دیدگاه فقهی مشروعیت شرط عدم تمکین در عقد نکاح با رعایت حقوق شهروندی
مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی,
دوره 9 شماره 1 (1398),
15 حزيران 2019
,
صفحه 343-353
https://doi.org/10.22037/bioeth.v9i1.26394
چکیده
عقد نکاح به عنوان یکی از توصیههای اساسی دین اسلام نقش مهمی در استحکام و تداوم نهاد خانواده دارد. با این وجود، عقد نکاح تحت تأثیر مقوله دیگری از جمله شرط عدم تمکین قرار دارد که از نظر فقها محل اختلاف فراوان است. شرط عدم تمکین در عقد نکاح ارتباط تنگاتنگی با حقوق شهروندی دارد، زیرا در حقوق شهروندی، استقلال مالی زن و پیشرفت او در اجتماع مورد توجه قرار گرفته است و از سویی دیگر، ریاست زوج بر خانواده و حق تمکین وی، ممکن است محدودیتهایی برای حضور زوجه در عرصههای اجتماعی پدید آورد و حقوق شهروندی را تحت تأثیر قرار دهد. سؤال پژوهش حاضر این است که مشروعیت شرط عدم تمکین چگونه میتواند بر رعایت حقوق شهروندی زوجین از جمله زنان در جامعه اسلامی کمک نماید؟ از نتایج پژوهش حاضر این است که ضرورتهای اجتماعی برای ورود زنان به عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از یک طرف و تأکید دین اسلام بر رعایت کرامت ذاتی انسانها و برابری زن و مرد از طرفی دیگر باعث شده تا تغییراتی در شرط عدم تمکین لحاظ شود تا حقوق شهروندی زنان محقق شود. بنابراین در زندگی معاصر، استیفای حق تمکین در هر زمان برای زوج ممکن نیست، چون زنان علاوه بر ایفای وظایف ناشی از زوجیت، در فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی نیز مشارکت فعال دارند، لذا ترجیح میدهند که ضمن حفظ زوجیت، نقش اجتماعی خویش را هم توسعه بخشند. حقوق شهروندی زنان با مشروعیتدادن به شرط عدم تمکین در عقد نکاح قابل حصول است. روش پژوهش حاضر توصیفی ـ تحلیلی است که با شیوه اسنادی و کتابخانهای، اطلاعات آن جمعآوری شده است.
- شرط ضمن عقد؛ عدم تمکین؛ حقوق شهروندی؛ فعالیت زنان
ارجاع به مقاله
مراجع
Holy Quran. Al-Emran: 14; Haj: 78; Nesaa: 19; Hojarat: 13.
Habibzadeh T, Farajpoor-e asl-e Marandi A. Human dignity and human rights and citizenship in the constitution of the Islamic Republic of Iran. Journal of Public Law Studies 2016; 1(46): 115-137. [Persian]
Mansoor J. The Constitution of the Islamic Republic of Iran. Tehran: Dowran Publications; 2012. [Persian]
Nash K. Contemporary political sociology: Globalization, politics and power. Translated by Delforooz T. Tehran: Kavir Publications; 2000. p.21-42.
Tansey D, Jakson N. Politics: The basics. Translated by Mohseni Darebidi J. Tehran: Ghoghnoos Publications; 2008: 62-71.
Walzer M. On Toleration. Translated by Najafi S. Tehran: Danesh & Tahghigh Publications; 1997 p.14-32.
Daneshpoor A, Marvi F. A comparative study of the condition of non-compliance in marriage based on Islamic jurisprudence using an approach to Imam Khomeini. Matin Journal 2016; 18(73): 61-86. [Persian]
Shahid Sani Z. Maslek al-Afham. Qom: Maaref al-Islamieh Publications; 1992.
Najafi H. Jawahir al-Akalam. Beirut: Darolehya Altarath Publications; 1983.
Makarem Shirazi N. Sample Interpretation. Tehran: Darolkotob Aleslamieh Publications; 1995. p.54-65. [Persian]
Mohaghegh Qomi A. Jame Alshattat. Tehran: Tehran University Press; 2001.
Toosi H. Al-Nahayat fi Mojarrad al-Fegh va al-Fatwa. Beirut: Library al-Arabia Publications; 1979.
Ghanbarpoor B, Naghibi A. The legitimacy of non-compliance in the marriage contract. Journal of Jurisprudence and Islamic Law Studies 2013; 9(33): 113-130. [Persian]
Mohaghegh Helli J. Shraye al-Islameyeh. Qom: Ismailian Publications; 1987.
Mousavi Khomeini R. Tahrir al-Vasileh. Tehran: Publications Institute for Organizing and Publishing Imam Khomeini Works; 2000.
Bahjat T. Collector Issues. Qom: Official Publications of Bahjat; 2007. [Persian]
Jafari Langaroodi MJ. Family Rights. Tehran: Ganj-e Danesh Publications; 1989. p.81-103. [Persian]
Gorji A. Comparative Study of Family Rights. Tehran: Tehran University Press; 1999. p.76-91. [Persian]
Mohaghegh Damad M. Family Rights. Tehran: Olom Publications; 1988. [Persian]
Imam Ali. Nahjol al-Balage. Translated by Dashti M. Qom: Mashhoor Publications; 1999.
Katoozian N. Family Civil Law Foundation Course. Tehran: Mizan Publications; 1999. p.87-102. [Persian]
Javid MJ. Theory of relativity in citizenship law and human rights. Journal of Human Rights 2013; 8(1): 59-84. [Persian]
Hosienizadeh A, Sharafi Jam R, Sadeghzadeh ghamsari R, Bgheri KH. Critique of liberal feminisms perspective on equality between men and women using the Quran and narratives. Journal of Islamic Education 2010; 5(11): 34-58. [Persian]
Noori Hamedani H. The status of women in Islam. Qom: Mahdi Mowuod Publications; 2003. [Persian]
- چکیده مشاهده شده: 128 بار
- PDF دانلود شده: 70 بار