فصلنامه نفس

چکیده

زمینه: از زمان ظهور بیماری کووید 19 در سال 2019، بار سنگینی بر بسیاری از جنبه های زندگی انسان وارد شده است؛ علی رغم پیشرفت پزشکی و کشف برخی از دارو های ضد ویروسی تائید شده در برابر کووید 19 دسترسی به درمان در بسیاری از کشور های جهان محدود شده است.همچنین چالش های موجود در درمان کووید 19، بیماران را به دنبال مکمل های دارویی و درمان های جایگزین برای پیشگیری و درمان بیماری سوق داده است. در این میان، داروسازان برای ترویج استفاده ی موثر و ایمن از مکمل های دارویی به طور منحصر به فردی نقش به سزایی دارند. بنابراین مطالعه ی حاضر با هدف بررسی دانش و نگرش و عملکرد داروسازان شهر تهران در خصوص مصرف مکمل های قابل استفاده در بیماری کووید 19 انجام گرفت.

روش: پس از مطالعه ی منابع، تصمیم به استفاده از جامعه ی آماری شامل داروسازان شاغل در داروخانه های شهر تهران گرفته شد. در مرحله ی بعد برای جامعه ی مورد مطالعه به طراحی پرسشنامه پرداخته شد که روایی آن توسط متخصصین در این زمینه و پایایی آن توسط نرم افزار آماری انجام گرفت. سپس برای توزیع پرسشنامه ها به داروخانه ها مراجعه شد و پس از جمع آوری داده ها توسط نرم افزار SPSS مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.

یافته ها: در این مطالعه دانش داروسازان مناسب ارزیابی شد؛ همچنین میانگین نمره ی نگرش آن ها (از 1 تا 5) 3.74 و میانگین نمره عملکرد آن ها (از 1 تا 3) 2.77 ارزیابی شد. در این مطالعه بین دانش و نگرش معنادار مثبت دیده شد؛ در بررسی ارتباط متغیرها با دانش و نگرش و عملکرد، با افزایش سن و سابقه ی کاری و میزان تحصیلات، دانش افزایش یافت و داروسازان موسس و مسئول فنی از دانش بالاتری برخوردار بودند. همچنین در بررسی ارتباط متغیر جنسیت شرکت کنندگان و میزان دانش و نگرش و عملکرد آن ها ارتباط معناداری دیده نشد.

نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نگرش مثبت داروسازان نسبت به مکمل های دارویی برای کمک به بهبود بیماری و نقش آن ها را در ترویج استفاده ی ایمن و موثر از مکمل ها را در طول همه گیری تایید می کند و نشان می دهد که داروسازان عملکرد مثبتی را که مدت هاست در زمینه ی مکمل ها داشته اند را در طول همه گیری کووید 19 ادامه داده اند. اما علی رغم ارزیابی دانش مناسب آن ها در این زمینه، شکاف محسوسی در دانش آن ها در مورد شواهد موجود برای استفاده از مکمل هایی که بیشتر در دوران کووید 19 طرح بودند، دیده شد. به نظر می رسد که بررسی دانش داروسازان در خصوص مکمل ها در بیماری کووید 19 می تواند یکی از موضوعاتی باشد که در دوره ها و کلاس های بازآموزی در جهت ارتقای بیشتر سطح علمی داروسازان به آن پرداخت.