فصلنامه علمی پژوهشی بهداشت در عرصه

زمينه و هدف: فرمالدئيد، به عنوان يك حلال شيميايى در بسيارى از صنايع، فرآورى نمونه هاى آناتوميك و پاتولوژيك، عامل بهداشتى
و ضدميكروبى و نيز آفت كش در كشاورزى كاربرد دارد. با توجه به اثرات تحريك كنندگى آن و نيز ايجاد اختلالات و بيمارى هاى
تنفسى مزمن هدف از اين پژوهش بررسى شيوع اثرات احتمالى تنفسى حاد و مزمن مواجهه كاركنان با غلظت پايين بخارات فرمالدئيد
بر عملكرد ريوى آنان مى باشد.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مقطعى- تحليلى بود كه بر روى 40 كارگر مواجهه يافته و 22 كارگر فاقد مواجهه در يك
كارخانه توليد رزين انجام شد. تعيين ميزان مواجهه كارگران با بخارات فرمالدئيد با اندازه گيرى غلظت اين ماده در نواحى مختلف
كارخانه صورت گرفت. اطلاعات دموگرافيك و علايم تنفسى گردآورى شد سپس پارامترهاى عملكرد ريوی، ظرفیت حیاتی اجباری و پرفشار، حجم بازدمی اجباری در ثانیه اول،  نسبت حجم بازدمی در قانیه اول به ظرفیت جیاتی اجباری و پرفشار و حداکقر جریان بازدمی با استفاده از اسپیرومتر در حین کار و چند روز  پس از استراحت اندازه گیری گردید.

یافته ها: غلظت بخارات فرمالدئید به طور میانگین بیش از حد مجاز مواجهه شغلی برآوردی گردید. تعدادی از پارامترهای علمرد ریه در افراد مواجهه یافته هم در زنان استراحت در عملکرد ریه بهبودی نسبی مشاهیده گردید. همچنین سرفه، خلط، آبریزش بینی، سوزش گلئ در گروه مواجهه یافته بیشتر بود.

نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد مواجهه با فرمالدئید می تواند منحر به بروز علائم اختلالات ریوی و نیز بیماری های تنفسی گردد.

زمینه و اهداف: برنامه مردم سالم که توسط سازمان جهانی بهداشت عنوان شده است تصریح نموده که تا سال2000 میلادی حداقل50% کودکان و تا سال 2010، 90% کودکان 5-6 ساله باید بدون پوسیدگی در دندان شیری باشند. هدف از این مطالعه بررسی شیوع پوسیدگی دندان های D و E و ارتباط آن با وضعیت اقتصادی و اجتماعی در کودکان 6 و 7 سال بدو ورود به مدرسه می باشد.

مواد و روش ها: این تحقیق توصیفی مقطعی در سال 1392 و در پایگاه های سنجش دنش آموزی تحت پوشش شبکه بهداشت و درمان شمیرانات انجام شده است.

یافته ها: شاخصdmf در دندان های شیری معادل 2/46 درصد برآورد گردید وشیوع پوسیدگب دندان هاE و D 63/4% می باشد.

بین متغیرهای پوسیدگی  دندان های D و E میزان تحصیلات پدر و مادر ارتباط معناداری وجود دارد. 

همچنین بین سن گودکان وضعیت اقتصادی خانوده ها و نیز محل زندگی کودکان به لحاظ شهری و روستایی بودن با پوسیدگی دندان ها ارتباط  معناداری مشاهده شد.

نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بر شیوع بالای پوسیدگی در بین کودکان تحت پوشش شبکه بهداشت شمیرانات دلالت دارد. همچنین تعداد کمی از کودکان مورد پژوهش فاقد پوسیدگی بوده که با معیارهای جهانی فاصله زیادی دارد این مزالعه لزم توجه بیشتر به رعایت بهداشت دهان در کودکان را نمایان کرد.

زمينه و هدف: ارتباط و مهارت هاى ارتباطى در زندگى انسان ها، به خصوص در زندگى زناشويى اهميت فراوان دارد و مانند بسترى
است كه ساير ابعاد زندگى زناشويى را در بر مى گيرد. در مطالعات قبلى ثابت شده است كه آموزش مهارت هاى ارتباطى در زوجين ،
موجب كاهش تعارضات زناشويى و افزايش صميميت در آنان مى گردد. هدف اصلي اجراي برنامه رابطين بهداشتي، ارتقاء آگاهي و
دانش آنان با استفاده از يك نظام آموزش فعال و مطلوب و تقويت نمودن مهارت هاى آنان مي باشد. مطالعه حاضر با هدف تعيين اثر
آموزش روي توانمندي رابطين مركز بهداشت شرق تهران در مورد مهارتهاي ارتباطي زوجين است.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات نيمه تجربى است كه در آن 112 نفر از رابطان بهداشتى مركز بهداشت شرق تهران
در دو گروه آزمون و كنترل، به صورت تصادفى انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. در ابتدا پرسشنامه ها بين هر دو گروه توزيع و
تكميل گرديد ونتايج آن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و براساس آن برنامه مداخله آموزشي با استفاده از روش هاى ايفاى نقش و
بحث گروهى به صورت 4 هفته براى گروه آزمون برگزار گرديد. يك ماه بعد پرسشنامه ها براي هر دو گروه مجددا تكميل شد و نتايج با استفاده از روش های آمار توصیفی و آزمون های ناپارامتری ویلکاکسون و من ویتنی در سطح معنی داری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

يافته ها: نتايج آناليز آمارى تفاوت معنادارى در ميانگين نمرات توانمندى قبل و بعد از آزمون نشان داد. هم چنين تفاوت معنادارى در
ميانگين نمرات توانمندى قبل و بعد از آزمون در مورد مهارت هاى تحريف شناختى، گوش دادن، حل مسئله و مديريت خشم مشاهده شد.

نتيجه گيري: برگزارى آموزش مهارت ارتباطى تاثير مطلوبى بر توانمندى رابطان بهداشت دارد، لذا ارائه برنامه هاى آموزشى در راستاى
توانمندى رابطان پيشنهاد مى شود.

زمينه و هدف: منابع اصلى آلودگى فنل در محيط هاى آبى، فاضلاب هايى هستند كه از صنايع رنگرزى، آفت كش، رزين هاى پليمرى
و نفت و پتروشيمى نشات مى گيرند. ورود تركيبات فنلى به محيط به خصوص منابع آبي به دليل خواص سمي آن براي انسان و
موجودات آبزي يكي از معضلات مهم بهداشتى محسوب مي گردد. هدف از اين مطالعه استفاده از پاميس-بى متال بعنوان جاذب براى
حذف فنل از فاضلاب است.
مواد و روش ها: در اين مطالعه تجربى از سنگ آتشفشانى پاميس كه از استان كردستان تهيه شده بود، استفاده گرديد. ذرات پاميس(مش 30 ) با فلز منيزيم و مس به عنوان تركيب بى متال اصلاح شد. گروه هاى عاملى و سطح ويژه پاميس- بى متال تعيين گرديد

نتيجه گيري: مطابق با يافته ها، پاميس- بى متال يك جاذب كارآمد و گزينه اى اميدوار كننده براى حذف غلظت هاى مختلف فنل از
آب و فاضلاب مى باشد.

زمينه و هدف: كارگاه هاى ساختمانى به علت تنوع فعاليت ها، خطرات و عوامل زيان آور يكى از مخاطره آميزترين صنايع به شمار
مي آيند و كارگران شاغل در اين كارگاه ها همواره در معرض آسيبهاى ناشى از اين خطرات هستند. اين مطالعه با هدف بررسى عوامل
موثر بر درك ريسك، نگرش و عملكرد ايمنى كارگران ساختمانى انجام شد.
مواد و روش ها: در اين مطالعه مقطعى عوامل موثر بر درك ريسك، نگرش و عملكرد ايمنى 295 نفر از كارگران ساختمانى شهر شيراز
مورد بررسى قرار گرفت. ابزار مورد استفاده پرسشنامه ى ساختار يافته اي بود كه پس از سنجش پايايى و روايى از طريق مصاحبه با افراد تکمیل شد.

نتيجه گيري: نتيجه اين مطالعه نشان داد با افزايش درك ريسك در كارگران ساختمانى مي توان نگرش و عملكرد ايمنى آنها را بهبود
بخشيد.

زمينه و هدف: امروزه وضعيت نامطلوب كيفيت هوا در كلانشهرها موجب ايجاد طيف وسيعي از اثرات بهداشتي حاد و مزمن از
اختلالات جزئي فيزيولوژيكي گرفته تا مرگ ناشي از بيماري هاي تنفسي و قلبي عروقي مي شود. بنابراين پايش آلاينده ها و تعيين مستمر
كيفيت هواي كلانشهرها به منظور تدوين برنامه هاي كنترل آن، ضروري است. لذا هدف اين مطالعه، مقايسه كيفيت بهداشتى هواي
شهرهاي تهران، اصفهان و شيراز در سال 1390 مى باشد.
مواد و رو شها: اين مطالعه از نوع توصيفي- تحليلى م ىباشد. غلظ تهاي لحظه اي آلايند ههاي هواي شهرهاي تهران، اصفهان و شيراز با
مراجعه به سازمان حفاظت محيط زيست بدست آمد. سپس شاخص كيفيت هوا از طريق درون يابى بين غلظت آلاينده ها براي آلاينده های معیار هوای سه شهر و برمبنای جدول استاندارد کیفیت بهداشتی هوا به طبقات توصیف کننده طبقه بندی گردید.

نتيجه گيري: كيفيت هواي سه شهر درسال 1390 بهداشتى نبوده و هواي شهرهاي تهران و اصفهان وضعيت نامطلوبترى نسبت به هواي
شيراز داشته است.

زمينه و هدف: ايجاد يك برنامه كنترلى منظم و پايش كيفيت آب رودخانه ها از مهمترين راهكارها به منظور كاهش آلودگى و ارتقاى
وضعيت كيفى آنها مي باشد. با توجه به اهميت رودخانه گُل گُل بعنوان يكى از اصلى ترين منابع تامين كننده آب سد ايلام و همچنين
تخليه آلاينده هاى مختلف به آن، بررسى كيفى آب اين رودخانه امرى لازم و ضرورى به نظر مي رسد.

مواد و روش ها: این مطالعه از نوع پایشی تجربی بوده که نمونه برداری در طی 6 ماه از 6 ایستگاه مورد نظر صورت گرفه است و پارامترهای کیفی شامل اکسیژن محلول، کل جامدات، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمایی، کدورت، دما، فسفات مورد بررسی قرار گرفته است.

بافته ها: یافته ها نشان دادند که براساس شاخص کیفیت آب رودخانه گل گل در همه ایستگاه ها و در ماه های مختلف در وضعيت هاى خوب و متوسط قرار دارد. بيشترين ميزان شاخص كيفيت آب مربوط به ايستگاه 1 (پايين دست روستاى زردآلو آباد) در
52 بوده است. بطور / 72 و كمترين مقدار آن مربوط به ايستگاه 5 (پايين دست روستاى جعفرآباد) در شهريور ماه با 1 / خرداد ماه با 5
55 به ترتيب بهترين و بدترين / 70 و ايستگاه 5 با عدد شاخص 1 / ميانگين در طول 6 ماه نمونه بردارى، ايستگاه 1 با عدد شاخص 8
شرايط كيفى را دربين ساير ايستگاهها داشتند

نتيجه گيري: با توجه به نتايج حاصل از اين مطالعه، آلودگى از ايستگاه 1 به سمت ايستگاههاى بعدى بطور قابل ملاحظه اى بيشتر شده
و از كيفيت آب رودخانه كاسته شده است. با اين وجود در ايستگاه آخر با توجه به افزايش دبى و توان خودپالايى رودخانه، آلودگى کمتر و شاخص کیفیت آب وضعیت بهتری را نشان می دهد.