تغییر در الگوهاي جهاني سلامت و بيماري: انتقال جمعيتي و انتقال اپيدميولوژيک
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 4 شماره 11 (1391),
13 تیر 2013
,
صفحه 11-44
https://doi.org/10.22037/mhj.v4i11.4227
چکیده
با شروع قرن بيستم اين امرآشکار شد که مرگ و مير در بسياري از کشورهای غربيکاهش يافته و باروري در حال کاهش است. اين تجربه تاريخي به ظهور تئوري بزرگ جمعيتي يعني انتقال جمعيتي يا تئوري انتقال منجر شد. آگاهي از دگرگوني سيماي سلامتي در هر کشور از مهمترين اطلاعاتي است که در برنامه توسعه اجتماعي و برنامهريزي براي تأمين، حفظ و ارتقاي سلامت جامعه مورد استفاده قرارميگيرد. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی تاریخی تغییر در الگوهای جهانی سلامت و بیماری است. این مطالعه از نوع تاریخی- تطبیقی کمّی است. با استفاده از روش جمعآوري اطلاعات مربوط به دادههاي جمعيتي و بهداشت و سلامت، آن بخش از دادههايي که در مورد تغييرات جمعيتي و تاثيرات آن بر وضعيت سلامت تا کنون مورد توجه جدي قرارنگرفتهاند گردآوري و مورد بررسي تحليل قرارگرفته است. دگرگوني سيماي سلامتي بر پايه دو گذار جمعيت شناسی و همهگيرشناسي استوار است. دگرگوني سيماي سلامتي تعبيري شناخته شده و علمي است که از دو گذار متعادل نسبت به هم، يعني گذار جمعيت شناسي و گذار همهگير شناسي شکل ميگيرد. توسعه اجتماعي- اقتصادي طي دو يا سه دههي اخير در ايران، سبب بروز تغييرات عمدهاي در شاخصهاي جمعيتي و همهگيرشناسي کشور شدهاست. به اين منظور اطلاعات مربوط به سرشماريها و مطالعات جمعيتي در يک فاصله زماني 45 ساله و نيز اطلاعات مربوط به مرگ در يک فاصله زماني 30 ساله مورد استفاده قرارگرفته و با مقايسه شاخصهاي دموگرافيک و اپيدميولوژيک، سيماي سلامتي کشور در طول زمان و چهره کنوني آن نشان داده خواهدشد.
- انتقال جمعيتي؛ انتقال سلامت؛ انتقال اپيدميولوژيک؛ اختلال در سلامتي؛ الگوهاي سلامت و بيماري
ارجاع به مقاله
مراجع
زارع، بيژن. (1384). جمعيتشناسي اقتصادي واجتماعي، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
لوکاس، دیوید.، مایر، پل. (1388). درآمدي بر مطالعات جمعيتي، ترجمة حسین محمودیان، تهران، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
ميرزايي، محمد. (1384). ملاحظات جمعیتی مرتبط با توسعه در ایران. در مجموعه مقالات جمعيت و توسعه با تأکيد بر ايران، صص 94-77، تهران، مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیی آسیا و اقیانوسیه.
نقوي، محسن. (1385). دگرگوني سيماي سلامت در ايران، مجله اپيدميولوژي ايران، دوره 1، شماره 3، صص 25-13.
Bongarts, John. (2002). The end of the fertility transation in the developed world, Population and Development Review 2(3-4): 419-443.
Caldwell, John. (1976). Toward a restatement of demographic transition theory, Population and Development Review 2(3-4): 321-366.
Caldwell, John. (2006). Demographic transition theory, Springer.
Coleman, D. (2009). Immigration and ethnic change and low-fertility countries: A third demographic transition, Population and Development Review 2(3-4): 2 84-301.
Havelock, Ellis H. (1982). Studies in psychology of sex, Philadelphia: F. A. Davis.
McDonald, Peter. (2002). Sustaining fertility through public policy: the range of options, Population 57(3): 417-446.
McDonald, Peter., Evans, Ann. (2003). Negotiating the life course: changes in individual and family transition.
- چکیده مشاهده شده: 932 بار
- PDF (English) دانلود شده: 1314 بار