سلامت اجتماعی

زمینه و هدف: دوران کودکی یکی از اساسی‌ترین دوره‌های زندگی است. در این میان دوره پیش از دبستان سال هاي کلیدي براي رشد ذهنی و جسمی کودکان محسوب می شود و آموزش والدین به‌ویژه مادران کودکان زیر شش سال به علت تغییر و تحولات مطلوبی که در کودکان ایجاد می کند، اخیراً توجه برنامه ریزان در حوزه کودک را به خود جلب کرده است. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی توانمندسازی روان‌شناختی مادران بر مهارت اجتماعی کودک و همدلی مادر اجرا شد.

روش و مواد: این مطالعه نیمه‌آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه گواه با مشارکت 30 نفر از مادران دارای کودک 4 تا 6 سال شهر اصفهان در سال 1400 انجام شد. شرکت کنندگان به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری مداخله و گواه جایگزین شدند. گروه مداخله به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای بسته توانمندسازی روان شناختی مادر را دریافت کرد و گروه گواه در طول پژوهش هیچ مداخله ای دریافت نکرد. شرکت‌کنندگان هر دو گروه پرسشنامه های مهارت اجتماعی کودک Matsone و همدلی مادر Davis را در سه مرحله تکمیل کردند. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و با استفاده از نرم‌افزار SPSS-23 تجزیه‌وتحلیل شدند.

یافته ها: میانگین (انحراف معیار) نمره مهارت اجتماعی کودک گروه مداخله در پیش آزمون از (4/22) 8/190 به (9/12) 0/210 در پس آزمون و (3/14) 1/204 در مرحله پیگیری افزایش یافت (001/0>P). همچنین میانگین (انحراف معیار) همدلی مادر در پیش آزمون از (5/8) 9/46 به (9/7) 0/54 در پس آزمون و (2/7) 7/55 در پیگیری افزایش یافت (001/0>P). اما در گروه گواه تغییر معناداری مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد آموزش بسته توانمندسازی روان شناختی به مادران دارای کودک 4 تا 6 سال موجب افزایش مهارت اجتماعی کودک و همدلی مادر شد.

زمینه و هدف: تجربه هرگونه حادثه آسیب زا و تروماتیک در هر شکلی مثل سوءاستفاده عاطفی، سوءاستفاده جسمانی و فیزیکی، سوءاستفاده جنسی در دوران کودکی می‌تواند بهزیستی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف تعیین روایی بستة آموزشی مبتنی بر رویکردهای مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی به منظور اثربخشی آن بر اجتناب تجربه‌ای و حس عاملیت دانش‌آموزان با ترومای کودکی انجام شد.

روش و مواد: این مطالعه با مشارکت پنج نفر دکترای تخصصی روانشناسی انجام گرفت. بسته آموزشی گروهی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی با برگزاری ۱۱ جلسة و براساس، منابع و اصول مشترک روش‌های آموزشی و درمانی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی تدوین شد. روایی محتوا، با استفاده از پرسشنامه ۳۳ سؤالی به دست آمد.

یافته ها: روایی صوری بستة آموزشی مبتنی بر مصاحبه‌انگیزشی و ذهنی‌سازی مورد تأیید قرار گرفت. نسبت روایی محتوا برای تمام جلسه‌های آموزش به جز جلسة دوم، پنجم و دهم بالاتر از 99/0 و مورد تأیید بود. همچنین شاخص روایی محتوا تمام ۳۳ سؤال بالاتر از ۷9/0 است.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد که بسته آموزشی مبتنی بر مصاحبه انگیزشی و ذهنی‌سازی از نظر متخصصین در دو بعد صوری و محتوایی از روایی مطلوب برخوردار است.

میکروبیوتای دستگاه گوارش می تواند با تأثیر بر مسیرهای سیگنالینگ داخل سلولی در بهبود یا تشدید بیماری ها از جمله بیماری التهابی روده نقش داشته باشد. در حدود 25درصد از موارد بیماری التهابی روده در کودکان رخ می دهد و شباهت ها و تفاوت های متعددی بین بیماری التهابی روده اطفال و بزرگسالان وجود دارد. در کودکان مبتلا به بیماری التهابی روده انتروکوک افزایش و آنایروستیپس، بلوتیا، کوپروکوکوس، فکالیباکتریوم، رزبوریا، رومینوکوکوس و لاکنوسپیرا کاهش قابل توجهی می یابد. این یافته‌ها نشان می‌دهد که رژیم غذایی و دیسبیوزیس ناشی از آن که در بزرگسالان مبتلا به بیماری التهابی روده دیده می‌شود، ممکن است در طول دوره کودکی ایجاد شود. در نتیجه مطالعه پروفایل میکروبیوتای دستگاه گوارش و ارتباط آن با رژیم غذایی در کودکان مبتلا به بیماری التهابی روده می‌تواند در تشخیص، غربالگری و درمان آنها نقش داشته باشد. در مقاله حاضر مفاهيم پايه مربوط به میکروبیوتای دستگاه گوارش کودکان، و ارتباط آن با رژیم غذایی در بیماری التهابی روده کودکان و ارتباط آنها با یکدیگر، و مکانیسم‌های داخل سلولی و دورنماي کاربرد آنها در آينده مرور شده است.

زمینه و هدف: هدف اختصاصی دوم از هدف سوم، اهداف توسعه پایدار(SDG)  Sustainable Development Goal شامل حذف مرگ و میر قابل پیشگیری کودکان، کاهش مرگ و میر نوزادان به کمتر از 12 مورد در هر 1000 تولد زنده و کاهش مرگ و میر کودکان زیر 5 سال به کمتر از 25 مورد در هر 1000 تولد زنده را برای هر کشور تا سال 2030 می باشد. هدف این نوشته معرفی مقاله ای است که در آن میزان مرگ و میر نوزادان و کودکان زیر پنج سال تا سال 2019 و پیش بینی سال 2030  منتشر شده است. بعلاوه این میزان ها به منظور امکان مقایسه، به تفکیک پنج طبقه وضعیت اجتماعی جمعیتی Socio-demographic Index (SDI)  ،کشورهای منطقه مدیترانه شرقی و شمال آفریقا و ایران ارایه می شود.

علاقه مندان می توانند برای دسترسی اطلاعات کامل از جمله تعداد و میزان های همه 204 کشور جهان، طبقه بندی GBD super-region  به این مقاله مراجعه نمایند (1).

GBD 2019 Under-5 Mortality Collaborators. Global, regional, and national progress towards Sustainable Development Goal 3.2 for neonatal and child health: all-cause and cause-specific mortality findings from the Global Burden of Disease Study 2019

مواد و روش ها: مرگ و میر به علت همه علل را از 204 کشور و سرزمین برای گروه های سنی با استفاده از داده های بار جهانی بیماری ها به طور جداگانه تکمیل شد. احتمالی مرگ و میر در هر 1000 تولد زنده برای نرخ مرگ و میر نوزادان (NMR) Neonatal Mortality Rate و میزان مرگ و میر زیر 5 سال (U5MR) Under-5 Mortality Rate محاسبه شد. میزان ها با فاصله عدم قطعیت 95% (UIs)  Uncertainty Intervals  یعنی بین صدک های 5/2 تا 5/97 گزارش می شود.

یافته ها:

در جهان در سال 2000 تعداد 376/3 میلیون کودک در دوران نوزادی و 650/9 میلیون در زیر پنج سال مرده اند. تعداد مرگ در سال 2019 به ترتیب 6/35، و 6/47% کاهش یافته است.  روند کاهش مرگ بین سال های 2000 و 2019 در بین کشورهای منطقه شرق مدیترانه و شمال آفریقا آهنگ بیشتری داشته است، بطوریکه شاهد 7/49%، و 1/56% کاهش می باشیم.  در ایران با  8/72% و 75%سرعت کاهش بازهم بیشتر بوده است. در مجموع مرگ و میر جهانی نوزادان بین سال های 2000 و 2019 از 28 (5/29-8/26) به 9/17 (8/19-3/16) و مرگ و میر کودکان زیر 5 سال از 2/71 (0/74-3/68  (UI 95%: مرگ به 1/37 (7/41-2/33) در هر 1000 تولد زنده کاهش یافته است.

نتیجه گیری: میزان مرگ و میر کودکان بین سالهای 2000 و 2019 تقریبا به نصف کاهش یافته است، اما پیشرفت در نوزادان کندتر است. از 204 کشور تعداد 65 (32%)  که بیشتر آنها در جنوب صحرای آفریقا و جنوب آسیا قرار دارند، در مسیر دستیابی به اهداف SDG 3.2 تا سال 2030 نیستند. هر چند وضعیت ایران و بیشتر کشورهای منطقه مدیترانه شرقی و شمال آفریقا خوب است، ولی هنوز برای رسیدن به حد مطلوب ادامه مراقبت های دوران بارداری و نوزادان، مداخلات ضروری مانند واکسیناسیون و پیشگیری از عفونت، تمرکز مداوم بر عدالت و کاهش فقر، آموزش و سرمایه گذاری برای تقویت نظام های بهداشتی لازم است.