دوره 3 شماره 2 (1395)

فصلنامه تخصصی دستگاه تنفس

مقالات مروری


یک هدف درمانی جدید در َآسم Rho Kinas

سعيد پژوهان, احسان عارف, مهدی اسلامی, محمد جوان, سهراب حاجی زاده, محمدرضا رئوفی

فصلنامه نفس, دوره 3 شماره 2 (1395), 5 شهریور 2016,

آسم بیماری التهابی مزمن مجاری هوایی است. خصوصیات آن شامل تنگی برگشت­پذیر مجاریی هوایی، افزایش پاسخ­دهی مجاری هوایی، التهاب و رمدلینگ مجاری هوایی می­باشد. هرچند داروهای رایج در کاهش علایم حاد بیماری موثرند اما بر بیشتر جنبه­های آسم تاثیری نسبی دارند. سیگنالینگ Rho/Rho-kinase در بسیاری از فرایندها از جمله سازماند­هی مجدد اکتین سیتواسکلت سلولی، انقباض، مهاجرت و تکثیر سلولی و التهاب دخیل است. به نظر می­رسد که این عملکردهای Rho-kinase،  با جنبه­های پاتوفیزیولوژیک آسم مانند افزایش پاسخ­دهی مجاری هوایی، غیرحساس شدن گیرنده­های بتا دو آدرنرژیک، رمدلینگ و فراخوانی ائوزینوفیل‌ها ارتباط داشته باشد. مطالعات اخیر روی مدل­های حیوانی آسم نشان داده­اند که مهار Rho-kinase با کاهش انقباض، التهاب و رمدلینگ مجاری هوایی همراه است. از این رو مسیر سیگنالینگ Rho-kinase بعنوان یک هدف درمانی جدید در درمان آسم پیشنهاد می­شود. این مطالعه مروری با تمرکز بر Rho-kinase بعنوان یک هدف درمانی جدید، اطلاعات متقاعد کننده­ای را در مورد نقش مهم این آنزیم و سیگنالینگ همراه آن بر جنبه مختلف آسم مرور می­کند.

مقالات پژوهشی اصلی


مطالعه بیوفیزیکی اثر سن بر پروتئین های اسکلت غشای اریتروسیت و هموگلوبین در موش های صحرایی بالغ

هاجر فیلسوفیان, محمدرضا رئوفی, بیژن رنجبر

فصلنامه نفس, دوره 3 شماره 2 (1395), 5 شهریور 2016,

افزایش سن با تغییراتی در عملکرد بافت­ها و سلول­ها ازجمله غشای سلولی ارتباط دارد. اریتروسیت­ها یکی از مناسب­ترین مدل‌های زیستی برای مطالعه اثر افزایش سن بر روی رفتار سلولی می­باشند، زیرا برخلاف سلول­های دیگر هسته و دیگر اندامک­های سلولی ندارند و تغییرات آن­ها با تغییر در جذب نور ماوراي بنفش و مرئي(UV-Visible)  همراه است. همچنین از دیدگاه بیوفیزیکی، خصوصیات پروتئین­های اسکلت غشای اریتروسیت­ها و هموگلوبین موجود در سیتوپلاسم آن‌ها که دارای قابلیت تغییرشکل­پذیری می­باشند، از اهمیت قابل توجهی برخوردارند. با افزایش سن میزان تراکم و چسبندگی اریتروسیت­ها افزایش یافته و قابلیت تغییر شکل­پذیری آن­ها کاهش می­یابد. همچنین با افزایش سن تمایل هموگلوبین به اکسیژن بیشتر شده و رهایش اکسیژن به بافت­ها به دشواری صورت می­گیرد. لذا در این گزارش به بررسی اثر سن بر روی تغییرات ساختاری و ترمودینامیکی پروتئین­های اسکلت غشای اریتروسیت­ها و هموگلوبین در موش­های صحرایی بالغ با استفاده از روش­هاي طيف­سنجي دورنگ نمایی دورانی (CD)، مادون قرمز (FTIR)، ماورا بنفش و مرئی (UV-Visible) و کالریمتر روبشی تفاضلی (DSC) پرداخته شده است. نتایج نشان داد که افزایش سن در موش­های صحرایی بالغ، منجر به فشردگی ساختار پروتئین­های اسکلت غشای اریتروسیت­ها می­شود. بدین ترتیب انعطاف­پذیری اریتروسیت­ها کاهش می­یابد. همچنین فشردگی و سختی ساختار هموگلوبین افزایش می­یابد، بطوری که اتصال آهن به اکسیژن با شدت بیشتری همراه و رهایش اکسیژن به بافت ها کمتر می­شود.

عوامل مؤثر در تأخیر تشخیص بیماری سل در شهرستان آبادان طی سال های 1389 تا 1392

مهران یاری, مختار سهیلی‌زاد, علی اصغر ولی پور, علیرضا افتخاری, سلمان خزایی, بهزاد غلامعلیئی

فصلنامه نفس, دوره 3 شماره 2 (1395), 5 شهریور 2016,

یکی از عوامل موثر در عدم موفقیت در مبارزه با بیماری سل، تاخیردر تشخیص بیماری و شروع درمان به­ موقع آن می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر در تاخیر تشخیص بیماری سل در شهرستان آبادان طی سال­های 1389 تا 1392 انجام شد.

در این مطالعه کوهورت گذشته­نگر 367 بیمار مبتلا به سل شهرستان آبادان وارد مطالعه شدند. تاخیر در تشخیص شامل فاصله زمانی از شروع علائم تا زمان تشخیص بود که برابر و بیشتر از 3 ماه در نظر گرفته شد. جهت جمع‌آوری اطلاعات از چک لیستی شامل: جنسیت، محل سکونت، گروه سنی و زمان تشخیص و همچنین متغیرهای بالینی شامل نوع سل، نتیجه آزمایشگاهی اسمیر خلط بدو درمان، وضعیت ابتلا به HIV و گروه درمانی استفاده شد. به منظور تعیین ارتباط بین متغیرهای مورد مطالعه با تاخیر در تشخیص از آزمون کای مربع استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Stata نسخه 12، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند.

از مجموع 367 بیمار مبتلا به سل (68%) 250 نفر مرد و (1/86%) 316 بیمار ساکن مناطق شهری بودند. مدت زمان تاخیر در تشخیص بیماری در بین مناطق شهری و روستایی اختلاف معناداری داشت (025/0=P) به نحوی که در مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری، بیماران با تاخیر شناسایی شده بودند. تاخیر در تشخیص در موارد مبتلا به HIV نسبت به بیماران غیر مبتلا کمتر بود (04/0=P). میانه تاخیر در تشخیص بیماران 2 ماه بود.

تاخیر تشخیص در شناسایی بیماری سل در مردان و در مناطق روستایی بیشتر بود. بنابراین، بایستی برنامه‌های بیماریابی در بین مردان و همچنین در مناطق روستایی تقویت گردد.

ارزیابی وضعیت کوآنزیم کیوتن و عوامل دموگرافیک در کودکان مبتلا به سیستیک فایبروزیس بستری در بیمارستان مسیح دانشوری سال 1395

محمدعلی حجتی کرمانی, مریم حسن زاد, منصور رضایی, صابره تشیعی نژآد, حسن مظفری خسروی, علی اکبر ولایتی

فصلنامه نفس, دوره 3 شماره 2 (1395), 5 شهریور 2016,

بیماری سیستیک فایبروسیس یک اختلال ژنتیکی اتوزومال مغلوب است که می‌تواند بسیاری از ارگان‌ها از جمله ریه‌ها و دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار دهد. از دیگر عوارض این بیماری اختلال در عملکرد غدد اندوکرین و ایجاد دیابت، نارسایی پانکراس و سوء تغذیه ناشی از کمبود ویتامین‌های محلول در چربی است که منجر به کاهش ویتامین‌ها به خصوص نوع محلول در چربی می‌گردد. کوآنزیم Q10 همچنین یک جزء کلیدی در زنجیره تنفسی میتوکندری می‌باشد که مسئول تولید و سنتز آدنوزین تری­فسفات می‌باشد. این نقش باعث می‌گردد که کمبود آن باعث کاهش انرژی لازم برای فعالیت سلول‌ها و اندام‌ها گردد. از عوارض کمبود می‌توان به آسیب کبدی، درد عضلات، کاهش حافظه، افزایش ریسک ابتلا به آریتمی قلبی و سرطان اشاره کرد. در این مطالعه که بر روی 40 بیمار مبتلا به سیستیک فایبروزیس بستری در بخش کودکان بیمارستان دکتر مسیح دانشوری انجام شده است ارتباط بین کوآنزیم کیوتن با شاخص‌های دموگرافیک و آنتروپومتری مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از آزمون پیرسون مشخص گردید که شاخص‌های آنتروپومتری مانند وزن (408/0- =r، 02/0=P value)، سن (422/0- =r، 016/0=P value)، قد (520/0- =r، 002/0=P value)، وزن هنگام تولد (286/0- =r، 0113/0=P value) و قد هنگام تولد (37/0- =r، 037/0=P value) رابطه معنی‍دار و منفی با کوآنزیم کیوتن دارند و به بیان دیگر با افزایش هر کدام از شاخص‌های بالا میزان کیوتن کاهش پیدا می‌کند. ولی با شاخص‌های دیگر مانند دور بازو و تعداد افراد خانواده رابطه‌ای دیده نشده است. از طرف دیگر میانگین کوآنزیم کیوتن در گروه زنان بطور معنی‌داری بالاتر از گروه مردان بود (04/0=P value). همچنین بین گروه‌های سنی زیر 8 سال و 9 تا 16 سال تفاوت معنی‌داری دیده شد (041/0= P value). از طرفی در گروه‌های تحصیلاتی، بین گروه‌ها تفاوت معنی‌داری دیده شد و این تفاوت بین پیش دبستانی و دبستان با گروه دانشگاهی بود (001/0P value<).

بررسی سطح آگاهی و نوع نگرش دانشجویان پرستاری-مامایی دانشگاه آزاد ورامین-پیشوا نسبت به تاثیر طب سنتی در درمان آسم آلرژیک

فریده افشاری, سیده معصومه اطهاری, سید شمس الدین اطهاری

فصلنامه نفس, دوره 3 شماره 2 (1395), 5 شهریور 2016,

آسم یک بیماری التهابی دستگاه تنفس و شایع است که تمام گروه های سنی را می تواند درگیر کند. التهاب واسپاسم ناشی از آسم در مجاری هوایی وغلیظ شدن ترشحات ریه، باعث کاهش یا بسته شدن راه عبور هوا به ریه ها می شود. آلرژی مهمترین علت آسم است. طب سنتی ایران عمدتاً بر پایه ی استفاده از گیاهان دارویی بوده که دانشی کهنسال است. لذا ارزیابی آگاهی و نگرش دانشجویان در مورد تاثیر این طب در درمان آسم امری مهم به نظر می رسد.

این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی 200 نفر دانشجوی پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا در پاییز 1392 با استفاده از پرسش نامه طراحی شده انجام شد.

در این بررسی 186 نفر مونث و 14 نفر مذکر بوده اند که میانگین سنی آنها 98/1±84/21 بوده و 168 نفر از رشته پرستاری و 32 نفر مامایی بودند. از این تعداد، 174 نفر مجرد و بقیه متاهل بوده اند. از کل افراد شرکت کننده 3 نفر با دوره های طب سنتی آشنا بوده است. نتایج نشان داد که نگرش دانشجویان در کل مثبت بوده ولی آگاهی آنها در این زمینه کامل نمی باشد.

با توجه به نتایج به دست آمده اقدامات مهمی جهت روشن تر شدن ابعاد مختلف علمی طب سنتی و برگزاری دوره های آموزشی ضروری می باشد.

تاثیر 9 هفته تمرین تناوبی شدید برفعالیت های میتوژنیک بافت ریه

مهدی یادگاری, شادمهر میردار, غلامرضا حمیدیان

فصلنامه نفس, دوره 3 شماره 2 (1395), 5 شهریور 2016,

استفاده از تمرینات تناوبی شدید به طور روز افزون در حال افزایش است. با این حال اطلاعات روشنی در ارتباط با تاثیر این نوع تمرینات ورزشی بر فعالیت های رشدی و میتوژنیک بافت ریه وجود ندارد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر 9 هفته تمرین تناوبی شدید بر فعالیت های میتوژنیک بافت ریه بود.

12 سر رت نر نژاد ويستار (سن 4 هفته، 9±68 گرم) به صورت مساوی به گروه تمرین و کنترل تقسم شدند. مدت زمان برنامه تمرین ورزشی 9 هفته بود. تمرین تناوبی شدید با سرعت 25 متر بر دقیقه شروع و با سرعت 70 متر بر دقیقه در انتهای هفته نهم به پایان رسید. جهت انجام آزمایشهای ایمونوهیستوشیمی، هیستولوژی و استریولوژی، بافت ریه خارج و بیان VEGFR-2، حجم عروقی، حجم مسیرهای هوایی هدایتی و قطر طبقه عضلانی برونش مورد اندازه گیری قرار گرفتند.

تجزیه و تحلیل آماری نشان داد متعاقب 9 هفته اجرای تمرین تناوبی شدید، بیان پروتئینی گیرنده VEGFR-2، حجم عروقی ریه، حجم مسیرهای هدایتی(برونش و برونشیول) و ضخامت طبقه عضلانی برونش به طور معنادار افزایش یافت(P≤0.05).

بر اساس یافته های این پژوهش، به نظر می رسد تمرینات تناوبی شدید این قابلیت را دارند که فعالیت های میتوژنیک و رشدی ریه را تقویت کنند و مورفولوژی عروقی و مجاری هدایت کننده هوا را دستخوش تغییر نمایند.

گزارش مورد


گزارش یک مورد کلسترول پلورال افیوژن

نادر فیاضی, علی ملک پور افشار, فاطمه یحیی پور, سید عبدالله موسوی

فصلنامه نفس, دوره 3 شماره 2 (1395), 5 شهریور 2016,

کلسترول  پلورال  افیوژن  (Cholesterol pleural effusion) که به  نام سودوشیلوتوراکس (pseudochylothorax) نیز شناخته می شود، حالتی غیر شایع می باشد که در وضعیت هایی مثل عفونت و یا التهاب مزمن ، اغلب بیشتر از 5 سال ، رخ میدهد . روماتویید آرتریت  و سل ریوی  دو علت مهم و شایع آن می باشد. افیوژن حاوی غلظت بالای کلسترول می باشد که ظاهری شیری و کدر به آن می دهد.

در این  مقاله به معرفی بیمار آقای ۸۴ ساله ای پرداخته شده است که مورد سل ریوی ۲۰ سال قبل بوده و بدنبال علایم تب و سرفه خلط دار و تنگی نفس مراجعه که علایم بیمار مربوط به پنومونی  ایجاد شده برای بیمار بوده و در کارهای تشخیصی انجام شده جهت بیمار بدنبال روئیت پلورال افیوژن و سپس آنالیز مایع و روئیت کریستال کلسترول تشخیص کلسترول پلورال افیوژن  تایید گردید