عسر و حرج پزشکی و تأثیر آن در پذیرش درخواست طلاق زوجه
مجله علمی - پژوهشی فقه پزشکی,
دوره 13 شماره 43 (1400),
23 June 2021
,
صفحه 1-17
https://doi.org/10.22037/mfj.v13i43.32689
چکیده
زمینه و هدف: در قانون مدنی به پیروی از فقه امامیه بالأخص قاعده «الطلاق بید من اخذ بالساق»، اختیار طلاق به حکم اولی به زوج سپرده شده است، اما چون نکاح قراردادي است که موجد آثار مادي و حقوقي بين زوجين ميشود به تبع آن یکسری تکاليف و حقوق بر اساس اصل عدالت میان زوجين وجود دارد و میتوان در شرایطی برای زوجه نیز حق طلاق قائل شد که از جمله مواضع قابل پیشبینی، مواردی است که زوجه به لحاظ پزشکی دچار مشقت مفرط گردد. با این وصف، این پرسش مطرح است که با توجه به تمرکز فقه و حقوق پیرامون مصادیق سنتی تحت قاعده لاحرج، آیا مصادیق نوظهور پزشکی وجود دارد که بتوان بر اساس آنها حق طلاق را به زوجه محول نمود؟
مواد و روشها: این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی تحریر شده و کوشش شده با بررسی منابع معتبر فقهی، شمول قاعدۀ لاحرج در مورد آن دسته از مصادیق نوظهور پزشکی، که در زندگی زناشویی موجب مشقت زوجه میشوند مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
یافتهها: اگرچه در نظام تقنینی یا متون فقهی متقدم تمرکز اصلی در خصوص اعطای حق طلاق به زوجه محدود به یک سری مصادیق سنتی بوده، اما با واکاوی در منابع اصیل فقهی و تنقیح مناط، این نکته به دست آمد که میتوان در برخی موارد که زوجه به لحاظ پزشکی دچار حرج جسمی، جنسی و روحی در محیط خانواده شود، بر اساس معیارهای فقه و حقوق مخصوصاً به استناد اعمال قاعده عسر و حرج، در نهایت اعطای حق طلاق به زوجه را جایز و حتی در موارد شدیدتر لازم دانست.
- زوجه، عسر و حرج، قاعده لاحرج، طلاق،
ارجاع به مقاله
مراجع
Shirazi Seyed MH, Rules of Jurisprudence. Beirut: Imam Reza Institute; 1991. p. 86. [In Arabic]
Nouri H, Mustadrak al-Wasa'il, Qom: Al-Albayt Institute; 1986. Vol. 2. p. 551, Vol. 15. p. 306. [In Arabic]
Fayumi A, Al-Misbah Al-Munir. Qom: Dar Al-Razi Publications, (n. d); Vol. 2. p. 127, 409. [In Arabic]
Moein M, Moein Dictionary, Tehran: Moein Publications; 2000. Vol. 1. p. 1347. [In Persian]
Khodaparast H And Aghighi Bakhshaishi A, Tehran: translation of Ragheb words. Navid islam; 2008. p. 180. [In Persian]
Ragheb Isfahani H, Beirut: Al-Mufradat Fi Gharib Al-Quran. Dar Al-Qalam, Dar Al-Shamiya; 1990. p. 112 And Ansari M. Taheri MA, Encyclopedia of Private Law ,Tehran: Islamic Publications; 2005. Vol. 3. p. 28, 824. [In Arabic]
Ebn asir M, Qom: Alnehayeh, Ismaili Press Institute; (n. d). vol. 1. p. 361. [In Arabic]
Meshkini A. Mostalhatol fegh; (n. d). p. 411. [In Arabic]
Emam Khomeini Sayyed R, Taharah; Ketab ol Taharah. Institute for organizing and publishing works; 2001. Vol. 2. p. 73. [In Arabic]
Amid Zanjani AA. Tehran; Qavaed fegh. Samat Publications; 2011. p. 78. [In Persian]
Koleyni M, Al-Kaafi. Tehran: Islamic Library; 2005: Vol. 2 p. 463 [In Arabic], Majlesi MB. Beirut: Bahar Alanvar. Dar Ehia Altoras Alarabi; 2001. Vol. 5. p. 303. [In Arabic]
Hor Ameli MH, Beirut; Alvaselo Alshihe, Dar Al-Kitab Publications; 1951. Vol. 2. p. 318, Vol. 3. p. 491. Vol. 5. p. 61, Vol. 20. p. 141. [In Arabic]
Bojnurdi S M. Qavaed fegh, Tehran: Ascension Institute. 1999; Vol. 1. p. 368. [In Persian]
Hor Ameli MH, Qom; Alfosul al Almohemah. Imam Reza (as) Institute of Islamic Studies; 1997. Vol. 3. p. 33. [In Arabic]
Mohaqeq Damad, Seyed M. Qavaed Fegh, Islamic Sciences Publishing Center, Tehran, 1985: vol. 2. p. 81. [In Persian]
Tusi, A J, Al-Mabsut Fi Fiqh Al-Imamiyya, 1966: vol. 1. p. 110. [In Arabic]
Ameli, Z, The Schools of Understanding to the Reformation of Islamic Laws, Islamic Knowledge Foundation, Qom, 1992: vol. 14.
p. 278. [In Arabic]
Mirza Qomi, A, treatises of Mirza al-Qomi, Islamic Propaganda Office, Qom, 2006: vol. 2. p. 861. [In Arabic]
Ardabili, A, Zabda Al-Bayyan Fi Ahkam Al-Quran, Al-Jafari Library for the Revival of Al-Jafari Works, Tehran, p. 151. [In Arabic]
Katozian N, Family Civil Law, Tehran: Mizan Legal Foundation Publications. 2008; Vol. 1. p. 382. [In Persian]
Dinuri A ,Tafsir Ibn Wahb Al-Masmi Al-Wadhih in Tafsir Al-Quran Al-Karim. Beirut: Dar Al-Kitab Al-Almiya; 2002. Vol. 1. p. 77. [In Persian]
Tabarsi F, Majmaolbayan fi tafsirel Qoran. Tehran: Naserkhosro; 1993. Vol. 2. p. 562, 583. [In Arabic]
Tabatabaii MK, Almizan fi tafsir al-Qoran. Beirut: Scientific Foundation for Publications. 2011; Vol. 2. p. 236, Vol. 4. p. 134, 343. [In Arabic]
Makarem shirazi N, Tafsire nemuneh, Tehran: Darol kotobol Eslamyah; 1992. Vol. 3. p. 370. [In Persian]
Sheykh Sadouqh M. Man La Yahzoroh al-Faqih. Qom: Islamic Publications; 1991. Vol. 3 p. 398, 501. [In Arabic]
Tabarsi F, Javame al-jame’, Qom: Domain Management Center; 1993. Vol. 1. p. 127. [In Arabic]
Qaraati M, Tafsir Noor. Tehran: Cultural Center for Lessons from the Quran; 2009. Vol. 1. p. 361. [In Persian]
Fakhr al-Razi M, Tafsir al-Kabir (Mafatih al-Ghayb). Beirut: Dar Al-Ihyaa Al-Tarath Al-Arabi; 1998. Vol. 6. p. 453. [In Arabic]
Bojnurdi S H, Qavaedol feghiee, Qom: publication Alhadi. 1999; Vol. 1. p. 265. [In Arabic]
Bahr al-Ulum I, The Study of Jurisprudence (Lectures on the Jurisprudence of Sheikh Hussein Hali). Beirut: Dar Al Zahra; No date. p. 186-187. [In Arabic]
Ayashi M, Tafsir Al-Ayashi, Tehran: Scientific Press; 2001. Vol. 1. p. 117. [In Arabic]
Bahrani S H, Al-Burhan Fi Tafsir Al-Quran. Qom: Ba'ath Institute; 1995. Vol. 3. p. 347. [In Arabic]
Faiz Kashani M. Al-Wafi., Isfahan: Library of Imam Amir al-Mu'minin; 1984. Vol. 22. p. 788. [In Arabic]
Halabi A T, Al-Kafi Fi Fiqh, Isfahan: Library of Imam Amir al-Mu'minin; 1981. p. 230. [In Arabic]
Helli YS, Al-Jame 'for Sharia. Qom: Sayyid Al-Shuhada Al-Alamiya Foundation; 1983. p. 332. [In Arabic]
Gilani Mirza Qomi A, Comprehensive questions in the answer to questions. Tehran: Kayhan Institute; 1991. p. 522. [In Persian]
Najafi MH, Javaher Alkalam. Beirut: Darolehia Altoras Alarabi; 1952. Vol. 3. p. 335. [In Arabic]
Lankarani M F, Al-Ahkamolvazeha, Qom: the center of jurisprudence of the pure Imams; 2000.
p. 403. [In Arabic]
Khoie S A, Menhaj al-Saleheen, Qom: published by Madinah al-Alam; 1988. Vol. 2. p. 282. [In Arabic]
Sistani S A, Menhaj Al-Saleheen. Qom: Office of Hazrat Ayatollah Sistani; 1995. Vol. 3. p. 109. [In Arabic]
Tabari M, Jame 'al-Bayyan fi Tafsir al-Quran (Tafsir al-Tabari). Beirut: Dar al-Ma'rifah; 1990; Vol. 5. p. 37. [In Arabic]
Tusi M, Tahzib al-Ahkam. Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiyya; 1985; Vol. 4. p. 200, Vol. 7. p. 431, Vol. 10. p. 433. [In Arabic]
Ramezanzadeh et, Unusual intercourse and its jurisprudential consequences, Tehran: Medical jurisprudence; Spring 2018. No. 34 and 35. p. 433. [In Persian]
Ibn Babawiyyah M. Man la Yahzorohol Faqih, Tehran: Sadough Publishing; 1988. Vol 5. p. 134. [In Arabic]
Isfahani Majlisi I, M T. Lavame Sahebqarani. Qom: Ismailian; 1992. Vol 1. p. 593. [In Arabic]
Araki M A al Ketab al-Nikah. Qom: Noor Negar; 1997. P. 31, Khomeini S R. Translator: Islami A. Tahrir al-Wasila, Qom: Islamic Publications Office; 2003. Vol 3. pp. 431, 521. [In Arabic]
Saadi A, Dictionary of jurisprudence for words and terms. Damascus: Dar al-Fikr; 1986. p. 107. [In Persian]
Amiri Farahani, Toobi Naranji, Asghari Jafarabadi, , Shirazi, Vahideh, 2011, The relationship between premenstrual syndrome and body mass index in female students, Journal of the School of Nursing and Midwifery (Hayat), Tehran, Volume 17, Number 4, p. 59. [In Persian]
Eslami Nasab A, Sexual Therapies, Tehran: New Generation of Thought Publishing; 2006. p. 66. [In Persian]
Akbari M, sincerely with the bride and groom. Qom: Noor al-Zahra; 2010. p. 182. [In Persian]
Haqqani H, Family Law in Islam, The Losses of Sex in the Days of Habit, Journal of Lessons from the School of Islam, 1974 ,Year 15, Issue 4. p. 42. [In Persian]
Kariman N, Kariman, A, Ali Dosti, A, Velayi N. Intercourse during menstruation and cervical cancer, Arak University of Medical Sciences. 2009. Vol 12, Issue 2. p. 42. [In Persian]
Dejkam M, Answers to Unspoken Sexual and Marital Issues, Tehran: Mansha Danesh; 2003. p. 183. [In Persian]
Bahmanpouri A, Jurisprudential explanation of sexual intercourse during menstruation. Tehran: Quarterly Journal of Medical Jurisprudence; Eleventh Edition, No. 41, 2011. [In Persian]
Tabatabaii Yazdi, seyed M. K. Al Orveh, Qom, Imam Ali Ibn Abi Talib School, 2007, vol. 1. p261
.[ In Persian],
Emam Khomeini, Sayyid Ruhollah Mousavi, Tahrir al-Wasila, Dar Al-elm, Qom first, AH[Arabic], Makarem shirazi N. Tozihol Masaeel. Qom: Imam Ali Ibn Abi Talib School, 2008, p. 84. [In Persian]
Lankarani M F. ToziholMasaeel, Qom: the center of jurisprudence of the pure Imams; 2005. p. 71. [In Persian]
Tayeb A, Explanation of the statement in the interpretation of the Qur'an, Tehran: 1990. Vol 2. p. 443. [In Persian]
Emami S H, Civil Law. Tehran: Islamic Publications; Bita. Vol 4. p. 412. [In Persian]
Zanjani S M. Ketab al nikah. Qom: Computer Research Institute; 1997. Vol 20. p. 6444. [In Arabic]
Khansari M, Fi Nafy Zarar, Tehran: Resaleh Al-Maktab al-Muhammadiyya, 1952. p. 22 . [In Arabic]
Makarem Shirazi, N, Qom, Qavaed al Feqhiah. Imam Ali Ibn Abi Talib School: 1990. Vol. 1. pp. 100-101. 5.[In Arabic]
- چکیده مشاهده شده: 449 بار
- pdf دانلود شده: 7 بار