تحلیل تأثیر شاخصهای سلامت بر توسعه منطقهای در ایران؛ رهیافت اقتصادسنجی دادههای تلفیقی
مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی,
دوره 3 شماره 8 (1392),
24 September 2016
,
صفحه 11-42
https://doi.org/10.22037/bioeth.v3i8.13966
چکیده
امروزه شاخصهای سلامت بهعنوان عاملی مهم در توسعه کشورها محسوب میشود و میتواند در بالا بردن سطح شاخصهای توسعهای مؤثر باشد. در ارتباط با نقش این عامل در بهبود شرایط و وضعیت اقتصادی در سطح ملی، مطالعات نظری و کاربردی متعددی انجام شده است، لکن این موضوع در سطوح منطقهای مورد مطالعه قرار نگرفته است. در همین راستا تحقیق حاضر با هدف تحلیل تأثیر شاخصهای سلامت در توسعه منطقهای ایران انجام شده است. بدینجهت و به لحاظ نظری و کاربردی دو مسأله اساسی مطرح شده است: اولاً) به لحاظ نظری، آیا شاخصهای سلامت بهعنوان عاملی در توسعه منطقهای قابل شناسایی است؟ ثانیاً) با توجه به مبانی نظری پیشین، میزان و نحوه اثرگذاری متغیرهای نماینده سلامت بر توسعه منطقهای در ایران چگونه بوده است؟ با هدف پاسخگویی به این پرسشها، ابتدا برای تببین مبانی نظری، طراحی الگوی تحلیلی و تصریح مدل به اسناد علمی و منابع اطلاعاتی مکتوب مراجعه شده و تلاش شده است چارچوب نظری جامعی در این ارتباط فراهم گردد. در ادامه و در پاسخ به پرسش دوم و بهمنظور آزمون معناداری تأثیر شاخصهای سلامت در توسعه منطقهای در ایران و نیز اندازهگیری این اثر، از روش آمار استنباطی و تکنیک دادههای تلفیقی[i] بهعنوان یکی از روشهای اقتصادسنجی استفاده شده است. با تعیین شش عامل بهعنوان متغیرهای مستقل، نتایج مدل نشاندهنده آن است که از میان شاخصهای نماینده سلامت، تنها شاخص امید به زندگی بر سطح توسعه منطقهای در ایران اثر معنادار و مثبت داشته است. در کنار این
متغیر همچنین عواملی از جمله سطح تولید، سرمایه انسانی و مشارکت اجتماعی ـ به نمایندگی از سرمایه اجتماعی ـ در سطح استانها اثرات مثبت و معناداری را بر سطح توسعه منطقهای به جای گذاردهاند.
پینوشتها
[i]. Panel Data GLS
- توسعه منطقهای؛ شاخص سلامت؛ امید به زندگی؛ اقتصادسنجی دادههای تلفیقی
ارجاع به مقاله
مراجع
احمدی، علی محمد؛ محمدغفاری، حسن؛عمادی،جواد (1389) " رابطة متغيرهاي كلان اقتصادي با سلامت در ايران " فصلنامة علمي پژوهشي رفاه اجتماعي. سال دهم، شماره 39
آصف زاده، سعید(1371)"اقتصاد سلامت". نشر دانش امروز.تهران.
امینی، علیرضا؛ حجازی نزاد، زهره؛ (1386) "تحلیل و ارزیابی نقش سلامت و بهداشت در ارتقا بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران " فصلنامة پژوهش های اقتصادی ایران. سال نهم، شماره 30
باباخانی، محمد؛ (1387) "توسعه اقتصادی، نابرابری درامدی و سلامت در ایران: 1385-1355" فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 28.
بهشتی،محمدباقر؛سجودی،سکینه(1386) " تحلیل تجربی رابطه بین مخارج بهداشتی و تولید ناخالص داخلی در ایران " فصلنامه بررسیهاي اقتصادي ،شماره 4،
پردازی مقدم، سعیده، (1386)"روش های تحلیل چندمتغیره و کاربرد آن در سطح بندی استان های کشور" تهران، چاپ و نشر بازگانی.
پورياني، محمد حسين. (1384)"نقد و تحليل جامعه شناختي انديشه دكتر حسين عظيمي در خصوص توسعه اقتصادي اجتماعي ايران" فصلنامه بصيرت،شماره 36. ص 104
جفرسون، تام(1386)" ارزشیابی اقتصادی خدمات بهداشتی و درمانی" ترجمه فرید بارانپوریان.. تهران 1386. چ اول
جنانی،افشین (1384)" بررسی عملکرد هزینه ها و سیاستهای بودجهای دولت در بخش بهداشت و درمان " مجله اقتصادی-ماهنامه بررسی مسایل و سیاستهای اقتصادی. سال پنجم. شماره های 51 و52
حسنی صدرابادی،محمدحسین؛آذرپور،زیبا؛ فیروزی، ریحانه(1389) "تأثير مخارج بهداشتي دولتي بر رشد اقتصادي و اثر غيرمستقيم آن بر مصرف خصوصي در ايران (بررسي مدل طرف عرضه ي اقتصاد) "مدیریت سلامت ،13(42)
داوری،مجید (1390) " چالش های اقتصادی نظام سلامت " دو ماهنامه مدیریت اطلاعات سلامت. ویژه نامه اقتصاد سلامت دوره هشتم، شماره 7.
ریاحی ، محمداسماعیل (1390) " چگونگی اثرگذاری سرمایه اجتماعی در سلامت جسمی روانی شهروندان". ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی. سال 25. شماره 10(پیاپی 286)
زارع، حسین(1384)" مطالعه تطبیقی نظام سلامت در دنیا ". جلد دوم. شركت انتشارات علمي و فرهنگي.تهران
سلمانی، بهزاد؛ محمدی، علیرضا؛ (1388) " بررسي اثر مخارج بهداشتي دولت بر رشد اقتصادي ايران " فصلنامة پژوهش های اقتصادی ایران. سال سیزدهم، شماره 39
صرافی، مظفر(1376)"مبانی برنامه ریزی توسعه منطقه ای" انتشارات سازمان برنامه و بودجه
ضرابی،اصغر؛ شیخ بیگلو، رعنا(1390) " سطح بندي شاخصهاي توسعة سلامت استانهاي ايران " فصلنامة علمي پژوهشي،رفاه اجتماعي. سال يازدهم، شماره 42
عباسي نژاد، حسن(1380) "اقتصادسنجی مباني و روشها" تهران، نشردانشگاه تهران
عبدالملكي، حجت الله(1381)"اقتصاد منطقه اي بخش خصوصي و توسعه"مجله نوآوران، شماره 12.سال اول.ص 24
عرب مازار، عباس(1369)"اقتصادسنجي عمومي" تهران، نشركوير، چاپ اول
عمادزاده ، مصطفی ؛ اصفهانی، رحیم دلالی؛ (1388) " اثر کیفیت نیروی کار بر رشد اقتصادی در منتخبی از کشورها،" فصلنامه اقتصاد مقداری(بررسی های اقتصادی سابق). دوره 6، شماره 1
عمادزاده، مصطفی(1377)"سرمایه انسانی و رشد اقتصادی" مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه اصفهان) شماره 12.ص168
عمادزاده،مصطفی؛سامتی،مرتضی؛ صافی دستجردی، داود(1390) "رابطه ي مخارج سلامت و رشد اقتصادي در استانهاي ايران " دوماهنامه مديريت اطلاعات سلامت، ويژه نامه ي اقتصاد سلامت.دورهي هشتم .شماره ي هفتم.
غفاری ،غلامرضا ؛ امیدی، رضا؛ (1387) " کیفیت زندگی در برنامه های عمرانی و توسعه ایران " فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال هشتم، شماره 30 و 31
قدس ،فرح (1378) "سرمایه گذاری در نیروی انسانی و توسعه اقتصادی " تازه های اقتصاد. شماره 85
قنبری، علی؛ باسخا، مهدی؛ (1387) "بررسی اثرات تغییر هزینه بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی ایران(سال های 83-1338)" مجله تحقیقات اقتصادی. شماره 83
کریمی، ایرج(1384)"اقتصاد سلامت". نشر گپ..جلد دوم.
لطفعلي پور،محمدرضا؛ برجی، معصومه(1389) " بررسي تأثير سلامت بر توسعه اقتصادي و سازگاري آن با آموزه هاي اسلامي" همایش اقتصاد اسلامی. دانشگاه فردوسی مشهد
لطفعلي پور،محمدرضا؛فلاحی،محمدعلی؛ برجی، معصومه(1390) " بررسي تأثير شاخص هاي سلامت بر رشد اقتصادي ايران " مدیریت سلامت ،14(46)
مجتهد ، احمد ؛ جوادی پور، سعید؛ (1383) " بررسی اثر مخارج بهداشتی بر رشد اقتصادی(مطالعه موردی کشورهای منتخب در حال توسعه)" فصلنامة پژوهش های اقتصادی ایران. شماره 19.
محمودی، وحید(1385)" توانمندی انسانی" ماهنامه اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره 9-10(پیاپی226)
مريدي، سياوش؛ نوروزي، عليرضا(1373)"فرهنگ اقتصادي" تهران، نشرنگاه، چاپ اول
میسرا، آرپی(1368) "برنامه ریزی منطقه ای روش های نو" ﺗﺮﺟﻤـﻪ ي ﻋﺒـﺎس ﻣﺨﺒـﺮ، انتشارات سازمان برنامه و بودجه
نظرپور ، محمدنقی ؛ محمدغفاری، حسن؛عمادی،جواد (1390) " تاثیر گسترش بخش سلامت بر رشد اقتصادی ایران با رویکرد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران " دو فصلنامة علمي پژوهشي جستارهای اقصادی. سال هشتم، شماره 15.
هایامی،یوجیرو(1380)" اقتصاد توسعه از فقر تا ثروت ملل".ترجمه: غلامرضا آزاد ارمکی،تهران. نشر نی
الواني، مهدي(1379)؛ شريف زاده، فتاح "فرايند خط مشي گذاري عمومي" نشر دانشگاه علامه، چاپ اول
وحيد، مجيد(1383)"سياستگذاري عمومي" نشر ميزان، چاپ اول
وهابی، بهرام؛ متوسلی، محمود(1381)" الگوسازی تفاوت های منطقه ای از دیدگاه توسعه منطقه ای روش شناسی و کاربردها". مجله علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، شماره 44 و 45
.Dauda , Rasaki Stephen (2011)."Health as a Component of Human Capital Formation: Does it Matter for the Growth of the Nigerian Economy". Canadian Social Science
.Muysken, J., I.H. Yetkiner & T. Ziesemer. (2003). Health, Labor Productivity and Growth, in Growth Theory and Growth Policy.London: Routledge.
Baltagi, B.H. (2001) "Econometric Analysis of Panel Data, Chichester" John Wiley. UK
Barro, Robert j(1996)" Health and economic growth" harvard university
Bhargava , Alok. and Jamison b, Dean T. Lawrence J. Lauc . Christopher J.L. Murray d (2001). " Modeling the effects of health on economic growth" Journal of Health Economics 20 .423–440
Hamoudi ,Amar A. and Sachs, Jeffrey D(1999). "Economic Consequences of Health Status A Review of the Evidence" Center for International Development.CID Working Paper no. 30
James M. Henderson, Richard E. Quandt(1980)"Microeconomic theory : a mathematical approach" McGraw-Hill New York,
Malmberg, Bo & Eva Andersson(2006)." Health as a factor in regional economic development". Arbetsrapport/Institutet för Framtidsstudier:p4
Meier, Gerald, M.( 1995) "Leading Issues in Economic Development." Oxford University Press..
Williamson, Oliver E(2000). "The Institutional Economics Taking Stock, Looking:Ahead." Journal of Economic Literature. No 3, Pp.595-613.؛
- چکیده مشاهده شده: 421 بار
- PDF دانلود شده: 183 بار