مقالات پژوهشی اصیل


اثربخشی بسته توانمندسازی روان‌شناختی مادران بر مهارت اجتماعی کودک و همدلی مادر: یک مطالعه راهنما

شیوا لهراسبی, ایلناز سجادیان, محسن گل پرور (##default.groups.name.author##)

سلامت اجتماعی, دوره 10 شماره 4, 5 شهریور 2023, صفحه 19-29
https://doi.org/10.22037/ch.v10i4.31723

زمینه و هدف: دوران کودکی یکی از اساسی‌ترین دوره‌های زندگی است. در این میان دوره پیش از دبستان سال هاي کلیدي براي رشد ذهنی و جسمی کودکان محسوب می شود و آموزش والدین به‌ویژه مادران کودکان زیر شش سال به علت تغییر و تحولات مطلوبی که در کودکان ایجاد می کند، اخیراً توجه برنامه ریزان در حوزه کودک را به خود جلب کرده است. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی توانمندسازی روان‌شناختی مادران بر مهارت اجتماعی کودک و همدلی مادر اجرا شد.

روش و مواد: این مطالعه نیمه‌آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه گواه با مشارکت 30 نفر از مادران دارای کودک 4 تا 6 سال شهر اصفهان در سال 1400 انجام شد. شرکت کنندگان به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری مداخله و گواه جایگزین شدند. گروه مداخله به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای بسته توانمندسازی روان شناختی مادر را دریافت کرد و گروه گواه در طول پژوهش هیچ مداخله ای دریافت نکرد. شرکت‌کنندگان هر دو گروه پرسشنامه های مهارت اجتماعی کودک Matsone و همدلی مادر Davis را در سه مرحله تکمیل کردند. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و با استفاده از نرم‌افزار SPSS-23 تجزیه‌وتحلیل شدند.

یافته ها: میانگین (انحراف معیار) نمره مهارت اجتماعی کودک گروه مداخله در پیش آزمون از (4/22) 8/190 به (9/12) 0/210 در پس آزمون و (3/14) 1/204 در مرحله پیگیری افزایش یافت (001/0>P). همچنین میانگین (انحراف معیار) همدلی مادر در پیش آزمون از (5/8) 9/46 به (9/7) 0/54 در پس آزمون و (2/7) 7/55 در پیگیری افزایش یافت (001/0>P). اما در گروه گواه تغییر معناداری مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد آموزش بسته توانمندسازی روان شناختی به مادران دارای کودک 4 تا 6 سال موجب افزایش مهارت اجتماعی کودک و همدلی مادر شد.

زمینه و هدف: تجربه هرگونه حادثه آسیب زا و تروماتیک در هر شکلی مثل سوءاستفاده عاطفی، سوءاستفاده جسمانی و فیزیکی، سوءاستفاده جنسی در دوران کودکی می‌تواند بهزیستی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف تعیین روایی بستة آموزشی مبتنی بر رویکردهای مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی به منظور اثربخشی آن بر اجتناب تجربه‌ای و حس عاملیت دانش‌آموزان با ترومای کودکی انجام شد.

روش و مواد: این مطالعه با مشارکت پنج نفر دکترای تخصصی روانشناسی انجام گرفت. بسته آموزشی گروهی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی با برگزاری ۱۱ جلسة و براساس، منابع و اصول مشترک روش‌های آموزشی و درمانی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی تدوین شد. روایی محتوا، با استفاده از پرسشنامه ۳۳ سؤالی به دست آمد.

یافته ها: روایی صوری بستة آموزشی مبتنی بر مصاحبه‌انگیزشی و ذهنی‌سازی مورد تأیید قرار گرفت. نسبت روایی محتوا برای تمام جلسه‌های آموزش به جز جلسة دوم، پنجم و دهم بالاتر از 99/0 و مورد تأیید بود. همچنین شاخص روایی محتوا تمام ۳۳ سؤال بالاتر از ۷9/0 است.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد که بسته آموزشی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی از نظر متخصصین در دو بعد صوری و محتوایی از روایی مطلوب برخوردار است.

مقاله مروری


نقش تغذیه و میکروبیوتای دستگاه گوارش در بیماری التهابی روده کودکان

پژمان روحانی, امین ملک, آرین کریمان, شیما شجاعی, سارا احمدی بادی (##default.groups.name.author##)

سلامت اجتماعی, دوره 10 شماره 4, 5 شهریور 2023, صفحه 1-18
https://doi.org/10.22037/ch.v10i4.31661

میکروبیوتای دستگاه گوارش می تواند با تأثیر بر مسیرهای سیگنالینگ داخل سلولی در بهبود یا تشدید بیماری ها از جمله بیماری التهابی روده نقش داشته باشد. در حدود 25درصد از موارد بیماری التهابی روده در کودکان رخ می دهد و شباهت ها و تفاوت های متعددی بین بیماری التهابی روده اطفال و بزرگسالان وجود دارد. در کودکان مبتلا به بیماری التهابی روده انتروکوک افزایش و آنایروستیپس، بلوتیا، کوپروکوکوس، فکالیباکتریوم، رزبوریا، رومینوکوکوس و لاکنوسپیرا کاهش قابل توجهی می یابد. این یافته‌ها نشان می‌دهد که رژیم غذایی و دیسبیوزیس ناشی از آن که در بزرگسالان مبتلا به بیماری التهابی روده دیده می‌شود، ممکن است در طول دوره کودکی ایجاد شود. در نتیجه مطالعه پروفایل میکروبیوتای دستگاه گوارش و ارتباط آن با رژیم غذایی در کودکان مبتلا به بیماری التهابی روده می‌تواند در تشخیص، غربالگری و درمان آنها نقش داشته باشد. در مقاله حاضر مفاهيم پايه مربوط به میکروبیوتای دستگاه گوارش کودکان، و ارتباط آن با رژیم غذایی در بیماری التهابی روده کودکان و ارتباط آنها با یکدیگر، و مکانیسم‌های داخل سلولی و دورنماي کاربرد آنها در آينده مرور شده است.