درمانهای بیخوابی از دیدگاه طب سنّتی ایران و مقایسه آن با طب نوین
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 6 شماره 19 (1393),
3 February 2015
,
صفحه 185-208
https://doi.org/10.22037/mhj.v6i19.8120
چکیده
مقدمه: بیخوابی از شایعترین اختلالات خواب است که بر کیفیت زندگی تأثیر بهسزایی دارد. این بیماری در متون طب سنّتی ایران «سَهَر» نامیده میشود. با توجه به میزان شیوع بالای این بیماری و عوارض جانبی داروهای خوابآور و افزایش تمایل مردم برای استفاده از داروهای گیاهی، مطالعه حاضر با هدف بررسی انواع درمانهای بیخوابی از دیدگاه طب سنّتی ایران و مقایسه آن با درمانهای رایج در طب نوین طراحی شد.
روش کار: در این تحقیق، متون به روش کتابخانهای بررسی میشوند. حاصل کار بر روی متون معتبر طب سنّتی ایران است که مطالب مربوط به بیخوابی و درمانهای آن به تفکیک بیان شده است. از طرفی مقالات و تحقیقات جدید نیز بررسی شدهاند.
یافتهها: پزشکان طب سنّتی ایران برای درمان بیخوابی، رعایت حفظالصحه خواب را ضروری میدانند و سپس تدابیر غذایی، استفاده از داروهای مفرد و مرکب و اَعمال یداوی را تجویز میکنند. آنان انواع روشهای استنشاقی و موضعی مصرف دارو مانند روغنمالی پیشانی، ملاج سر و کف پا، استعمال انواع آبزنها، پاشویه و ماساژ کف پا مانند داروهای خوراکی برای درمان بیخوابی را تجویز میکنند، درحالیکه در طب نوین اغلب، روشهای خوراکی و شناختی- رفتاری در درمان بیخوابی استفاده میشوند و درمانهای موضعی کمتر بهکار میروند.
نتیجهگیری: استفاده از انواع روشهای موضعی مصرف دارو در درمان بیخوابی در طب سنّتی موجب کاهش عوارض جانبی در مقایسه با روش خوراکی میشود و این امر میتواند راهگشای درمان در بسیاری از بیماران گرفتار عوارض جانبی داروهای طب نوین باشد.
- بی خوابی، سهر، طب سنتی ایرانیان
ارجاع به مقاله
مراجع
مالی یاسر. درمان بیخوابی مزمن. نشریه نوین پزشکی، آذر 1391، سال چهاردهم، شماره 538، صص 337-334.
SaddichhaS. Diagnosis and treatment of chronic insomnia. Ann Indian Acad Neurol.2010;13(2):94-102.
FeyzabadiZ, JafariF, FeizabadiPS, AshayeriH, EsfahaniMM, BadieeAval S. Insomnia in Iranian Traditional Medicine. Iran Red Crescent Med J. 2014; 16(3):e15981.
PigeonWR.Diagnosis,prevalence,pathways,consequences&treatmentofinsomnia.Indian J Med Res. 2010;131: 321-332.
امیننیا نعیمه، آقایی اصغر، مولوی حسین، نجفی محمدرضا. تأثیر درمان شناختی گروهی بر نشانههای بیخوابی در زنان مبتلا به بیخوابی مزمن. مجله دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی.1390، سال دوازدهم، شماره دوم، صص 19-13.
سادوک بنجامین جیمز، سادوک ویرجینیا الکوت. خلاصه روانپزشکی علوم رفتاری/ روانپزشکی بالینی کاپلان و سادوک. ترجمه رضایی فرزین. تهران: ارجمند، ج 2، صص 371-364،1387.
فیضآبادی، زهره. تبیین سهر و بررسی اثر روغن بنفشه بادام روی بیخوابی مزمن بیماران 16 تا 50 ساله [پایاننامه]. تهران: دانشگاه شاهد؛ 1393.
جرجانی سیداسماعیل. ذخیره خوارزمشاهی. نسخه اسکنشده سیرجانی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، صص 308-307، 1355.
فیضآبادی زهره، عشایری حسن، اصفهانی محمدمهدی، صادق پورامید، جعفری فرهاد. بررسی اسباب و علل بیخوابی از دیدگاه طب سنّتی ایران و مقایسه آن با طب نوین. فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ پزشکی.1392، سال پنجم، شماره چهاردهم، صص 134-114.
چشتی محمد اعظمخان. اکسیر اعظم. تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، ج 1، صص 171-170، 1387.
ارزانی محمداکبر. طب اکبری. ج 1. تصحیح و تحقیق: مؤسسه احیای طب طبیعی به سفارش مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، قم: انتشارات جلالالدین، ج 1، صص 60-58، 1387.
ابنسینا حسینبن عبدالله. القانون فیالطب. تحقیق: شمسالدین ابراهیم، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ج 2، صص 285-284، 2005.
عقیلی خراسانی سید محمدحسین. مخزنالادویه. تهران: انتشارات باورداران، 1380.
انطاکی داوودبن عمر، تذکره داوودالانطاکی(المسمی تذکره اولیالالباب و الجامعللعجبالعجاب). ویرایش 2. بیروت: انتشارات الاعلمی، 2005.
ناظم اسماعیل. دارونامه طوبا. تهران: انتشارات آبژ، ص 21، 1389.
تنکابنی سید محمد مؤمن. تحفهالمومنین. تحقیق و تصحیح شمس اردکانی محمدرضا، رحیمی روجا، فرجادمند فاطمه. تهران: نشر شهر، 1386.
کرمانی نفیسبن عوض. شرحالاسباب و العلامات. تصحیح و تحقیق: مؤسسه احیای طب طبیعی به سفارش مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، قم: انتشارات جلالالدین، ج 2. صص 105-101، 1387.
عقیلی خراسانی سید محمدحسین. معالجات عقیلی. تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، صص 102-99، 1387.
ابوزید بلخی احمدبن سهل. مصالح الابدان و الانفس. تحقیق: مصری، محمود. قاهره: انتشارات منظمه الصمه العالمیه، ص 439، 2005.
القرشی علاءالدین. الشامل فیالصناعه الطبیه. تحقیق: یوسف زیدان. ابوظبی: منشورات المجمع الثقافی؛ 2000.
Hirshkowitz M, Seplowitz-Hafkin R G, Sharafkhaneh A. Sleep Disorders. In: Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P, editors. Kaplan and Sadock comprehensive textbook of psychiatry.9th ed. Vol 2. Philadelphia (PA): Lippincott Williams and Wilkins (LWW); 2009.p. 2150-2156
Sarris G, Byrne G J. A systematic review of insomnia and complementary medicine. Sleep Med Rev. 2011; 15(2):99-106.
Yamamura S, Morishima H, Kumano-go T, Suganuma N, et al. The effect of Lactobacillus helveticus fermented milk on sleep and health perception in elderly subjects. Eur J ClinNutr. 2009; 63(1):100-105.
Costa C. A., Kohn D. O., de Lima V.M., Gargano A. C., Flório J.C., Costa M.TheGABAergic system contributes to the anxiolytic-like effect of essential oil from Cymbopogoncitratus (lemongrass). J Ethnopharmacol. 2011; 137(1):828-836.
Jäger A.K., KrydsfeldtK, Rasmussen H.B. Bioassay-guided isolation of apigenin with GABA-benzodiazepine activity from Tanacetumparthenium.Phytother Res. 2009; 23(11):1642-4.
Ansari M, RafieeKh, Yasa N, Vardasbi S, Naimi S.M, Nowrouzi A. Measurement of melatonin in alcoholic and hot water extracts of Tanacetumparthenium, Tripleurospermumdisciforme and Viola odorata. Daru.2010; 18(3):173-178.
Kulkani K, Kasture S, Mengy S. Efficacy study of Prunusamygdalus (almond) nuts in scopolamine-induced amnesia in rats. Indian J Pharmacol.2010; 42(3):168–173.
Srivastava J, Shankar E, Gupta S. Chamomile: A herbal medicine of the past with bright future. Mol Med Rep. 2010; 3(6):895–901.
Srivastava R, Ahmed H, Dixit R, Dharamveer, Saraf S. Crocus sativus L.: A comprehensive review. Pharmacogn Rev. 2010; 4(8):200–208.
Yakoot M, Helmy s, Fawal K. Pilot study of the efficacy and safety of lettuce seed oil in patients with sleep disorders. Int J Gen Med. 2011; 4:451–456.
Monadi A, Rezaie A. Evaluation of Sedative and Pre-Anesthetic Effects of Viola odorata Linn. Extract Compared With Diazepam in Rats. Bull. Env.Pharmacol. Life Sci. 2013;2(7):125-131.
Meolie AL, Rosen C, Kristo D, Kohrman M, Gooneratne N, Aguillard RN, et al. Oral nonprescription treatment for insomnia: an evaluation of products with limited evidence. J Clin Sleep Med. 2005; 1(2):173-187.
Chang E, Lai H, Chen P, Hsieh Y, Lee L. The effects of music on the sleep quality of adults with chronic insomnia using evidence from polysomnographic and self-reported analysis: A randomized control trial. Int J Nurs Stud. 2012; 49(8):921-930.
Passos GS, Poyares DL, Santana MG, Tufik S, Mello MT. Is exercise an alternative treatment for chronic insomnia?Clinics.2012;67(6):653-659.
Inagaki J, Mahbub MH, Harada N. Effects of timing of warm bathing on night sleep in young healthy subjects. Bull Yamaguchi Med School. 2007;54(1):9-17.
Lai C, Zhu C. Therapeutic efficacy observation on combining foot bath and massage with auricular point sticking for community senile insomnia. J AcupunctTuina Sci. 2014; 12(1):17-20.
- چکیده مشاهده شده: 3498 بار
- PDF (English) دانلود شده: 2016 بار