• ثبت‌نام
  • ورود
  • فارسی
    • English

مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی

  • صفحه اصلی
  • درباره
    • درباره‌ی مجله
    • تیم سردبیری
    • نمایه نامه ها
  • موارد ضروری
    • فرم تعهد نامه
    • فرمت مقالات
    • دریافت کد ارکید
  • ارزیابی مقالات
  • کمیته بین‌المللی اخلاق نشر
    • اقدامات کمیته بین المللی اخلاق نشر COPE
  • ارسال مقاله/ راهنمای نویسندگان
  • بیانیه حق نشر
  • شماره جاری
  • بایگانی‌ها
  • اطلاعات تماس
  • اطلاعیه‌ها
جستجوی پیشرفته
  1. صفحه اصلی
  2. بایگانی‌ها
  3. دوره 13 شماره 46 (1400): مجله تاریخ پزشکی، دوره 13، شماره 46، سال 1400
  4. مقاله پژوهشی

دوره 13 شماره 46 (1400)

بهمن 2021

بررسی جایگاه بهداشت و درمان تبریز در دوره صفویه (907 – 1148 ق)

  • محمد رضائی

مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی, دوره 13 شماره 46 (1400), 7 بهمن 2021 , صفحه 1-13
https://doi.org/10.22037/mhj.v13i46.34588 چاپ شده: 2021-08-08

  • مقاله
  • دانلود
  • ارجاع
  • مراجع
  • آمار
  • اشتراک

چکیده

زمینه و هدف: تبریز از جمله شهرهایی به شمار می‌رود که در دوره صفویه از اهمیت سیاسی و اقتصادی زیادی برخوردار بود. با وجود این؛ و موقعیت مناسب آب ‌و هوایی و اقدامات پیشگیرانه در حوزه بهداشت شهری و حضور اطبای ماهر و احداث چند بیمارستان به علت عدم تحول جدی در زمینه بهداشت و درمان و نیز شیوع بیماری‌های مسری، شهر از نظر بهداشتی و درمانی در شرایط مناسبی قرار نداشته است.

مواد و روش‌ها: مواد اصلی پژوهش حاضر اطلاعات و داده‌های منابع تاریخی، سفرنامه‌ها و رساله‌های طبی دوره صفویه است. در کنار آنها از تحقیقات جدید صورت‌گرفته در حوزه بهداشت و پزشکی دوره صفوی استفاده شده است. روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و براساس گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه‌ای انجام شده است.

یافته‌ها: با توجه به اطلاعات موجود به نظر می‌رسد علی‌رغم شرایط مناسب آب ‌و هوایی، نبود مشکل کمبود آب و آلاینده‌ها، تحت تأثیر عواملی مانند جنگ‌ها، شیوع بیماری‌های مسری، تداوم علم و روش‌های درمانی ادوار گذشته بدون تحول و تبدیل بیمارستان‌ها به نوانخانه مشکلات چندی در این حوزه وجود داشته است.

ملاحظات اخلاقی: در تدوین این پژوهش، اصل امانت‌داری و صداقت استناد به متون مورد استفاده، اصالت منابع و پرهیز از جانب‌داری در مراجعه به متون یا تحلیل‌ها، رعایت شده است.

نتیجه‌گیری: در مقاله حاضر ابتدا به بررسی عوامل تأثیرگذار بر بهداشت محیط پرداخته شده و سپس اطبا و مراکز درمانی مورد بررسی قرار گرفته و عوامل مثبت و منفی تأثیرگذار بر بهداشت و درمان شهر تبریز در فاصله برآمدن صفویه تا سقوط آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

کلمات کلیدی:
  • بهداشت شهر؛ بیمارستان؛ بیماری های مسری؛ پیشگیری؛ طب
  • pdf

ارجاع به مقاله

رضائی م. (2021). بررسی جایگاه بهداشت و درمان تبریز در دوره صفویه (907 – 1148 ق). مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی, 13(46), 1–13. https://doi.org/10.22037/mhj.v13i46.34588
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acm-sig-proceedings##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acs-nano##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.apa##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.associacao-brasileira-de-normas-tecnicas##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.chicago-author-date##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.harvard-cite-them-right##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.ieee##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.modern-language-association##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.turabian-fullnote-bibliography##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.vancouver##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.ris##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.bibtex##

مراجع

Algood CL. Safavid medical practice. Tehran: Tehran University; 1987. (Persian).

Mehmannavaz M. Investigating the Place of Superstitious Methods and Beliefs in Safavid Medicine. Medical History. 2020;44(12):1-15. (Persian).

Kafieh R, Rashidi R. The greatest Iranian University Complex (8th A.D./13th C.E.). Medical History. 2016;1(1):131-45. (Persian).

Gorbannejad P, Ayyari M. The survey of medical scribes in the "Safinehy e Tabriz". Medical History. 2018;32(9):19-29. (Persian).

Fardyar M. The history of Tabriz public hospital (Marizkhaneh) (1326-1333 AH). Medical History. 2017;26(8):193-224. (Persian).

Sabzi Dizaj Yekans S. Tabriz at the time of being Capital. Tehran: Shahid Beheshti University literature and Humanism Sciences Faculty; 2009. (Persian).

Khunjy FR, SulŪk al-MulŪk. Correction of Muwahid MA. Tehran: Kharazmi; 1983. (Persian).

Shardin J. Safarnāmiyi Shārdan. Tehran: Tūs; 1996. (Persian).¬

Olearius A. Travelogue of Adam Olearius. Tehran: Abtikari nw; 2006. (Persian).

Uwlyā chalabī M. Uwlyā chalabī Travelogue: iqdām; 1896. (Turkish).

Dalsendri V, Barbaro J, Contarini A, Zeno K, Anjelo J. Venetian Travelogue in Iran. Tehran: Kharazmi; 2002. (Persian).

Dast amoz MJ, Shaghaghi G. Proper disposal of feces and sewage in general environmental health. Aghazadeh M, editor. Tehran: Center for Environmental and Occupational Health; 2008. (Persian).

Husiny MM. Zinat al-Majālis. Tehran: Sanāiy; 1983. (Persian).

Ibni Karbalāyī HH. Ruzāt al-janān wa janāt al- janān. Tabriz: Sutūdi; 2004. (Persian).

Chavijo RG. Embessy to Tamerlan. Tehran: Scientific and cultural; 1972. (Persian).

Gemli Careri GF. Cirodel Nlonodel dottor. Tabriz: Directorate General of Art and Culture of East Azarbāyjan; 1970. (Persian).

Takander F. Aytrprsykvm. Tehran: Iranian Culture Foundation; 1972. (Persian).

Hashry Tabrizi M. Ruziyi Athar. Tabriz: Sutūdi; 1992. (Persian).

khunjy F. Tarikh alam araya Amyni. Tehran: Myrathi Maktwb; 2003. (Persian).

Walih Qazwini Isfahani MY. Khuld-i Barin. Tehran: Endowof Foundation of maḥmwd Afshar; 1993. (Persian).

Munshi Kazwini B. Djawahir Al-Akhbar. Tehran: Mirathi Maktub; 2000. (Persian).

Qummi A. Khulasat al-Tavarikh. Vol. 1. Tehran: Tehran University; 2004. (Persian).

Bidlysi S. Sharaf- Nami. Tehran: Asatiyr; 1998. (Persian).

Rumlu H. Ahsan al-Tavarykh. Tehran: Asatyr; 2005. (Persian).

Shamlu w. Qisas al-khaqany. Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance; 1996. (Persian).

Qummī A. Khulāsat al-Tavārīkh. Vol. 2. Tehran: Tehran University; 2004. (Persian).

Qazwini Y. Lub al- Tawarikh. Tehran: Association of Cultural Works and Honors; 2007. (Persian).

Walih Qazwini Isfahsni MY. Iran during the reign of Shah Safi and Shah Abbasi II. Tehran: Association of Pure and Cultural Honors; 2003. (Persian).

Wahyd Qazwini M. Tarykh-i Jahan-ara-yi Abbasy. Tehran: The Institute of Humanities and Cultural Studies; 2004. (Persian).

Husiyni khatunabady H. Waqa al-sinyn wal-wam. Tehran: islamyi; 1974. (Persian).

Dellavalle P. cose e parole nei viaggidi pitro dellavalle. Tehran: Scientific and cultural; 2005. (Persian).

Munsh Turkaman IB. Tārikh-i'ālam-ārā-yi Abbāsī. Afshār I, editor. Vol 1. Tehran: Amīr Kabīr; 2003. (Persian).

Munsh Turkaman IB. Tārikh-i'ālam-ārā-yi Abbāsī. Afshār I, editor. Vol 3. Tehran: Amīr Kabīr; 2003. (Persian).

Babazadi V. Dorland’s Pocket Medical Dictionary. Tehran: Dorland; 2004. (Persian).

Imam Sajad AH. Sahifeh sajādieh. Qom: Religion of Knowledge; 2000. (Persian).

Figueroa DG. Travelogue Dan Garcia DeSilva Figueroa. Tehran: Nashri Nuw; 1984. (Persian).

Bell J. Ajourney from sT. Petersburg in Russia, to Ispahan in Persia. Tabriz: Bāhār dukht; 2020. (Persian).

Ta‘lîkî-zâde MS. Tebrîzi̇yye. Hazırlayan bülent özkuzugüdenli̇, Yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara üni̇versi̇tesi̇sosyal bi̇li̇mler ensti̇tüsü; 2005. (Turkish).

Selâni̇kî m. Tari̇h-i̇ selân i̇ki̇. Hazirlayan mehmeti̇pşi̇rli̇. Ankara: Türk tari̇h kurumu; 1999. (Turkish).

Kamālibn nwr K. Kitābi Tiby. Tehran: Library of Parliament.

Qāṭiʿ qazwyny A. Fawāyid al- afḍalyi. Tehran: Library of Parliament. (Persian).

Tavernier JB. Tavernier Travel. Tehran: Nīlῡfar; 2011. (Persian).

Savory R. Iran under the safavids, ʿzyzy K. Tehran: markaz; 1995. (Persian).

Jafarian R. The Safavids in the Arenas of religion, culture and politics. Qum: Institute of Hawzeh and University; 2000. (Persian).

Roymar HR. The safsvid Period. Tehran: Jami; 2001. (Persian).

Mādal-dyni shyrāzy MM. Risāliyi Afyūnyi. Sādiqpur O, editor. Tehran: al-maʿy; 2009.

Tarbyat MA. Scientists of Azaerbaijan. Tehran: n.pn; n.d. (Persian).

Khabiry M, Ahan sazan R, Ahan sazan H. Iranian Physicians in the Ottman Empire (from the 9 th to 12 th). Journal of Research on History of Medicine. 2018;7(2):97. (Persian).

Sādigy A. Majmʿ al-khawāṣ. Tabriz: Srwsh; 1948. (Persian).

Uwḥady balyāny TM. ʿarafāt al-ʿāshigyn wa ʿaraṣāt al-ʿārifyn. ṣāḥibkāry D, Fakhr ahmad A, editors. Tehran: Myras maktwb; 2010. (Persian).

Naṣrābādy M. Tadhkiriyi Naṣrābādy. Dastgirdy W, editor. Tehran: Arnaghān; 1938. (Persian).

Sammyrza. Tuhfiy Samy. Dastgirdy W, editor. Tehran: Arnaghān; 1935. (Persian).

Floor WM. Hospitals in Iran and India 1500- 1950. Bushehr: Bushehr University of Medical Sciences; 2014. (Persian).

  • چکیده مشاهده شده: 364 بار
  • pdf دانلود شده: 230 بار

آمار دانلود

  • لینکدین
  • تویتر
  • فیسبوک
  • گوگل پلاس
  • تلگرام

اطلاعات

  • برای خوانندگان
  • برای نویسندگان
  • برای کتابداران

زبان

  • فارسی
  • English
  • صفحه اصلی
  • بایگانی
  • ارسال مقاله
  • درباره‌ی مجله
  • تیم سردبیری
  • اطلاعات تماس

مجله تاریخ پزشکی دارای رتبه علمی پژوهشی از کميسيون نشريات علوم پزشکی کشور (http://journalportal.research.ac.ir/)، وابسته به مرکز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی بوده و به صورت پیوسته منتشر می شود. این مجله، یک مجله‌ الکترونيکی است که به زبان فارسی به همراه چکيده انگليسی با دسترسی آزاد (open access) چاپ می شود.

قدرت یافته از OJSPlus