تحلیل فقهی حقوقی مسؤولیت کیفری در جرایم جنسی حدی با مجنون
مجله علمی - پژوهشی فقه پزشکی,
دوره 14 شماره 44 (1401),
9 June 2022
,
صفحه 1-16
https://doi.org/10.22037/mfj.v14i44.36149
چکیده
زمینه و هدف: احراز مسئولیت کیفری مستلزم وجود شرایطی است که فقدان هریک از این شرایط باعث زوال مسئولیت کیفری و به تبع آن زوال مجازات از مرتکب جرم میگردد. مطابق ماده 149 ق.م.ا (مصوب 1392) هرگاه مرتکب در زمان ارتکاب جرم دچار اختلال روانی بوده به نحوی که فاقد اراده یا قوه تمییز باشد، مجنون محسوب میشود و مسئولیت کیفری ندارد. اما در جرایم منافی عفت از قبیل زنا و لواط که وقوع آنها منوط به فعل حداقل دو نفر میباشد، اگر یکی از طرفین رابطه، فاقد قوه عقل و شعور بوده و طرف دیگر، یک انسان عاقل و بالغ باشد، آیا میتوان فردی که شرایط مسئولیت کیفری را دارد، به تبع جنون داشتن طرف دیگر رابطه، مبرا از مسئولیت دانست؟
مواد و روشها: پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی تدوین شده و سعی بر آن بوده تا با بررسی نظرات حقوقدانان و فقها، تأثیر جنون یکی از طرفین جرایم جنسی بر مسئولیت کیفری طرف دیگر رابطه (انسان عاقل و بالغ) مورد بررسی قرار گیرد.
یافتهها: درخصوص تأثیر جنون یکی از طرفین جرم جنسی حدی بر مسئولیت طرف دیگر رابطه، دو دیدگاه مختلف بین فقها و حقوقدانان وجود دارد که با تحلیل و بررسی این دو دیدگاه، استدلال موافقان عدم تأثیر جنون یکی از طرفین جرم جنسی حدی، بر مسئولیت طرف دیگر رابطه، تقویت شده است
- جرائم جنسی، جنون، حد، مسئولیت کیفری
ارجاع به مقاله
مراجع
Ilham Gh. Borhani M. Daramadi bar hoqoq jaza`e umoomi jorm va mujazat. Tehran: Mizan Publishing; 2017(1396); p. 303. [In Persian]
Raghib Isfahani H. Tarjumeh va tahqiq mufradat-e alfaz qoran. Khosravi Hosseini SA. Tehran: Mortazavi Publications; Second Edition. 1996(1375). V. 1, p. 416. [In Arabic]
Omid H. Farhang-e Farsi. Tehran: Amir Kabir Publications; 1984(1383); p. 473. [In Persian]
Najafi M. Javahir al-kalam fi sharhe Shara`e al-Islam. Seventh Edition. Beirut: Dar al-Ihya al-Turath al-Arabi: 1982(1404); v. 30: p. 318. [In Arabic]
Katoziyan N. Dore moqadamati hoqoq madani khanivadeh. Tehran: Mizan Publication; 2003(1382): p. 248. [In Persian]
Goodarzi F. Pezeshki Qanooni. Tehran: Judicial Police University Affairs Publications; First Edition. 2007(1386); p. 356. [In Persian]
Tabatabaee M. Almizan fi Tafsir al-Qoran. translated by Mousavi Hamedani SM. Qom: Islamic Publications Office; 1995(1374); V. 17; p. 203. [In Arabic]
Tabatabaee M. almizan fi tafsir aL-qoran translated by Seyyed Mohammad Baghr Mousavi Hamedani. Qom: Islamic Publications Office; 1995(1374). V. 19; p. 617. [In Arabic]
Ilham Gh, Borhani M. Daramadi bar hoqoq jaza-e umoomy jorm va mojazat. Tehran: Mizan Publishing; 2017(1996); p. 296. [In Persian]
Noori H. Mostadrak al-Wasa`il va mostanbat al-masa`il. Beirut: Al-Bayt Foundation (peace be upon him/ her); 1986(1408); v. 1; p. 84. [In Arabic]
Ibn Ba`biwayh M. al-Muqni`ah. Qom: Imam Hadi Institute (peace be upon him/ her); 1995(1415); v. 1;
p. 94. [In Arabic]
Maghribi N. Da'aim al-Islam. Qom: Al al-Bayt (peace be upon him/ her); second edition. 1963(1385); v. 2; p. 456. [In Arabic]
Toosi M. al-Mabsout Fi Fiqh Al- imammiyah. Tehran: al-Maktabah al-Murtazawiyah; 1961(1387);
v. 7; p. 15. [In Arabic]
Toosi M. al-Mabsout Fi Fiqh al-imammiyah. Tehran: al-Maktabah al-Murtazawiyah; 1961(1387);
v. 2; p. 219. [In Arabic]
Najafi M. Javahir al-kalam fi sharh Shara`e al-Islam. Tehran: Islamic Library; Second Edition. 1982(1404); v. 38: p. 182-183. [In Arabic]
Ansari M. Al-makasib. Qom: World Congress in Honor of Sheikh A`zam Ansari; 1991(1413); p. 196. [In Arabic]
Khomayni, SR. Kitab al-Bay`e. Tehran: Institute for Organizing and Publishing the Works of Imam Khomeini; 1999(1421). v. 2; p. 30. [In Persian]
Shokri R. Qanoon mujazat-e Islami dar nazm hoqoq konooni. Tehran: Mohajer Publishing; 2016(1395); p. 422. [In Persian]
Elham Gh. Borhani M. Daramadi bar Hoqoq-e Jazaye Umoomi jorm va mujazat. Tehran: Mizan Publishing; 2017(1396); p. 292. [In Persian]
Ardibili M. Hoqoq Jazaye Umoomi. Tehran: Mizan Publishing; Forty-seventh Edition, 2017(1396); v.2; p. 151. [In Persian]
Hur Ameli M. Wasa`il al- shi`ah. Tehran: Islamic Library; fifth edition, 1979(1401); v. 1; p. 34. [In Arabic]
Iraqi A. naha`yat al-Afkar. Qom: Islamic Publishing Foundation. 1992(1414); v. 2. p. 411. [In Arabic]
Tabatabaiy A. Riyaz Al-masa`il. Qom: Al al-Bayt Foundation (peace be upon him/her); 1996(1418); v. 2; p. 480. [In Arabic]
Khaliqi A. Nokteh`ha dar qanon a`een dadrasi-e keyfari. Tehran: Shahr-e-Danesh Institute for Legal Studies and Research; 2018(1397); p. 43. [In Persian]
Qodsi E. Mouzoo`at chaleshi dar hoqoq jazaye ekhtisasi. Tehran: Gam Haq Institute; 2014(1393); p. 31. [In Persian]
Helli J. Shara`e al-Islam fi masa`il al-halal va al-haram. Qom: Ismaili Institute; 1986(1408); v. 4; p. 137-138. [In Arabic]
Helli H. Mukhtalif al-Shi`ah fi ahkam al-shari`ah. Second Edition. Qom: Islamic Publications Office; 1991(1413); v. 9; p.160. [In Arabic]
Ibn Idris al-Hilli M. al-Sara`ir al-Havi li al-taryr al-fatavi. Qom: Islamic Publications Office; 1988(1410) v. 3; p. 444. [In Arabic]
Hur Ameli M. Wasa`il al-shi`ah. second edition. Qom: Al-al-Bayt (peace be upon him/ her) for the revival of heritage; 1992(1414); v. 28; p. 23. [In Arabic]
Hilli H. Qava`ed Al-ahkam fi ma`arifat al-halal va al-haram. Qom: Islamic Publications Office; 1991(1413); v. 3. p. 522. [In Arabic]
Najafi M. Javahir al-kalam fi sharh-e Shra`e al-Islam. Tehran: Islamic Library; Second Edition. 1982(1404). v. 41; p. 274-275. [In Arabic]
Boroujerdi H. Jam`e Ahadith al-shi`ah, Tehran: Farhang Sabz Publications; 2007(1429); v. 30; p. 554. [In Arabic]
Ibn Burraj Tirablosi A. al-Muhazzab. Qom: Islamic Publications Office; 1984(1406). v. 2; p. 521. [In Arabic]
Ibn Ba`biwayh M. Al-Muqi`ah. Qom: Institute of Imam Hadi, (peace be upon him/her); 1993(1415). v. 1; p. 436
Akbari M. al- Muqi`ah. Qom: Hazarah Sheikh Mufid World Congress. 1991(1413); p. 779. [In Arabic]
Toosi M. al-Naha`yah fi mojarad al-fiqh al-fatavi. Beirut: Dar Al-Kitab Al-Arabi; 1978(1400); p. 696. [In Arabic]
Kuleyni, M. Al-Kafi. Tarjomeh: Rahimian, M.H. Qom: Qods Publications; 2015(1394); v. 9. [In Persian]
Halabi H. Ghonyah al-Nuzou`e ila Ilma al-Usool va al-forou`e. Qom: Institute of Imam Sadiq (peace be upon him); 1995(1417); p. 424. [In Arabic]
Helli A. al-Muqtasar min Sharh al-Mukhtasar. Mashhad: Islamic Research Council; 1988(1410);
p. 398-399. [In Arabic]
Najafi M. Javahir al-kalam fi sharh shara`e al-Islam. Tehran: Islamic Library; Second Edition. 1982(1404); v. 41. p. 322. [In Arabic]
Hur Ameli M. Wasa`il al- shi`ah. second edition. Qom: Al al-Bayt. for the revival of heritage. 1992(1414); v. 28; p. 64. [In Arabic]
Toosi M. Tahzib al-Ahkam. fourth edition. Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiyah; 1985(1407); v. 10; p. 4. [In Arabic]
Hilli, J, Shra`e al-Islam fi Masa`il al-Halal va
al-Haram. Qom: Isma`iyli Institute; 1986(1408); v. 4; p. 142. [In Arabic]
Hilli H. Irshad al-Azhan ila ahkam al-Iman. Qom: Islamic Publications Office; 1988(1410); v. 2; p. 171. [In Arabic]
Ameli Z (Shahid Thani). al-Rozah al-bahiy`ah fi Sharh al-lum`ah al-demashqiyah. Qom: Davari Bookstore; 1988(1410). v. 9; p. 46-47. [In Arabic]
Hur Ameli M. Wasa`il al-Shi`ah. second edition. Qom: Al al-Bayt (peace be upon him/ her) for the revival of heritage; 1992(1414); v. 20; p. 320. [In Arabic]
Hilli H. Mukhtalaf al-Shi`ah fi Ahkam al-shariy`ah. Second Edition. Qom: Islamic Publications Office; 1991(1413); v. 9; p. 158. [In Arabic]
Najafi. M. Javahir al-kalam fi Sharh Shara`e al-Islam. Tehran: Islamic Library; Second Edition. 1982(1404); v. 41; p. 320. [In Arabic]
Ameli Z.(Shahid Thani). Masa`lik al-Afhaam ila tanqih-e shar`e al-islam. Qom: Islamic Enlightenment Foundation; 1991(1413); v. 14; p. 365. [In Arabic]
Ameli Z (Shahid thani); Masa`lik al-Afhaam ila Tanqih-e shara`e al-Islam. Qom: Islamic Enlightenment Foundation; 1991(1413); p. 50-51. [In Arabic]
Hilli H. Mukhtalaf al-Shi`ah fi Ahkam al-shari`ah. Second Edition. Qom: Islamic Publications Office. 1991(1413); v. 9; p. 159. [In Arabic]
Najafi M. Javahir al-kalam fi Sharh-e shara`e al-Islam. Tehran: Islamic Library; Second Edition; 1982(1404); v. 41; p. 321. [In Arabic]
Khomeini SR. Tahrir al-Wasilah. Qom: Dar al-ilm Press Institute. n.d. v. 2; p. 463. [In Arabic]
Kho`ei AQ. Mabani Takmilat al-Minhaj. Najaf Ashraf: al-Adab Press; n.d; 1988(1410); v. 1; p. 198. [In Arabic]
Mousavi Ardebili A. Fiqh al-Hudood va al-Ta'ziyrat. Qom: al-Mufid Publication Foundation; 2005(1427); v. 1; p. 459. [In Arabic]
Hilli H. Tabsereh al-Mota`alemin fi Ahkam al-din. Tehran: Publishing Institute affiliated with the Ministry of Culture and Islamic Guidance; 1989(1411); p. 186. [In Arabic]
Akbari M. al- Muqni`eh. Qom: Sheikh Mufid Hazarih World Congress; 1992(1413); p. 786.
[In Arabic]
Toosi M. al-Naha`eh fi Mojarad al-fiqh va al-fatavi. Beirut: Dar al-Kitab al-Arabi; 1979(1400); p. 705.
[In Arabic]
Kuleyni M. al-Kafi. the efforts of Muhammad Baqir Kamra'i. Qom: us`weh; 1996(1375); v. 7; p. 192. [In Arabic]
Ameli Z (Shahid thani). Masa`lik al-afham ila tanqihe shara`e al-islam. Qom: Islamic Enlightenment Foundation; 1992(1413); v. 14; p. 404. [In Arabic]
Yousefi H. kashf al-rumooz fi sharh`e mukhtasar Al-nafi`e. Qom: Islamic Publications Office; 1996(1417); v. 2; p. 562. [In Arabic]
Toosi M. al-naha`yah fi mojarad al-feqh al-fatavi. Beirut: Dar al-Kitab al-Arabi. 1979(1400); p. 706.
[In Arabic]
Khaleqi A. a`iin dadrasi keyfari. Sharh-e-Danesh Institute for Legal Studies and Research; 2013(1392); p. 413. [In Persian]
Qodsi E. Muzoo`at Chaleshi dar Hoqoq Jazaye Ikhtesasi. Tehran: Gam Hagh Institute; 2014(1993); p. 34. [In Persian]
Khaleqi A. A`iin Dadrasi Keyfari. Sharh-e-Danesh Institute for Legal Studies and Research; 2013(1392); p. 401. [In Persian]
Ameli Z (Shahid Thani). Sharh-e al-lum`ah. Shirvani A. Qom: Dar al-ilm Publications. 2008(1419); v. 14; p. 18. [In Arabic]
Ameli Z (Shahid Thani). sharh al-lum`ah. Shirvani A. Qom: Dar al-ilm Publications; 2008(1419); v. 14;
p. 22-25. [In Arabic]
- چکیده مشاهده شده: 179 بار
- pdf دانلود شده: 12 بار