مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی - انجمن بین المللی اخلاق زیستی اسلامی و انستیتو اخلاق زیستی و حقوق سلامت
  • ثبت‌نام
  • ورود
  • فارسی
    • English

مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی

  • شماره جاری
  • بایگانی‌ها
  • درباره
    • درباره‌ی مجله
    • ارسال مقاله / راهنمای نویسندگان
    • بیانه حریم خصوصی
    • اطلاعات تماس
  • فرم تعهد نامه
  • هیأت تحریریه
جستجوی پیشرفته
  1. صفحه اصلی
  2. بایگانی‌ها
  3. دوره 4 شماره 11 (1393): فصلنامه علمی - پژوهشی اخلاق زیستی، بهار 1393
  4. مقاله پژوهشی

دوره 4 شماره 11 (1393)

September 2016

بررسی اخلاق و حقوق شهروندی در جامعه و انتظار مردم از دولت (مطالعه موردی: شهر تهران)

  • لیلا باقری

مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی, دوره 4 شماره 11 (1393), 18 September 2016 , صفحه 95-128
https://doi.org/10.22037/bioeth.v4i11.13834 چاپ شده: 2016-09-18

  • مقاله
  • دانلود
  • ارجاع
  • مراجع
  • آمار
  • اشتراک

چکیده

مقدمه: امروزه شهرنشینی به شکل غالب و قطعی زندگی انسان‌ها بدل شده است. وجود برخی از آسیب‌ها و مشکلات اجتماعی ـ فرهنگی در شهرهای ما تا حدی بالاتر از استانداردهای جهانی است و این امر نه فقط اسباب ناراحتی و عدم آسایش شهروندان در کوتاه‌مدت است، بلکه می‌تواند در درازمدت بر روند توسعه عمومی کشور و حتی بر سیاست‌های کلان اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... نیز تأثیر منفی بر جای بگذارد. اهمیت اخلاق و حقوق شهروندی به اندازه‌ای است که رابطه نزدیکی با جایگاه حاکمیت پیدا می‌کند و حتی برخی از کارشناسان بر این باورند که اگر در جامعه‌ای حقوق و اخلاق شهروندان نهادینه نشده باشد، رابطه مردم و حاکمیت دچار تزلزل می‌شود.

با توجه به این نکات، ایجاد و نهادینه کردن اخلاق و حقوق شهروندی برای ما ضرورتی اساسی است. لذا هدف از این پژوهش بررسی میزان آگاهی شهروندان از حقوق، تعهدات و اخلاق شهروندی و همچنین انتظارات آنان از دولت بوده است.

روش: در این پژوهش 994 نفر از شهروندان تهرانی بالای 18 سال به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي سه مرحله‌اي انتخاب شدند. در مرحله اول از بين بلوک‌هاي شهر تهران تعدادي به روش تصادفي انتخاب گردید. در مرحله دوم تعدادي از خانوارهاي ساکن اين بلوک‌ها به روش تصادفي مشخص شدند و در مرحله سوم با يک نفر از اعضاي خانوار که شرايط لازم براي مصاحبه را دارا بود (شرط سني و تحصيلي به قيد قرعه) مصاحبه و اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع‏آوری گردید.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که میان سه بعد حقوق قانونی و مدنی، حقوق سیاسی و حقوق اجتماعی شهروندان با تعهدات شهروندان در قبال دولت در سطح اطمینان 95 درصد رابطة مثبت و مستقیمی وجود دارد و در مجموع شاخص حقوق شهروندان با تعهدات و اخلاق شهروندی در قبال دولت در سطح اطمینان 95 درصد رابطة مثبت و مستقیمی دارد. به عبارت دیگر هر چقدر میزان حقوق شهروندان افزایش یابد، تعهدات و اخلاق شهروندی در قبال دولت بیشتر نمایان می‌شود و تأثیر افزایشی و مثبتی خواهد گذاشت.

نتیجه‌گیری: اخلاق و تعهد شهروندی فرآیندی است که باید آن را همچون هدفی اساسی در نظر گرفت و به صورتی تدریجی ایجاد کرد. این انتظار که اخلاق و فرهنگ به صورت خودکار و با تغییرات اساسی به‌وجود بیاید انتظاری کاملاً بیهوده است و نتیجه منفی آن انفعال و کنار گذاشتن اندیشه و ابتکار برای ایجاد و ساختن فرهنگ مزبور است.

ما در کشوری زندگی می‌کنیم که فرهنگ و پیشینه تمدنی چندهزار ساله دارد و منابع برای کار در این حوزه بسیار زیاد است. اما باید اذعان کرد که کمتر به این منابع توجه شده و اگر هم مورد توجه قرار گرفته‌اند کمتر برای استخراج موارد کاربردی و تبدیل کردن آنها به راهکارهای قابل استفاده تلاش شده است. مهمترین منابع قابل استفاده برای ایجاد اخلاق شهروندی در کشور را می‌توان در دین، سنت، تنوع محلی، قومی و زبانی، اخلاق مدنی و اخلاق سیاسی یافت.

کلمات کلیدی:
  • اخلاق شهروندی؛ تعهد شهروندی؛ حقوق مدنی شهروندان؛ حقوق اجتماعی شهروندان؛ حقوق سیاسی شهروندان
  • PDF

ارجاع به مقاله

باقری ل. (2016). بررسی اخلاق و حقوق شهروندی در جامعه و انتظار مردم از دولت (مطالعه موردی: شهر تهران). مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی, 4(11), 95–128. https://doi.org/10.22037/bioeth.v4i11.13834
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acm-sig-proceedings##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acs-nano##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.apa##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.associacao-brasileira-de-normas-tecnicas##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.chicago-author-date##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.harvard-cite-them-right##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.ieee##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.modern-language-association##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.turabian-fullnote-bibliography##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.vancouver##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.ris##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.bibtex##

مراجع

خاکباز، محمود. (1368ش.). حقوق متقابل مردم و حکومت از دیدگاه حضرت علی(ع). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم حدیث، دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد.

شیخانی، ملیحه. (1382ش.). وضعیت شهروندی و موانع تحقق آن در ایران. رساله دکتری جامعه‏شناسی. تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.

صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی (س): (بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام، اجازات شرعی و نامه‌ها) (1385). تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)‏‫‏‏.

عاملی، سعیدرضا. (1380). تعامل جهانی شدن. تهران. نامه علوم اجتماعی، شماره 18.

فکوهی، ناصر. (1388). تقویت اخلاق شهروندی: راهی برای گذار به مردم¬سالاری مشارکتی، فصلنامه مطالعات اجتماعی ایران. سال سوم. شماره 2 (پیاپی 6). 15-1.

ق‍ان‍ون‌ ب‍رن‍ام‍ه‌ چ‍ه‍ارم‌ ت‍وس‍ع‍ه‌ اق‍ت‍ص‍ادی‌، اج‍ت‍م‍اع‍ی‌ و ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌ ج‍م‍ه‍وری‌ اس‍لام‍ی‌ ای‍ران. (‌1387). ت‍ه‍ران: م‍ج‍ل‍س‌ ش‍ورای‌ اس‍لام‍ی.

گلدوزیان، ایرج. (1385). حقوق جزای اختصاصی جرائم علیه تمامیت جسمانی...، تهران: دانشگاه تهران.

مجموعه قوانین و مقررات حقوق شهروندی. (1384). تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه.

مداحی، ابراهیم. (1389). «نظارت همگانی و حقوق شهروندی». گزارش شهردار منطقه 18 تهران از حقوق شهروندی و شهرداری.

مطهری، مرتضی. (۱۳۸۴). آث‍ار اس‍ت‍اد ش‍ه‍ی‍د م‍طه‍ری‌. ویراس‍ت‍ار ش‍ورای‌ ن‍ظارت‌ ب‍ر نشر آث‍ار اس‍ت‍اد ش‍ه‍ی‍د آیت‏‌الله م‍طه‍ری‌، ت‍ه‍ران‌: ص‍درا‏‫‏‏.

نش، کیت. (1380). جامعه‏شناسی سیاسی معاصر، جهانی شدن، سیاسی، قدرت (ترجمه محمدتقی دلفروز). تهران: انتشارات کویر.

نیکومرام، هاشم. کاوسی، اسماعیل. سادات، حوریه. (1390). نقش مهندسی فرهنگی در توسعه اخلاق شهروندی، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری. سال سوم. شماره پنجم. 87-71.

وردي‌نژاد، فريدون. (1377). قانون اساسي و حقوق شهروندان، مجموعه مقالا‌ت جمهوريت و انقلا‌ب اسلا‌مي، 324-323.

Janoski,T.(1998), Citizenship And Civil Society.Cup.

www.bia-judiciary.ir

  • چکیده مشاهده شده: 1548 بار
  • PDF دانلود شده: 551 بار

آمار دانلود

  • لینکدین
  • تویتر
  • فیسبوک
  • گوگل پلاس
  • تلگرام

##plugins.block.developedBy.blockTitle##

سامانه مجله باز

زبان

  • فارسی
  • English

اطلاعات

  • برای خوانندگان
  • برای نویسندگان
  • برای کتابداران
  • صفحه اصلی
  • بایگانی
  • ارسال مقاله
  • درباره‌ی مجله
  • تیم سردبیری
  • اطلاعات تماس

 

Creative Commons License

مجله اخلاق زیستی دارای رتبه علمی پژوهشی از کميسيون نشريات علوم پزشکی کشور (https://irisweb.ir)، ارگان رسمی انجمن بین المللی اخلاق زیستی اسلامی با همکاری و مشارکت مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بوده و به صورت پیوسته (Continuous) منتشر می شود. این مجله، یک مجله‌ الکترونيکی (بر خط) است که به زبان فارسی به همراه چکيده انگليسی با دسترسی آزاد (Open Access) چاپ می شود و تابع سیاست دسترسی باز از نوع 4 (CC BY-NC 4.0) می­ باشد. براساس این مجوز استفاده از مطالب مجله با ذکر منبع آزاد است؛ اما نباید مورد استفاده تجاری قرار گیرد.

قدرت یافته از OJSPlus