«تدبیر سماع» در طب سنتی ایران با تأکید بر دیدگاه «ابوزید بلخی»
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 5 شماره 14 (1392),
25 August 2013
,
صفحه 165-176
https://doi.org/10.22037/mhj.v5i14.4792
چکیده
«تدبیر سماع» و به عبارت دیگر (توجه به موسیقی) به عنوان ابزاری جهت حفظ و ارتقای سلامت و نیز درمان بعضی بیماریها موضوعی است که در آثار تعدادی از اطبا وحکمای طب سنتی ایران به آن اشاره شده و یا به طور مبسوط مورد بحث قرار گرفته است. هدف این مقاله آن است که ضمن معرفی اجمالی این موضوع و اشاره به تعدادی از نظرات حکما، توصیههای «ابوزید بلخی» تحت عنوان «تدبیر سماع»را به طور مفصلتر بیان گردد و دقت نظر وی در ذکر اهمیت و تأثیر اصوات و نواها بر بهداشت و سلامتی جسم و روان انسان، به عنوان یک دیدگاه نوآورانه مورد توجه قرار گیرد.
- موسیقی؛ تدبیرسماع؛ طب سنتی ایران
ارجاع به مقاله
مراجع
Dunja D, Požgain I, Filaković P. Music as Therapy. Intern Rev of the Aesthetics and Sociology of Music. 2005:36(2)
. معین، محمد: فرهنگ فارسی. ج 4، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، ص 4435، 1371،
. گریمال،پیر: فرهنگ اساطیر یونان و رم. ترجمه: دکتر احمد بهمنش، ج 2، تهران: مؤسسه انتشارات امیر کبیر، ص 596، 1378،
About Music Therapy & AMTA.Available at:http://www.musictherapy.org/about/quotes Accessed Nov9 ,2011
ا. اختلال روانی مزمنی است که با از دست دادن همگامی اجتماعی، خودگرایی، دمدمیمزاجی و انجام کار بیجا و غیرمقتضی مثلاً بهعلت وهم و خیال و فریب و دلخراشی بیاساس مشخص میشود. این بیماری نخستینبار در ۱۸۹۶ بهوسیله کریلین تعریف شد و بلولر در ۱۹۱۱ نام اسکیزوفرنی را بر آن نهاد. شروع بیماری که معمولاً در جوانی یا آغاز بزرگسالی است ممکن است ناگهانی یا تدریجی باشد. بلولر چهار نوع عمده آن را تعریف کرده است: 1) نوع ساده که در آن بیمار از خود بیخود، تنها و بیفعالیت است. 2) اسکیزوفرنی کاتاتونیک یا کاتوتونی که با مراحل متناوب تحریک و بهت مشخص میشود و با سفتی عضلانی خاصی همراه است. 3) نوع پارانوئید که با هذیان همراه است. 4) نوع هبفرنیک که با رفتار ابلهانه و بیهدف و پرگوئی مشخص میشود.(فرهنگ پزشکی دورلند)
. خودگرایی، تمایل مرضی به تمرکز افکار روی شخص خود و داشتن آرزوهای خیال بافانه و افسانهای برخلاف واقعیت همراه با کناره گیری شدید و دوری از آمیزش با مردم (فرهنگ پزشکی دورلند)
Turner B, et al. Perioperative music and its effects on anxiety, hemodynamics, and pain in women undergoing mastectomy. AANA J.2011Aug; 79(4 suppl)
Kim et al.Effects of music therapy on mood in stroke patients. Yonseii Med J.2011 Nov; 52(6):977-81
Cervellin et al.From music-beat to heart-beat: a journey in the complex interactions between music, brain and heart. Eer J Intern Med. 2011 Aug; 22(4):371-4.
Lee et al. HRV response of vegetative state patient with music therapy. Conf Proc IEEE Eng Med Biol Soc.2011:1701-4.
Vaajoki A,Kankkunen P,Pietila AM,Vehvilainen-Julkunen K. Music as a nursing intervention: effects of music listening on blood pressure, heart rate, and respiratory rate in abdominal surgery patients.Nurs Health Sci.2011,13(4):412-8.
Mc Clean, S,Bunt, L,Daykin,N.The Healing and Spiritual Properties of Music Therapy at a Cancer Care Center.J Alt Complement Med.2012:18(4) 1075-5535
Amber H. Psychology from Islamic Perspective: Contributions of Early Muslim Scholars and Challenges to Contemporary Muslim Psychologists. Journal of Religion and Health 2004; 43 (4): 357-377
. حسن زاده آملی، حسن: دروس شرح اشارات و تنبیهات ابن سینا. نمط نهم، مقامات العارفین. قم: انتشارات آیت اشراق، ص 166، 1388.
. همان، صص 155-170
. ابن نفیس، علاءالدین: الموجز فی الطب. قاهره: وزارت اوقاف مصر، ص 69، 1986 م.
. ترنم: سرود و نغمه و ترانه (فرهنگ دهخدا)
. ویله: ناله و با صدای بلند ناله کردن (فرهنگ معین)
. دیلم: 1- دربان، زندانبان. 2- غلام. 3- نام ناحیه و قومی در گیلان (فرهنگ معین)
. دست بند: نوعی رقص همراه با آواز دسته جمعی و آن عبارت بود از اینکه دست یکدیگر را گرفته در حال رقص دور یکدیگر میگردیدند( فرهنگ معین) که هنوز در مراسم حشن و عروسیها در دهات اطراف مشهد باقی است.
. نواخت: آهنگ، سرود(فرهنگ دهخدا)
. جمال: شتربان، ساربان( فرهنگ دهخدا)
. بینش، تقی: سه رساله فارسی در موسیقی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ص 48، 1371.
. بلخی، احمد بن سهل: مصالح الأبدان والأنفس. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ، طب اسلامی و طب مکمل دانشگاه علوم پزشکی تهران، صص 477-488، 1388.
- چکیده مشاهده شده: 771 بار
- PDF (English) دانلود شده: 768 بار