مروری بر پروتکلهای درمانی انواع دردهای سرد و ریحی مفاصل از دیدگاه طب سنتی ایران
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 9 شماره 30 (1396),
12 June 2017
,
صفحه 83-114
https://doi.org/10.22037/mhj.v9i30.17413
چکیده
مقدمه: شکایات عضلانی ـ اسکلتی مسؤول بیش از20% کل ویزیتهای سرپایی در ایالات متحده هستند. 22% (46 میلیون نفر) از جمعیت ایالت متحده به آرتریتی مبتلا هستند که توسط پزشک تشخیص داده شده و 19 میلیون نفر از آنان محدودیت قابل توجهی در عملکردشان دارند. در طب سنتی ایران وجع مفاصل عبارت است از دردی که در پیوندها (مفاصل) اعضا حادث گردد. درمان در طب سنتی ایران بر اساس قطع سبب بوده و علاوه بر داروهای متنوع، دستورات غذایی و تدابیر زندگی را نیز دربر میگیرد. با توجه به شیوع بالای درد مفاصل و ناتوانی ناشی از آن، راهکارهای درمانی مطرحشده در طب سنتی ایران طی این مقاله جمعآوری گردید.
روش: این مطالعه از نوع مروری ـ کتابخانهای است که محتوای آن با استفاده از نرمافزار کتابخانه جامع طب نور از متون اصلی طب سنتی ایران (از قرن دوم تا قرن چهاردهم هجری قمری) جمعآوری شده است.
یافتهها: به طور کلی درمان وجع مفاصل شامل قطع سبب، دفع خلط یا ماده (در صورت وجود)، تبدیل مزاج و تقویت عضو برای جلوگیری از عود و قبول ریزش ماده است. در این مقاله درمانها در قالب چهار دسته کلی عنوان شده که عبارتند از: تدابیر، دستوراتغذایی (توصیهها و پرهیزها)، دستوراتدارویی (خوراکی و موضعی)، اعمال یداوی. اساس درمان در وجع ساده سرد بر تبدیل مزاج با داروهای گرم است. در وجع بلغمی و سوداوی منضج و مسهل بلغم و سودا تجویز شده و تبدیل مزاج انجام میشود. در وجع ریحی نیز داروهای کاسرالریاح (شکننده ریح) تجویز شده و از تولید بیشتر ریح جلوگیری میشود.
نتیجهگیری: یکی از مهمترین علل درد مفاصل سبک زندگی ناسالم است. پیشگیری از بیماری نیز با اصلاح سبکزندگی مرتبط است. بسیاری از تدابیر ذکرشده در این مقاله مرتبط با تغییر سبک زندگی بوده و اجرای آنها آسان و تنها مستلزم اطلاعرسانی و فرهنگسازی میباشد. اکثر درمانهای ذکرشده نیز آسان، کمعارضه و ارزان بوده و میتوانند نیاز به مصرف داروهای شیمیای و پرعارضه را کاهش دهند.
- درد سرد و ریحی مفاصل؛ وجع مفاصل؛ طب سنتی ایران
ارجاع به مقاله
مراجع
لونگو، دن. کاسپر، دنیس. جمسون، لاری. فوسی، آنتونی. هوسر، استفان. لوسکالزو، جوزف. اصول طب داخلی هاریسون. ترجمه مهدی منتظری و علی خلوت. جلد بیماریهای روماتولوژی و دستگاه ایمنی، تهران: انتشارات کتاب ارجمند، (2012 م.)، صص 301-275.
Arshid IQ, Siddiqui MA, Sarfaraz MD, Nasimul H. An Overview of Waja uz Zahr (Low Back Pain) and its Management in Unani System of Medicine. IJAAYUSH. 2013; 2(1): 125-131.
چشتی، محمداعظمخان. اکسیر اعظم. ترجمه رشید تفقد. پنج جلدی، جلد چهارم، تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، اداره انتشارات و چاپ المعی، (1393 ش.)، صص 63-13.
عقیلی خراسانی شیرازی، محمدحسین. خلاصه الحکمه. تصحیح، تحقیق و ویرایش اسماعیل ناظم، سه جلدی، جلد اول، قم: انتشارات اسماعیلیان، (1385 ش.)، ص 166.
اعظمخان، محمد. رموز اعظم. دو جلدی، جلد دوم، چاپ سنگی، تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی طب اسلامی و مکمل، (1387 ش.)، ص 278.
ارزانی، محمداکبر. طب اکبری. تصحیح و تحقیق مؤسسه احیای طب طبیعی، مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، دو جلدی، جلد دوم، قم: جلالالدین، (1387 ش.)، صص 1020-995.
امامی رضوی، سیدهزهرا. کریمی، مهرداد. کمالینژاد، محمد. بررسی بالینی اثر روغن کندر بر درد بیماران مبتلا به درد زانو. مجله طب سنتی اسلام و ایران. (1391 ش.)، سال سوم، شماره دوم، صص 190-183.
خدادوست، محمود. ناصری، محسن. شریعتپناهی، شمسا. کمالینژاد، محمد. امتیازی، مجید. دواتی، علی. هاشمینژاد، عباس. کشاورز، منصور. اسباب و علائم بیماریهای مفاصل از دیدگاه طب سنتی ایران. مجله طب سنتی اسلام و ایران. (1390 ش.)، سال دوم، شماره سوم، صص 202-195.
رضاییزاده،حسین. طاهریپناه، طیبه. راهبرد طب سنتی. تهران: انتشارات المعی، (1393 ش.)، صص 63-34.
خدادوست، محمود. ناصری، محسن. شریعتپناهی، شمسا. کمالینژاد، محمد. امتیازی، مجید. دواتی، علی. هاشمینژاد، عباس. کشاورز، منصور. پیشگیری و درمان بیماریهای مفاصل از دیدگاه طب سنتی ایران. فصلنامه تاریخ پزشکی. (1390 ش.)، سال سوم، شماره هفتم، صص 55-35.
مصطفوی کاشانی، سیدجلال. مقایسه طب قدیم ایران با پزشکی نوین. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، (1357 ش.)، ص 132.
نوزاد، آیسان. صفری، میربهرام. غفاری، فرزانه. ناصری، محسن. بررسی انواع و علل دردهای مفصلی در متون طب سنتی ایران. مجله پزشکی ارومیه. (1393 ش.)، دوره بیست و پنجم، شماره ششم، صص 539-531.
ابن نفیس، علی بن ابی حزم. الموجز فی الطب (الصیدلیه المجربه). تحقیق و تصحیح محسن عقیل، بیروت: انتشارات دارالمحجة البیضاء، (1423 ق.)، صص 344-338.
نجاتبخش، فاطمه. قواعد تغذیه در بیماریها بر اساس مبانی طب سنتی ایرانی. زیر نظر محمدمهدی اصفهانی و اسماعیل ناظم، تهران: انتشارات چوگان، (1393 ش.)، صص 582-568.
ابن سینا، حسین بن عبدالله. قانون فی الطب. هشت جلدی، جلد سوم، بیروت: انتشارات دارالإحیای التراث العربی، (1426 ق.)، صص 520-507.
سمرقندی، نجیبالدین. شارح کرمانی، نفیس بن عوض. شرح الاسباب و العلامات. تحقیق و تصحیح مؤسسه احیای طب طبیعی، دو جلدی، جلد دوم، قم: جلالالدین، (1387 ش.)، صص 306-291.
Zhang Y. An update on the epidemiology of knee and hip osteoarthritis with a view to prevention. Arthritis & Rheumatism. 1998; 41(8): 1343-1355.
Braddom RL. Physical medicine and rehabilitation: Elsevier Health Sciences. Philadelphia: Elsevier; 2010. 176-266.
Reda DJ, Harris CL, Klein MA, O'Dell JR, Hooper MM, Bradley JD, Bingham CO, Weisman MH, Jackson CG, Lane NE, Cush JJ, Moreland LW, Schumacher HR JR, Oddis CV, Wolfe F, Molitor JA, Yocum DE, Schnitzer TJ, Furst DE, Sawitzke AD, Shi H, Brandt KD, Moskowitz RW, Williams HJ. Glucosamine, chondroitin sulfate, and the two in combination for painful knee osteoarthritis. The New England Journal of Medicine. 2006 354(8): 795-808.
Schluter-Brust KU, Eysel P. The epidemiology, etiology, diagnosis, and treatment of osteoarthritis of the knee. Deutsches Arzteblatt International. 2010. 107(9): 62-153.
Fang CH. Method for treatment of cartilage disorders with centella extract.United state; 2011 (Dec).
Altman RD, April KT, Benkhalti M, Guyatt G, McGowan J, Towheed T, Welch V, Wells G, Tugwell P. American College of Rheumatology. American College of Rheumatology 2012 recommendations for the use of nonpharmacologic and pharmacologic therapies in osteoarthritis of the hand, hip and knee. Hoboken. 2012; 64(4): 465-74.
شمس اردكانی، محمدرضا. فرجادمند، فاطمه. راهنماییهای كلی برای روششناسی در زمینه تحقیق و ارزیابی طب سنتی سازمان جهانی بهداشت. ترجمه مركز تحقیقات طب سنتی و مفردات پزشكی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی،( 1384ش)،ص64.
ناصری، محسن. رضاییزاده، حسین. چوپانی، رسول. انوشیروانی، مجید. مروری بر کلیات طب سنتی ایران. تهران: مؤسسه نشر شهر با همکاری انتشارات طب سنتی ایران، (1388 ش.)، صص 82-61.
Tamhane A, Mcgwin G, Redden DT, Hughes LB, Brown EE, Westfall AO, Conn DL, Jonas BL, Smith EA, Brasington RD, Moreland LW, Bridges SL JR, Callahan LF. Complementary and Alternative Medicine Use in African American Americans With Rheumatoid Arthritis. Hhs Public Access.2. Hoboken. 2014; 66(2):180-189.
Hamid A, Shamim M, Ahmed K. Managment of Wajaul Mafasil Balghami (Chronic Knee Ostheoarthritis) With Dimad (Compound Unani Formulation): A Case Report. WJPPS. 2014; 4(2): 542-547.
Singh S, Nair V, Gupta YK. Antiarthritic activity of Majoon Suranjan (a polyherbal Unani formulation) in rat. IJMR. 2011; 134(3): 384-388.
جرجانی، اسماعیل بن حسن. ذخیره خوارزمشاهی. ده جلدی، جلد دوم، قم: انتشارات مؤسسه احیای طب طبیعی، (1391 ش.)، صص 966-985.
- چکیده مشاهده شده: 4940 بار
- PDF دانلود شده: 3381 بار