• ثبت‌نام
  • ورود
  • فارسی
    • English

مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی

  • صفحه اصلی
  • درباره
    • درباره‌ی مجله
    • تیم سردبیری
    • نمایه نامه ها
  • موارد ضروری
    • فرم تعهد نامه
    • فرمت مقالات
    • دریافت کد ارکید
  • ارزیابی مقالات
  • کمیته بین‌المللی اخلاق نشر
    • اقدامات کمیته بین المللی اخلاق نشر COPE
  • ارسال مقاله/ راهنمای نویسندگان
  • بیانیه حق نشر
  • شماره جاری
  • بایگانی‌ها
  • اطلاعات تماس
  • اطلاعیه‌ها
جستجوی پیشرفته
  1. صفحه اصلی
  2. بایگانی‌ها
  3. دوره 10 شماره 34 (1397): مجله تاریخ پزشکی، بهار 1397
  4. مقاله پژوهشی

دوره 10 شماره 34 (1397)

نوامبر 2019

آلودگی آب و بیماری‌های آن در دوره پهلوی اول (با تأکید بر رساله طبی «آب و امراض منتشره توسط آن»)

  • مظهر ادوای
  • شیوا محمدی

مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی, دوره 10 شماره 34 (1397), 25 نوامبر 2019 , صفحه 71-84
https://doi.org/10.22037/mhj.v10i34.23066 چاپ شده: 2019-11-25

  • مقاله
  • دانلود
  • ارجاع
  • مراجع
  • آمار
  • اشتراک

چکیده

آب و آلودگی‎های ناشی از آن یکی از اصلی‌ترین مسائل و معضلاتی بود که دولت پهلوی با آن دست به گریبان بود. گزارش‎ها و اسناد نشان می‎دهند که این مسأله از دوره قاجار به بعد، یکی از اصلی‎ترین علل وجود بیماری‎های مسری در ایران بوده است. در دوره پهلوی اول، آب همچنان عامل مستقیم و غیر مستقیم در ایجاد و گسترش بیماری‎هایی چون مالاریا، حصبه، تراخم، سوزاک، سل و... بود. در نتیجه برای برطرف‌کردن این مشکل اقداماتی صورت گرفت و پزشکانی که در این زمینه تخصص داشتند، به نگارش رساله‎ها و مقالاتی برای آگاهی‌دادن به عامه مردم پرداختند. در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ایی دست اول و پژوهش‌های جدید و همچنین روزنامه‌های دوره پهلوی نخست به بررسی و تحلیل مسأله آلودگی آب و بیماری‌های آن و اقدامات حکومت پهلوی برای مقابله با آن می‌پردازیم و سپس رساله طبی دکتر سعیدخان کردستانی با عنوان «آب و امراض منتشره توسط آن» را که رساله مهمی در حوزه آموزش استفاده از آب و بیماری‌های ناشی از آن است، بازخوانی و بررسی خواهیم کرد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که دولت پهلوی برای مقابله با بیماری‌هایی که آب و آلودگی آن یکی از عوامل مهم ایجاد آن‌ها بود، اقدامات زیادی در حوزه‌های عملی مانند لایروبی قنات‌ها، احداث قنات‌های جدید و ساخت نهر برای استفاده از آب، پیشنهاد آب لوله‌کشی، تأکید بر لزوم انتقال طویله‌ها و گاری‌خانه‌ها به خارج از شهرها، لزوم شن‌ریزی در خیابان‌ها و انتقال زباله و کثافات به خارج از شهرها و اقدامات آموزشی مانند افزایش سطح آگاهی‌های عمومی نسبت به پیشگیری و شناخت بیماری‎ها با استفاده از انتشار روزنامه‌ها، رساله‌ها و تصاویر و برگزاری کنفرانس انجام داد و پزشکانی مانند دکتر سعیدخان کردستانی هم با آگاهی از این مسأله، به نوشتن مقالات و رساله‌هایی درباره آب و آلودگی آن و ارائه راه‌کارهایی برای استفاده از آب سالم و مقابله با آب‎های آلوده پرداختند. نتیجه این مقاله نشان می‌دهد که در دوره پهلوی اول، اقدامات عملی و آموزشی زیادی برای مقابله با بیماری‌های ناشی از آب صورت گرفت و بعضی از پزشکان مانند سعیدخان کردستانی نیز جداگانه در این‌باره می‌نوشتند، اما آب و بیماری‌های ناشی از آن، همچنان قربانی می‌گرفت.

کلمات کلیدی:
  • آب؛ سعیدخان کردستانی؛ رساله طبی؛ پهلوی اول؛ امراض آب
  • PDF

ارجاع به مقاله

ادوای م., & محمدی ش. (2019). آلودگی آب و بیماری‌های آن در دوره پهلوی اول (با تأکید بر رساله طبی «آب و امراض منتشره توسط آن»). مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی, 10(34), 71–84. https://doi.org/10.22037/mhj.v10i34.23066
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acm-sig-proceedings##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acs-nano##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.apa##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.associacao-brasileira-de-normas-tecnicas##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.chicago-author-date##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.harvard-cite-them-right##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.ieee##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.modern-language-association##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.turabian-fullnote-bibliography##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.vancouver##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.ris##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.bibtex##

مراجع

Adamyat F. Amir Kabir. Tehran: Khwarizmi; 1983. p.30-31. [Persian]

Ibrahim Nejad H. Medical and Public Health Renovation in the Qajar Period. Translated by Behzadinejad GH. Tehran: Research Institute of Islamic History; 2017. p.26-27. [Persian]

Najmi N. Nasserian era Tehran. Tehran: Attar; 1985. p.421. [Persian]

Malekzadeh E. Health and Welfare Charities in Reza Shah era. Tehran: History of Iran; 2013. p.193-194, 198, 219, 256, 258. [Persian]

Zamani G. Health development in the late Qajar period. Quarterly Medical History 2010; 2(3): 140-155. [Persian]

Elgood C. A Medical History of Persia and the Middle Easterm Caliphate until the Year 1923. Cambridge: No Name; 1951. p.76.

Mohseni M. Sociology of Medicine and Health. Tehran: Tahori; 1993. p.38-39. [Persian]

Etelaat Newspaper. 1927. No.275. [Persian[

Rasouli J, Allen K. Doctor Saeed Khan Kurdistan biography. Unwarranted: The International Association of Iranian Christians; 1982. p.5, 34. [Persian]

Baba Mardokh R. The date of Fame. Translated by Rouhani MM. Tehran: Soroush; 2011. Vol.2 p.267- 268. [Persian]

Kurdistani S. Water and diseases spread by it. Tehran: Narous; 1920. p.2-17, 20-21, 25-30, 32-43, 46. [Persian]

Einolsaltane S. Einolsaltane Newspaper. Edited by Salur M, Afshar I. Tehran: Mythology; 1995. Vol.1 p.371. [Persian]

Advay M. Doctor Saeed Khan, Kurdistan myth of Medical Ethics in Qajar and First Pahlavi period (Physiologist and ophthalmologist). Quarterly Medical History 2015; 7(22): 169-190. [Persian]

Sadeghi Hassanabadi A. General Public Health. Shiraz: Shiraz University; 1990. p.8. [Persian]

Manzoor al-Ajdad SMH, Ghasemi R. Public Diseases in the first Pahlavi era and government action to deal with it. Baharestan Payam. Medical Jistory 2010; 2(2): 12-29. [Persian]

Etelaat Newspaper. 1926. No.71. [Persian[

Etelaat Newspaper. 1933. No.1839. [Persian]

Etelaat Newspaper. 1935. No.2715. [Persian] 19. 19. Banani A. The Modemization of Iran 1921-1941. California: Stanford University Press; 1961. p.64-66.

Keshawarz F. Customs raising children. Tehran: Pharos Printing; 1939. p.191. [Persian]

Journal of Womanhood 1921; 2(3). [Persian]

Etelaat Newspaper. 1927. Nos.285, 303. [Persian]

Etelaat Newspaper. 1935. No.2581. [Persian]

Etelaat Newspaper. 1935. No.2474. [Persian]

Rustaei M. Date and practice of medicine in Iran (from the end of Reza Shah Qajar) According to documents. Tehran: Organization of Documents and National Library of the Islamic Republic of Iran; 2003. Vol.2 p.384, 386, 410, 423-424. [Persian]

Manzoor al-Ajdad SMH, Ghasemi R. Water Pollution and the government twenty-year period actions 1300-1320. Baharestan Payam. Medical History 2010; 2(2): 59-63. [Persian]

Etelaat Newspaper. 1937. No.3385. [Persian]

Kazemzadeh H. Education and its three pillars. Berlin 1924; 8(2). [Persian[

Nafisi MR. A look at the course of economic thought in the Pahlavi era. Tehran: New Design; 1992. [Persian[

Arfa H. In the service of the Five Sultans. Translated by Navab SA. Tehran: Mehrain; 1998. p.325. [Persian]

Gilmour J. United Nations Journal of Health, Report on Health Conditions in Iran. Translated by Nasseri K. Tehran: Public Service Organization Publications; 1975. p.33. [Persian]

Mohseni M. Basics of Health Education. Tehran: Tahori. 1996; 72 [Persian]

  • چکیده مشاهده شده: 411 بار
  • PDF دانلود شده: 212 بار

آمار دانلود

  • لینکدین
  • تویتر
  • فیسبوک
  • گوگل پلاس
  • تلگرام

اطلاعات

  • برای خوانندگان
  • برای نویسندگان
  • برای کتابداران

زبان

  • فارسی
  • English
  • صفحه اصلی
  • بایگانی
  • ارسال مقاله
  • درباره‌ی مجله
  • تیم سردبیری
  • اطلاعات تماس

مجله تاریخ پزشکی دارای رتبه علمی پژوهشی از کميسيون نشريات علوم پزشکی کشور (http://journalportal.research.ac.ir/)، وابسته به مرکز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی بوده و به صورت پیوسته منتشر می شود. این مجله، یک مجله‌ الکترونيکی است که به زبان فارسی به همراه چکيده انگليسی با دسترسی آزاد (open access) چاپ می شود.

قدرت یافته از OJSPlus