معرفی مشاهیر طب سنّتی اسلام و ایران: یوحنابن ماسویه
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 5 شماره 16 (1392),
13 تیر 2014
,
صفحه 75-92
https://doi.org/10.22037/mhj.v5i16.6655
چکیده
پزشکان و دانشمندان ایرانی نقش برجستهای در پیشرفت علم پزشکی داشتهاند. شهر جندیشاپور از دیرباز، یکی از شهرهای مهم در عالم پزشکی شناخته میشد. تا قرن سوم هجری جندیشاپور یکی از مهمترین مدارس پزشکی دنیا بود. از این به بعد، کمکم بغداد جای جندیشاپور را بهمثابه مهمترین مرکز پزشکی دنیا گرفت. در این انتقال، پزشکان ایرانی مانند یوحنابن ماسویه خوزی نقش بسیار برجستهای داشتهاند. متأسفانه باوجود نقش بارز یوحنا در آغاز نهضت ترجمه و آثار بسیار او در زمینه پزشکی، منابع تاریخی ناچیزی درباره زندگی و افکار پزشکی این دانشمند بزرگ موجود است. هدف از نگارش این مقاله شناساندن یکی از بزرگان جامعه پزشکی در قرن سوم هجری است که آثار ارزشمندش راهگشای بسیاری پرسشها و ندانستهها، بهویژه در زمینه چشمپزشکی و کالبدشناسی بود؛ به گونهای که بعضی آثارش منبع درسی مهمی برای گرفتن مدرک دانشگاهی در حیطه پزشکی آن زمان بوده است.
- جندیشاپور؛ ماسویه خوزی؛ یوحنابن ماسویه؛ چشمپزشکی؛ تشریح
ارجاع به مقاله
مراجع
ابن ابی اصیبعه. (۱۳۴۹). عیون الانباء فی طبقات الاطباء. ج ۱. (ترجمه سید جعفر غضبان و محمود نجمآبادی). تهران: دانشگاه تهران.
ابن قفطی. (۱۳۴۷). تاریخ الحکماء. تهران: دانشگاه تهران.
الأطرقجی، رمزیة محمد. (۱۴۰۰). بیت الحکمة البغدادی و أثره فی الحرکة العلمیة. المورخ العربی. (۱۴). ۵۵ إلی ۳۱۷.
براون، ادوارد. (۱۳۶۴). تاریخ طب اسلامی. (ترجمه مسعود رجبنیا). چاپ چهارم. تهران: نشر علمی و فرهنگی.
بیضاوی، ابوالمجد. (۱۳۸۷). مختصر در علم تشریح. (تصحیح و تحقیق حسین رضوی برقعی). تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران.
جمعی از نویسندگان. (۱۳۷۵). مجموعه مقالات کنگره بینالمللی تاریخ پزشکی در اسلام و ایران. ج ۲. تهران: بینا، توسعه دانش و پژوهش ایران.
جمعی از نویسندگان. (۱۳۸۵). دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. (زیر نظر محمدکاظم موسوی بجنوردی). تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
جمعی از نویسندگان. (۱۳۸۷). جستارهایی در تاریخ پزشکی. تهران: حقوقی.
حمارنة، سامی خلف. (۱۴۱۵). الطبیب الرائد یحیی بن ماسویه: حیاته و آثاره. مجمع اللغة العربیة. ج ۶۹. (۴). ۷۶ إلی ۷۳۳.
خاکرند، شکرالله. (۱۳۹۰). سیر تمدن اسلامی. قم: بوستان کتاب.
راشد و دیگران. (۱۳۸۹). موسوعة العلوم العربیة. تهران: مرکز تحقیقات علوم قرآن و حدیث و طب.
سرمدی، محمدتقی. (۱۳۷۹). دائرةالمعارف پژوهشی در تاریخ پزشکی و درمان جهان از آغاز تا عصر حاضر. ج ۱. چاپ دوم. تهران: سرمدی.
سزگین، فؤاد. (۱۳۹۲). تاریخ نگارشهای عربی. (ترجمه کیکاووس جهانداری). ج ۳. تهران: فهرستگان.
سیریل، لویید الگود. (۱۳۷۱). تاریخ پزشکی ایران و سرزمینهای خلافت شرقی. تهران: امیرکبیر.
شعبانی، رضا. (۱۳۸۲). جندیشاپور و سهم آن در انتقال علوم به جهان اسلام (۲). نامه انجمن. ج ۳. (۱). ۴۸ تا ۱۲۵.
الفاخوری، حنا. (۱۴۲۴). الجامع فی تاریخ الأدب العربی. ج ۱. چاپ دوم. قم: ذوی القربی.
گیب، راسکین؛ الکساندر هامیلتون. (۱۳۶۲). درآمدی بر ادبیات عرب. تهران: امیرکبیر.
مصلحی، شاد ابراهیم. (۱۳۸۹). دانشگاه جندیشاپور. طب سنتی اسلام و ایران. ۱۲ تا ۱۰۵.
ولایتی، علیاکبر. (۱۳۸۴). پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران (از پیدایش تا شکوفایی). ج ۱. چاپ چهارم. تهران: وزارت امور خارجه.
هاشمی، سید احمد. (۱۳۸۴). مدرسه ترجمه حنین بن اسحاق. تاریخ علم. ۲۳ تا ۴۶.
- چکیده مشاهده شده: 1967 بار
- PDF (English) دانلود شده: 377 بار