سخن سردبیر
مجله اخلاق پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 3 شماره 8 (1388),
17 November 2012
,
صفحه 7-10
https://doi.org/10.22037/mej.v3i8.12145
چکیده
برای مخاطبینی که کمتر با سیر پژوهش در اخلاق پزشکی و موضوعات مورد مطالعه این فصلنامه آشنا هستند ممکن است این سؤال مطرح شود که محیط زیست، حقوق حیوانات، تحقیقات بیوتکنولوژی چه ارتباطی با اخلاق پزشکی دارند. به نظر میرسد که این یک سؤال اساسی است و پرداختن به آن در این فصلنامه ضرورتی اجتناب ناپذیر است. شاید در گذشتهای نه چندان دور مباحث مورد مطالعه اخلاق پزشکی معطوف به رابطه بین پزشک و بیمار بود و پژوهشگر اخلاق پزشکی مباحث این حوزه را صرفاً در چارچوب این رابطه جستجو میکرد ولی با تحولات اخیر در حوزه بیوتکنولوژی و تأثیر آب و هوا و محیط زیست بر سلامت ابنای بشر و نقشی که امروزه حیوانات و گیاهان در پرتو دستورزیهای ژنتیکی در زندگی بشر ایفا میکنند باید گفت که دایره مورد مطالعه اخلاق پزشکی بقدری گسترده و دامنهدار است که به آسانی میتوان گفت سوراخ شدن لایه اُزُن و ذوب شدن یخهای قطب جنوب هم که به نحوی از انحا به سلامت آدمی باز میگردد موضوع مورد مطالعه علم پزشکی و به تبع آن اخلاق پزشکی است و همین نگاه کلی و جامعنگر بوده است که در چند دهه اخیر اخلاق زیستی را به عنوان شاخه نوینی از اخلاق حرفهای معرفی کرده است. از اینرو هم در مکاتب اخلاقی غربی و هم در مکتب حیات بخش اسلام به منظور روشن شدن حقیقت اخلاق و معیار فعل اخلاقی باید به بررسی مفهوم زیست و حیات پرداخت. قرآن کریم میان دو نوع حیات فرق میگذارد، حیات مادی و حیات معنوی. حیات مادی متعلق به انسان، حیوان و گیاه است که قرآن مانند علوم جدید معیار خاصی برای این نوع حیات مانند تغذیه، تولید مثل یا رشد را بیان نمیکند بلکه عرف و فهم عقل سلیم را در تلقی از حیات مادی ملاک قرار میدهد به گونهای که حیوان و گیاه نیز با آدمی در این نوع حیات اشتراک دارند ولی حیات معنوی تنها مخصوص انسان است. مسأله مهم دراینجا این است که آیا موجودات حق حیات دارند یا نه؟ «ازدیدگاه قرآن کریم حق حیات تنها از سوی خداوند بخشیده شده است و از این رو تنها خداوند میتواند در آن تصرف کند. پس هرگونه نابودی مادی و معنوی، بدون اذن پروردگار چه از سوی خود و چه از سوی دیگران ممنوع است.»....
ارجاع به مقاله
- چکیده مشاهده شده: 258 بار
- PDF دانلود شده: 106 بار