فصلنامه نفس

در دهه‌های اخیر پیشرفت‌های درمانی و کشف و عرضه داروهای جدید ضد آسم بسیار محدود بوده ‌است. در حقیقت در طی سه دهه اخیر داروهای مهارکننده لوکوترین‌ها، تنها کلاس جدید داروهای ضد آسمی بوده‌اند. با این حال، با پیشرفت‌های تازه در زمینه تحقیقات مولکولی در سال‌های گذشته، سرعت پژوهش بر روی مواد و ترکیبات با اثر درمانی افزایش یافته ‌است. پژوهش بر روی داروهای جدید و عرضه داروهای قدیمی با اشکال و فرمول‌های جدید که عوارض جانبی کمتری داشته باشند، اهمیت بسیاری دارد. چرا که آسم یک بیماری طولانی مدت و مزمن است که هزینه‌های بسیاری را بر سیستم بهداشتی کشور تحمیل می‌کند. آسم‌های شدید و کنترل نشده و بیماری انسدادی مزمن ریه از جمله بیماری‌های پرهزینه، هم برای شخص بیمار و هم برای سیستم درمانی کشور است. این بیماری‌ها موجب کاهش کیفیت زندگی و سلامتی درصد قابل توجهی از افراد می‌شوند. ضمن اینکه مشکلات تنفسی و سلامتی جدیدی نیز ناشی از شهرنشینی و آلودگی هوا پدیدار شده است که موجب افزایش درصد بروز بیماری‌های تنفسی می‌شوند. از طرف دیگر داروهای فعلی مورد استفاده در درمان آسم نیز هر کدام دارای مزایا و معایب فارماکولوژیک و فیزیولوژیک خاص خود هستند. کورتیکواستروییدهای ضد آسم فعلی اگرچه بصورت موضعی و استنشاقی استفاده می‌شوند ولی همچنان حایز نقطه ضعف اصلی خود یعنی انتشار سیستمیک در تمام بدن از طریق نفوذ در مخاط و سلول‌های اپیتلیال راه‌های هوایی هستند. استفاده طولانی مدت کورتیکواستروییدها عوارضی از قبیل پوکی استخوان و سرکوب سیستم ایمنی را بهمراه دارد. سرکوب سیستم ایمنی خود می‌تواند سبب تشدید علایم آسم و استعداد ابتلا به بیماری‌های عفونی دیگر از جمله قارچ‌های فرصت‌طلب شود. از طرف دیگر کلونیزاسیون قارچی راه‌های هوایی می‌تواند بدون ظهور علایم مشخص عفونت قارچی باشد و احتمالا موجب تشدید علایم تنفسی آسم نیز می‌گردد.

آسم بیماری تنفسی مزمن رایجی است که با تنگ شدن برگشت­پذیر راه­های هوایی همراه می­باشد. مطالعات انسانی نشان می­دهند که در سیر بیماری آسم الگوی تنفس و پاسخ­دهی مجاری هوایی تغییر می­کند. هدف از انجام این مطالعه بررسی الگوی تنفس موش صحرایی در شرایط طبیعی و آسماتیک است. در این مطالعه حیوانات به دو گروه آسمی و سالم تقسیم شدند. برای آسمی کردن حیوانات از اووآلبومین و در گروه سالم از سالین استفاده شد. الگوی تنفس به وسیله بادی باکس پلتیسموگراف حیوانی ثبت شد. سپس تعداد تنفس، حجم تنفسی و فواصل بین تنفس جهت آنالیز در محیط نرم­افزار MATLAB مورد بررسی قرار گرفت. برای تایید آسمی شدن، پاسخ­دهی مجاری هوایی و التهاب ائوزینوفیلی بررسی شد. برای بررسی پاسخ­دهی مجاری هوایی به متاکولین، حیوان بیهوش و تراکئوستومی شد. پس از فلج کردن عضله اسکلتی، حیوان به ونتیلاتور متصل شد. پاسخ­دهی مجاری هوایی پس از استنشاق دوزهای mg/ml 25/0، 5/0، 1، 2، 4 و 8 متاکولین با فاصله 6 دقیقه بررسی شد. التهاب ائوزینوفیلی نیز با روش لاواژ مایع برونکوآلوئولار  (BAL)مورد بررسی قرار گرفت. تعداد ائوزینوفیل­ها در نمونه­های آسمی نسبت به گروه کنترل افزایش داشت (0001/0P<). پاسخ­دهی مجاری هوایی نسبت به متاکولین در گروه اووآلبومین در دوزهای mg/ml 4 (01/0>P) و mg/ml 8 (0001/0>P) نسبت به گروه سالین افزایش معناداری پیدا نمود. تعداد تنفس بین دو گروه هیچ تفاوت معناداری با هم نداشت. حجم تنفسی در گروه سالین نسبت به حالت پایه (01/0P<) و گروه سالین (001/0P<) کاهش معناداری نشان داد. بی­نظمی فواصل بین تنفس در گروه اووآلبومین در مقایسه با پایه منظم­تر گردید (­05/0­P<). همچنین این فواصل در گروه اووآلبومین در مقایسه با گروه سالین (001/0P<) نیز منظم­تر شد. پیچیدگی الگوی تنفس در حیوانات آسمی کمتر بود. بنابراین در واقع می­توان گفت، الگوی تنفس در این حیوانات منظم­تر شده است که این تغییر می­تواند ناشی از مکانیسم­های مرکزی باشد.

تله­مديسين به­معناي ارائه خدمات بهداشتي درماني توسط فناوري­هاي ارتباطی مي­باشد. در بيشترخدمات بهداشتي درماني جز اصلي و اوليه ارائه خدمات شامل شرح حال و معاينه باليني مي­باشد. لذا براي ارائه اين خدمات از طريق تله­مديسين نياز به ­حصول اطمينان از قابل اعتماد بودن اين معاينات وجود دارد.

در اين مطالعه بر آن شديم تا به توافق معاینه ریه بیماران با استفاده از سیستم تله­مديسين با معاینه از طریق بالین در بیمارستان مسیح دانشوری بپردازيم. برای انجام این مطالعه بیماران به ­صورت تصادفی از بخش­هاي مختلف بيمارستان دکتر مسيح دانشوري انتخاب می­شدند. پزشک معاینه کننده در اتاق جداگانه­ای حضور داشت و پس از مشاهده و سمع قسمت‌های مختلف ریه از راه دور و با استفاده از گوشی پزشکی دیجیتال، یافته­های معاینه خود را در پرسشنامه پر می­کرد. سپس همان پزشک بر بالین بیمار رفته و تمام معاینات را خود مجددا انجام می­داد و در نهایت برای بار دوم پرسشنامه را پر می­نمود و تشخیص نهایی را ارائه می­داد. از میان 84 متغیر مورد بررسی 58 مورد توافق بین معاینه از راه دور و نزدیک وجود داشت که 47 مورد (95/55%) از این توافق­ها با کاپای بین 8/0-1 بود که به معنای توافق عالی است و 10 مورد (9/11%) از توافق­ها دارای کاپای 6/0-8/0 بود که توافق قابل قبول می­باشد و یک مورد (19/1%) توافق 4/0 تا 6/0 داشت که توافق متوسط است. در 95/30% از موارد، توافق بين معاينات از راه دور و نزديك وجود نداشت.

مطالعه حاضر بيانگر توافق معاينات ريه از طريق تله­مديسين و بر بالين بيماران ­مي­باشد كه مي­تواند سبب اطمينان بيشتر پزشكان جهت انجام مشاوره از طريق اين تكنولوژي شود.

یکی از اختلالاتی که تاثیر منفی بر روی زندگی بیماران قلبی عروقی دارد، اختلالات تنفسی خواب می باشد. این مطالعه با هدف بررسی فراوانی بیماری‌های قلبی در بیماران قلبی عروقی و برخی عوامل مرتبط با آن انجام شد.

این یک مطالعه گذشته‌نگر بود که بر روی 74 بیمار مبتلا به آپنه انسدادی انجام شد. پرونده بیماران بررسی و بیمارانی که بر اساس تست پلی‌سومنوگرافی آپنه انسدادی حین خواب در آنها تشخیص داده شده، با مطالعه پرونده پزشکی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مشخص و اطلاعات آنها ثبت شد. در نهایت میزان شیوع بیماری‌های قلبی عروقی در مبتلایان به آپنه انسدادی محاسبه شده و با گروه غیر مبتلا به اختلال مذکور با استفاده از نرم افزار آماری SPSS ویراست 18 و با استفاده از آمار توصیفی، تی تست مقایسه شد.

5/14 در صد بیماران نارسایی قلبی در معرض خطر بالا برای آپنه انسدادی خواب قرار داشتند. احتمال آپنه انسدادی خواب  و سن ارتباط معنادار داشت (001/0>p). تفاوت آماری معناداری در فاصله استخوان هایوئید تا استخوان منتال وجود داشت (013/0=p).

طبق مطالعه حاضر فراوانی ابتلا بیماران قلبی عروقی به اختلالات تنفسی خواب زیاد است. می‌توان با بهره‌گیری از سیستم‌های غربالگری اختلالات تنفسی همچون بررسی روابط اسکلتال فکی بیماران و انالیز سفالومتریک انها، ارزیابی آسان‌تر و مقرون به صرفه‌تر جهت شناسایی بیماران باریسک بالا داشت.

 سازمان جهاني بهداشت تأكيد بسياري بر ادغام كنترل دخانيات در برنامه‌هاي سل دارد .اگر چه اثرات مداخلات ترك همچون رفتاردرماني و دارودرماني با بوپروپيون در ترك سيگار افراد معمولي مشخص شده است  وليكن كاربردي بود و كارآمدي آن در بيماران مبتلا به سل ريوي، خصوصاً جامعه ايراني، بررسي نشده است. اين مطالعه به بررسي كارايي شيوه‌هاي ترك سيگار و عوامل موثربرترك در بيماران مبتلا به سل ريوي مي‌پردازد.

این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی انجام شد وكارايي انواع مداخلات ترك در  بيماران مبتلا به سل ريوي جديد  با شيوه هاي مداخله ترکیبی ، توصیه مختصر در كنار گروه کنترل مورد برسي قرار گرفته و عوامل موثربرترك داخل هر گروه مطالعه شده است. كليه داده‌ها وارد نرم افزار SPSS شدو تجزيه و تحليل داده‌ها توسط نرم‌افزار آماري SPSS22انجام شد. براي آنالیز متغيرهاي كمي از آزمون نان پارامتري Kruskal Wallis و براي بررسي متغير كيفي از آزمون Chisquare و در صورت نيازاز Fisher Exact استفاده شد. . جهت بررسي عوامل مؤثر بر ترک در گروه ها،ازرگرسيون لجستيك مولتي واريت استفاده شد.

در اين تحقيق 60 بیمار در گروه مداخله ترکیبی ،62 بیمار در گروه توصیه مختصر و 61 بیمار در گروه کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند.پس از انجام مداخلات ترك در روش مداخله تركيبي بهتر از ساير روش‌ها گزارش شد . بررسي وضعيت ترك در انتهاي هفته دوم درمان  بيانگر اين بود كه ميزان ترك در شيوه مداخله تركيبي بسيار بالاتر از شيوه توصيه مختصر و كنترل (001/0>p) و به ترتيب 3/78%، 3/40% و 5/11% گزارش شد . نهايتا در مدل نهایی كه درصد ترك را در سه گروه با تعديل فاكتورهاي مخدوشگر در نظر گرفتيم. تفاوت درصد ترك بطور كل در گروه ها معني‌دار بود (p<0.001) .در اين مطالعه روش مداخله ترکیبی نسبت به گروه كنترل30 بار بيشتر ](37/79-45/11) 14/30، p<0.001 [ شانس موفقيت در ترك سيگار داشتند و روش توصيه مختصر نيز هشت برابر گروه كنترل ](62/22-95/2) 17/8، p<0.001 [ شانس موفقيت در ترك سيگار داشتند .در داخل كليه گروه‌ها، افرادي كه موفق به ترك شدند، وابستگي كمتر به نيكوتين و  تعداد نخ مصرفي روزانه كمتري نسبت به گروه غيرموفق در ترك داشتند. (p<0.05). وليكن ميزان انگيزه ترك و اطمينان نسبت به ترك فقط در گروه مشاوره مختصر ترك، در بين افراد ترك كرده بطور معني‌داري بالاتر از افراد ناموفق در ترك بدست آمد(p=0.004 و  p=0.003 (.

با توجه به خطرات بيماري و فوايد بسيار ترك سيگاربر روند درمان و ميزان بهبودي سل، بهتر است وضعيت مصرف دخانيات اين بيماران مورد توجه ويژه‌اي قرار گيرد و برنامه‌ريزي جهت ترك سيگار علي‌الخصوص با شيوه‌هاي درمان تركيبي و در صورت عدم امكان‌پذيري، حداقل باشيوه مشاوره مختصر از سوي درمانگران صورت پذيرد. همچنين پيشنهاد مي گردد سياستگذاران و مجريان، برنامه‌هاي ترك سيگار را با برنامه‌هاي كنترل سل كشوري هم گام نمايند.

بر اساس مطالعات و بررسي هاي انجام شده، بيماري سل يکي از جدي ترين مشکلات مطرح در سلامت جامعه است. يک سوم از جمعيت جهان به ويروس سل آلوده هستند. شيوع مصرف مواد در اين بيماران بالاست كه بر درمان و عود اين بيماري تأثير مي گذارد. لذا هدف اين مطالعه بررسي الگو و شدت مصرف مواد در بيماران مبتلا به سل است.

اين مطالعه توصيفي- تحليلي - مقطعي است . ايــــن پژوهـــش در  200 بيمار مسلول مراجعه كننده به بيمارستان دكتر مسيح دانشوري انجام گرفت  و اطلاعات با استفاده از ابزار مشاهده عيني، پرسشنامه دموگرافيك و شدت  مصرف  مواد (ASI )  جمع آوري گرديد. اطلاعات با برنامه كامپيوتري spss-16  و با آزمونهاي آماري تي، خي دو، مان ويتني و ضريب همبستگي پيرسون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.

اطلاعات بدست امده بر اساس 200 بيمار مسلول نشان داد كه  از نظر جنسيت 5/93%  مرد بودند. از نظر مليت،1% عراقي، 5% افغاني، 5% آذربايجاني و 5/83% ايراني بودند. بيشترين شيوع مصرف مواد در مردان، مجردها و در مليت ايراني بود. 72% از بيماران مبتلا به سل سابقه مصرف مواد داشتند. از نظر الگوي مصرف ترياك 21% تدخيني ودر مورد كراك 9/6% تدخين و 6/10% تزريقي  بوده است. از نظر الگو و فراواني تناوب مصرف منظم در مورد ترياك 1/62% ، شيره سوخته 1/48% ، هروئين 3/41% و كراك 3/27% بود. حداقل سن شروع مصرف بطور ميانگين در مورد ترياك و شيره سوخته 18 سال، هروئين و كراك  به ترتيب 17 و 20 سالگي بوده است. بين سن، وضعيت تأهل و تعداد فرزندان  با مصرف مواد ارتباط معني داري وجود داشت. (P<0.001 )

بر اساس نتايج طرح فوق مواد اعتياد آور بر عود بيماري و افزايش آسيب پذيري و عدم پيگيري درماني اثر جدي مي گذارد و بار مالي گزافي بر بيمار تحميل مي گردد. لذا نياز است با افزايش آگاهي و اقدامات دارويي وغير دارويي  روانپزشكي در اين چرخه معيوب دخالت كنيم و با مقتدر سازي بيمار، زنجيره  معيوب بيماري را بشكنيم.

خرگوش به عنوان یکی از  پنج حیوان کوچک آزمایشگاهی در بسیاری از مطالعات پزشکی مدلی مناسب است. این حیوان انتخاب مناسبی در مطالعات تجربی  می باشد ولی آناتومی گردن ، زبان دراز، قطر کوچک ناحیه ی حنجره، دندان های تیز و بلند و تحرک کم فک تحتانی باعث چالش در مدیریت راه های هوایی حیوان شده و ملاحظات مربوط به بیهوشی و انتوباسیون از محدودیت های مدل حیوانی خرگوش گشته است. لذا تکنیک های مختلفی شامل انتوباسیون blind، استفاده از ابزارهای مختلف به منظور تامین نور و روش های تهاجمی پیشنهاد شده است که هر یک قسمتی از ملاحظات اخلافی و علمی را پوشش داده است و محدودیت هایی نیز به همراه دارد.

در این مطالعه تمام روشهای به کاربرده شده برای انتوباسیون خرگوش مورد بررسی قرار گرفت و از روش Tran و همکارانش برای انتوباسیون خرگوش استفاده شد. ابتدا با برونکوسکوپ ریجید حیوان برونکوسکوپی شد و با گاید برونکوسکوپ، لوله گذاری انجام گرفت.     

مقالات زیادی روی انتوباسیون خرگوش کار کرده اند و چندین وسیله به عنوان چایگزین لارنگوسکوپ استفاده شده است. با استفاده از برونکوسکوپ ریجید، حیوان به راحتی برونکوسکوپی شد و در مدت کمتر از یک دقیقه  لوله تراشه جایگزین برونکوسکوپ گردید.

روش ایده ال انتوباسیون باید با دستکاری کم، عوارض اندک و در زمان کوتاه انجام شود . روش ذکر شده در این مقاله تمام خصوصیات ذکر شده را داشته و به راحتی قابل انجام است.