حق بر آزادی مطبوعات در پرتو آموزههای حقوق بشر
مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی,
دوره 6 شماره 21 (1395),
31 October 2016,
صفحه 135-156
https://doi.org/10.22037/bioeth.v6i21.14698
معیار نظام دموکراتیک در جامعه بینالمللی به طوری که در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده، از طرفی مظهر تمدن دولت ـ ملتهاست و از سوی دیگر ضرورتی متعالی است که اساس آن، آزادی جامعه مدنی کشورهاست، ولیکن ابراز آزادی به اشکال مختلف که نوع بارز آن آزادی مطبوعات است، به طور کلی نیازمند ایجاد فضای مطلوب مبتنی برحاکمیت قانون میباشد، اما جایگاه حق بر آزادی مطبوعات با توجه به محدودیتهای پیش رو در نظام بینالمللی حقوق بشر کجاست، به طوری که از ماده 19 اعلامیه حقوق بشر برمیآید، آزادی مطبوعات به عنوان حق ـ آزادی در حوزه حقوق بشر به مثابه ابزار آزادی و شفافیتسازی فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و... دولتها مورد شناسایی قرار گرفته است که لازمه ایجاد نظامی دموکراتیک و تأمینکننده آزادی در معنای عام میباشد. پیماننامه حقوق مدنی ـ سیاسی با ورود به چنین واقعیتی از دولتها میخواهد تا با رعایت تعهدات بینالمللی خود و با بهرهمندی از همکاریهای یکدیگر قابلیتهای خود را در زمینه ارتقای این نوع حق ـ آزادی در قلمروی حاکمیتیشان افزایش دهند.
مقاله حاضر به دنبال بررسی ابعاد حق بر آزادی مطبوعات و محدودیتهای ناظر بر آن در پرتو آموزههای حقوق بشری است، اینکه منزلت حق بر آزادی مطبوعات در نظام بینالمللی حقوق بشر (Human Rights) کجاست؟ پرسش کلیدی پژوهشگران این نوشتار است که بدان پاسخ داده شده است. در این نوشتار با تمرکز بر اعلامیه جهانی حقوق بشر به عنوان مهمترین سند مدون نظام بینالمللی بشر به بررسی حق بر آزادی مطبوعات در حقوق بینالملل پرداخته شده است. شناخت دقیق چنین حقی، نیازمند توسعه دسترسی و استیفای افراد به اطلاعات و دفاع از آنها است.
هدف از این پژوهش، گسترش ادبیات حقوق مطبوعاتی در حوزه حقوق بینالملل بشر و توجه به آسیبها و چالشهای پیش روی اجرای آن است. در واقع، روش به کار گرفتهشده در این اثر جهت نائلشدن به مقصود اصلی با تحلیل چندین نظریه مطروحه در این زمینه میباشد که با تدقین مختصری در آنها، نگارندگان سعی کردهاند آسیبها و چالشهای پیش روی جامعه بینالملل در برابر اصل اخیرالذکر را بیان نمایند.