وضعیت حق اجتماعی شهروندی با توجه به ساختار حکومتی تیموریان (911-771 ق.)
مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی,
دوره 9 شماره 1 (1398),
15 June 2019
,
صفحه 317-329
https://doi.org/10.22037/bioeth.v9i1.27151
چکیده
حق اجتماعی یکی از مؤلفههای حقوق شهروندی است که رفاه و امنیت اجتماعی شهروندان را مورد توجه قرار میدهد. این حق شامل: عمران و بازسازی شهرها و روستاها، وجود اصناف مختلف، قوانین و اجرای آن میشود. بدینگونه با توجه به مؤلفههای شهروندی در ایران اسلامی، چگونه حق اجتماعی شهروندی در دوره تیموریان با توجه به ساختار حکومتی این سلسله، مورد توجه نظری و عملی حاکمان بوده؟ مسأله این پژوهش است. بدینگونه هدف پژوهش تبیین مؤلفههای حق اجتماعی شهروندان در دوره تیموریان است. جهت بررسی متغیرهای حقوق شهروندی و حکومت تیموریان، از روش توصیفی ـ تحلیلی و تاریخی ـ اسنادی با توجه به شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانهای استفاده شد. پس از بررسی و تحلیل مؤلفهها، این نتایج به دست آمد: حق اجتماعی شهروندی یا رفاه و آسایش و امنیت اجتماعی شهروندان تحت حکومت تیموریان، وابسته به دورههای صلح یا جنگ بود. در زمان آسایش، تیموریان، برای رونق و عمران نهتنها عده بسیاری از معماران، هنرمندان و صنعتکاران را از شهرهای دیگر به سمرقند و هرات کوچاندند، بلکه فرامین کاربردی نیز جهت آبادکردن زمینها و عدم مهاجرت روستاییان به شهرهای دیگر صادر نمودند. با رونق شهرها و آبادانی مکانهای مختلف، اصناف مختلفی همچون معماران، هنرمندان، منجمان، طبیبان، تجار و صنعتکاران در این دوره شکل گرفت. قوانین جاری بر آنها بر مبنای دو قاعده عرفی (یاسای چنگیزی) و شرعی (قوانین اسلامی) بود، اما به تدریج در دوران شاهرخ قوانین تنها بر اساس اصول شرع اسلامی اعمال شد. بدینترتیب در دوره صلح، نظارت دقیق بر اجرای فرامین و قوانین صادره موجب رشد و شکوفایی شهرها و رونق و آبادانی روستاها به ویژه در خراسان گشت و پیرو آن، از امنیت حاصلشده از آن، اصناف رونق گرفتند، اما با ضعف حکومت مرکزی و بینظمی حاصل از آن، نظارت بر قوانین و اجرای فرامین، رو به سستی گرایید که موجب سوءاستفاده عمال و مأموران اجرایی و در نتیجه اجحاف و ظلم در حق شهروندان شد. بنابراین حق اجتماعی شهروندان در دوره تیموریان در رابطه مستقیم با ساختار حکومتی تیموریان و قدرت مرکزی بود.
- حق اجتماعی؛ عمران و عمارت؛ پیشهوران؛ قانون؛ تیموریان
ارجاع به مقاله
مراجع
Biranvand R. Bailiff's responsibility in citizenship law. Qom: Ghaza; 1393. [Persian]
Tavasoli GH, Nejati Hoseini SM. The social reality of citizenship in Iran. Sociology of Iran Journal 1383; 5(2): 32-62. [Persian]
Katozian N. Philosophy of Law. Tehran: Sherkat-e Sahami Enteshar; 1377. [Persian]
Shabani R. Foundations of Social History of Iran. Tehran: Ghomes; 1374. [Persian]
Tabatabie J. A Philosophical Introduction to the History of Political Thought in Iran. Tehran: Kavir; 1374. [Persian]
Hafiz Abro SH. Historical geography of Khorasan. Corrected by Varahram GH. Tehran: Etelaat; 1370. [Persian]
Asfarazi MM. Rozat al-Janat fi Osaf-e Madine Heart. Corrected by Emam MK. Tehran: Tehran University; 1339. Vol.2. [Persian]
Ibn Balkhi. Farsnameh (The oldest history and geography of Fars). Introducted by Behrozi A. Shiraz: Etehadiyeh Matboati Fars; 1343. [Persian]
Petroshevsky IP, Carl Y, Smith JM. Socio-economic history of Iran during the Mongol era. Translated by Azhand Y. Tehran: Etelaat; 1366. [Persian]
Ibn Arabshah. Ajayeb al-Maghdor fi Akhbar-e Timour. Translated by Nejati MA. Tehran: Bongah-e Tarjomeh va Nashr-e Ketab; 1356. [Persian]
Clavijo RG. Narrative of the embassy of Ruy Gonzalez. Translated by Rajabnia M. Tehran: Elmi va Farhangi; 1366. [Persian]
Shahab Monshi M. Homayonnameh. Tehran: University Tehran; 1356. [Persian]
Hafiz Abro SH. Zobdat al-Tavarikh. Corrected by Haj Seyed Javadi K. Tehran: Vezarat-e Farhang va Ershad-e Slami; 1372. [Persian]
Bartold V. An Historical Geography of Iran. Translated by Sanati Zadeh H. Tehran: Bonyad-e Moghofat-e Mahmod Afshar; 1377. [Persian]
Samarghandi K. Matla al-Sadein va Majma al-Bahrein. Corrected by Navaei A. Tehran: Pazhoheshgah-e Olom-e Ensani va Motaleat-e Farhangi; 1383. [Persian]
Rafiei AT. Investigating the economic situation of Greater Khorasan in the Timurid era. History Journal 1386; 2(6): 61-84. [Persian]
Mirkhond M. Rozat al-Safa. Tehran: Ketabkhane Khayam; 1339. Vol.6-7. [Persian]
Hoseini Torbati A. Tzukat Timur. Tehran: Ketabforoshi Asadi; 1342. [Persian]
Yazdi SH-A. Zafarnameh. Corrected by Abbasi M. Tehran: Amir Kabir; 1336. [Persian]
Farahani Monfared M. The link between politics and culture in the age of Timurid decline and the rise of the Safavids. Tehran: Anjoman-e Asar va Mafakher-e Farhangi; 1381. [Persian]
Khondmir GH. Habib al-Seyar fi Akhbar-e Afrad-e Bashar. Tehran: Ketabforoshi Khayam; 1333. Vol.3-4, 6. [Persian]
Nezami Bakharzi N. Mansha al-Ensha. Tehran: Melli University; 1357. [Persian]
Khondmir GH. Makarem-e Akhlagh. Corrected by Ashigh MA. Tehran: Maktob; 1378. [Persian]
Dimand MS. A handbook of Muhammadan art. Translated by Faryar A. Tehran: Elmi va Farhangi; 1365. [Persian]
Bahranipour A. The Influence of Timurid and Ming Dynasty Relations in China on Herat School Painting. Tarikh Nameh Baad az Islam Journal; (2): 1-24. [Persian]
Sedigh K. Baysonghor Mirza. In The Great Islamic Encyclopedia. Tehran: Markaz-e Dayeratolmaaref-e Bozorg-e Slami; 1390. Vol.11. [Persian]
O'kane B. Timurid architecture in khurasan. Translated by Akhshini A. Mashhad: Bonyad-e Pazhoheshhay-e Slami; 1386. [Persian]
Roemer HR. The Cambridge history of Iran: The Timurid and Safavid periods. Translated by Azhand Y. Tehran: Jami; 1378. Vol.6. [Persian]
Nezami Bakharzi N. Maghamat-e Jami, Parts of the Khorasan Cultural and Social History in the Timurid Era. Corrected by Mayel Heravi N. Tehran: Ney; 1371. [Persian]
Ibn Shahab Yazdi T. Jame al-Tavarikh Hasani. Kerachi: University Kerachi; 1987. [Persian]
Jami N. Masnavi-e Haft Orang. Corrected by Modares Gilani M. Tehran: Mahtab; 1375. [Persian]
Navaei A. Historical documents and correspondence of Iran (From Timur to King Ismail). Tehran: Elmi va Farhangi; 1341. [Persian]
Mirjafari H. The history of political, social, economic and cultural developments in Iran during the Timurid and Turkmanian periods. Esfahan: University Esfahan; 1375. [Persian]
Vasefi ZM. Bdaye al-Vaghayea. Corrected by Belderov A. Tehran: Bonyad-e Farhang-e Iran; 1349. Vol.2. [Persian]
- چکیده مشاهده شده: 150 بار
- PDF دانلود شده: 68 بار