مسئولیت عوامل مؤثر در ایجاد صدمات ناشی از جراحی های رباتیک
مجله علمی - پژوهشی فقه پزشکی,
دوره 15 شماره 45 (1402),
29 شهریور 2023
,
صفحه 1-14
https://doi.org/10.22037/mfj.v15i45.42495
چکیده
زمینه و هدف: از موفقیت های اعجاز انگیز بشری در علوم مهندسی پزشکی می توان به فناوری هوش مصنوعی اشاره کرد. این فناوری نوین، بسیاری از امور درمانی و جراحی ها را به صورت رباتیک در بدن بیمار با تهاجم کمتر و دقت لازم انجام می دهد. جراحی های رباتیک متصل به هوش مصنوعی در عین حال که منافع بی بدیلی را در جهان معاصر برای بشریت به ارمغان آورده است؛ اما در برخی موارد هم مرتکب اشتباهات راهبردی می شود و صدمات جدی به بدن بیمار وارد میکند؛ پژوهش حاضر با هدف بررسی مسئولیت اسباب و عوامل دخیل در جراحی های رباتیکی هوشمند به نقد و بررسی دیدگاه فقیهان در این زمینه می پردازد.
مواد و روشها: پژوهش حاضر براساس روش توصیفی تحلیلی و مراجعه به منابع کتابخانه ای از طریق فیش برداری سامان یافته است.
یافتهها: یافته های تحقیق حکایت از آن دارد؛ که بهره گیری از هوش مصنوعی با مقاصد درمانی در جراحی های رباتیک در حال حاضر در عرف پزشکی تثبیت نشده است و هنوز مراحل ابتدایی خود را سپری می کند و خطرات آن نیز گاهی پنهان از چشم کارشناسان است و از آنجایی که عمل کردن به توصیه های هوش مصنوعی در این شرایط، قرار دادن بیمار در یک وضعیت پر مخاطره است؛ لذا از اسباب و عوامل مرتبط با ربات جراح هوشمند سلب مسئولیت نخواهد کرد. درنتیجه محققان، دیدگاههای انتساب مسئولیت به سبب مقدم و مؤخر و همچنین دیدگاه سبب اقوی و دیدگاه سبب متعارف را در این خصوص ناکارآمد تلقی نمودهاند و بر این عقیده تأکید می ورزند که دیدگاه تساوی مسئولیت با لحاظ نظارت دقیق و وضع قوانین جدید و ملاکاتی چون تعیین میزان تأثیر اسباب در خسارات وارده به بیمار و همچنین طرح بیمه اجباری و صندوق جبران صدمات به همراه ساز و کارهای هشدار لازم، به عنوان دیدگاه راجح در جبران خسارت های احتمالی ناشی از جراحی های رباتیک، توجیه پذیر است.
- فقه، درمان، مسئولیت، هوش مصنوعی، جراحی رباتیک
ارجاع به مقاله
مراجع
Ebrahimi, A. "Application of Artificial Intelligence in Legal Affairs". Law Study Quarterly. 2023(1402), 35. [In Persian]
Jaʿfarnijᾱd Qumī, ʿA. Hūsh Maşnūʿī (Rahyāftī Nuwīn). Np.ʿUlūm Rāyānihī. 2016 (1386), 117. [In Persian]
Takhshīd, Z. Muqaddamih ī Bar Chālishhāyi Hūsh Maşnūʿī Dar Ḥuzih Masʾūlīyyat Madanī. Np. Tehran University. 2021(1400). 38. [In Persian]
Şᾱdūghī F, Kārburd Sīstimhāyi Hūsh Maşnūʿī Dar Taşmīmgīrīhāyi Pizishkī. Npn. 2019 (1390). 3. [In Persian]
Amadi Lashki, R. “Applīcation of Artīficial Intelligence in Medīcal Science”. The 8th International Conference on Electrical, computer and mechanical engineering. 2022 (1401). [In Persian]
Bichami, A. “Examining The Advantages And Dīsadvantages Of The Robotīc Surgery System”. Mashad: Fourth Conference on Information Technology and Health Promotion with a focus on smart health, 2021 (1400). [In Persian]
Zahedifar, M. “Expert System For Dīagnosīng Heart Dīsease Usīng Artīfīcīal Intelligence Method”. New Researches of Engīneerīng Sciences. 2022 (1401), 5. [In Persian]
Zandiyeh, M. “Robotic Surgery: An Evolution In Modern Surgīcal Technīques”. two quarterly journals of the faculty of nursīng and midwifery of Gīlan province. 2009 (1388). 61. [In Persian]
Hosseini, SA. “Survey of robotic surgery method in Iran”. the fīrst national conference on teaching and research challenges in the operatīng room. 2018 (1397) [In Persian]
Hikmatniya, M. "Civil liability arising from the productīon of robots based on autonomous artificial intelligence”. Islamīc Law Journᾱl. 2018 (1397). 60. [In Persian]
Arzanian N, Izadi Z. "legal review of granting personalīty to robots from the perspectīve of Islamīc Republīc of Iran Laws”. Vakil Dafange magazine. 2018 (1397). 19. [In Persian].
Valipour, A. "The civil responsibility of public artificial intelligence caused by causing damage to civil rights”. Andīsheh al-Hawti publication. 2021 (1400). 6. [In Persian]
Vatheghi, M. "Feasibility of granting legal personalīty to intelligent robots based on the European Union's resolution”. Majles and Strategy Quarterly. 2019(1399). 103. [In Persian]
Ḥillī, Ḥ. Qawāʿid al-Aḥkām Fī Sharḥ al-Ḥalāl Wa al-Ḥarām. Qum: Nashr Islāmī. 1998(1419). 3: 658. [In Arabic]
Shahīd Thānī, Z. Masālik al-Afhām. Qum: Dār al-Maʿārif al-Islāmīyyat. 1995(1416). 15:381 [In Arabic].
Najafī, M. Jawāhir al-Kalām. Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmīyyat. 1943(1362). 43: 146. [In Arabic].
Khomeini, SR, Taḥrīr al-Wasīlat. Najaf: Maṭabaʿat al-Ādāb. 2013 (1434). 2:193& 512. [In Ὰrabic].
Fāḍil Hindī, BM. Kashf al-Lithām. Qum: Marʿashī Najafī. 1948(1405). 2: 486. [In Arabic].
Rashtī, MḤ. al-Ghaşb. Np. Chāp Sangī. Nd. 41, [In Ὰrabic].
Kātūzīyān, N. Ilzāmhāyi Khārij Az Qarārdād. Tehran: Tehran Universiy. 2006(1385). 473. [In Persian].
Kᾱshif al-Ghiṭā, MH. Taḥrīr al-Majallah. al-Majmaʿ al-ʿAālamī lil-Taqrīb Bayn al-Mdhāhib al-Islāmīyyat. 2004(1425). 3: 183. [In Arabic].
Marāghī, SMʿA. al-ʿAnāwīn. Nashr Islāmī. 2004(1425), 2: 435. [In Persian]3
Bᾱrīklū, ʿA. Masʾūlīyyat Madanī. Tehran: Mīzān. 2006(1385). 127. [In Persian]
Khomeini, SR. Taḥrīr al-Wasīlat. Najaf. Npn. 1970(1390). 2: 193. [In Arabic].
Makārim Shīrāzī, N. al-Qawāʿid al-Fiqhīyyat. Qum: ʿAlī Ibn Abī Ṭālib. 2004 (1425). 2:180. [In Arabic]
Muḥaqqiq Thānī, ʿA. Jāmiʿ al-Maqāşid Fī Sharc al- Qawāʿid. Qum: Āl al-Bayt. 1988(1410). 6: 207. [In Arabic].
[14]; 2: 221. [In Arabic]
Gul Gulbᾱghī, SA. Darāmadī Bar ʿUrf. Qum: Daftar Tablīghāt Islāmī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1999(1378). 13. [In Persian]
MuḤaqiq Ḥillī, A. Sharāʾiʿ al-Islām. Tehran: MaṬbiʿat al-ʿIlmīyyat. 1983(1403). 4:160. [In Arabic]
Khoei, SA. Mabānī Takmilat al-Minhāj. Qum: Iḥyāʾ Āthār al-Imām al- Khūʾī. 2017(1438). 2: 260. [In Arabic].
- چکیده مشاهده شده: 90 بار
- pdf دانلود شده: 8 بار