پژوهشی/ اصیل پژوهشی


واکاوی مواجهه دانشجویان و کارکنان بالینی و غیر بالینی یک بیمارستان آموزشی شهر تهران با خشونت افقی و عمودی

کتایون جهانگیری, نجمه بهمن زیاری, مریم نظری, ایروان مسعودی اصل, الهام حسن نژاد

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024, صفحه 244 - 234
https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.45106

سابقه و هدف: خدمت‌رسانی در بخش سلامت، عموما در فضایی تنش‌زا صورت می‌پذیرد؛ بنابراین بروز رفتارهای خشونت‌آمیز میان کارکنان دور از انتظار نیست. از این رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی تجارب دانشجویان و کارکنان بالینی و غیربالینی از مواجهه با خشونت همکاران در یکی از مراکز درمانی آموزشی شهر تهران انجام شد.

روش کار: این پژوهش توصیفی- تحلیلی طی سال 1398 در یک بیمارستان عمومی به اجرا درآمد. نمونه مطالعه برابر با 468 نفر از دانشجویان و کارکنان شاغل در بخش‌های بالینی و غیربالینی براساس روش نمونه‌گیری طبقه‌ای بود. داده‌ها از طریق یک پرسشنامه 31 سؤالی با روایی و پایایی (8/0α=) تأیید‌شده، جمع‌آوری و سپس با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند.

یافته­ ها: حدود 50 درصد از مشارکت‌کنندگان تجربه مواجهه با خشونت را داشتند. خشونت روانی و کلامی شایع‌ترین نوع خشونت به ترتیب نسبت به دانشجویان و کارکنان بودند. خشونت‌ها‌ غالبا از سوی افراد رده‌بالاتر و هم‌گروهی با قربانی بود و سکوت قربانی را به همراه داشت. دانشجویان و کارکنان بالینی به راهکارهای حمایت‌طلبی و مقابله به مثل تمایل بیشتری نشان دادند. قرارگرفتن کارکنان در سطوح پایین‌تر سلسله مراتب سازمانی با افزایش معنادار شانس مواجهه با خشونت همراه بود (05/0>p). تجربه خشونت کارکنان اداری نیز به طرز معناداری بیشتر از کارکنان پشتیبانی و نگهداری بیمارستان بود (05/0>p).

نتیجه­ گیری: نظر به شیوع بالای خشونت، اجرای راهکارهایی نظیر آموزش، تدوین کدهای رفتاری قابل قبول، اجرای برنامه‌های مدیریت تنش و تندرستی، تفویض مسئولیت رسیدگی به پرونده‌های خشونت به کمیته‌ها و استفاده از افسران ایمنی و روانشناسان به منظور پیشگیری و نظارت مؤثر بر معضل موردنظر توصیه می‌شود.

به این مقاله، به صورت زیر استناد کنید:

Jahangiri K, Bahmanziari N, Nazari M, Masoudi Asl I, Hassannezhad E. Analysis of exposure of students and clinical and non-clinical staff of a teaching hospital in Tehran to horizontal and vertical violence. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat .2023;11(4):234-244. https://doi.org/10.22037/iipm.v11i3.45106

بررسی میزان دانش و نگرش مربیان فوتبال استان مازندران در مورد پیشگیری از آسیب های ورزشی

کمیل دشتی رستمی

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024, صفحه 257 - 245
https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.43801

سابقه و هدف: : مربیان نقش مهمی در تسهیل استراتژی های پیشگیری از آسیب به منظور کاهش خطر آسیب ایفا می کنند، با وجود این نقش مربیان تحت تاثیر میزان دانش و نگرش آن­ها در مورد برنامه های پیشگیری از آسیب قرار دارد. هدف تحقیق حاضر بررسی میزان دانش و نگرش مربیان فوتبال در مورد پیشگیری از آسیب بوده است.

روش بررسی: در این تحقیق پیمایشی 200 مربی فوتبال در استان مازندران پرسشنامه­ای حاوی مجموعه ای از سئوالات باز و بسته پاسخ راجع به میزان دانش و نگرش در مورد پیشگیری از آسیب های ورزشی را در فوتبال پر کردند. از رویکردهای توصیفی کمی و کیفی به ترتیب برای تحلیل پرسش های بسته و باز پاسخ استفاده شد.

یافته ­ها: دانش مربیان در مورد آسیب های شایع سر و اندام فوقانی و عوامل خطرزای مرتبط با آسیب کمتر از میزان دانش در مورد آسیب های رایج اندام تحتانی بود. به طور خاص، در مورد آسیب سر (تکان مغزی) در رشته فوتبال دانشی وجود نداشت. مربیان نگرش مثبتی در مورد پیشگیری از آسیب داشتند. با وجود این، عدم دانش کافی، عدم توجه مسئولین و محدودیت های زمانی و مکانی موانع اصلی عدم اجرای برنامه های پیشگیری از آسیب بود. نیمی از مربیان اعتقاد داشتند ادامه بازی توسط بازیکنان علیرغم وجود آسیب­دیدگی تحت فشار مربیان صورت می گیرد. میل به پیروزی، ناچیز پنداشتن آسیب و اثبات خود به مربی دلایل اصلی چنین رفتارهایی است.

 نتیجه­ گیری: به نظر می رسد دانش مربیان در مورد آسیب های اندام فوقانی در فوتبال اندک است. پیشنهاد می شود فدراسیون فوتبال و هیات های فوتبال استان و شهرستان با برگزاری دوره های آموزشی، دانش مربیان در زمینه آسیب های رایج و عوامل خطرزای مرتبط با آسیب فوتبال به خصوص آسیب های سر را ارتقاء بخشند. 

به این مقاله، به صورت زیر استناد کنید:

Dashti Rostami K. Knowledge and attitude of Mazandaran's soccer coaches toward sport injury prevention. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat 2023;11(4):245-257. https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.43801

 

تاثیر هشت هفته تمرینات اصلاحی بر توزیع فشار کف پایی و ساختار دیسک کمر در زنان مبتلا به بیرون زدگی دیسک کمر

محبوبه رحیم زاده, سید علی اکبر هاشمی جواهری, ناهید خوشرفتار یزدی

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024, صفحه 284 - 269
https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.44388

سابقه و هدف: : بیرون­زدگی دیسک کمر یکی از شایع­ترین اختلالات دژنراتیو ستون فقرات است که ممکن است باعث کمردرد و در ادامه منجر به اختلال در هماهنگی حرکتی وضعیتی شود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر هشت هفته تمرینات اصلاحی بر توزیع فشار کف پایی و ساختار دیسک کمر در زنان مبتلا به بیرون­زدگی دیسک بود.

روش بررسی: در این تحقیق نیمه­تجربی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون، جامعه آماری شامل زنان (45 تا 55 سال) دارای کمردرد ناشی از بیرون­زدگی دیسک ساکن شهر مشهد بود که تعداد 30 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تجربی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. میزان توزیع فشار کف پایی و ارتفاع و ساختار دیسک کمری L4-L5 و L5-S1 به ترتیب با استفاده از دستگاه اسکنر فشار کف پا و تصویربرداری پرتو مغناطیسی، قبل و بعد از یک مداخله هشت هفته­ای اندازه­گیری شد. برنامه تمرینی شامل 45 تا 60 دقیقه تمرین اصلاحی با تواتر سه جلسه در هفته و به مدت هشت هفته بود. در طول دوره، گروه کنترل در هیچ برنامه تمرینی منظمی شرکت نکردند. سطح معنی­داری 05/0≥ P در نظر گرفته شد.

 یافته ­ها: در پایان هشت هفته مداخله، تفاوت معنی­داری در میزان توزیع فشار کف پای راست (001/0 > P) و چپ (001/0 > P)، ارتفاع دیسک کمری L4-L5 (02/0 = P)، ارتفاع دیسک کمریL5-S1  (04/0 = P)، بیرون­زدگی دیسک کمریL4-L5  (02/0 = P) و بیرون­زدگی دیسک کمریL5-S1  (01/0 = P) بین دو گروه تجربی و کنترل مشاهده شد.

 نتیجه­ گیری: به طور کلی نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تمرینات اصلاحی می­تواند باعث بهبود فشار کف پایی، افزایش ارتفاع و کاهش بیرون­زدگی دیسک­های کمری L4-L5 و S1-L5 شود. از اینرو، افراد دارای کمردرد ناشی از بیرون­زدگی دیسک می­توانند از این برنامه تمرینات اصلاحی جهت بهبود شرایط خود بهره ببرند. 

به این مقاله، به صورت زیر استناد کنید:

Rahimzadeh M, Hashemi Javaheri S A, Khoshraftar Yazdi N. Effects of eight weeks of corrective exercises on plantar pressure distribution and lumbar disc structure in women with lumbar disc herniation. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat 2023;11(4):269-284. https://doi.org/10.22037/iipm.v11i3.44388

اثربخشی هشت هفته تمرینات هوش هیجانی بر رفتارهای ایمنی و رفتار شهروندی ایمنی

سیما پری زاده, کیومرث بشلیده, نسرین ارشدی, بهرام پیمان نیا

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024, صفحه 295-285
https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.44312

سابقه و هدف: هوش هیجانی با توانمندسازی افراد برای مدیریت مؤثر احساسات، تصمیم‌گیری آگاهانه، درک و همدلی با دیگران و حفظ روابط مثبت، نقش مهمی در ایمنی ایفا می‌کند. از این‌رو، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش‌ هوش هیجانی بر رفتارهای ایمنی و رفتار شهروندی ایمنی بود.

روش کار: این پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود که در آن از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون-پیگیري سه ماهه با گروه‌های آزمايش و گروه كنترل استفاده گردید. جامعه آماري شامل کلیه کارکنان صفِ مرد یک شرکت صنعتی در اهواز بود که از این تعداد 40 نفر به‌عنوان نمونه فرض‌آزمایی با روش در دسترس انتخاب و به روش گمارش تصادفی در دو گروه 20 نفری گمارده شدند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه‌های رفتارهای ایمن و رفتار شهروندی ایمن بودند که در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری روی هر دو گروه اجرا شدند. براي گروه آزمایش، آموزش هوش هیجانی مبتنی بر الگوی توانایی اعمال شد که این جلسات آموزشی شامل هشت جلسه‌ی نود دقیقه‌اي بودند که در هشت هفته برگزار شدند. درحالی‌که هیچ مداخله­ای روی گروه گواه انجام نشد. برای تجزیه­­وتحلیل داده­ها از روش‌های تحلیل کوواریانس (چندمتغیره و تک متغیره) در نرم­افزار SPSS-24  استفاده شد.

یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش‌ هوش هیجانی به‌طور معنی‌داری بر افزایش رفتارهای ایمنی و رفتار شهروندی ایمنی اثربخش بوده‌ است (p<0.01) و این اثربخشی در مرحله‌ی پیگیری نیز وجود داشته است.

نتیجه‌گیری: برگزاری دوره‌های آموزش هوش هیجانی باعث ارتقای رفتارهای ایمنی و رفتار شهروندی ایمنی در کارکنان گردید و پس از گذشت سه ماه بی‌تمرینی، این اثربخشی مثبت، پایدار ماند.

به این مقاله به صورت زیر استناد کنید:

Parizadeh S, Beshlideh K, Arshadi N, Peymannia B. The effectiveness of 8 weeks of emotional intelligence exercises on safety behaviors and safety citizenship behavior. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat . 2023;11 (4):285–95

.

مروری سیستماتیک/ متاآنالیز


کاربست مدیریت دانش در بین کارکنان دانشگاه‌های علوم پزشکی: یک مطالعه مروری و متاآنالیز

نسرین غیاثی, فریده اقدام پور, آرزو حاصلی

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024, صفحه 268 - 258
https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.44959

سابقه و هدف: : ضرورت روزآمد بودن اطلاعات و دانش کارکنان دانشگاه‌های علوم پزشکی که پرچمداران سلامت جامعه می‌باشند نسبت به برخی سازمان‌های دیگر دارای اهمیتی دو چندان است و نیز استقرار مدیریت دانش در این سازمان‌ها برای بهبود کیفیت خدمات آن‌ها محسوس‌تر و ضروری‌تر است. مطالعات گوناگونی در ارتباط با مدیریت‌دانش در کارکنان نظام سلامت در ایران انجام شده است، بنابراین مطالعه ما یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز از میزان کاربست مدیریت‌دانش در بین کارکنان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور می‌باشد.

روش بررسی: با استفاده از جستجوی پیشرفته در پایگاه‌های PubMed / MEDLINE, Web of Science, Scopus, Google Scholar, MagIran, SID  با کلید واژه‌های مدیریت‌دانش، دانشگاه علوم پزشکی/ بیمارستان/ بهداشت/ سلامت/ درمان و ایران و مشابه آن، تمام مقالات چاپ شده به زبان انگلیسی یا فارسی مرور شدند واریانس هر مطالعه با توجه به توزیع دوجمله ای و ناهمگنی مطالعات با استفاده از شاخص I2  محاسبه شد. آنالیز داده‌ها با استفاده از نرم افزار Rev5.3 انجام شد.

 یافته ­ها: تعداد کل نمونه در 17 مطالعه مورد بررسی، 2748 نفر بود. میزان کاربست مدیریت‌دانش در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ایران 2.93 با حدود اطمینان  3.06-2.80، پایین‌تر از حد متوسط می‌باشد. این میزان در مطالعات اولیه، فقط در دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران در سطح مطلوب بررسی شده است.

 نتیجه­ گیری: با توجه به برآورد کمتر از حد متوسط میزان بکارگیری مدیریت‌دانش در حوزه سلامت و اهمیت روز افزون مدیریت‌دانش در دانشگاه‌های علوم پزشکی در دنیای کنونی، لزوم توجه جدی مسنولین و برنامه ریزی مناسب و به موقع آنان در این زمینه را ضروری می‌سازد. در این راستا لازم است کارکنان از طرق مختلف از اهمیت و مزایای مدیریت‌دانش واقف شوند تا در عمل بتوانند مدیریت‌دانش را بکار گیرند.

به این مقاله، به صورت زیر استناد کنید:

Ghiasi n, Egdampur F, Haseli A. Applying of knowledge management among employees of medical sciences universities: a review and meta-analysis. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat 2023;11(4):258-268. https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.44959

 

ویژه نامه


چهارمین همایش بین‌المللی و پنجمین همایش دوسالانه ارگونومی ایران

دبیر خانه چهارمین همایش بین‌المللی و پنجمین همایش دوسالانه ارگونومی ایران، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024,
https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.44436

چهارمین همایش بین المللی ارگونومی ایران و پنجمین همایش دوسالانه ارگونومی ایران با هدف فراهم سازی فضایی برای ارایه آخرین دستاوردهای پژوهشگران ارگونومی در ایران و جهان در این حوزه علمی برگزار گردید. در این همایش تلاش گردید فرصت ارزشمندی برای پژوهشگران، اعضای هیئت علمی و دانشجویان رشته ارگونومی و سایر رشته های مرتبط ایجاد شود تا ضمن آشنایی با آخرین روندهای تحقیقاتی در دنیا، زمینه های تحقیقات مشترک با همدیگر را بررسی کنند. همچنین، همایش فرصت خوبی را فراهم کرد تا علاقمندان و دانشجویان بتوانند از نزدیک با پژوهشگران ارشد و شناخته شده این رشته دیدار و با نظرات و ایده های آنان در خصوص آینده این رشته و ظرفیت های آن برای افزایش سلامتی، بهره وری و راحتی انسان در محیط های کار و زندگی، آشنا شوند. در کنار سخنرانی های علمی، کارگاه های آموزشی و برنامه های جنبی دیگری نیز برگزار گردید

خلاصه سیاستی


تحلیل اختلالات اسکلتی-عضلانی در رانندگان تاکسی شهری: چالش‌ها و راهکارهای بهبود ارگونومی

سیده مروارید موسوی, امیرحسین منتظری, مهرانا اثنی عشریه, ندا ایزدی, محسن پورصادقیان, علی صالحی

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024, صفحه 300- 296
https://doi.org/10.22037/iipm.v11i4.48000

اختلالات اسکلتی-عضلانی مرتبط با کار از جمله شایع‌ترین بیماری‌های شغلی هستند که رانندگان تاکسی شهری، به‌دلیل شرایط کاری خاص خود مانند ساعات کاری طولانی، نشستن‌های طولانی‌مدت، ارتعاش خودرو و صندلی‌های غیراستاندارد، به شدت در معرض آن قرار دارند. بررسی انجام‌شده بر روی ۱۴۰ راننده تاکسی نشان داد که اکثریت آن‌ها در معرض ریسک متوسط این اختلالات هستند و بیشترین ناراحتی در نواحی کمر و زانو گزارش شده است.

با وجود شیوع بالا، در سیاست‌گذاری‌های سلامت شغلی توجه کافی به این قشر نشده است. از این رو، پیشنهاد می‌شود اقداماتی چون آموزش‌های ارگونومیکی، طراحی و ساخت صندلی‌های استاندارد، انجام معاینات پزشکی دوره‌ای، توسعه بیمه‌های حمایتی و انجام پژوهش‌های مستمر در دستور کار نهادهای مرتبط قرار گیرد.

به این مقاله، به صورت زیر استناد کنید:

Mousavi SM, Montazeri A, Esnaaharieh M, Izadi N, Poursadeghiyan M, Salehi Sahlabadi A. Analysis of Musculoskeletal Disorders in Urban Taxi Drivers: Challenges and Ergonomic Improvement Solutions. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat .2023;11(4):296-300.

تحلیل ارزیابی اختلالات اسکلتی- عضلانی در دانشجویان دندانپزشکی: مقایسه روش‌ ارزیابی کارهای تکراری اندام فوقانی و روش ارزیابی فردی

وفا فیضی, ابوالفضل کمیلی, شیوا محمدجانی کومله, حدیث واحدی, ندا ایزدی, علی صالحی

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 11 شماره 4 (1402), 29 مرداد 2024, صفحه 305 - 301
https://doi.org/10.22037/iipm.v12i4.48034

انتخاب روش مناسب برای ارزیابی اختلالات اسکلتی عضلانی در محیط های کاری می تواند برای شناسایی عوامل خطر و پیشگیری از آنها مفید باشد. دندانپزشکان به دلیل شرایط کاری خاص خود مانند نشستن طولانی مدت در معرض خطر هستند. مطالعه ای که بر روی 38 دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با کاربرگ ارزیابی کارهای تکراری اندام فوقانی و ارزیابی فردی انجام شد، نتایج نشان داد که میزان خطر در روش ارزیابی فردی بالا و در روش ارزیابی کارهای تکراری اندام فوقانی در هر دو سمت راست و چپ بدن متوسط و سطح توافق بین دو روش با استفاده از ضریب کاپا در سمت راست (0/25) و سمت چپ بدن ضعیف به دست بود( 0/12 ).

 بنابراین توصیه می شود برای ارزیابی ناراحتی در دندانپزشکان، با توجه به نوع فعالیت های انجام شده، هدف مطالعه و عوامل موثر بر انجام وظایف، روش مناسب انتخاب شود.

به این مقاله، به صورت زیر استناد کنید:

Feyzi V, Komeili K, Mohammadjani Kumeleh SH, Vahedi H, Izadi N, Salehi Sahlabadi A. Analysis of the Assessment of Musculoskeletal Disorders in Dental Students: Comparison of Assessment of Repetitive Tasks of the Upper Limbs and Evaluation Del Riesgo Individual. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat .2023;11(4):301-305.