مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
  • ثبت‌نام
  • ورود
  • فارسی
    • English

مجله علمی - پژوهشی فقه پزشکی

  • صفحه اصلی
  • درباره
    • درباره‌ی مجله
    • نمایه نامه ها
    • ارسال مقاله
    • فیلم روش ارسال مقاله
    • تیم سردبیری
    • راهنمای نویسه گردانی
    • شیوه نامه فقه پزشکی
    • تعهد نامه فقه پزشکی
    • اطلاعات تماس
  • شماره‌های مجله
    • شماره جاری
    • بایگانی‌ها
  • اطلاعیه‌ها
جستجوی پیشرفته
  1. صفحه اصلی
  2. بایگانی‌ها
  3. دوره 17 شماره 47 (1404): مجله علمی پژوهشی فقه پزشکی سال هفدهم شماره چهل و هفت (یک هزار و چهارصد و چهار)
  4. Research Article

دوره 17 شماره 47 (1404)

April 2025

قاعده «لايجوز اجتماع المائين في رحم واحد» و کاربست آن در حل مسائل نوپیدای پزشکی

  • عبدالصمد علی آبادی
  • هادی خوشنودی

مجله علمی - پژوهشی فقه پزشکی, دوره 17 شماره 47 (1404), 5 April 2025 , صفحه 1-16
https://doi.org/10.22037/mfj.v17i47.47494 چاپ شده: 2025-04-15

  • مقاله
  • دانلود
  • ارجاع
  • مراجع
  • آمار
  • اشتراک

چکیده

زمینه و هدف: قاعده «عدم جواز اجتماع‌المائین فی رحم واحد» یکی از قواعد کاربردی در فقه پزشکی است که مفاد آن منع اجتماع دو منی در یک رحم است. این قاعده می‌تواند نقش مهمی در تحلیل احکام فقهی مرتبط با استفاده از تکنولوژی‌های نوین در موضوعات و مسائل جدید پزشکی ایفا کند، به‌ویژه در زمینه‌های مربوط به تکنولوژی‌های باروری و روش‌های درمان نازایی. این مقاله با هدف بررسی کارکرد این قاعده در حل مسائل جدید پزشکی نوشته شده است. تلاش می‌ شود تا با تحلیل دقیق این قاعده، کاربردها و تأثیرات آن در مسائل پیچیده و نوین پزشکی مورد بررسی قرار گیرد.

مواد و روش‌ها: روش تحقیق در این مقاله توصیفی ـ تحلیلی است. به این‌صورت که ابتدا به بررسی منابع و متون فقهی پرداخته و سپس با تحلیل نمونه‌های عملی و کاربردی، تلاش می‌شود تا نقش این قاعده در حل مسائل مستحدثه پزشکی تبیین گردد.

نتیجه‌گیری: در مواردی که استفاده از تکنولوژی‌های نوین باروری به اجتماع مائین منجر می‌شود، حکم حرمتی که از قاعده «عدم اجتماع مائین در رحم واحد» به‌ دست می‌آید، به استفاده از این تکنولوژی نیز سرایت می‌کند. این حرمت در سه حوزه اصلی قابل طرح است: اول، باروری با روش‌های کمکی تولید مثل در دو حالت: حالت نخست، استفاده از اسپرم مرد نامحرم و قرار دادن آن در رحم زنی که همسرش نابارور است؛ و حالت بعدی، اجاره رحم زنی که شوهر دارد. دوم، استفاده از اسپرم مرد دیگر در فرآیند ویرایش ژنتیکی است، و سوم، بارداری مجدد در زنی که باردار است، که این اتفاق می‌تواند در آزمایشگاه رخ دهد و در صورتی‌که جنین از زوج دیگری باشد، به آن بارداری مضاعف می‌گویند. در هریک از این موارد، قاعده «عدم اجتماع مائین در رحم واحد» به‌دلیل جلوگیری از اختلاط نطفه‌ها و به‌عنوان یک چارچوب فقهی در پزشکی عمل می‌کند و طبق این قاعده جایز نیست.

کلمات کلیدی:
  • رحم، ماء، قاعده فقهی، مسائل نوپیدا
  • pdf

ارجاع به مقاله

علی آبادی ع., & خوشنودی ه. (2025). قاعده «لايجوز اجتماع المائين في رحم واحد» و کاربست آن در حل مسائل نوپیدای پزشکی. مجله علمی - پژوهشی فقه پزشکی, 17(47), 1–16. https://doi.org/10.22037/mfj.v17i47.47494
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acm-sig-proceedings##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.acs-nano##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.apa##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.associacao-brasileira-de-normas-tecnicas##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.chicago-author-date##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.harvard-cite-them-right##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.ieee##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.modern-language-association##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.turabian-fullnote-bibliography##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.style.vancouver##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.ris##
  • ##plugins.generic.citationStyleLanguage.download.bibtex##

مراجع

***Holy Qurʾān

Ibn Abī Jumhūr Iḥsāʾī, M. ʿAwālī al-Liʾālī al-ʿAzīzat Fī al-Aḥādīth al-Dīnīyyat. Qum: Siyyid al-Shuhadā. 1983(1403). 3:669. [In Arabic]

Kāshif al-Ghiṭā, M. Anwār al-Fiqhāhat. Najaf: Kāshif al-Ghiṭā. 2001(1422). 255. [In Arabic]

Muḥaqqiq Karakī, ʿA. Jāmiʿ al-Maqāşid Fī Sharḥ al- Qawāʿid. Qum: Āl al-Bayt. 1993(1414). 13: 17. [In Arabic].

Makārim Shīrāzī, N. Kitāb al-Nikāḥ. Qum: Imām ʿAlī Ibn Abī Ṭālib. 2002 (1424). 4:50. [In Persian]

Ḥillī, Ḥ. Tadhkirat al-Fuqahā. Qum: Ahl al-Bayt. 1968(1388). 639. [In Arabic]

Mīrzāyī Qumī, A. Qawānīn al-Uşūl. Np: ʾIḥyā al-Kutub al-Islāmīyyat. 1992(1413). ?: 99. [In Arabic]

Tabrīzī, J. Şirāṭ al-Nijāh. Qum: Dār al-Şiddīqat al-Shahīdat. 2007(1427). 1:386. [In Arabic]

Ḥillī, Ḥ. Ajwabat al-Masāʾil al-Mihnāʾīyyat. Qum: Khayyām. 1980(1401). 128. [In Arabic]

[8]; 129. [In Arabic]

Fakhr al-Muḥaqqiqīn, M. Īḍāḥ al-Fawāʾid fī Sharḥ Ishkālāt al-Qawāʿid. Qum: Ismāʿīlīyān. 2008(1387). 3:361. [In Arabic]

Ibn Fahd Ḥillī, A. al-Rasāʾil al-ʿAshr. Qum: Marʿashī Najafī. 1988(1409). 428. [In Arabic]

Ḥillī, J. al-Muhadhdhab al-Bāriʿ Fī Sharḥ al- Mukhtaşar al-Nāfī. Qum: al-Nashr al-Islāmī al-Tābiʿat li-Jimāʿat al-Mudarrisīn fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1986 (1407). 3:480. [In Arabic]

Subḥānī Tabrīzī, J. Niẓām al-Ṭalāq fī Sharīʿat al-Islāmī al-Gharrāʾ. Qum: Imām al-Şādiq. 1994(1414). 335. [In Arabic]

Qarāfī, A. al-Dhakhīrat. Beirut: Dār al-Gharb. 1994(1415). 4:193. [In Arabic]

Nawawī, T. al-Majmūʿ Sharḥ al-Muhadhdhab. Beirut: Dār al-Fikr. 1999(1419). 9:171. [In Arabic]

Ibn Idrīs Ḥillī, M. al-Sarāʾir. Qum: al-Nashr al-Islāmī al-Tābiʿat li-Jimāʿat al-Mudarrisīn Fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1990(1410). 2:544. [In Arabic]

Sabziwārī, SʿA. Muhadhdhab al-Aḥkām. Qum: al-Manār. 1992 (1413). 34:109. [In Arabic]

A group of researchers. Farhang Fiqh Muṭābiq Madhhab Ahl al-Bayt. Qum: Fiqh Wa Maʿārif Ahl al-Bayt. 2005(1426). 2:620. [In Arabic]

Ḥillī, Ḥ. Taḥrīr al-Aḥkām al-Sharʿīyyat ʿAlā Madhhab al-Imāmīyyat. Qum: Imām al-Şādiq. 1999(1420). 4:160. [In Arabic]

Shahīd Thānī, Z. Masālik al-Afhām. Qum: Maʿārif Islāmī. 1993(1413). 9:263. [In Arabic].

Fiyḍ Kāshānī, M. Mafātīḥ al-Sharīʿat. Qum: Marʿashī Najafī. Nd. 2:344. [In Arabic]

[2]; 45. [In Arabic]

Mughnīyyat, MJ. Fiqh Imām Jaʿfar Şādiq. Qum: Anşārīyān. 2000(1421). 6:39. [In Arabic]

Baḥrānī, Y. al- Ḥadāʾiq al-Nāẓirat. Qum: Nashr Islāmī al-Tābiʿat li-Jimāʿat al-Mudarrisīn fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1985(1405). 3:384. [In Arabic]

Fāḍil Hindī, M. Kashf al-Lithām. Qum: al-Nashr al-Islāmī. 1995 (1416). 8:336. [In Arabic]

Qāʾinī, M. al-Mabsūṭ Masāʾil Ṭibbīyyat. Qum: ʾAʾimat Aṭhār. 2009(1430). [In Arabic]

[4]; 5:211. [In Arabic]

Ḥurr ʿĀmilī, M. Tafşīl Wasāʾil al-Shīʿat Ilā Taḥşīl Masāʾil al-Shīʿih. Beirut: Āl al-Bayt li-Iḥyāʾ al-Turāth. 1991(1412). 20:258. [In Arabic]

Koleini, M. al-Kāfī. Tehran: Dār al-Kutub al- Islāmīyyat. 1987(1407). 6:310. [In Arabic]

[29]; 5:541. [In Arabic]

[28]; 21:319. [In Arabic]

[28]; 22:175. [In Arabic]

[29]; 6:110. [In Arabic]

[29]; 22:175. [In Arabic]

[29]; 6:109. [In Arabic]

Ṭūsī, M. Tahdhīb al- Aḥkām. Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmīyyat. 1986 (1407). 7: 464. [In Arabic]

[29]; 6:310. [In Arabic]

Fāḍil Lankzrānī, MJ. Barrisī Fiqhī Talqīḥ Maşnūʿī. Qum: ʾAʾimat Aṭhār. 2010(1389). 1:123. [In Arabic]

Fāḍil Ābī, Ḥ. Kashf al-Rumūz. Qum: Nashr Islāmī. 1988(1408). 2:173. [In Arabic]

[5]; 572. [In Arabic]

[3]; 1:326. [In Arabic]

Muḥaqqiq Karakī, ʿA. al-Rasāil. Qum: Marʿashī Najafī. 1987(1409). 1:219. [In Arabic]

[25]; 7:116. [In Arabic]

Nāʾīnī, M. Fawāʾid al-Uşūl. Qum: Jimāʿat al-Mudarrisīn Fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1997(1376). 3:386. [In Arabic]

[28]; 20: 258. [In Arabic]

Anşārī Shīrāzī Q, et al. Musūʿat Aḥkām Aṭfāl Wa Adillatuhā. Qum: ʾAʾimat Aṭhār. 2009(1429). 3: 125. [In Arabic]

Ruḥānī, SS. al-Masāʾil al-Mustaḥdithih. Qum: Dār al-Kitāb. 1994(1414). 9. [In Arabic]

Ḥakīm, SM. Al-Muḥkam fī Uşūl al-Fiqh. Qum: Dār al-Hilāl. 2012(1434). 2:301. [In Arabic]

[18]; 2:620. [In Arabic]

[18]; 2: 622. [In Arabic]

Ali Abadi, AS. “Criticism and Study of the Famous View of Imamiyyah Jurists on the Inevitability of the Excommunication of a Non-Pregnant Adulterer”. Quarterly Journal of Women and Family Studies. 2022(1401). 1(10): 3. [In Persian]

Karimi M & Ali Abadi AS. “Analysis of the Permissibility of Medical and Non-Medical Human Genetic Engineering from the Perspective of Imamiyyah Jurisprudence”. Journal of Medical Jurisprudence. 2021(1400). 43(13). 3. [In Persian]

Ghanbarpour, B. “Conditional Legitimacy in Manipulating the Human Genome”. Quarterly Journal of Islamic Jurisprudence and Law Studies. 2024(1403). 35(16): 24. [In Persian]

Cunningham F. Gray, et al. Pregnancy and Childbirth Williams. trans by: Ghazi Jahani, B. Tehran: Golban Publications. 2018(1396). 3: 1026. [In English]

Fereshteh Daneshmand website, Available from: https://drfereshtedaneshmand.ir/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%B9%D9%81-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/

Madreshu Site 1400 website, Available from:

https://madarsho.com/article/getting-pregnant-when-you-are-already-pregnant

Spotik Site 2021 website, Available from: https://spnfa.ir/amp/20210408/%D8%B2%D9%86%DB%8C-%D8%B7%DB%8C-%D8%B3%D9%87-%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%AF% D9%88-%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%A8% D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8 %B4%D8%AF-%D9%88-%D8%AF%D9%88-%D9% BE%D8%B3%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8% AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D9%88 %D8%B1%D8%AF-7710866.html#amp_tf=%D8% A7%D8%B2%20%251%24s&aoh=17400344274955&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com

Harpy Site 1399 website, Available from: https://niniban.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-15/219098-%D8%A8%D8%A7% D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%B9%D9%81-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA

Helix Site 1399 website, Available from: https://www.pinobaby.ir/superfetation/

Dabiri SA & Hashemi M. "Application of the jurisprudential rules of necessity and necessity during the medical treatment process". Quran and Medicine. 2022(1401). 18(7): 71-76. [In Persian]

Adnani, M. "The jurisprudential rule of no harm and its application in medical jurisprudence”. Social Jurisprudence Research Journal. 2013(1392). 3(20): 52-80. [In Persian]

Makārim Shīrāzī, N. Anwār al-Fiqāhat. Qum: ʿAlī Ibn Abī Ṭālib. 1997 (1418). 302. [In Arabic]

Sālim, A. Saḥīḥat Fiqh al-Sunnat Wa Adillatuh. Ciaro: al-Maktabat al-Tufīqīyyat. 2003(1424). 3:317. [In Arabic]

Wizārat al-Awqāf wa al-Shuʾūn al-Islāmīyyah. al-Mawsūʿat al-Fiqhīyyat al-Kuwaytīyat. Kuwait: Dār al-Salāsil. 1983(1404). 29:307. [In Arabic]

Bassām Tamīmī, ʿA. Tuḍīḥ al-Aḥkām Min Bulūgh al-Marām. Makkah: Asadī. 2003(1423). 5: 561. [In Arabic]

Bujnūrdī, SMK. Dāʾirat al-Maʿārif Buzurg Islāmī. Tehran: Markaz Dāʾirat al-Maʿārif Buzurg Islāmī. 2004(1383). 2: 791. [In Persian]

Ḥilli, J. al-Muhadhdhab al-Bāriʿ fī Sharḥ al-Mukhtaşar al-Nāfiʿ. Qum: al-Nashr al-Islāmī al-Tābiʿat li-Jimāʿat al-Mudarrisīn Fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1986(1407). 3: 480. [In Arabic]

[67]; 3:480-6: 241. [In Arabic]

Shahīd Thānī, Z. Rasāʾil Shahīd Thānī. Qum: Daftar Intishārāt Islāmī. 2000(1421). 2:768. [In Arabic]

Izadi, E. "Shariah Rules on Donated Sperm (Rule of the Leader on Donated Sperm)". 2022(1403). Available from: https://www.izadidr.ir/article/27289/ %D8%AD%DA%A9%D9%85-%D8%A7%D8%B3% D9%BE%D8%B1%D9%85-%D8%A7%D9%87% D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C

Kazem Darvish H. "Genetic Manipulation of Human Embryos". Mom Online Magazine. Available from: https://mom.ir/blog/Infertility/article/dstkari-zhntiki-jnin-ansan

Yektatajhiz A. "Gene Therapy". Available from: https://yektatajhiz.com/%da%98%d9%86-%d8%af%d8%b1%d9%85%d8%a7%d9%86%db%8c/#comments

Zanjānī, SM. Kitāb al-Nikāḥ. Qum: Raʾy Pardāz. 1999(1419). 7:2151. [In Arabic]

Baḥrānī, Y. al-Ḥadāʾiq al-Nāḍirat. Qum: Jimāʿat Mudarrisīn Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1985(1405). 23: 524. [In Arabic]

Khoei, SA. Musūʿat Imām Khoei. Qum: Imām Khoei. 1998(1418). 32: 225. [In Arabic]

Ḥakīm, M. Mustamsik al-ʿUrwat al-Wuthqā. Qum: Dār al-Tafsīr. 1995(1416). 14:223. [In Arabic]

  • چکیده مشاهده شده: 61 بار
  • pdf دانلود شده: 49 بار

آمار دانلود

  • لینکدین
  • تویتر
  • فیسبوک
  • گوگل پلاس
  • تلگرام

اطلاعات

  • برای خوانندگان
  • برای نویسندگان

زبان

  • فارسی
  • English
  • صفحه اصلی
  • بایگانی
  • ارسال مقاله
  • درباره‌ی مجله
  • تیم سردبیری
  • اطلاعات تماس
قدرت یافته از OJSPlus