بررسی اخلاق پزشکی با رویکرد اسلامی
مجله اخلاق پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 3 شماره 10 (1388),
13 November 2012
,
صفحه 35-56
https://doi.org/10.22037/mej.v3i10.3715
چکیده
اخلاق از ديرباز، جزء لاينفك پزشكى بوده است. اخلاق در حوزه پزشكى از دیدگاه اسلام ـ با توجه به جايگاه علوم پزشكى كه با شرافت وجود و اهميت حفظ نفس انسانى در ارتباط است ـ از اهميت دو چنداني برخوردار است.
هدف: هدف از این مقاله تبیین اصول اخلاق اسلامی و ارائه مصادیق کاربرد این اصول در حرف پزشکی است و تلاش شده است یک چارچوبی برای بیان ویژگیهای اخلاق پزشکی اسلامی ارائه شود.
مواد و روش: این تحقیق یک مطالعه کتابخانهای است که به مطالعه عمیق متون مرتبط با مبانی و اصول انسانشناسی و ارزششناسی اخلاق اسلامی پرداخته است و برمبناي اطلاعات حاصله از مبانی و اصول انسانشناسي و ارزششناسي اخلاق پزشکی اسلامی تدوین شده است.
یافتهها: نتایج آنچه در این تحقیق به عنوان مباني اخلاق پزشکی اسلامی شناسایی شده است، شامل مبانی انسانشناسی و ارزششناسی است و توصیفی است از اینکه در اخلاق پزشکی اسلامی، انسان را چگونه توصیف میکند و چه ظرفیتها و امکانات وجودی برای او قائل است و چه هدفی را برای انسان تعیین میکند که هیچ چیز ارزشمندتر از آن نمیتوا ن تصور کرد. در این مطالعه اصول اخلاق اسلامی، در چهار محور ارائه شده است: اصول ارتباط با خدا، اصول ارتباط با خود، اصول ارتباط با جامعه، اصول ارتباط با جهان آفرينش و طبيعت. اين اصول ابعادی دارد كه در این مقاله به آنها اشاره خواهد شد.
بحث و نتیجهگیری: در تحقیقات اخلاق پزشکی باید ضمن بازنگری در نگاه سنتی به مقوله اخلاق پزشکی، در عین حال باید نگاهی عمیق به سابقه تمدن ایرانی اسلامی خود داشته باشیم و میبایست با رویکردی جدید و با بهرهگیری از آخرین دستاوردهای علمی و زیست فناوری در حوزه اخلاق پزشکی، با تکیه بر اصول و مبانی اخلاق اسلامی، زمینه تحول اسلاسی در این حوزه را فراهم آوریم. در این مقاله بطور مبسوط به این موضوع پرداخته شده است.
- اخلاق؛ اخلاق اسلامی؛ اخلاق پزشکی؛ اصول اخلاق اسلامی؛ مبانی اخلاق اسلامی
ارجاع به مقاله
مراجع
اصفهانی، محمدمهدی. (1372). اخلاق حرفهای در خدمات بهداشتی و درمانی. دانشگاه علوم پزشکی ایران.
لاریجانی، باقر. (1383). نگرشی بر اخلاق نوین پزشکی. فصلنامه پژوهش وحوزه. 17ـ18:47ـ59.
ساشادینا، عبدالعزیز. (1387). آموزش اخلاق زیستی در برنامههای آموزش پزشکی در ایران. چکیده مقالات دومین کنگره بین المللی اخلاق پزشکی ایران. تهران: مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی.
حسنی، محمد. (1383). بررسی دیدگاه ارزششناسی علامه طباطبایی و دلالتهای آن در تربیت اخلاقی. مجله روانشناسی و علوم تربیتی. سال سی وچهارم. ش 199. 20ـ224.
پورمحمدی، علی. (1387). مبانی فلسفی اخلاق زیستی. مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.
ضرغام، محمود. (1385). اخلاق در پژوهشهای پزشکی. انتشارات برای فردا.
عباسی، محمود. (1387). در جستجوی حکمت، حلقه مفقوده طبابت امروز. فصلنامه اخلاق پزشکی. سال دوم، ش 3. 49ـ71.
میرباقری، سید مهدی. (1376). مبانی و راهکارهای اسلامی شدن دانشگاهها: معاونت امور دانشجویی، فرهنگی، مجلس وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی.
ساروخانی، باقر. (1383). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی چاپ هفتم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سربخشی، محمد. (1388). اخلاق سکولار مفاهیم، مبانی، ادله، نقدها. چاپ اول. انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
نصری، عبدالله. (1384). فلسفه خلقت انسان. چاپ اول: كانون اندیشه جوان.
دلشاد تهرانی، مصطفی. (1387). سیری در تربیت اسلامی. چاپ دهم. تهران: انتشارات دریا.
باقری، خسرو. (1388). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. چاپ نوزدهم: انتشارات مدرسه.
باقری، خسرو. (1377). مبانی شیوههای تربیت اخلاقی: انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی.
مطهري، مرتضی. (1380). سیری در نهج البلاغه. انتشارات صدرا.
آملی، جواد. (1379). حكمت عملی و نظری در نهجالبلاغه. چاپ سوم. قم: مركز نشر اسراء.
مجتبوی، سیدجلاالدین. (1388). علم اخلاق اسلامی، گزیده کتاب جامع السعادات. چاپ نهم: انتشارات حکمت.
فيض كاشانی، محسن. (1382). راه نجات (ترجمه كتاب منهاج النجات). چاپ نهم. تهران: پیام آزادی.
مطهری، مرتضی. (1372). عدل الهی. چاپ هفتم: انتشارات صدرا.
نراقي، ملا احمد. (1361). معراج السعاده. تهران: انتشارات رشيدي.
Gillon, R. (1985). "Philosophical medical ethics. Rights." British medical journal 290(6485): 1890.
Sachedina A.(2009). Islamic biomedical ethics: principles and application: Oxford University Press, USA.
Larijani, B. and F. Zahedi. (2008). "CONTEMPORARY MEDICAL ETHICS: AN OVERVIEW FROM IRAN." Developing World Bioethics 8(3): 192-196.
- چکیده مشاهده شده: 938 بار
- PDF (English) دانلود شده: 239 بار