بررسی کتاب الشکوک رازی بر جالینوس
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 10 شماره 37 (1397),
3 December 2019
,
صفحه 21-30
https://doi.org/10.22037/mhj.v10i37.24219
چکیده
زمینه و هدف: در دوره نهضت ترجمه و پیش از آن اندیشههای طبی و فلسفی یونان باستان به نوعی قطعی قلمداد میشد، از جمله ویژگیهای دوره تألیف، نوآوریهایی در طب و ایجاد شک و تردید در برخی باورهای علوم یونان است. این پژوهش به ایرادهایی که رازی درباره موضوع طب به جالینوس در کتاب «الشکوک رازی» میگیرد، میپردازد. از آن جهت که برای نخستینبار در دوره تمدن اسلامی، برخی از اندیشههای جالینوس در کتاب یادشده مورد نقد و بررسی قرار گرفته است، بررسی و تحلیل کتاب رازی از جایگاه و اهمیت ویژهایی برخوردار است.
مواد و روشها: این پژوهش در راستای بیان استقلال نظری دانشمندان اسلامی، به ویژه رازی، به روش پیمایش کتابخانهای با تکیه بر منابع اصیل تاریخ پزشکی انجام گرفته است.
یافتهها: ایرادهایی که رازی بر دیدگاههای طبی جالینوس وارد دانسته و همچنین نظرات مخالف با رازی در مورد این کتاب، بیان میشود. با بررسیهای انجامشده مشخص گردید که کتاب «الشکوک» به طور کامل به زبان فارسی ترجمه نشده است و تنها چند تصحیح بر آن انجام گرفته است. دو نمونه از تصحیحات، متعلق به مهدی محقق و مصطفی لبیب عبدالغنی میباشد. سه نسخه از کتاب الشکوک رازی علی جالینوس در کتابخانه ملک به شماره 4573 (که اکنون در اختیار کتابخانه آستان قدس رضوی است)، کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره 9014 و کتابخانه ملی به شماره 2915085 که از روی نسخه موجود در ملک استنساخ شدهاند، موجود میباشد.
نتیجهگیری: کتاب الشکوک میتواند به عنوان یک منبع معتبر علمی و تاریخی در اختیار محققانی که قصد مطالعه در مورد جالینوس و حتی خود رازی دارند، مورد استفاده قرار گیرد. از این اثر میتوان مقالات ارزشمندی در موضوعهای گوناگون طبی و فلسفی به رشته تحریر درآورد.
- الشکوک رازی؛ جالینوس؛ تاریخ پزشکی
ارجاع به مقاله
مراجع
Razi M. Razi’s criticiz on Galen. Edited by Mohaghegh M. Tehran: Office of Istak Scientific Representation; 1993.
Abu-Rayhane Biruni. Rasaalato Lelbiruni fi Fehrest Kotobe Mohammad Ibn-Zakarya Razi. Edited by Kraos P. Paris: Pen Printing Press; 1936. p.4-17.
Ibn Abi Osaybea A. Oyun al-Anba. Edited by Muller A. Cairo: Al-Wahbi Printing Press; 1882. p.318.
Mohaghegh M. Philosopher of Rey. Tehran: McGill University Institute of Islamic Studies: University of Tehran; 1973. p.297.
Ibn Abi Osaybea A. Oyun al-Anba. Edited by Reza N. Beirut: Life House Library; 1965.
Ibn al-Nadim. Al-Fehrest. Cairo: Public Authority for Cultural Palaces; 2006. Vol.2 p.306.
Ibn Faatak. Mokhtar al-Hekam va Mahaaseno al-Kalem. Edited by Badavi AR. Madrid: Egyptian Institute for Islamic Studies Press; 1958. p.289.
Ibn Ebri. A brief history of states. Edited by Salehani A. Beirut: Orient House; 1992. p.122.
Andolisi S. Identify the classes of nations. Edited by Jamshidnejad GH. Tehran: Written Heritage Publication Office; 1997. p.178.
Ibn Joljol. Tabaghato al-Ateba va al-Hokamaa. Cairo: French Scientific Institute of Oriental Archeology Press; 1955. p.41.
Rosenthal F. The Classical Heritage in Islam. London: Routledge; 1975. p.34.
Nutton V. Ancient Medicine. London: Routledge; 2004. p.225.
Pichot A. Œuvres médicales choisie by Galen. Translated by Daremburg CH. Paris: Chez J.B. Bailliere; 1854.
Razi M. Razi’s criticiz on Galen. Edited by Abdo al-Ghani ML. Cairo: National Library and Archives; 2005. p.55-84.
Ibn Roshd M. Metaphysics. Edited by Donya S. Tehran: Hekmat Publications; 1998.
Meyerhof M. From Alexandria to Baghdad. Translated by Badavi AR. Cairo: Egyptian Renaissance Library; 1946. p.181.
- چکیده مشاهده شده: 419 بار
- PDF دانلود شده: 145 بار