گستره ولایت فقها در اندیشه فقهای شیعی؛ مطالعه موردی شیخ طوسی
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 12 شماره 00 (1399),
13 شهریور 2020
,
صفحه 99-109
https://doi.org/10.22037/mhj.v12i00.30624
چکیده
زمینه و هدف: ولی فقیه هرچند به معنای سیاسی، ایدهای متعلق به دوران معاصر و تأسیس نظام جمهوری اسلامی ایران است، اما ریشههای تاریخی آن به اندیشه فقهای شیعه بر میگردد که در طی اعصار مختلف، عناصر این مفهوم را پرورش دادهاند. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاریخچه ولایت فقها در اندیشه شیخ طوسی ملقب به شیخالطایفه است.
مواد و روشها: روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است که استفاده از آثار شیخ طوسی و سایر فقها و علمای شیعی را بهعنوان منابع اصلی در دستور کار قرار داده است. بنابراین جمعآوری اطلاعات به شیوه اسنادی و کتابخانهای انجام گرفته است.
یافتهها: اندیشه شیخ طوسی درباره ولایت فقها بر مبنای نقشآفرینی آنان در امور اجتماعی، قضایی، و همچنین تدابیری برای دریافت خمس و رتق و فتق امور مالی است و وجه سیاسی بارزی ندارد. با این حال، در عصر غیبت معصوم (ع)، نظر فقها درباره امور مختلف جامعه بهعنوان کسانی که شناخت و علم کافی در زمینه احکام دینی دارند، صائب و نافذ است و همین رویکردها زمینهای برای پرورش نظریه ولایت فقیه توسط سایر علمای شیعی شده است که نشانگر تکامل این نظریه در طول تاریخ تشیع میباشد.
نتیجهگیری: مطرح کردن جایگاه فقها بهعنوان استمرار حرکت رسول گرامی اسلام (ص) و ائمه اطهار (ع) در حیطه مسائل مختلف، پرورش اندیشه سیاسی شیعه بر مبنای ولایت فقها در برابر اندیشه سیاسی سلاطین جور و طاغوتیان و بر حق دانستن فقها در امور قضایی و حسبیه از جمله مؤلفههایی است که میتواند اندیشه شیخ طوسی را بهعنوان حاملی برای انتقال تئوری ولایت فقها برای اعصار بعدی، نمایان سازد.
- ولایت فقها؛ شیخ طوسی؛ اندیشه اسلامی
ارجاع به مقاله
مراجع
Motahari. M. Familiarity with Islamic Sciences. Tehran: Publisher Sadra; 2015.
Majlesi. M. B. Baharalanvar. Beirut: Publisher Darolehya Altoras Al-Arabia; 1987.
Sadr. M.B. Alfatavi. Beirut: Publisher Daraltaarif; 1992.
Holy Quran: Nesaa 60. Baghareh 275. Nesaa 80. Nesaa 84. Nesaa 59.
Maki. A. SH. Aldoroos alshareyeh fi feqh alemameyeh. Qom: Publisher Islamieh; 1997.
Safi Golpayegani. L.A. Nezame Imamat va Rahbari. Qom: Publisher Hazrat Maasumeh; 1996.
Hor Ameli. M.H. Tafsil Vasael Alshieh. Qom: Publisher Al-Albayt (A); 1997.
Koleini. A.M. Alkafi. Tehran: Publisher Darolketab AlIslamieh; 1983.
Hor Ameli. M.H. Alfavaed Altoosieh. Corrected by Lajavardi H. and Dorodi. M. Qom: Publisher Elmieh; 1987.
Mousavi Khomeini. R.A. Alrasaael. Qom: Publisher Ismailian; 1993.
Mousavi Khomeini. R.A. Velayate Faghih. Tehran: Publisher The Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works; 2003.
Mohaghegh Helli. J.H. Anahaye va Nokatoha. Qom: Publisher Islami; 1992.
Sheikh Toosi. M.H. Alkhelaf. Publisher Jameeye Modaresin; 1987.
Sheikh Toosi. M.H. Almabsoot fi Fiqh AlImamie. Tehran: Publisher Almaktab Mortazavieh; 2008.
Sheikh Toosi. M.H. Anahaye fi Mojarad AlFeqh va Alfatava. Qom: Publisher Qods Mohammadi; 2003.
Sheikh Toosi. M.H. Resaleye Eghtesad. Tehran: Publisher Chehel Soton; 1980.
Helli. A.F. AlMohazab Albare. Qom: Publisher Jame Modarresin; 1987.
Fazel Abi. H.A. Kashf Alromooz. Qom: Publisher Jame Modaresin; 1990.
Mohaghegh Bahrani. Y. Hadaegh alnazereh. Qom: Publisher Islamieh; 1994.
Harandi. M. The Jurists and the Government. Tehran: Publisher Rozaneh; 1999.
- چکیده مشاهده شده: 192 بار
- pdf دانلود شده: 80 بار