معاینه و روشهای طبابت در دوره قاجار، از دید سیاحان اروپایی
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 5 شماره 16 (1392),
13 July 2014
,
صفحه 93-123
https://doi.org/10.22037/mhj.v5i16.6684
چکیده
دوره قاجار بهویژه دوران سلطنت ناصرالدینشاه در تاریخ تحولات پزشکی ایران اهمیت زیادی دارد؛ زیرا در این دوره طب نوین کمکم جایگزین طب سنتی ایران میشود. در این مقاله شیوه معاینه و روشهای معالجه بیماران در آن دوره رگزدن، حجامت، زالو انداختن، جراحی، ورزش، تنقیه و داغ کردن از دیدگاه شماری از سیاحان بررسی شده که در اغلب موارد مورد تأیید آنها قرار گرفته است. این بررسی میتواند چشماندازی از چگونگی طبابت در دوره قاجار ارائه دهد. روش تحقیق با توجه به تاریخی بودن موضوع، کتابخانهای است.
- روش طبابت؛ قاجار؛ سیّاح؛ حجامت؛ تنقیه؛ فصد
ارجاع به مقاله
مراجع
ابنسینا، حسینبن عبدالله. (1389). قانون، ترجمه عبدالرحمان شرفکندی (هه ژار)، تهران: سروش.
ــــــــــــــ (1383 ش). رگشناسی یا رساله در نبض. مقدمه و حواشی و تصحیح سید محمد مشکات. همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
احسن، محمد مناظر. (1369 ش). زندگی اجتماعی در حکومت عباسیان، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
الگود، سیریل لویید. (1352). تاریخ پزشکی ایران، ترجمه محسن جاویدان، تهران: انتشارات اقبال.
ــــــــــــــــــ. (1357). طب در دوره صفویه. مترجم محسن جاویدان، تهران: دانشگاه تهران
بروگش، هینریش.(1367). سفری به دربار سلطان صاحبقران، ترجمه مهندس کردبچه، تهران: انتشارات اطلاعات.
پولاک، یاکوب ادوارد. (1361). ایران، سرزمین و مردم آن، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: انتشارات خوارزمی.
جرجانی، سید اسماعیل. (1369). خُفّی علائی، به کوشش محمود نجمآبادی و علیاکبر ولایتی، تهران: انتشارات اطلاعات. جلد 1.
ـــــــــــــــــ. (1391). ذخیره خوارزمشاهی. قم: مؤسسه احیاء طب طبیعی. جلد 2
حکمت، علیاصغر و دیگران. (1343). ایرانشهر، نشریه شماره 22 کمیسیون ملی یونسکو در ایران، تهران: چاپخانه دانشگاه، جلد 2.
دروویل، گاسپار. (1367). سفر در ایران، ترجمه منوچهر اعتماد مقدم، تهران: انتشارات شباویز.
ژوبر، پ. آمده. (1347). مسافرت در ارمنستان و ایران، ترجمه علیقلی اعتماد مقدم، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
سرنا، کارلا. (1363). سفرنامه کارلا سرنا، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران: نشر نو.
شاردن، ژان. (1372 ش). سفرنامه شاردن، مترجم اقبال یغمایی، تهران: توس. جلد 3.
شاه ارزانی، محمد اکبر بن محمد. (1387). طب اکبری. مؤسسه احیاء طب طبیعی. قم: جلالالدین. جلد 2
شمسی باغبانان، حمید و همکاران. (1391 ش). فصد در بیماریهای کبد از دیدگاه طب سنتی ایران. مجله طب سنتی اسلام و ایران. سال سوم. شماره چهارم. صص 461 تا 476
طبری پور، سید علی. (1376 ش). طب اسلامی، حجامت و زالو، بابل: انتشارات النبی.
ظریف کار، اسدالله و همکاران. (1389 ش). بررسی اثر حجامت بر سطح سرمی آنتیبادی علیه آنتیژن HBS بعد از تزریق واکسن هپاتیت B. مجله طب سنتی اسلام و ایران. سال اول. شماره سوم
فلور، ویلم. (1386). سلامت مردم در ایران قاجار، ترجمه دکتر ایرج نبی پور، بوشهر: مرکز پژوهشهای سلامت خلیج فارس.
قرهباغیان، احمد و همکاران. (1388). حجامت درگذر زمان، فصلنامه پژوهشی خون، دوره 6، شماره 2، صص 158-147.
عزیزخانی، محمد. (1374). مکانیسم اثر حجامت، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات حجامت ایران.
عقیلی خراسانی شیرازی، محمدحسین. (1385 ش). خلاصه الحکمه، تصحیح، تحقیق و ویرایش: اسماعیل ناظم، جلد دوم. قم: انتشارات اسماعیلیان.
نجمی، ناصر. (1367). طهران عهد ناصری، تهران: عطار.
نسوی، ابوالحسن علیبن احمد. (1354). بازنامه (با مقدمهای در صید و آداب آن در ایران تا قرن هفتم هجری). نگارش و تصحیح: احمد غروی. تهران: انتشارات مرکز مردمشناسی ایران
- چکیده مشاهده شده: 1208 بار
- PDF (English) دانلود شده: 357 بار