تحولات تاریخی عنصر مادی در سرقت سنتی و الکترونیکی
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 12 شماره 00 (1399),
13 September 2020
,
صفحه 165-178
https://doi.org/10.22037/mhj.v12i1.31818
چکیده
زمینه و هدف: امروزه سرقت رايانهاي از شايعترين اشكال جرايم رايانهاي است كه وارد عرصه حقوق جزاي اختصاصي شده و اصول و قواعد حاكم بر سرقت سنتي را به چالش كشيده است. اين جرم عليرغم شباهتهایی كه با نوع سنتي خود از جهت اسمي، نتيجه حاصله (تحصيل مال غير) و از جرايم عليه اموال بودن دارد، داراي تفاوتهاي اساسي از جهت عناصر تشكيل دهنده جرم و مجازات ميباشد. ازاینرو، هدف از پژوهش حاضر، بررسی تحولات تاریخی عنصر مادی در سرقت سنتی و الکترونیکی است.
مواد و روشها: در پژوهش حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانهای گردآوری شده، ضمن بررسی تفاوتهای سرقت سنتی و رایانهای، به طور خاص، عنصر مادی این دو رفتار مجرمانه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. آنچه که در پژوهشهای مرتبط تاکنون مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، مطالعه سرقت الکترونیکی در چهارچوب قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 میباشد. به همین دلیل اولاً در پژوهش حاضر تحولات تاریخی این نوع از سرقت در بطن تحولات قانونگذاری مورد بررسی قرار خواهد گرفت و ثانیاً تأکید و تمرکز نگارنده بر عنصر مادی سرقت مزبور خواهد بود؛ همچنین در ضمن مباحث به امکانسنجی ارتکاب سرقت حدی در فضای سرقت الکترونیک نیز پرداخته خواهد شد.
یافتهها: تفاوتها و شباهتهایی میان سرقت سنتی و رایانهای از حیث عناصر تشکیلدهندة جرم وجود دارد. از جمله اینکه عنصر مادی در هر دو جرم ربایش است، البته ربایش در سرقت رایانهاي تفاوتهایی با ربایش در سرقت سنتی دارد. بدین ترتیب که ربایش در سرقت رایانهاي بر اساس ماده 12 قانون جرایم رایانهاي شامل گونهای رفتار است: یکی «روگرفت» و دومی «برش» که در روگرفت برخلاف تمام حالات سرقت سنتی، عین دادهها همچنان در اختیار صاحب آن قرار دارد.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
نتیجهگیری: در پژوهش حاضر مشاهده خواهد شد که موضوع جرم در سرقت سنتی مال است، ولی موضوع جرم سرقت رایانهاي محدود به داده و اطلاعات است و لازم نیست که دادههاي موضوع سرقت رایانهاي داراي ارزش مالی باشند، زیرا اولاً در متن قانون، داده به صورت مطلق آمده و دوماً آنچه در رابطه با داده و اطلاعات حائز اهمیت است محتواي آنهاست. در سرقت رایانهاي عنصر غیرمجاز بودن لازم است که درواقع معادل همان عدم رضایت در سرقت سنتی است. یکی از تفاوتهاي مهم بین این دو جرم، بستر ارتکاب جرم میباشد که در سرقت رایانهاي بستر ارتکاب جرم فضاي سایبر است که نوعی محیط مجازي است. در حالی که بستر ارتکاب جرم سرقت سنتی محیط بیرونی یا همان فضاي فیزیکی است.
- سرقت الکترونیکی؛ سرقت سنتی؛ عنصر مادی
ارجاع به مقاله
مراجع
Zander M, The Law-Making Process. London: Bloomsbury Academic; 2020. p. 1-3.
Santos, Boaventura de Sousa, Toward a New Legal Common Sense: Law, Globalization, and Emancipation, Cambridge University Press, 2020, pp. 490-495.
Beyranvand F, The procedure of national courts in confronting with international soft law with emphasis on international humanitarian law. PhD Dissertation. Tehran Iran: Islamic Azad University; 2020. 325p. [Persian]
Atash-Pour H. Negahi Be Serghat. 1th. Tehran: Eslaho Tarbiyat Publication; 1997. 5. p. 98.
Moradiyan B. Mafhoume Moraghebate Bayeste Dar Hoghoughe Baynolmelal Va Moghrarate Gorouhe Vizheye Eghdame Mali Hoghoughiye Beynolmelali 2019; 61: 15, 25.
Baheri M. Hoghoughe Jazaye Omoumi. 1th. Tehran: Roham Publication; 2001. p. 155.
Nourbaha R. Zamineye Hoghoughe Jazaye Omoumi. 1th.Tehran: Ganje Danesh Publication; 2009. p. 182.
Ardebili MA. Hoghoughe Jazaye Omoumi. 1th. Tehran: Mizan Publication; 2000. p. 208.
Shahin-Dezh SH. Mahiyate feghhi Va Hoghoughiye Serghate Elekteroniki. Faslnameye Elmi Va Pazhouheshiye Feghho Mabaniye Hoghough Publication 2012; 12: 235.
Katouziyan AN. Esbat Va Dalile Esbat. 1th. Tehran: Mizan Publication. 1999. p. 9.
Goldouziyan I. Hoghoughe Jazaye Ekhtesasi. 1th. Tehran: Bakhshe Farhangiye Daftere Markaziye Jahane Daneshgahi Publication; 2012. p. 291.
Shah-Moradi Kh. Barasiye Jorme Serghate Rayane'i. 1th. Tehran: Daneshkadeye Amouzeshhaye Elekteroniki Publication; 2012. p. 26, 31.
Sobhi-Shishwan B. Shivehaye Gounagoune Serghathaye Rayane'i. 1th. Tehran: Vekalat Publication; 2012. p. 97.
Shirzad K. Jarayeme Rayane'i. 1th. Tehran: Behine Faragir; 2009. p. 76.
Ali-pour H. Hoghoughe Keifari Fanavari Etela'at (Jarayeme Rayane'i). 1th. Tehran: Khorsandi Publicatiob; 2010. p. 81.
Bastani B. Jarayeme Kampiyouteri Va Interneti Jelve'i Novin Az Bezehkari. 1th. Tehran: Behnami Publication; 2007. p. 93.
Habibzade MJ. Serghat Dar Hoghoughe Keyfariye Iran. 2th. Tehran: Dadgostar Publication; 2009. p. 49.
Bay HA, Pour-ghahramani B. Barasiye Feghhi Va Hoghoughiye Jarayeme Rayane'i. 1th. Tehran: Pazhouheshgahe Oloum Va Farhange Eslami Publication; 2009. p. 344.
Dezyani MH. Anformatik. 1th: Electeronik Publication; 2009. 58. p. 53
Fazli M. Mos'ouliyate Keyfari Dar Fazaye Sayber. 1th. Tehran: Mo'avenate Hoghoughi Va Tose'eye Ghazayi Ghoveye Ghazayi Ye Markaz Motale'ate Tose'eye Ghazayi. 1th. Khorsandi Publication; 2009. p. 113.
Mar'ashi MH. Fanavariye Etela'at va Ertebatat. Majalehe Hoghoughiye Dadgostari 2007; 59: 22.
- چکیده مشاهده شده: 211 بار
- pdf دانلود شده: 97 بار