ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها

آينده، مارابا رخداد مسائل پيچيده، خطر پذيري هاي مختلف روبروخواهدکرد وسايه  عدم قطعيت ها و ظهور رويدادهاي شگفت انگيز منجر به شکست برنامه ريزي هاي مبني بر روشهاي سنتي  مي گردد. با افزايش تغييرات و دگرگوني ها در دنياي پويا وپيچيده  امروزي و  رخداد مسائل  غير قابل پيش بيني، اتکاء به روش هاي کنوني  پيش بيني، پاسخگوي نياز به مديريت  هاي کلان در جهت رويارويي با حوادث ناشي از بلاياي طبيعي نمي باشد. آينده انديشي و آمادگي براي رويارويي با شرايط مخاطره آميز؛ ضرورت سيستمهاي مراقبت بهداشتي و درماني در حفظ و ا رتقاي سلامت جامعه  درشرايط ناشي از حوادث و بلاياي طبيعي است (1).

بلايا درواقع رخدادهايي هستندکه ازمنظرسلامت عمومي، هيچکس نميتواند بدون تغييراز آنهاخارج شود، درحاليکه اثر گذاري اين تغييرات بر سلامت همه يکسان نيست (2). همچنين تحقق سلامت  در تمامي ابعاد  علاوه بر عوامل بيولوژيک به عوامل و شاخص هاي  مختلف اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي ، زيست محيطي و جغرافيايي نيز بستگي دارد. در نتيجه ضرورت آينده نگري در حوزه  سلامت و طب کاملا  مشخص است (3-4).

امروزه پيشگيري از مصدوميتهاي در بلايا درحال تغييردر مسيري است که بشرکمتربا اين نوع از پيچيدگي ها،روبرو شده است.براي رويارويي با آينده نيازبه پيش انديشي  و تدبير قبل از وقع حوادث و بلاياي طبيعي است. تفاوت آينده پژوهي با ديگر تلاشهاي آينده مدار بشر از جمله پيش بيني ، چند ساحتي بودن آن است . در حقيقت آينده پژوهي ادعاي پيش بيني ندارد بلکه مي کوشد پيامد رفتار  نقش آفرينان را در شکل گيري آينده هاي بديل در کانون  توجه قرار دهد (1و3). در آينده پژوهي يک آينده مد نظر نيست بلکه تلاش آينده پژوه  تصور چندين آينده  محتمل و  برنامه ريزي براي رسيدن به آينده مطلوب است.

آنچه  اهميت کاربرد آينده پژوهي درارتقاي ايمني و پيشگيري از مصدوميت هاي ناشيازحوادث طبيعي و مديريت  آينده نگرانه  در بلايامشخص مي نمايد اين واقعيت است که با تصور  حوادث  و بلاياي محتمل آينده، ارائه راهکارهاي مناسب براي آمادگي و پيشگيري و کاهش صدمات ناشي از بلايا به روش علمي قابل مديريت هستند (4).

در شرايط فعلي پيش بيني افق هاي دور که لازمه برنامه ريزيهاي استراتژيک و بلند مدت است ، با دشواري صورت مي گيرد و گاه چنان حوادث غير منتظره اي روي مي دهند که مانند " سونامي" بنياد سياست ها با استراتژي  بلند مدت را به هم مي ريزد. وجود اين  شرايط ، کشورها و موسسات را با يک تناقض اساسي روبرو مي کند .  چرا که بدون وجود استراتژي بلند مدت  جايي براي مديريت بهينه منابع  بهداشتي و درماني و سرمايه گذاري ها باقي نمي ماند.راي رهايي از اين تناقض ، آينده پژوهي راه حلي نوآوارانه را در اختيار برنامه ريران قرار مي دهد که بر پايه آن ها  مي توان  براي افقهاي 10 ساله ، 20 ساله، حتي براي 50 سال آينده برنامه ريزي نمود، بدون اينکه  بلايا و حوادث  بتوانند بنياد برنامه ها و راهبردها را در هم بشکند (1و4و6).

مطالعات آينده پژوهانه  و آينده نگارانه ،تلاش دارندتا پيوندي ميان شناخت علمي وروياي شناخت آينده برقرارسازند وبه طورسيستماتيک ،به ساخت آينده مطلوب بپردازد. مديران سلامت  به دليل گستردگي مسائل مورد بررسي  در بلايا و پيشگيري از صدمات،اغلب با اعدادوارقام بسيارزيادي روبرومي شوند امامعني ومفهوم کاربردي آنها و اثرات آن درآينده موردتوجه قرارنمي گيرد و ميزان اثرگذاري واهميت هريک ازآنها دربحران هاي آينده به طورمعمول مشخص نمي شود (6 و7). در چنين شرايطي براي ايفاي  نقش موثر در اينده ضرورت  مسائل چالش برانگيز کنوني، ابر روندها  و تحولات اينده و پيشران ها ي تغيير در آينده؛ مورد مداقه قرار گيرند (7و6). نياز به شناختِ شدت وضعف اثر بلاياي طبيعي و حوادث غير مترقبه بر سلامت و تاثيرات بلند مدت اين تغييرات برروي ساختار هاي موجود، جهت واکنش مناسب براي کاهش آسيب پذيري مسئله اي ضروري است .

مزيت اصلي آينده پژوهي درارتقاي ايمني و پيشگيري از مصدوميت ها، شناخت امکان وقوع بلاياي طبيعي آينده وجلوگيري ازغافلگيري دربرابر رويدادهاي احتمالي آينده همچون سوانح طبيعي  است (4). آينده پژوهي ويژگي تعاملي ومشارکتي دارد و زمانيکه فرآيند مناسبي براي آينده پژوهي به کارگرفته شود، ارتباطات افزايش يافته و برقراري ارتباط ميان اجزاي مختلف سيستم با هدف بررسي دقيق بلاياي طبيعي و سوانح غيرمترقبه آينده، ساختاري تعاملي و کارآمد ايجاد خواهد نمود.  دراين فرآيند افراد به جاي نگاه کوتاه مدت   به صورت نظام مند برافقهاي زماني بلند مدت متمرکز  مي شوند (5-8).

در20سال گذشته، روشهاي ايمن سازي توسعه يافته است و  بخشي ازاين تغييرات دراثراستفاده و توسعه روشهاي ارزيابي ريسک وسنجش خطرات احتمالي مي باشد (5،9)  دردهه اخير بر لزوم کاربرد  آينده پژوهي در ارتقاي ايمني و پيشگيري از مصدوميت ها در سطح جهان توجه شده است. يکي از کارآمدترين کاربردهاي آينده پژوهي  در طراحي مدل هاي مديريت بلايا به منظور شناخت و آمادگي براي مصدوميت هاي احتمالي آينده است. همچنين الگوهاي مختلفي براي  آينده نگاري در ارتقاي ايمني  و سلامت به کار گرفته شده است. براي مثال الگوي مديريت بيماريهاي عفوني در چين در راستاي شناسايي پيشرانهاي اجتماعي و  آينده نگاري در مرحله شناسايي خطر  طراحي و به کار گرفته شده است(6). برخي الگوها  بر سناريونگاري آينده و  با عدم قطعيت ها ي مختلف  از کم به زياد در وقوع بلاياي طبيعي وپيش بيني وپايش پس ازوقوع حوادث و راهکارهاي ارتقاي ايمني و پيشگيري از مصدوميت ها تاکيد دارند، برخي بر مديريت خطر و تحليل و تخمين ريسک وبرخي نيز تنها بر اهميت نگاه به آينده و تفکر سيستماتيک درخصوص سناريوهاي آينده تاکيد دارند (7).

موضوع آينده پژوهي در  ارتقاي ايمني و پيشگيري از مصدوميت ها ناشي از حوادث طبيعي موضوعي نسبتا  جديد است و الگوهاي آينده نگاري درمديريت بلايا و  مراقبت سلامت  جديد است و نياز به تکامل بيشتري دارد. باتوجه به نقش آينده پژوهي درساخت آينده بهتر و همچنين در جلوگيري از غافلگيري از حوادث و بلاياي طبيعي و همچنين ماهيت زمان بر؛ پرهزينه ومشارکتي مطالعات آينده پژوهانه  ؛ ايجاد بسترهاي فکري، علمي وفرهنگي مورد نيازدر حوزه مديريت  سلامت  در بلايا در کشور ضرورت است. همچنين لازم است  برنامه هاي آموزشي در دانشگاه هاي علوم پزشکي با نگاهي آينده نگر مبتني بر نيازهاي جامعه باشد (8) تا ضمن آموزش نظري به دانشجويان، مهارتهاي باليني آنها را براي مقابله با بلاياي طبيعي را بالا برده و تلفات انساني را در حين حوادث کاهش دهد.

How to cite this article:

Tabatabai Sh. The Importance of Future Studies in Promoting Safety in the Conflict of Natural Disasters. J Saf Promot Inj Prev. 2018; 6(1):1-2.

سابقه و هدف: از آنجا که ارتقاي فرهنگ ايمني نقشي اساسي در پيشگيري از بروز حوادث در صنايع دارد، ارزيابي جو ايمني و عملکرد ايمني مي‌تواند به ارتقاي فرهنگ ايمني در صنايع کمک کند. هدف اين تحقيق، تعيين روايي و پايايي پرسشنامه ارزيابي جو ايمني و عملکرد ايمني در صنعت سيمان مي‌باشد.

روش بررسي: مطالعه حاضر يک مطالعه توصيفي–پيمايشي و از نوع کاربردي است. در اين راستا، پرسشنامه‌اي مبني بر مطالعات پيشين شامل 5 سازه، 9 بعد و 41 سؤال با ابعاد جو ايمني (شامل تعهد مديريت به ايمني، حمايت اجتماعي، ايمني محيط کار، آمادگي اضطراري در محل کار)، فشار توليد، دانش ايمني، انگيزه ايمني و عملکرد ايمني (شامل مشارکت ايمني و رعايت ايمني) طراحي گرديد و توسط 230 نفر از کارکنان صنعت سيمان آبيک نسبت به تکميل آن اقدام نمودند. داده‌هاي بدست آمده با استفاده از نرم‌افزارSPSS و LISREL مورد تجزيه ‌و تحليل قرار گرفت.

يافته‌ها: ارزيابي پايايي پرسشنامه حاکي از قابل ‌قبول بودن آن بود. ضريب آلفاي کرونباخ در مطالعه برابر 0.86 و نتايج آزمون کفايت نمونه 0.861تعيين گرديد. به ‌طور کلي ساختار عاملي به‌ دست‌ آمده توسط روش تحليل تاييدي مورد آزمون و تاييد قرار گرفت. نتايج نشان داد که دانش ايمني و انگيزش ايمني بر رفتار ايمن کارگران تاثير گذارند. تعهد مديريت ايمني نيز به طور قابل توجهي به حمايت اجتماعي و فشار توليد مرتبط بود اين در حالي است که  فشار توليد به عنوان يک عامل کليدي و مهم اثرات مستقيم و قابل توجهي  بر انگيزه ايمني، دانش ايمني، مشارکت ايمني و رعايت ايمني داشت.

نتيجه گيري: نتايج نشان داد که کارايي پرسشنامه اعتباربخشي شده جو ايمني و عملکرد ايمني با توجه به دانش و انگيزش ايمني در صنعت سيمان مناسب بوده و اين پرسشنامه پنج بعدي مي‌تواند در راستاي ارتقاء سطح فرهنگ ايمني در اين گونه صنايع مورداستفاده قرار گيرد.

How to cite this article:

Mavaji M, Borgheipour H, Monazami Tehrani G. Validation and development of the questionnaire for assessment of safety climate and safety performance according to safety knowledge and safety motivation in cement industry. J Saf Promot Inj Prev. 2018; 6(1):3 -12.

سابقه و هدف: عابرين پياده به عنوان يکي از آسيب پذيرترين کاربران راه به شمار مي آيند. هدف مطالعه حاضر بررسي تمايل عابرين پياده به پرداخت هزينه و از سوي ديگر از ميزان تمايلي که اين گروه براي ايمن تر شدن عبورشان از معابر، حاضرند پرداخت کنند مي باشد.

روش بررسي: در اين مطالعه سه نوع سياست گذاري مختلف که شامل انجام خط کشي براي عابرين پياده، انجام خط کشي و نصب چراغ راهنمايي مخصوص عابرين پياده و احداث پل عابرپياده مجهز به پله برقي براي عابرين پياده، تعريف شده و به کمک مطالعه ميداني با پرسشگري به روش رجحان بيان شده از نمونه مورد مطالعه که شامل 384 نفر  مي باشد، خواسته شده است که ميزان تمايل به پرداخت خود را براي ايمن سازي معبر بلوار نوروزيان شهر قزوين به عنوان مطالعه موردي اعلام نمايند. براي هر نوع سياست گذاري هزينه هاي پيشنهادي در قالب 4 گزينه به افراد ارائه شده است و با مدلسازي هاي انجام شده به وسيله مدل هاي انتخاب گسسته در قالب ساخت مدل لوجيت براي هر يک از گزينه هاي پيشنهادي در هر راهبرد به تحليل نتايج پرسشنامه پرداخته شده است.

يافته ها: در اين پژوهش تحليل ها نشان داد که سن، سطح تحصيلات و مالکيت خودرو و سطح درآمد رابطه معناداري با تمايل به پرداخت دارند. به طوري که با افزايش سن افراد، تمايل به پرداخت در هر سه سناريو کاهش مي يابد. با افزايش سطح تحصيلات و مالکيت خودرو، تمايل به پرداخت در سناريو اول و سوم افزايش مي يابد. در مورد هر سه سناريو، با افزايش سطح درآمد متوسط خانواده به بيش از 4 ميليون تومان احتمال تمايل به پرداخت افزايش مي يابد. افراد با سطح درآمد متوسط خانواده کمتر از يک ميليون تومان و 1 تا 2 ميليون تومان تمايلي به پرداخت هزينه ندارند.

نتيجه گيري: نتايج نشان مي دهد از بين سياست هاي موردنظر، در مواردي که تمايل به پرداخت وجود دارد، براي سياست گذاري انجام خط کشي و نصب چراغ راهنمايي مخصوص عابرين پياده تمايل به پرداخت مبلغ 10000 تومان به منظور ايمن سازي و جلوگيري از وقوع تصادف، بيشترين فراواني را دارد.

How to cite this article:

Mohajeri F, Behnood H, Asgari –Toorzani A. Evaluation of the Factors which Influence the Willingness to Pay among pedestrians for Choosing Appropriate Policy Measures to Improve Safety Facilities by Discrete Choice Models. J Saf Promot Inj Prev. 2018; 6(1):13-24.

سابقه و هدف: آگاهي و مهارت رانندگان از کمک هاي اوليه پزشکي براي مصدومين حوادث ترافيکي به علت اين که  اولين نفراتي هستند که در صحنه تصادف حضور دارند مي تواند ميزان وسعت صدمه را کاهش دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسي ميزان آگاهي، نگرش و عملکرد رانندگان حمل و نقل جاده ايي شهر يزد درخصوص اقدامات اوليه پزشکي در مصدومين حوادث ترافيکي صورت گرفت.

روش بررسي: مطالعه به صورت توصيفي مقطعي با نمونه گيري تصادفي 99 نفر از رانندگان حمل و نقل جاده اي صورت گرفت. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته شامل بخش هاي متغيرهاي دموگرافيک، آگاهي، نگرش و عملکرد بود که با آلفا کرونباخ7/0 مورد تاييد قرار گرفت. پرسشنامه ها به صورت خود ايفا تکميل شده و داده هاي حاصل با نرم افزار آماريSPSS18 و جداول توزيع فراواني و آزمون هاي تي تست و همبستگي تجزيه و تحليل شد.

يافته ها: در مطالعه حاضر ميانگين سني افراد شرکت کننده 72/8±32/39 مي باشد. ميانگين نمره آگاهي 06/2± 36/7 از ماکزيمم نمره14، نمره نگرش 63/1± 36/13 از ماکزيمم نمره 15 و نمره عملکرد 93/0± 55/7 از ماکزيمم نمره 10 بود. در بين سوالات آگاهي کمترين پاسخ صحيح شرکت کنندگان به گزينه هاي "اولويت کمک رساني به مصدومين درحوادث با تعداد زياد مصدوم" 1/6% و "ترتيب ماساژ قلبي و تنفس مصنوعي" 1/8% اختصاص داشت.

نتيجه گيري: با توجه به سطح آگاهي متوسط و ضعف اطلاعات در خصوص اولويت کمک رساني به مصدومين و ترتيب ماساژ قلبي و تنفس مصنوعي، برنامه ريزي جهت برگزاري دوره هاي آموزشي مدون در اين خصوص، همراه با تاکيد بيشتر بر مواردي که آگاهي کمتري داشته اند مورد نياز مي باشد.

How to cite this article:

Mansoori F, Karimian kakolaki Z, Khoshnood A, Lesaan H, Najafi MH. Knowledge, Attitude and Practice of Out-of-Town Drivers, on Initial Medical Efforts for the Victims of Road Traffic Crashes. J Saf Promot Inj Prev. 2018; 6(1):25-30.

سابقه و هدف: پسماندهاي دارويي که شامل طيف وسيعي از آنتي بيوتيک ها، مسکنها و داروهاي سرطاني هستند باعث آلودگي محيط زيست و اختلال در عملکرد طبيعي اکوسيستم‌ها مي‌شوند. هدف اين مطالعه بررسي اثرات پسماندهاي دارويي بر محيط زيست و سلامت انسان به صورت مروري سيستماتيک بود.

روش بررسي: پژوهش حاضر يک مطالعه مروري نظام‌مند  بود. اين پژوهش با جستجو در پايگاه‌هاي اطلاعاتي ساينس دايرکت، مد لاين، پاب مد، گوگل اسکولار، اس.آي.دي، اسپرينگر، اسکوپوز با استفاده از کليد واژه‌هاي پسماندهاي دارويي، محيط زيست، زباله‌هاي خطرناک و سلامت انسان‌ها در فاصله زماني بين سال‌هاي 2000 تا 2018 صورت گرفت.

نتايج: مرور نظامند مطالعات مختلف بيانگر ريسک‌هاي زيست محيطي و اثرات مخرب پسماندهاي دارويي مي‌باشد. از بين 40 مقاله‌ي مرتبط با اثرات زيست محيطي پسماندهاي دارويي، 20 مقاله با قابليت اطمينان و معناداري بالا، 15 مقاله با درجه معناداري متوسط و 5 مقاله با قابليت اطمينان پايين اثرات پسماندهايي دارويي بر سلامت انسان‌ها از جمله مرگ و مير، شيوع بيماري‌هاي تنفسي و ريه، بيماري سرطان و اثرات منفي بر روي خاک، محصولات کشاورزي و آب‌هاي سحطي را نشان دادند.

نتيجه‌گيري: شواهد پژوهشي بيانگر اثرات زيست محيطي مخرب پسماندهاي دارويي (آب هاي سطحي و زيرزميني، گياهان، خاک و محصولات کشاورزي و آبزيان)، آسيب‌هاي جدي به سلامتي افراد (بيماري‌هاي تنفسي، سرطان، اختلالات عصبي) و انتقال به زنجيره‌هايي غذايي ميباشد. با اينحال اين شواهد نيازمند ارزيابي دقيق تر و جامع‌تري ميباشد تا نتايج با اطمينان بيشتري مورد تفسير قرار گيرد.

How to cite this article:

Molla-Mahmoudi M, Monazami-Tehrani G, Shokri-Khubestani M, Hassani M, Bahramzadeh AH. Investigating the Effects of Pharmaceutical Wastes on the Environment and Human Health (Systematic review). J Saf Promot Inj Prev. 2018; 6(1):31-42.

سابقه و هدف: برخوردهاي خودرو با شتر يکي از مشکلات ايمني جاده‌هاي جنوب و شرق کشور ايران و غالباً مرگ‌آفرين است. با توجه به فقدان مداخلات مؤثر، اين مطالعه باهدف شناسايي انتخاب مداخلات پيشگيرانه از بروز آسيب‌هاي ناشي از برخورد خودرو با شتر انجام شد.

روش بررسي: در اين مطالعه با رويکرد تحليل محتوا و به روش مصاحبه و جلسه بحث گروهي، مداخلات پيشگيرانه، شناسايي و طبقه‌بندي گرديدند.

نتايج: چالش‌هاي پيشگيري از برخورد خودرو با شتر در سه‌طبقه مشکلات شناسايي شترها، عدم مسئوليت‌پذيري ساربانان و ديده نشدن شترها توسط رانندگان در جاده و مداخلات پيشگيرانه نيز در دوطبقه مداخلات جاده‌اي و مداخلات فرهنگي اجتماعي شناسايي گرديد.

نتيجه‌گيري: راهکارهاي پيشنهادي در مطالعه حاضر جهت پيشگيري از آسيب‌هاي حاصل از برخورد با شتر شامل ايجاد شرايط مناسب در جاده‌ها و فرهنگ‌سازي با وضع قوانيني براي کنترل و نظارت در کنار ارائه مشوق‌هاي لازم مي‌باشد؛ اما بدون مسئوليت‌پذيري مالکان، پيش‌گيري از چنين حوادثي يک چالش دائمي باقي خواهد ماند.

How to cite this article:

Hosseini SMR, Khorasani-Zavareh D, Abbasi A. Challenges and Strategies for Preventing Vehicle Collisions with Camels in South Khorasan Province: A Qualitative Study. J Saf Promot Inj Prev. 2018; 6(1):43 -8.