نقش پنهان اخلاق در حقوق
مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی,
دوره 5 شماره 15 (1394),
19 شهریور 2016
,
صفحه 11-39
https://doi.org/10.22037/bioeth.v5i15.13872
چکیده
هدف این تحقیق بررسی نقش اخلاق در حقوق معاصر و تبیین جایگاه واقعی آن به عنوان منبعی مستقل جهت وضع قوانین است. سؤال اصلی تحقیق، اخلاق چه جایگاهی در حقوق معاصر دارد و آیا میتوان آن را منبع مستقلی برای وضع قوانین دانست؟ به نظر ما اخلاق در علم حقوق معاصر در جایگاه مناسب خود قرار ندارد، چراکه اکثریت حقوقدانان معاصر اخلاق را در عرض سایر منابع حقوق به شمار نمیآورند و آن را منبع مستقلی نمیدانند، اما فرض ما بر این است که اخلاق از ثبات و جامعیت بیشتری نسبت به سایر منابع حقوق برخوردار است، چراکه سرمنشأ آن فطرت و عقل بشری است که دارای ملاکی ذاتی و کلی است و در هر مکان و هر زمانی ثبات خود را از دست نمیدهد. پس اخلاق میتواند منبعی معتبر برای وضع قانون باشد. سرانجام به این نتیجه میرسیم که اگر اخلاق در دانشگاهها و پژوهشکدهها بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد و بتوان قواعد و اصول اخلاقی جامعی وضع نمود، آنوقت میتوان اخلاق را یک منبع جامع و مفید برای وضع قوانین دانست. تحقیق حاضر با روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، به رشته تحریر درآمده است.
- اخلاق، حقوق؛ قانونگذاری؛ حسن و قبح
ارجاع به مقاله
مراجع
ابن مسکویه، احمد بن محمد بن یعقوب الرازی. (1375 ق.). تهذیب الأخلاق و تطهیر الأعراق. تهران: انتشارات بیدار.
تفتازانی، لسعدالدین عمر. (1422 ق.). شرح المقاصد (مقاصد فی علم الكلام). قم: انتشارات شريف رضي.
حلی، حسن بن یوسف. (1377 ق.). نهج الحق و کشف الصدق. تهران: تاسوعا.
حلی، حسن بن یوسف. (1413 ق.). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. قم: مؤسسه نشر اسلامی.
دادبان، حسن. (4-1373 ش.). جزوه پلیكپی حقوق جزای عمومی. قم: مجتمع آموزش عالی قم.
دل وكیو. (1987 م.). فلسفه حقوق. مترجم علی احسانی، تهران: مجد.
دورکیم، امیل. (1389 ش.). تقسیم کار. مترجم باقر پرهام، تهران: انتشارات مرکز.
راجر، اِ. شینر. (1388 ش.). حقوق و اخلاق. مترجم عبدالحکیم سلیمی، مجله معرفت. دوره نهم، شماره پنجم.
رنه، داوید. (1377 ش.). نظامهای بزرگ حقوقی معاص. مترجم حسین صفایی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
سبحانی، محمدتقی. (۱۳۷۴ ش.). عقلگرایی و نصگرایی در اسلام. قم: انتشارات اسلامی.
سبحانى، جعفر. (۱۳۷۰ ش.). حسن و قبح عقلى يا پايههاى اخلاق جاويدان. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى.
شایگان، سیدعلی. ( 1375 ش.). حقوق مدنی. تهران: انتشارات طه.
صدر، سيدمحمدباقر. (1377 ش.). دروس في علم الأصول. قم: انتشارات دارالعلم.
طباطبائی، محمدحسین. (1386 ش.). تفسیر المیزان. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طيب، سيدعبدالحسين. (۱۳۵۲ ش.). كلم الطيب در تقرير عقايد اسلام. قم: نشر بنياد فرهنگ اسلامى حاج محمدحسين كوشانپور.
عامر، عبدالعزیز. (1996 م.). امدخل لدراسة القانون المقارن بالفقه الاسلامى. قاهرة: مطبعة العالمیة.
کاتوزیان، ناصر. (1386 ش.). جایگاه اخلاق در حقوق. فصلنامه اخلاق در علوم فنون. شماره پانزدهم.
کاتوزیان، ناصر. (۱۳89 ش.). فلسفه حقوق. تهران: دانشگاه تهران.
کاتوزیان، ناصر. (1384 ش.). مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران. تهران: شرکت سهامی انتشار.
کاتینگهام، جان. (1386 ش.). فلسفه مجازات. مترجمان ابراهیم باطنی و محسن برهانی، مجله فقه و حقوق. شماره پنجم.
گرجی، ابوالقاسم. (1365 ش.). مقالات حقوقی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران: اداره کل تبلیغات و انتشارات.
گورویج، ژرژ. (1377 ش.). درآمدی به جامعهشناسی حقوقی. مترجم حسن حبیبی، تهران: انتشارات سرو.
فيومي، احمد بن محمد بن علي المقري. (1405 ق.). مصباح المنير. قم: مؤسسه تحقيقات و نشر معارف اهل البيت (ع).
لوی برول، هانری. (1987 م.). جامعهشناسی حقوق. مترجم رضا بیات، تهران: گنج دانش.
مدرس، علیاصغر. (1385 ش.). حقوق فطری. تهران: دانشگاه تهران.
مدکور، محمدسلام. (1973 م.). مباحث الاحکام عند الاصولیین. کویت: جامعه الکويت.
مرزة، اسماعیل. (2002 م.). القانون الدستوری. بیروت: تراث.
مشكيني، علي. (1381 ش.). اصطلاحات اصول و معظم ابحاثها. قم: دفتر نشر الهادي.
مصباح یزدی، محمدتقی. (1368 ش.). دروس فلسفه اخلاق. تهران: دانشگاه تهران.
مصباح یزدی، محمدتقی. (1388 ش.). آموزش فلسفه. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
مطهری، مرتضی. (1377 ش.). یادداشتهای استاد مطهری. تهران: انتشارات صدرا.
مظفر، محمدرضا. (1381 ش.). ترجمه اصول فقه. تهران: انتشارات دارالفكر.
مفید، محمد بن محمد. (۱۴۱۴ ق.). اوائل المقالات. بیروت: چاپ ابراهیم انصاری.
موسوی بجنوردی، سیدمحمود. (1385 ش.). بررسی نقش اخلاق در فقه و حقوق. اطلاعات. شماره 23840-23839.
نجفی ابرندآبادی، علیحسین. هاشمبیگی، حمید. (1377 ش.). دانشنامه جرمشناسی. تهران: انتشارات گنج دانش.
نراقي، محمدمهدي. (1363 ش.). عوائد الايام. تهران: مكتب الاعلام الاسلامي.
فرانکنا، ویلیام کی. (1987 م.). فلسفه اخلاق. مترجم هادی صادقی، قم: طه.
منابع انگلیسی:
Bastiat, F. (1991). The law. World Library, World Library Inc.
Hart, HLA. (1961). The Concept of law. Op Cit., London, New York.
Raz, J. (1975). Law, Morality and Society. Oxford: Oxford University Press.
Simonds, NE. (1998). Law and Morality. In: Routledge Encyclopedia of Philosophy.
Smith, GW. (1998). Limits of Law. In: Routledge Encyclopedia of Philosophy; Routledge Inc. New York.
- چکیده مشاهده شده: 1292 بار
- PDF دانلود شده: 637 بار