مقاله مروری


توصیه‌ها و ملاحظات برای از سرگیری تمرینات در دوران کووید 19 برای شناگران

لیلا سادات ضیایی استرآبادی, سید محمدحسین سیدحسینی, سجاد توکلی

مجله سلامت و ورزش: رویکردهای نوین (سورن), دوره 2 شماره 3 (1400), 21 December 2021, صفحه 1-8
https://doi.org/10.22037/soren.v2i3.37417

ورزش کمک مهمی به رفاه جسمی، روانی و عاطفی ورزشکاران می­‌کند. همه‌گیری COVID-19 اثرات مخربی بر جوامع در سطح جهان داشته است و منجر به محدودیت‌های قابل توجهی در تمام بخش‌های جامعه از جمله ورزش شده است. عدم تمرین طولانی‌­مدت منجر به بی‌تمرینی و غیرشرطی شدن‌ می‌شود که یک خطر شناخته‌­شده برای سلامت جسمی و روانی ورزشکاران است. از سرگیری تدریجی تمرینات و ورزش ایمن می‌­تواند به‌­طور قابل توجهی به برقراری مجدد وضعیت عادی در ورزشکاران کمک کند. ورزش شنا نیز مانند سایر ورزش‌­ها تحت‌­تأثیر قرار گرفته و به دلیل کووید-19، تمامی استخرهای شنا تعطیل شدند. به همین دلیل، بسیاری از افراد دچار شرایط عدم تناسب اندام شدند. نیاز به ارائه چارچوب و توصیه­‌های اولیه برای بازگشت ایمن به این ورزش بر اساس دانش فعلی پیرامون COVID-19 وجود دارد. هدف از این مقاله مروری، درک COVID-19 و تدوین دستورالعمل‌هایی برای از سرگیری شنا در ایران، شامل ملاحظات و توصیه‌های سازمان‌های بهداشتی مختلف مانند WHO، CDC و غیره است.

 

نقش تمرینات ورزشی در افزایش بهره‌وری واکسیناسیون بر علیه کووید-19

زینب اکبری, آسیه جعفری, مظهر رستمی نژاد, سجاد توکلی

مجله سلامت و ورزش: رویکردهای نوین (سورن), دوره 2 شماره 3 (1400), 21 December 2021, صفحه 9-13
https://doi.org/10.22037/soren.v2i3.37605

سندرم حاد تنفسی کروناویروس 2 (SARS-CoV-2)، یکی از اعضای جدید خانواده کروناویروس‌­های انسانی که در مارس 2020 سازمان جهانی بهداشت (WHO) شیوع آن را به عنوان یک بیماری همه­‌گیر اعلام کرد، تا به امروز باعث بیش از ۴۰۰ میلیون مورد ابتلا و ۵ میلیون مرگ در سراسر جهان شده است. واکسن­‌ها امید اصلی در توقف و پایان دادن به همه­‌گیری کووید-19 در نظر گرفته می­‌شوند. موفقیت واکسن­‌ها عمدتاً به حافظه ایمونولوژیک بستگی دارد. افرادی که در معرض خطر بالای ابتلای مجدد به کووید-19 هستند، هیچ مدرکی مبنی بر داشتن حافظه سلول B را نشان نمی­‌دهند. همچنین 20 درصد از بیماران مبتلا پاسخ آنتی‌­بادی ایجاد نمی­‌کنند. کارآزمایی‌های بالینی و مطالعات مقطعی نتایج متفاوتی را در مورد تأثیر تمرینات ورزشی بر عملکرد واکسیناسیون گزارش کرده­‌اند. هدف از این مطالعه مروری، بررسی این است که نشان دهد تمرینات ورزشی نقش مهمی برای پیشگیری از ابتلای مجدد و ایجاد پاسخ‌های محافظتی بهتر پس از واکسیناسیون دارند. نتایج نشان داد تمرینات ورزشی منظم باعث افزایش پاسخ آنتی­‌بادی ثانویه حافظه سلول B و کاهش شدت عفونت مجدد و عوارض نامطلوب واکسن‌­ها می­‌شود.

اصیل/تحقیقاتی


بررسی رابطه بین کیفیت خواب، فعالیت بدنی و الگوی تغذیه با سلامت روان دانشجویان دانشگاه کاشان

فریبرز صدیق ارفعی, زهرا هادیان پور, زهرا محسنی حبیب آبادی

مجله سلامت و ورزش: رویکردهای نوین (سورن), دوره 2 شماره 3 (1400), 21 December 2021, صفحه 14-21
https://doi.org/10.22037/soren.v2i3.36366

سابقه و هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین کیفیت خواب، فعالیت بدنی و الگوی تغذیه با سلامت روان دانشجویان دانشگاه کاشان بود. مطالعات متعدد به این نتیجه رسیده­‌اند که عادات رفتاری ناسالم علاوه بر بیماری‌­های جسمانی، نقش چشمگیری در بالا بردن شیوع و شدت بیماری‌­های روانی دارند.

روش کار: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع پژوهش، رابطه‌­ای بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 8059 دانشجوی دانشگاه کاشان در سال 1400 بود. با شیوه­‌ی نمونه‌­گیری دردسترس و بر مبنای فرمول تاباچنیک و فیدل یک نمونه‌­ی ۱۱۲ نفری انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌­ی بسامد غذا (FFQ)، پرسشنامه­‌ی کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI)، پرسشنامه‌­ی فعالیت بدنی شارکی (SPAI) و پرسشنامه­‌ی سنجش علائم روانی (SCL90) بود. پایایی پرسشنامه‌­ها به‌­وسیله­‌ی آلفای کرونباخ تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌­های بدست آمده از نرم‌­افزار SPSS-22 استفاده شد.

یافته‌­ها: یافته­‌های پژوهش حاکی از آن است که کیفیت خواب بالاتر، فعالیت بدنی و مصرف مکرر مکمل‌های غذایی تاثیر منفی و قابل توجهی بر روی علائم بیماری روانی دارد.

نتیجه­‌گیری: این نتایج نشان می‌­دهد توجه به رفتارهای سلامت دانشجویان ممکن است بار بیماری‌های روانی را کاهش دهد. پیشنهاد می‌­شود دانشگاه‌ها با آموزش بهداشت خواب؛ اصول تغذیه‌­ی سالم و ارائه‌­ی مجازی برنامه‌های لازم برای فعالیت بدنی، سلامت روان دانشجویان را بهبود بخشند.

بررسی کیفیت زندگی و اعتماد به نفس زنان ورزشکار و غیرورزشکار شهر کرمانشاه در دوران شیوع ویروس کووید-19

الهه دانش راد, الهام علی اکبری

مجله سلامت و ورزش: رویکردهای نوین (سورن), دوره 2 شماره 3 (1400), 21 December 2021, صفحه 22-27
https://doi.org/10.22037/soren.v2i3.36906

سابقه و هدف: این روزها علاوه بر فعالیت زیاد در داخل خانه، شیوع ویروس کووید-19 نیز ممکن است باعث عدم فعالیت بدنی زنان شود. با توجه به اهمیت ورزش برای زنان، هدف این پژوهش بررسی کیفیت زندگی و اعتماد به نفس زنان ورزشکار و غیرورزشکار شهر کرمانشاه در دوران شیوع ویروس کووید-19 بود.

روش کار: این پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را زنان شهر کرمانشاه تشکیل دادند. حجم نمونه با توجه به جدول مورگان 384 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه‌گیری بصورت تصادفی ساده بود. ابزار اندازه‌گیری در این تحقیق شامل پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی شامل 26 سوال که زیرمقیاس‌های آن عبارتند از: سلامت جسمی، سلامت روان، روابط اجتماعی و سلامت محیط اطراف و یک نمره کلی بود. آزمون اعتماد به نفس آیزنک (1979) شامل 30 سوال زمینه کلی سنخ استواری سازگاری در برابر نااستواری هیجانی می‌باشد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه‌­ها توسط 10 تن از اساتید مدیریت ورزشی بررسی و موردتایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه­‌ها نیز توسط آزمون آلفای کرونباخ تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمون کولموگروف-اسمیرنوف و آزمون تی مستقل استفاده شد. نرم­‌افزار مورد استفاده در این پژوهش SPSS20 بود.

یافته­‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که کیفیت زندگی و همچنین اعتماد به نفس در زنان ورزشکار و زنانی که حداقل 3 روز در هفته فعالیت بدنی دارند به‌طور معناداری از زنان غیرفعال بالاتر بود.

نتیجه‌­گیری: پیشنهاد می‌گردد بخصوص برای زنانی که به علت مشغله‌های فراوان کاری داخل خانه در دوران شیوع ویروس کووید-19 از ورزش غافل شده‌اند، با برنامه‌ریزی بهتر بخشی از وقت خود را به فعالیت بدنی اختصاص دهند.

شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر تنظیم رفتار ورزشیِ ورزشکاران رشته دوومیدانی

رضا امین زاده , بهادر عزیزی

مجله سلامت و ورزش: رویکردهای نوین (سورن), دوره 2 شماره 3 (1400), 21 December 2021, صفحه 28-36
https://doi.org/10.22037/soren.v2i3.36940

سابقه و هدف: خودتنظیمی به توانایی افراد برای تنظیم اهداف ورزشی، حفظ مسیر خود برای پیشرفت به سمت اهداف تمرین و فهم پاداش‌های شخصی از انجام رفتار ورزشی گفته می‌شود. هدف از این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تنظیم رفتار ورزشی ورزشکاران رشته دوومیدانی می‌باشد. هدف از این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تنظیم رفتار ورزشی ورزشکاران رشته دوومیدانی می‌باشد.

روش کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث نوع، توصیفی-پیمایشی بوده که اطلاعات آن به‌صورت میدانی جمع‌آوری گردید. جامعه‌ی آماری، شامل دوومیدانی­‌کاران کشور بوده که برای تعیین تعداد نمونه از روش 10 الی 15 برابری تعداد سؤالات استفاده شد که بر این اساس، تعداد 216 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب گردیدند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها، از پرسشنامه‌ی استاندارد تنظیم رفتار ورزشی (مارکلند و توبین، 2004) استفاده شد. در پژوهش حاضر از برنامه‌های نرم‌افزاری SPSS23 و LISREL 8/80 به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده شد.

یافته­‌ها: نتایج نشان داد که بین مؤلفه‌های تنظیم رفتار ورزشی اولويت معناداری وجود دارد. بر این اساس، مهم‌ترین اولويت، مربوط به مؤلفه‌ی "تنظیم درونی" بوده و مؤلفه‌های "تنظیم متمایل به درون"، "فقدان انگیزه" و "تنظیم بیرونی" در اولویت‌های دوم تا چهارم قرار دارند. همچنین، بین تمامی مؤلفه‌های تنظیم رفتار ورزشی با یکدیگر همبستگی معنادار (P < 0.01)، و بین فقدان انگیزه با سایر مؤلفه‌ها همبستگی منفی و معناداری (P < 0.01) برقرار است. در نهایت، مشخص شد که مدل معادلات ساختاری پژوهش از برازش معناداری برخوردار می‌باشد.

نتیجه‌­گیری: با توجه به یافته‌ها می‌توان بیان داشت که افزایش میزان انگیزه‌های درونی و بیرونی موجب کاهش عدم انگیزش در ورزشکاران و بالعکس گردیده و بنابراین، مربیان باید همواره در تلاش باشند تا ورزشکاران خود را از نظر انگیزه‌ی بیرونی و درونی تقویت نمایند تا منجر به تنظیم رفتار ورزشی در آنان و در نتیجه کسب نتایج مطلوب در مسابقات ورزشی گردد.

اثر بی‌تمرینی پس از یک دوره تمرین مقاومتی بر تحریکی‌پذیری مسیر قشری–نخاعی عضلات بازو

عارف باسره, حمید رجبی, شهریار غریب زاده, مسعود افشاری

مجله سلامت و ورزش: رویکردهای نوین (سورن), دوره 2 شماره 3 (1400), 21 December 2021, صفحه 37-45
https://doi.org/10.22037/soren.v2i3.36984

سابقه و هدف: با توجه به نقش سازگاری‌های عصبی در تغییرات قدرت به دنبال بی‌تمرینی، هدف از تحقیق حاضر بررسی تحریکی‌پذیری مسیر قشری- نخاعی دو عضله آگونیست (دوسر بازویی) و آنتاگونیست (سه سر بازویی) در حرکت جلو بازو به دنبال 4 هفته بی‌تمرینی پس از یک دوره تمرین مقاومتی با استفاده از متغیرهای دستگاه TMS بود.

روش کار: 12 آزمودنی سالم تمرین‌­نکرده (10 نفر گروه تمرین و 2 نفر گروه پایلوت) با میانگین سنی 2.04±28.00 سال و وزن 8.52±70.91 کیلوگرم به­‌صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. در هفته صفر (پیش‌­آزمون)، هفته چهارم تمرین، هفته دوم بی‌تمرینی و هفته چهارم بی‌تمرینی اندازه‌گیری دور بازو، یک تکرار بیشینه (1-RM) و هم‌فعالی انجام گرفت و تحریک‌پذیری قشری- نخاعی (MEP) با استفاده از دستگاه‌های TMS اندازه‌گیری شد.

یافته­‌ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که قدرت در هفته چهارم بی‌تمرینی سبب کاهش معنادار (10 درصد) در قدرت عضله آگونیست شد. عضله آنتاگونیست نیز همانند عضله آگونیست به بی‌­تمرینی پاسخ داد (هفته دوم 5/2 درصد و هفته چهارم 8 درصد). سطح زیر منحنی MEP در عضله دوسربازویی و سه سر بازویی کاهش معنادار بعد از 4 هفته بی‌تمرین نشان داد (P=0.003). نتایج رگرسیون نشان داد که تغییرات قدرت با عوامل تحریکی رابطه خطی در دو عضله نداشت.

نتیجه­‌گیری: به طور کلی نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تغییرات رخ داده در ناحیه قشری و مسیر قشری- نخاعی محدود به عضله تمرین­‌کرده نیست و بی‌تمرینی احتمالا سبب کاهش تحریک­‌پذیری مسیر قشری- نخاعی می‌شود، ولی بین دو عضله در کوتاه­‌مدت تفاوتی مشاهده نشد.

سابقه و هدف: در دسامبر 2019 میلادی انتشار یک بیماری ویروسی در شهر ووهان چین گزارش شد و به دلیل قدرت سرایت بسیار بالا به سرعت انتشار پیدا کرد و تقریبا طی زمانی اندک (کمتر از چهار ماه) تمامی کشورهای جهان را آلوده و باعث تعطیلی و قرنطینه جوامع و شهرها شد. بنابراین هدف از مطالعه حاضر، بررسی نحوه گذران اوقات فراغت کشتی‌گیران در شرایط قرنطینه خانگی برای جلوگیری از کووید 19 بود.

روش کار: جامعه آماری این پژوهش شامل کشتی‌­گیران رده سنی نوجوانان، جوانان و بزرگسالان شهرستان اردبیل بود. 340 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه­ شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه اوقات فراغت ساخته محقق بود. داده‌­ها با استفاده از آزمون‌­های آمار توصيفي، آزمون t و ANOVA با استفاده از نرم‌­افزار SPSS ویرایش 22 در سطح معني­‌داري p < 0.05 تجزيه و تحليل شدند.

یافته­‌ها: یافته‌­های پژوهش حاضر نشان دادند که، ورزشکاران به­‌طور متوسط کمتر از 2 ساعت از وقت خود را به مولفه‌­های اوقات فراغت اختصاص دادند و نتایج تجزیه و تحلیل آماری حاکی از آن بود که بین متغیرهای دموگرافیک و نمره کل نحوه گذراندن اوقات فراغت، ارتباط آماری معناداری وجود نداشت (p < 0.05).

نتیجه‌­گیری: در نهایت در صورت تداوم وضع موجود، با توجه به کم‌­تحرکی و قرنطینه خانگی و افزایش بیماری­‌های ناشی از کم­‌تحرکی افراد، هزینه­‌های درمان افزایش یافته و تمامی سیاست­‌های سلامت محور کشورها را تحت‌­تاثیر قرار خواهد داد. بنابراین نیاز است که برنامه‌­ریزی در اوقات فراغت نه تنها در زمینه ورزش بلکه در همه زمینه‌ها و زیرمولفه­‌های اوقات فراغت از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و ... اطلاع­‌رسانی و آموزش داده شود.

ارزیابی اختلالات شخصیت در ورزشکاران بدنساز زن با استفاده از پرسشنامه چندمحوری بالینی میلون 3 (MCMI-III)

الهام زینالی, مهرناز آزادیکتا, نازنین پرهیزگار

مجله سلامت و ورزش: رویکردهای نوین (سورن), دوره 2 شماره 3 (1400), 21 December 2021, صفحه 55-61
https://doi.org/10.22037/soren.v2i3.37217

سابقه و هدف: از میان ویژگی‌های مختلف، آ‌ن‌چه می‌تواند به انسان کمک کند تا خود و دیگران را بهتر بشناسد، شخصیت است. تحقیقات بسیاری مستعدتر بودن ورزشکاران به اختلالات شخصیت را در مقایسه با جامعه­‌ی عمومی نشان داده‌­اند. از این‌­رو، هدف کلی انجام این تحقیق، بررسی شیوع اختلال شخصیت در ورزشکاران بدنساز زن بود.

روش کار: این پژوهش، از نوع توصیفی-مقطعی و زمینه‌­یابی است. آزمودنی‌ها شامل 100 نفر ورزشکار بدنساز زن شهر قرچک ورامین در سال ۱۳۹۹ با تعداد 10 باشگاه فعال در این شهر بود که از طریق نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌های پژوهش، از پرسشنامه MCMI-III استفاده شد.

یافته‌­ها: دامنه­‌ی سنی بدنسازان 57-18 سال با میانگین 32.37% و SD = 8.72 بود. بیشترین مدرک تحصیلی شرکت­کنندگان دیپلم بود. نتایج نشان داد که تفاوت معني‌داري در سطح α = 0.01 بين ميانگين نظري با ميانگين­‌های تجربي در مقیاس­های «هیسترونیک» و «خودشیفته» مرتبط با سبک­‌های الگوهای شخصیتی بالینی و هم­چنین در مقیاس‌­های «مرزی» و «پارانوئید» مرتبط با آسیب‌­شناسی شخصیتی شدید وجود دارد. در مقیاس­‌های مذکور برخلاف «مرزی»، میانگین­‌های تجربی بالاتر از میانگین نظری می‌­باشند.

نتیجه­‌گیری: یافته‌ها حاکی از آن بود شیوع اختلالات خودشیفته، هیستریونیک و پارانوئید در بدنسازان زن بالاتر از حد متوسط (موردانتظار) می‌­باشد، در حالی که اختلال شخصیت مرزی پایین­تر از حد متوسط (موردانتظار) است.