قراردادپذیری فرزندآوری از منظر فقهای معاصر امامیه
مجله علمی - پژوهشی فقه پزشکی,
دوره 16 شماره 46 (1403),
18 May 2024
,
صفحه 1-14
https://doi.org/10.22037/mfj.v16i46.44777
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مشکلات و دغدغههای موجب نگرانی در عصر حاضر، بحث ناباروری زوجین میباشد که همواره خانوادهها و جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. در این مقاله به بررسی مشروعیت و قابلیت «قراردادهای فرزندآوری» پرداختهایم. قراردادپذیری فرزندآوری به معنای خاص، عبارت است از: تشکیل بانک تولید انسان برای زوجهای نابارور متقاضی تولید و پرورش فرزند، به وسیلة انعقاد قراردادها؛ پرداختن به این موضوع به جهت تنطیم و استحکام روابط خانوادگی و حفظ حقوق و تعهدات طرفین و تأثیر آن در حفظ نظم عمومی جامعه، بسیار ضروری است.
مواد و روشها: اين پژوهش براساس روش تحلیلی ـ توصیفی، و مراجعة کتابخانهای، به بيان تفاوت دیدگاه فقهاي معاصر امامیه در زمینه پاسخ به این سوال که مبانی فقهی فقهاي معاصر امامیه درباره مشروعیت قراردادپذیری فرزندآوری چیست، میپردازد.
نتیجهگیری: نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که قراردادهای فرزندآوری، منافاتي با مقتضای عقد نکاح نداشته و قراردادهای فرزندآوری، همچون قرارداد خرید و فروش اسپرم، تخمک و قرارداد اجاره رحم، طبق مبنای مشهور فقهای امامیه صحیح و نافذ است، ولی قرارداد خرید و فروش جنین آزمایشگاهی بهدلیل عدم مالیت و ملکیت، باطل میباشد.
ارجاع به مقاله
مراجع
References
The Holy Quran.
A Group of Authors. Ihdāyi Gāmit Wa Janīn dar Darmāni Nābārwarī 2nd ed, Tehran: Samt. 2006(1385). 31. [In Persian]
A Group of Authors. “Investigating Some Jurisprudential Opinions and Discussions, the Ruling on Buying and Selling Blood”. Journal of Ahl al-Bayt Jurisprudence. 1996(1375). (18-17): 383-382. [In Persian]
Ḥillī, Ḥ. Irshād al-Adhhān Ilā Aḥkām al-Īmān. Qum: Nashr Islāmī. 1989 (1410). 2: 5. [In Arabic]
Ḥillī, Ḥ. Qawāʿid al-Aḥkām. Qum: Nashr Islāmī. 1992(1413). 1: 59-3:71. [In Arabic]
Ḥillī, Ḥ. Tadhkirat al-Fuqahā. Tehran: Murtaḍawīyyat. Nd. 2:565. [In Arabic]
Anşārī, G. Musūʿat Aḥkām al-Aṭfāl Wa Adillātih. Qum: ʾAʾimih Aṭhār. Nd. 1:110. [In Arabic]
Anşārī, SM. Makāsib. Qum: Dār al-Zakhāʾir. 1990 (1411). 1: 23 & 24. [In Arabic]
Anşārī, Z. Kitāb al-Nikāḥ. Qum: Shiykh Aʿẓam Anşārī. 1994(1415). 34 & 72. [In Arabic]
Asadī M, Taqawī N. Qarārdād Injimād Gāmit Waw Janīn. Tehran: Majd. 2016(1395). 18 & 71-78. [In Persian]
Baḥrānī, Y. al- Ḥadāʾiq al-Nāẓirat Fī Aḥkām al- ʿItrat al-Ṭāhirat. Qum: Nashr Islāmī al-Tābiʿat li-Jimāʿat al-Mudarrisīn Fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1944(1363). 24:533. [In Arabic]
Basarati D, Hekmatnia M. “Analysis of Jurisprudential Evidence of Parental Rights to Reproduction for Couples”. Scientific Journal of Religious Anthropology. 2021(1400). 18 (45), 258. [In Persian]
Bujnūrdī, SM. Qawāʿid Fiqhīyyat. 3rd ed. Tehran: ʿUrūj. 1981(1401). 1:59. [In Arabic]
Dihkhudā, ʿA. (1377 SH / 1998 CE). Lughat Nāmih Dihkhudā. 2nd ed. Tehran: Tehran University. 2:2103- 5:7154-8:12527. [In Persian]
Hillīi, M H B. ʾĪḍāḥ al-Fawāʾid fī Sharḥ Mushkilat al-Qawāʿid Qum: Ismāʿīlīyān .1967(1387). 4:2. [In Arabic]
Fāḍil Hindī, M. Kashf al-Lithām. Qum: al-Nashr al-Islāmī. 1995 (1416). 1: 409. [In Arabic]
Fāḍil Muwaḥid Lankarānī, M. Tafşīl al-Sharīʿat -Ḥudūd. Qum: Fiqh Aʾimih Aṭhār. 1961(1381). 17-18 & 277. [In Arabic]
Ghadīrī, A. al-Qāmūs al-Jāmiʿ lil-Muştṭlaḥat al-Fiqhīyyat. Beirut: al-Rasūl al-Akram. 1997(1418). 26. [In Arabic]
Ghaffārī, M. Rawishhāyi Nuwīn Tulīd Mithl Insānī az Dīdgāh Fiqh Wa Ḥuqūq 1st ed. Tehran: Jahād Dānishgāhī. 2001(1380). 16. [In Arabic]
Gulpāyigānī, MR. Majmaʿ al-Masāʾil. Qum: Dār al-Qurʾān al-Karīm. 2:173. [In Arabic]
Ḥammād, N. Muʿjam al-Muşṭalaḥāt al-Mālīyyat Wa al-Iqṭisādīyyat fī Lughat al-Fuqahā. Damascus: Dār al-Qalam. 2008(1429). 435. [In Arabic]
Shāhrūdī, M. (1382 AH / 1962 CE). Farhang Fiqh Muṭābiq Madhhab Ahl Bayt. Qom: Ahl al-Bayt. 1962(1382). 5:673- 1:474- 4:641. [In Persian]
ʿĀmilī, SJ. Miftāḥ al-Kirāmāt. Qum: Nashr Islāmī. 1998 (1419). 12: 44. [In Arabic]
ʿĀmilī, SJ. Miftāḥ al-Kirāmāt. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Turāth al- ʿArabī. Nd. 4: 17. [In Arabic]
Ḥussiynī Marāghī, A. al- ʿAnāwayn al-Fiqhīyyat. Qum: al-Nashr al-Islāmī Foundation.1996(1417). 2:249. [In Arabic]
Ḥussiynī Nīk, A. Qānūn Madanī. 23rd ed. Tehran: Majd. 2017(1396). 16 & 47. [In Persian]
Ḥurr ʿĀmilī, M. Tafşīl Wasāʾil al-Shīʿat Ilā Taḥşīl Masāʾil al-Shīʿih. Qum: Āl al-Bayt li-Iḥyāʾ al-Turāth. 1995 (1416). 2: 14. [In Arabic]
Qumī, M. Man Lā Yaḥḍuruh al-Faqīh. Qum: Nashr Islāmī. 1984(1363). 3:383. [In Persian]
Ibn Fahd Ḥillī, A. al-Muhadhdhab al-Bāriʿ Fī Sharḥ al- Mukhtaşar al-Nāfī. Qum: al-Nashr al-Islāmī al-Tābiʿat li-Jimāʿat al-Mudarrisīn Fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. 1986 (1407). 3:208 & 209. [In Arabic]
Īrawānī, SMB. Durūs Tamhīdīyyat fī al-Qawāʿid al-Fiqhīyyat. Qum: Nashr Wa Tuḍīʿ Fiqh. 2022(1444). 1: 73 & 74. [In Arabic]
Jahāngīr, M. Majmūʿih Kāmil Qawānīn Wa Muqararāt Ḥuqūqī. 7th ed. Tehran: Durān. 2005(1384). 460. [In Persian]
Jahangir, M. Qānūn Madanī. 30th ed. Tehran: Durān. 2007(1386). 184 & 185 & 187. [In Persian]
Khalafi, M. “Embryo Donation in the Light of Jurisprudence and Law”. Journal of Women's Social and Cultural Council. 2006(1385). 9 (33): 51 & 52. [In Persian]
Khamenei, A. Aḥkām Pizishkī. 1st ed. Tehran: Fiqh Rūz. 2016(1395). 34. [In Persian]
Khānsārī Najafī M, Anşārī M, Nāʾīnī MH. Munīyat al-Ṭālib. Tehran: Muḥammadīyyah. 1953(1373). 2:111. [In Arabic]
Khoei, M. al-ShurūṬ ʾAw al-Iltizāmāt al-Ṭabīʿīyyat fī al-ʿUqūd. Beirut: al-Muʾarrikh al- ʿArabī. 1993(1414). 1:147. [In Arabic]
Khoei, SA. Minhāj al-Şāliḥīn. Qum: Madīnat al-ʿIlm. 1989 (1410). 2: 284. [In Arabic]
Khomeini, R. al-Makāsib al- Muḥarramat. Tehran: Tanzīm Wa Nashr Āthār Imām Khomeini. 1972(1392). 1:66. [In Persian]
Khomeini, R. Istiftāʾāt. Tehran: Tanzīm Wa Nashr Āthār Imām Khomeini. 1972(1392). 7:441. [In Persian]
Kulayni, M. al-Kāfī: Jāmiʿ al-Aḥādīth. Np. Npn. Nd. 5:333. [In Arabic]
Makārim Shīrāzī, N. Buḥūth Fiqhīyih Qum: Imām ʿAlī Ibn Abī Ṭālib. 2011(1380). 250. [In Arabic]
Murawwij, H. Işṭilāḥāt Fiqhī. Qum: Bakhshāyish. 2000(1379). 44. [In Persian]
Marʿī, HA. al-Qāmūs al-Fiqhī. Beirut: Dār al-Mujtabā. 1992(1413).201. [In Arabic]
Muʿīn, M. Farhang Fārsī. Tehran: Amīrkabīr. 2009(1388).1:1171-2:1710. [In Persian]
Muḥaqqiq Dāmād, SM. Qawāʿid Fiqhī. Tehran: Samt. 1962(1381). 72 & 73. [In Arabic]
Mohaqqiq Damad, M. “The Condition of Reproduction or Lack Thereof”. Medical Jurisprudence Quarterly. 2019(1398). 2 (2): 11-22. [In Persian]
Muḥaqqiq Ḥillī, J. al-Sharāʾiʿ al-Islām Fī Masāʾil al-Ḥalāl Wa al-Ḥarām. Qum: Ismāʿīlīyān.1987 (1408). 2:274. [In Arabic]
Muḥaqqiq Karakī, ʿA. Jāmiʿ al-Maqāşid Fī Sharḥ al- Qawāʿid. Qum: Āl al-Bayt. 1993(1414). 13: 315. [In Arabic]
Muʾmin Qumī, M. Kalimāt Sadīdat Fī Masāʾil al-Jadīdat. Qum: Nashr Islāmī. 1995(1415). 58. [In Arabic]
Murtaḍawī, SM. Talāqīḥ Maşnūʿī Dar Āyinih Fiqh. 1st ed. Qum: Būstān Kitāb. 2019(1398) .135-139 & 265-266 & 268-271 & 278-301 & 311-312. [In Persian]
ʿĀmilī, M. Nihāyat al-Marām Fī Sharḥ Mukhtaşar Sharāʾiʿ al-Islām. Qum: al-Nashr al-Islāmī. 1992(1413). 1:159. [In Arabic]
Bujnūrdī, M. Qawāʿid Fiqhīyyat. Tehran: ʿUrūj. 2000(1379). 2:471 & 472. [In Arabic]
Khoei AQ, Tabrīzī, J. Fiqh al- Iʿdhār al-Sharʿīyyat Wa al-Masāʾil al-Ṭibbīyyat.1st ed. Qum: Dār al-Şadīqat al-Shahīdat. 2006(1427). 154. [In Arabic]
Sabziwārī, SʿA. Muhadhdhab al-Aḥkām Fī Bayān Ḥalāl Wa al-Ḥarām. Qum: ʿAbd al-Aʿlā Sabziwārī. 1992 (1413). 16:50 – 25:143. [In Arabic]
Mufīd, M. al-Muqniʿat. Qum: al-Nashr al-Islāmī. 1989(1410). 516. [In Arabic]
Narāqī, A. ʿAwāʾid al-Ayyām. Qum: Daftar Tablīghāt Islāmī. 1996(1375). 151 & 152. [In Arabic]
Narāqī, M. Mashāriq al-Aḥkām. Qum: Congress Commemorating the Researchers Mulla Mahdi and Mulla Ahmad Naraqi. 2001(1380). 15 & 16. [In Arabic]
Niknejad, J. “The Legal Status of Conditions Regarding Reproduction or Non-Reproduction in Marriage”. Islamic Law Research Journal. 2015(1394). (1):108. [In Persian]
Nūr Aḥmadī A, Tawallāʾī A, Mahdawī Kanī S. (1399 SH / 2020 CE). Janīn Āzmāyishī Bidūn Şaḥib az Dīdgāhi Fiqhi Imāmīyyih. 1st ed. Tehran: Imam Sadiq University. 2020(1399). 64. [In Persian]
Nuri Hamedani, H. (1382 SH / 2003 CE) “Population Control”. Journal of Ahl al-Bayt Jurisprudence. (3): 41-43. [In Persian]
Qara-Malaki AM, Mortazavi A & Amiropour H. “The Legitimacy of Obligation to Reproduce in Shia Jurisprudence”. Bi-Annual Journal of Fiqh and Foundations of Law. 2009(1388). (1): 128-129; 131-136. [In Persian]
Qasemzadeh, M. “Fundamental Conditions for the Validity of Infertility Treatment Contracts Using Gametes and Embryos”. Payesh Quarterly. 2007(1386). 6 (4): 421 & 424-425 & 429. [In Persian]
Rahimi H, Sadeqi MJ. “The Legal Nature of Reproduction and the Effects of Conditions and Lack of Conditions during the Marriage Contract - A Comparative Study”. Family Research Quarterly. 2018(1397). 14 (55), 475-478 & 482. [In Persian]
Rahnama N, Omidi Fard A. “Foundations of Obligation to Reproduce”. Jurisprudential Research. 11 (3): 261-262. [In Persian]
Riḍānīyā Muʿallim, MR. Barāwarīhāyi Pizishkī az Dīdgāhi Fiqh Wa Ḥuqūq. 1st Qum: Būstān Qum. 2004(1383). 134-138 & 302 & 362. [In Persian]
Rushanak Manish, M. Barrisīyi Chālishhāyi Fiqhī-Ḥuqūqīyi Dāyigī Pīsh az Tawallud dar Raḥim Jāyguzīn. 1st ed. Tehran: Pizhwāk ʿIdālat. 2021(1400). 33& 88. [In Persian]
Safaei, H. “Artificial Reproduction with Medical Assistance and Embryo Transfer in the Laws of Iran and France”. Journal of Faculty of Law and Political Science. 2004(1383). (64): 87. [In Persian]
Najafī, M. Jawāhir al-Kalām. Qum: Ahl al-Bayt. 2000(1421). 15:9 & 630. [In Arabic]
Najafī, M. Jawāhir al-Kalām. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Turāth al- ʿarabī. Nd. 29:6. [In Arabic]
Khomeini, SR. Taḥrīr al-Wasīlat. Researched by: Aliakbar Seyfi. Qum: Nashr Wa Tanẓīm Āthār Imām Khomeini. Nd. 1:631. [In Arabic]
Salāmī, Ḥ. Janīn Ihdāyī (Darāmadī Taḥlīlī bar Ihdāyi Janīn az Didgāh Fiqh Wa Ḥuqūq.1st ed. Hamedan: Higmatānih. 2022(1401). 38-45. [In Persian]
Samani L, Mehrizi M, Mohsen F. “Reproduction Necessity According to the Marriage Contract Generality”. Jurisprudential Research. 2017(1396). 13 (4): 772&771&782& 788. [In Persian]
Shahīd Thānī, Z. Masālik al-Afhām. Qum: al-Maʿārif al-Islāmīyyat. 1993(1413). 7: 7 & 11 & 65. [In Arabic]
Shahīd Thānī. al-Ruwḍat al-Bahīyyat Fī Sharḥ al-Lumʿat al-Damishqīyyat. Np. Npn. Nd.2: 68. [In Arabic]
Shahrakānī, I. Muʿjam al-Muşṭalaḥāt al-Fiqhīyyat. Qum: Dhawi al-Qurbā. 2009(1430). 488. [In Arabic]
Shubayrī Zanjānī, M. Kitāb Nikāḥ. Qum: Raʾy Pardāz. Nd. 4: 1350. [in Arabic]
[76]; 4: 1329-1330. [In Arabic]
Sīstānī, A. Minhāj al-Şāliḥīn. Qum: Āyatullāh al- ʿUẓmā al-Sayid al-Sīstānī. 1994(1415). Vol. 3 p. 11, 314-315. [In Arabic]
Sīstānī, A. al-Masīʾil al-Muntakhabat. Qum: Āyatullāh al- ʿUẓmā al-Sayid al-Sīstānī. 2001(1422). 578 & 302. [In Arabic]
Sīstānī, MR. Wasāʾil al-Injāb al-Şināʿīyih, Dirāsat Fiqhīyyat. 2nd ed. Beirut: Dār al-Fikr. 2007(1428). 34. [In Arabic]
Surūr, I. al-Muʿjam al-Shāmil lil-Muşṭalaḥāt al-ʿIlmīyyat Wa al-Dīnīyyat. Beirut: Dār al-Hādī. 2008(1429). 1:44. [In Persian]
Ṭūsī, M. al-Khilāf. Qum: al-Nashr al-Islāmī. 1986 (1407). 4: 359. [In Arabic]
Yadollahi A, Asadi S. “The basic conditions of validity of surrogate mother's contract during pregnancy are in Imami jurisprudence and subject law”. Journal of medical jurisprudence. 2013 (1391). 4 (9): 152, 157. [In Persian]
- چکیده مشاهده شده: 89 بار
- pdf دانلود شده: 55 بار