگي بود.

سابقه و هدف: ازجمله شبكه هاي گسترده حمل‌ونقل در ايران، شبكه توزيع فرآورده‌هاي نفتي اعم از بنزين است که در صورت بروز حادثه در اين شبکه‌ها به علت وجود ماده خطرناک و بسيار قابل اشتعال بنزين حوادث جبران‌ناپذير و بزرگي رخ خواهد داد. هدف اين تحقيق ارزيابي طراحي ذاتاً ايمن در ساخت پمپ‌بنزين‌هاي شهري شهرستان قزوين بود.

روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي مقطعي ابتدا با بررسي اوليه شهرستان و شناسايي استانداردهاي ايمني در پمپ‌بنزين‌هاي شهري شهرستان قزوين اقدام به طراحي چک ليست ايمني شد و با ابزارهاي مشاهده، مصاحبه، ارزيابي و بازرسي ايمني تکميل گرديد. سؤالات وزن دهي شده و نمره کلي هر چک ليست به‌عنوان ميزان طراحي ذاتاً ايمن پمپ‌بنزين موردبررسي در نظر گرفته شد. شهرستان هدف شامل 9 پمپ‌بنزين بود که به‌صورت سرشماري موردبررسي قرار گرفتند. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها از نرم‌افزارهاي SPSS نسخه 20 و Excel و از روش آمار توصيفي استفاده شد.

يافته‌ها: ميزان استفاده از روش‌هاي مختلف طراحي ذاتاً ايمن در ساخت پمپ‌بنزين‌ها به ترتيب روش‌هاي دستورالعمل‌هاي ايمني 81%، ايمني ذاتي 1/63%، ايمني غيرفعال 3/48% و ايمني فعال 32% بيشترين کاربرد را داشتند. پس از وزن دهي سؤالات و برآورد عدد ريسک تعداد 7 پمپ‌بنزين در گروه نامطلوب قرار گرفتند و بايد در اولين فرصت نواقص آن‌ها برطرف شود و تعداد 2 پمپ‌بنزين در گروه نسبتاً مطلوب قرار گرفتند و بايد نواقص و عدم انطباق آن‌ها برطرف شود.

نتيجه‌گيري: جامعه موردبررسي بيشتر به ايمني غيرفعال و کم‌هزينه گرايش داشت بنابراين پيشنهاد مي‌شود که بررسي و بازرسي بيشتر سازمان‌هاي مسئول، افزايش استانداردها و اصول ايمني قبل از صدور جواز و آموزش پرسنل در دستور کار مسئولان قرار بگيرد همچنين توصيه مي‌شود که در اين زمينه تحقيقات بيشتري صورت پذيرد.

: پمپ‌بنزين