پژوهشی/ اصیل پژوهشی


ترومای ترافیکی: باورهای افراد نسبت به علت بروز سوانح رانندگی در خراسان جنوبی

محمد اکبری بورنگ

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 177-182
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.6092

 Backgrounds and Objective: In order to study the cause of accident fatalities, we should look at social dimensions of this issue and discuss about common behaviors and norms in society and the necessity of behavior modification. This study has been designed to carry out survey individual believes in relation to cause of accidents.

Materials and Methods: This study is descriptive. For collecting information, we have used researcher-made questionnaire. This questionnaire has studied the accidents causes from these three dimensions: driver, fate, and chance and other factors (road, car quality). After codification, validity and reliability of the tool has surveyed for implementation and after modifications and assurance of the validity of tool, the study implemented. The inferential and descriptive statistics (variance analyze, Pierson correlation, and T-test) have been used for analyzing obtained data.

Results: Result of study revealed that subjects attributed the cause of accidents to these factors: driver, fate, and other factors (road and car) and they conceived all these factors somewhat as effective cases. There was significant difference in the survey of the belief toward outbreak of accidents in terms of gender. Subjects who were resident in rural places believed that fate is more effective factor in accidents than urban residents while this difference was not significant statistically. There was significant difference between these two factors: age and belief that driver is the prime factor of accidents.

Conclusion: The results obtained suggested to practitioners and authorities change their attitude towards the fate of the driver as the main cause of road accidents to act to provide for the reduction of road accidents.

How to cite this article: Akbariboorang M. Traffic Injury: Believes on the Cause of Accidents in Southern Khorasan Province. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat (Safety Promotion and Injury Prevention).2014; 4(1):177-182.

ارزیابی عوامل خطر مسمومیت‌های غیرعمد کودکان: مطالعه ای مورد- شاهدی در تهران

Kamyar Mansori, Hamid Soori, Fariba Farnaghi, Soheyla Khodakarim

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 183-189
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.5439

سابقه و هدف: مسمومیت دوران کودکی یکی از مهم‌ترین نگرانی­ ها در مصدومیت­ های اپیدمیولوژیکی محسوب می ­شود. هدف این مطالعه شناسایی عوامل خطر عمده مسمومیت های غیرعمد کودکان می ­باشد.

روش بررسی: مطالعه حاضر یک مورد- شاهدی همسان­ سازی شده فردی مبتنی بر بیمارستان (مورد=140، شاهد=280) در تهران در سال 1392 می ­باشد. شاهدها با موردها از لحاظ سن و جنس همسان­ سازی شدند. سپس والدین کودکان طی یک مصاحبه نیمه ساختار یافته توسط یک پرسشنامه استاندارد از لحاظ جمعیت شناختی، رفتاری، مسمومیت قبلی، اعتیاد و بیماری روحی/روانی در خانواده، دور از دسترس بودن مواد مسمومیت­ زا و بعد خانوار مصاحبه شده قرار گرفتند. در نهایت مدل رگرسیون لجستیک شرطی تک متغیره و تعدیل شده چندگانه طرح ریزی شد.

يافته ­ها: مسمومیت با مواد مخدر بالاترین میزان شیوع را در میان موردها داشت (6/58%). بیشتر مسمومیت­ ها در خانه اتفاق افتاده بود (4/96%). نتایج مدل تک متغیره لجستیک شرطی نیز نشان داد که اشتغال مادر، تحصیلات والدین، سیگاری بودن والدین، مسمومیت قبلی، اعتیاد و بیماری روحی/روانی در خانواده، دور از دسترس بودن مواد مسمومیت ­زا و بعد خانوار با مسمومیت ­های غیرعمد کودکان رابطه دارد (1/0P<).در نهایت مدل تعدیل شده چندگانه با روش گام به گام (stepwise) نشان داد که اعتیاد در خانواده (6/14OR= و 001/ 0 P<)، مسمومیت قبلی (7OR= و 001/ 0P<)، اشتغال مادر (4OR= و 016/0 P=) و دور از دسترس بودن مواد مسمومیت ­زا (03/0OR= و 001/ 0 P<) با پیامد رابطه دارد.

نتيجه­ گيری: اعتیاد در خانواده به عنوان یک عامل خطر و دور از دسترس بودن محصولات مسمومیت­ زا به عنوان یک عامل محافظتی بیشترین ارتباط را با مسمومیت ­های غیرعمد کودکان داشتند. توجه به این دو عامل باید به عنوان اولویت در برنامه­ های بهداشتی توصیه شده قرار گیرد.

بررسي اپيدميولوژي 24ماهه و برآورد موارد گزيدگي مار و عقرب در مراجعین به بيمارستان 22بهمن مسجدسليمان بر اساس مدل سری‌های زماني

Fereshteh Zamani-Alavijeh, Tahereh Dehdari, Kambiz Ahmadi Angali, Mina Taghi Rahdari, Tahereh Azar-Abdar, Asghar Ashrafi Hafez, Akbar Babaei Heydarabadi

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 190-197
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.6094

سابقه و هدف: مارگزیدگی و عقرب زدگی از مشکلات عمده و مهمي است كه تلفات آن در مناطق گوناگون با توجه به شيوه زندگي، وضعيت اقتصادي اجتماعي، وضع مسكن، سن، نحوه و محل گزش، نحوه ارائه خدمات بهداشتي و گونه هاي هر منطقه متفاوت است. اين پژوهش به بررسي اپيدميولوژي و برآورد موارد گزش مار و عقرب در مراجعين به بیمارستان 22 بهمن مسجدسليمان، با استفاده از سری‌های زماني پرداخته است.

روش بررسی: اين مطالعه توصيفي تحليلي می‌باشد. داده‌ها پس از جمع آوري وارد كامپيوتر شده و با استفاده از نرم افزار SPSS و Minitab توسط آزمون‌هاي آماري استنباطي Times Series مورد تجزيه و تحليل قرار می‌گیرند. به منظور برازش يك مدل خطي براي پيدا كردن روند ميزان بروز مار و عقرب گزيدگي، مدل‌های خطي Box- (ARMA) Jenkins مورد ارزيابي قرار گرفتند و در انتها مدل اتورگرسيو (Autoregressive) جهت پيش بيني آن انتخاب گرديد.

يافته­ها: در طي 24 ماه از تعداد 9457 بيمار مبتلا به مارگزيدگي يا عقرب گزیدگی مراجعه کننده، 4253 نفر (45 درصد) مرد و بقيه زن بودند. ميانگين سن آن‌ها 36/0± 26/28 سال بود. بيشترين فراواني گزش در گروه سني 30-21 سال (27 درصد) و كمترين آن در گروه سني بالاي 80 سال (كمتر از 1 درصد) مشاهده شد. تعداد 8536 نفر (3/93 درصد) در داخل شهر و اكثر آن‌ها يعني در حدود 7/99 درصد (9425 نفر) در منزل اتفاق افتاده است. طبق نمودار خود همبستگی مشخص شد که مدل سري زماني دارنده ميانگين متحرک مرتبه اول می‌باشد و داراي مدل اتورگرسيو مرتبه اول می‌باشد. آزمون Anderson- Darling جهت نرمال بودن باقي مانده هاي مدل رانشان داد که با 0.125= P-Value باقي مانده‌ها از توزيع نرمال تبعیت مي‌کنند.

نتيجه­گيری: متغيرهاي فصلي و آب و هوایی می‌توانند به عنوان پيشگويي کننده هاي مربوط به موارد گزش مار و عقرب در شهر سليمان عمل کنند.

تعیین میزان بایوآئروسل های باکتریایی در محیط‌های بیمارستانی

Mohamadreza Massoudinejad, Elham Niknahad

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 198-204
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.6095

سابقه و هدف: بایوآئروسل ها، ذراتی هستند که از باکتری، ویروس و عوامل وابسته مشتق شده‌اند و در یک گستره وسیع از نظر شکل و اندازه قرار دارند که به کمک دستگاه‌های مختلف نمونه بردار هوا، نمونه برداری می‌شوند. هدف این مطالعه، تعیین میزان باکتری هوابرد در هوای بیمارستان و تعیین نقاط آلوده برای اقدامات ضدعفونی تیم بهداشت بیمارستان و انتخاب مناسب‌ترین و کاراترین سیستم تهویه هوا می‌باشد.

روش بررسی: این تحقیق در بیمارستان آیت ... طالقانی تهران در بازه زمانی زمستان 89 و بهار 90 انجام شد. 35 محل بنا بر حساسیت بیشتر آن‌ها از دیدگاه نقش غلظت بایوآئروسل های باکتریایی در سلامت افراد و بیماران انتخاب گردید تا نشانگر کل محیط بیمارستان باشند. نمونه برداری در 3 مرحله انجام شد و هر نمونه در شرایط یکسان، سه بار تکرار گردید. روش نمونه برداری فعال هوا به کار گرفته شد. همه نتایج بدست آمده با استاندارد EU GMP مقایسه مشخص گردید.

يافته­ها: برابر استاندارد EU GMP، 29% از همه نمونه های باکتری گرم مثبت در رده A، 17% در رده B،43% در رده C و 11% در رده D قرار دارند. همچنین 91% از همه نمونه های باکتری گرم منفی در رده A، 9% در رده B،0% در رده C و 0% در رده D قرار دارند. میزان p-value باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی به ترتیب،001/0 و 074/0 بود و بیانگر این موضوع می‌باشد که بین داده های بدست آمده از دو نمونه بردار هوا در شرایط عملکرد یکسان در خصوص باکتری‌های گرم مثبت تفاوت معنی دار وجود داشت و در خصوص باکتری‌های گرم منفی تفاوت معنی دار وجود نداشت.

نتيجه­گيری: آلودگی‌های باکتریایی موجود در هوای بیمارستان اغلب از نوع گرم مثبت بود. بیشترین میزان آلودگی نشان داده شده مربوط به سرویس‌های بهداشتی بانوان در بخش‌های مختلف بوده و داخل بخش‌ها و اتاق‌های ایزوله آلودگی میکروبی بالایی مشاهده نگردید.

بررسی حوادث منجر به فوت در کودکان 59-1 ماهه در محدوده زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال‌های 1390 و 1391

Shahnaz Delbarpoor Ahmadi, Fatemeh Tajedini, Farnaz Ehdaievand, Bejan Moghimi-Dehkordi, Ahmad Reza Farsar, Sharif Torkaman Nejad

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 205-211
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.6096

سابقه و هدف: حوادث همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل معلولیت و مرگ در انسان شناخته شده است و کودکان به علت محدودیت در تشخیص خطر نسبت به بزرگ‌سالان در برابر حوادث آسیب‌پذیرتر هستند. هدف مطالعه حاضر بررسي موارد مرگ و میر کودکان 1 تا 59 ماهه به علت حوادث و سوانح در محدوده زیر پوشش دانشگاه علوم‌ پزشکی شهید بهشتی طی سال‌های 1390 و 1391 می‌باشد.

روش بررسی: این مطالعه مقطعی و توصیفی در فاصله سال‌های 1390 و 1391 انجام شد و کلیه مرگ‌های کودکان 1 تا 59 ماهه به علت حوادث و سوانح در محدوده زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که از شکل اطلاعات اولیه و پرسشنامه‌های استاندارد اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت استخراج شده بود، بررسی گردید.

يافته­ها: تعداد مرگ‌ومیر 1 تا 59 ماهه به علت حوادث و سوانح 103 مورد بود. بیشترین وقوع مرگ (%3/24) در محدوده سنی 1 تا 12 ماه مشاهده شد. بیش از نیمی از کودکان فوت شده پسر (%4/54) بودند. همچنین بیشترین علل فوت کودکان بر اثر حوادث و سوانح به ترتیب حوادث حمل و نقل (%1/29)، سقوط (%5/15)، انسداد تنفسی (%5/15) و غرق شدگی (%6/13) گزارش شد.

نتيجه­گيری: در حدود %70 از مرگ‌های کودکان 1 تا 59 ماهه ناشی از حوادث و سوانح، به دلیل 4 علت حوادث حمل و نقل، سقوط، انسداد تنفسی و غرق شدگی بوده است و تمامی این علل قابل پیشگیری می‌باشند. بنابراین طراحی مداخلاتی به منظور کاهش مرگ و میر کودکان از این علل ضروری است و می‌بایست به عنوان یک اولویت بهداشتی در کشور توجه برنامه‌ریزان جلب کند.

سابقه و هدف: رفتار زورگویی (bullying) یکی از مشکلات در حال افزایش در بسیاری از مدارس می‌باشد. فراهم بودن و دسترسی به یک ابزار معتبر و پایا جهت اندازه گیری این رفتار برای مداخله و کاهش عوارض آن ضرورت دارد، بنابراین پژوهش حاضر با هدف اعتبار یابی مقیاس‌های ارتکاب زور گویی و قربانی شدن پرسشنامه زور گویی الوئوس در جمعیت دانش آموزان مدارس راهنمایی انجام شده است.

روش بررسی: پژوهش روی 834 دانش آموز مدارس راهنمایی دولتی استان مازندران انجام شد برای تعیین اعتبار محتوا از، (7/0<CVR) و برای ارزیابی ساختار از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بهره گرفته شد؛ و همچنین همبستگی بین عامل‌ها برای هر یک از مقیاس‌ها بدست آمد. برای ارزیابی پایایی از آلفای کرونباخ هر یک از عامل‌ها و آزمون- باز آزمون با روش همبستگی درون رده ای (ICCs) استفاده شد.

يافته ­ها: در مرحله ارزیابی اعتبار محتوایی هر یک از مقیاس‌ها یک سؤال حذف و یک سؤال اضافه شد. تحلیل ساختار 4 عاملی مقیاس قربانی شدن با EFA 64 % واریانس و نیز تحلیل ساختار چهار عاملی مقیاس ارتکاب زور گویی با حذف گویه 13 با روش EFA72 % واریانس را تبیین نمود. تحلیل عاملی تأییدی (CFA) ساختار چهار عاملی هر دو مقیاس قربانی شدن و ارتکاب زور گویی را تایید کرد. مقادیر پایایی آزمون– باز آزمون هردو این مقیاس‌ها سطح مناسبی را نشان داد.

نتيجه­ گيری: مدل 4 عاملی مقیاس قربانی شدن و مدل 4 عاملی مقیاس ارتکاب زور گویی پرسشنامه زور گویی الوئوس در جامعه دانش آموزان از خصوصیات اعتبار سنجی قابل قبولی برخوردار است.

بررسی ارتباط بین تنیدگی و حوادث شغلی در دستیاران پزشکی

Soad Mahfoozpour, Fatemeh Khosravi Shadmani, Akram Ansarifar

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 222-227
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.6098

سابقه و هدف: تنیدگی شغلی می‌تواند تأثیر مستقیم بر وقوع حوادث حین کار و رفتارهای ناایمن افراد داشته باشد. در این مطالعه سعی شد ارتباط بین تنیدگی شغلی و حوادث شغلی در دستیاران پزشکی شاغل در بیمارستان‌های منتخب زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مورد بررسی قرار گیرد.

روش بررسی: این مطالعه مورد– شاهدی، در سال 1391 در دستیاران شاغل در 4 بیمارستان منتخب اجرا گردید. 50 نفر از افراد دارای حادثه شغلی با 50 نفر شاهد از نظر داشتن استرس شغلی مقایسه گردید. استرس شغلی با کمک پرسشنامه اسیپو در 6 حیطه مورد ارزیابی قرار گرفت. تحلیل‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نگارش 20 انجام شد. برای مقایسه میانگین‌ها از آزمون من ویتنی و برای مقایسه نسبت‌ها از آزمون کای دو استفاده شد.

يافته­ها: بیشترین فراوانی حادثه شغلی در گروه مورد مربوط به آسیب با سوزن بود پس از آن، تماس با خون و مایعات بدن بیماران و آسیب‌دیدگی و کوفتگی به دلیل وسایل موجود در بخش در رده های بعد قرار داشتند. بین نمره استرس دو گروه، بجز در حیطه های بی کفایتی نقش و مسئولیت، تفاوت معنی دار مشاهده شد. بالاترین نسبت شانس نیز در حیطه دوگانگی نقش (8.36OR=) دیده شد.

نتيجه­گيری: به دلیل اجتناب ناپذير بودن برخى از عوامل استرس زا در حرفه پزشکی و لزوم پيشگيري از آثار روانى و رفتارى استرس، به‌کارگیری تمهيدات و اقداماتى در جهت بهبود كيفيت زندگى كاري و نیز آموزش روش‌های مقابله اى از جمله وظايف مديران گروه، و بیمارستان می‌باشد.

اختلال ارگاسم زیر مجموعه ای از کژ کاری‌های جنسی در زنان و بهبود آن

Peymaneh Nemati, Alimohamad Nazariy

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 228-235
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.6099

سابقه و هدف: ناتوانی در رسیدن به ارگاسم، یا تأخیر ناراحت کننده در دستیابی به ارگاسم که موجب پریشانی شخصی یا مشکل میان فردی قابل ملاحظه ای می‌شود، در این تحقیق بررسی گردید.

روش بررسی: این پژوهش کار آزمایی باليني همراه با پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود و برای سنجش آن از پرسشنامه رضایت جنسی گلومبوک راست استفاده گردید. نمونه مورد مطالعه،20 نفر از زنان مراجعه کننده به مرکز روان شناسی و مشاوره زندگی برتر واقع در کرج بود. نتایج بدست آمده از آزمون‌ها، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 و با استفاده از آزمون‌های chi-square و t-test تجزیه و تحلیل گردید.

يافته­ها: با توجه به نتایج به دست آمده از پرسشنامه گلومبوک راست، میانگین نمرات اختلال ارگاسم گروه آزمایش در پس -آزمون (3.70) به طور معنی داری کمتر از میانگین نمرات پس آزمون در گروه کنترل (13.80)، بود (p<0.05).

نتيجه ­گيری: در مجموع درمان شناختی رفتاری بر میزان اختلال ارگاسم شرکت کنندگان در گروه آزمایش تأثیر به سزایی داشته است و باعث کاهش اختلال ارگاسم در گروه آزمایش گردیده است و به عنوان یکی از روش‌های درمانی مؤثر می‌تواند در بهبود افراد مبتلا استفاده شود.

مروری ساده/ غیرسیستماتیک


مروری بر روش‌های محاسبه هزینه سوانح ترافیکی

Elaheh Ainy, Hamid Soori

ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها, دوره 1 شماره 4 (2013), 20 April 2014, صفحه 236-244
https://doi.org/10.22037/meipm.v1i4.6100

سابقه و هدف: برای اختصاص منابع در سطح ملی و اطمینان از سطح ایمنی راه که نتیجه آن بهرهوری اقتصادی میباشد، محاسبه هزینه کمک می‌کند تا حجم مشکل را تعیین کرده و فوائد اقتصادی حاصله از پیشگیری از سوانح را نشان داد. همچنین میتواند تضمینی برای استفاده بهتر از ذخایر و هزینه فایده در ارزیابی اقتصادی باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین روش‌های محاسبه هزینه سوانح ترافیکی ارائه شده است.

روش بررسی: در یک مطالعه مروری با جستجوی اینترنتی و منابع کتابخانه ای ادبیات و سوابق مربوط به تعیین هزینه سلامت استخراج شد. سپس از بین اطلاعات کلیه روش‌های گفته شده روش‌های محاسبه هزینه سوانح ترافیکی بررسی و نتایج حاصله در مقاله حاضر به همراه اجزاء دو روش رایج در محاسبه هزینه سوانح ترافیکی ارائه شده است.

يافته­ها: نتایج بررسی نشان داد روش‌های محاسبه هزینه سوانح ترافیکی شامل: روش رویکرد بیمه زندگی، روش پاداش دادگاهی (غرامت)، روش دیه، روش ارزیابی ضمنی بخش عمومی، روش (خروجی ناخالص)، روش تولـید ناخالص ملی (سرمایه انسانی)، ارزش تغییر خطر یا تمایل به پرداخت می‌باشد. بر اساس سیاست گذاری در هر بخشی یکی از روش‌های گفته شده کاربرد دارد ولی هر روش محدودیت خود را دارد و ممکن است با کم گزارش دهی همراه باشد.

نتيجه ­گيری: از بین روش‌های گفته شده روش تمایل به پرداخت روش دقیق‌تری است اما به دلیل پیچیدگی‌های این روش برای کشورهای با درآمد کم و متوسط روش سرمایه انسانی که با توجه به منابع و ظرفیت‌های موجود از انجام پذیری بالاتری برخوردار است توصیه می‌شود.