Articles


الف تاریخچۀ روند شکل‌گیری رشتۀ درد به عنوان زیرشاخه‌ای از رشتۀ بیهوشی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

Maryam Panahi, Sirus Momenzade, Payman Dadkhah, Sayed Masoud Hashemi, Seyed Sajjad Razavi, Alireza Mirkhashti, Jafar Bayrami, Badie-al-zaman Radpay, Niloufar Taherpour

مجله انجمن آنستزیولوژی و مراقبت‌های ویژه ایران, دوره 2 شماره 115 (1400), 2 July 2022,

مبحث درد از موضوعات مورد توجه رشته‌های متعدد علمی است.رشته‌های مختلفی همچون انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، فلسفه، ادبیات، هنر و غیره در کنار رشته‌های پزشکی درد را با رویکردهای متفاوتی مورد بحث و توجه قرار داده‌اند. در میان دانشگاه‌ها و مراکز مطالعاتی فعال در حوزۀ درمان، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از مراکز مهم و اولیۀ ایجاد فلوشیپ درد و پیشرفت اینترونشن‌های پیشرفته در زمینۀ درمان درد مزمن محسوب می‌گردد.در این بررسی نویسندگان کوشش دارند تا اطلاعات ضروری دربارۀ نحوۀ شکل‌گیری و روند ایجاد این رشته را از طریق گفتگو با بنیان‌گذاران آن به دست آورده و در قالب مقاله‌ای مدون در اختیار مراکز و نهادهای مرتبط، مانند دانشگاه و انجمن درد و سایر رشته‌های نزدیک به این حوزه  قرار دهند تا بر این مبنا دیدگاه و مسیر روشنی برای ایجاد تشکل‌ها و زیرمجموعه‌های خاص و پروسیجرهای پیشرفته‌تر باشد. مطالعۀ حاضر یک پژوهش توصیفی کمی کیفی است. از جمله نقایص موجود در تمام گروه‌های آموزشی بیهوشی و مراقبت‌های ویژه در کشور نقص آموزش درمان درد حاد و مزمن توسط دستیاران رشتۀ‌ بیهوشی بود. بر این مبنا پروپوزال اولین دورۀ فلوشیپ چند تخصصی درد بر اساس کوریکولوم‌های اجرایی دانشگاه‌های معتبر آمریکا و اروپا، در سال 1385 تدوین شد.این پروپوزال پس از تصویب در دانشگاه شهید بهشتی و دبیرخانه شورای تخصصی و طی مراحل قانونی  تأیید و در سال 1386 اولین دورۀ فلوشیپ درد شامل ۴ متخصص بیهوشی شروع شد.

مقاله اصیل


مدیریت درد زایمان در یک بیمارستان دانشگاهی: یک مطالعه توصیفی

مستانه داهی, مریم وثوقیان, شیده دبیر, محمدرضا مشاری, سوده طبشی, فیروزه مددی, بهار مشرقی محمدی

مجله انجمن آنستزیولوژی و مراقبت‌های ویژه ایران, دوره 2 شماره 115 (1400), 2 July 2022,

عنوان: مدیریت درد زایمان در یک بیمارستان دانشگاهی: یک مطالعه توصیفی مقدمه: سلامتی مادران باردار از اولویت های سازمان بهداشت جهانی و تمام کشورهای دنیا است. در این راستا ترویج زایمان فیزیولوژیک همیشه از نظر کارگزاران و سیاست گزاران سلامت اهمیت داشته است. یکی از دلایل مهم عدم پذیرش زایمان طبیعی توسط مادران باردار ترس از درد زایمان است در حالی که این درد می تواند با روشهای بیدردی مختلف کاهش یابد. این مطالعه گزارشی از تجربیات ما در انجام زایمان بی درد و مشکلات  و عوارض آن است. مواد و روشها: در این مطالعه گذشته نگر مقطعی موارد زایمان بی درد انجام شده در بازه زمانی هفت ساله در بیمارستان طالقانی تهران وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بررسی شده است. اطلاعات ثبت شده در دفاتر بخش زایمان با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. یافته ها: از 3398 خانم باردار مراجعه کننده به بلوک زایمان، 421 نفر(11%) تحت انواع روشهای بی دردی قرار گرفتند. از این تعداد در 283 نفر (67%) روشهای نوراگزیال انجام شد که شامل 208 (73%) اسپاینال، 33 (11%) اپیدورال و 46 (16%) ترکیب اسپاینال و اپیدورال بودند. 13 بیمار (4%) علیرغم بی حسی نوراگزیال، زایمان همراه با درد داشتند. نتیجه گیری: در اکثر  موارد روش اسپاینال انجام شد. نتایج نشان داد که علیرغم وجود مرکز مجهز و امکانات مناسب، تعداد قابل توجهی از مادران باردار با انجام بیحسی نوراگزیال موافق نبودند. گل واژگان: زایمان طبیعی، مدیریت درد، بی دردی اسپاینال، بی دردی اپیدورال، عوارض

اثربخشی مقابله‌درمانگری بر عملکرد نبض زنان دارای استرس در روابط بین‌فردی

حمیده بهاء الدینی, علیرضا آقایوسفی, سهراب عبدی زرین

مجله انجمن آنستزیولوژی و مراقبت‌های ویژه ایران, دوره 2 شماره 115 (1400), 2 July 2022,

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر مقابله‌درمانگری بر عملکرد نبض زنان دارای استرس در روابط بین‌فردی انجام شد. روش پژوهش به‌صورت نیمه‌آزمایشی و جامعه آماری شامل کلیه زنان دارای استرس در روابط بین‌فردی که فرزند نوجوان آنها در منطقه 2 شهر قم به تحصیل اشتغال داشتند. در همین راستا توسط نمونه‌‌گیری در دسترس، 100 نفر از زنان که فرزند نوجوان آنها در سال تحصیلی 1401-1400 در مدرسه آسیه قم مشغول به تحصیل بودند، به سؤالات پرسشنامه وقایع استرس‌زای زندگی مک‌کابین و تامپسون، (1996) پاسخ دادند. از این افراد 34 نفر که بیشترین نمره از این پرسشنامه را کسب کرده بودند، انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه 17 نفری قرار گرفتند. در ادامه تعداد نبض هر دو گروه در سه مرحله اندازه‌گیری شد. ملاک‌های ورود به پژوهش عبارت بود از سن بین 25 تا 50 سال، تأهل و میزان تحصیلات بین پایه دهم تا دیپلم؛ ملاک‌های خروج از پژوهش عبارت بود از وجود بیماری‌های جسمی و روانی که مخل شرکت در جلسات درمانی و آموزشی باشد. گروه آزمایش در 14جلسه مقابله‌درمانگری و گروه آزمایش 14جلسه مداخله خنثی در زمینه آموزش‌های پزشکی و سلامت شرکت کردند. یافته‌های سه مرحله آزمون با روش آماری MANCOVA و توسط SPSS-26 بررسی شد. یافته‌ها نشان داد که مقابله‌درمانگری راهی مناسب برای بهبود نبض زنان دارای استرس در روابط بین‌فردی است. از همین‌رو این روش درمانی می‌تواند راهی برای بهبود عملکرد فیزیولوژیک قلب و بخصوص نبض زنان باشد.

بررسی فرهنگ سازمانی از دیدگاه پرسنل درمانی بیمارستان شهید بهشتی قم در بحران کرونا

seyed yaser foroghi, مهدیس سوری

مجله انجمن آنستزیولوژی و مراقبت‌های ویژه ایران, دوره 2 شماره 115 (1400), 2 July 2022,

زمينه و هدف: هدف اصلي اين پژوهش، بررسي فرهنگ سازماني در بيمارستان شهيد بهشتي قم در بحران کرونا است. بدين منظور، از مدل دنيسون که داراي چهار بعد مشاركتي، انطباق پذيري، سازگاري و ماموريتي استفاده شده است . مواد و روش‏ها: اين پژوهش از نوع مطالعه توصيفي تحليلي مي‏باشد. جامعه آماري این پژوهش شامل تمامی پرسنل درمانی بیمارستان شهید بهشتی قم که در مجموع 1000 نفر می باشند كه 278 نفر از آن ها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوري داده پرسشنامه‏اي بود كه پايايي آن با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ 97/0 تاييد شد. به منظور تجزيه و تحليل داده‏ها از نرم افزار spss و روش‏هاي توصيفي و استنباطي شامل همبستگي، مقايسه ميانگين(T  تست) و تحليل واريانس (F تست) استفاد شد. يافته‏ ها: يافته ‏هاي حاصل از پژوهش نشان داد، 85 درصد پاسخگويان وضعيت فرهنگ سازماني بيمارستان را متوسط به بالا ارزيابي كردند و فرهنگ غالب بيمارستان ماموريتي بوده است،  همچنين كم‏ترين امتياز در بعد سازگاري حاصل شده است. در مجموع هر چهار بعد فرهنگ سازماني داراي امتياز متوسط به بالا بوده اند. كه نشان از فرهنگ سازماني مطلوب در اين بيمارستان مي‏باشد. نتيجه‏ گيري: با توجه به اينكه ابعاد مشاركتي و سازگاري فرهنگ سازماني امتياز كمتري را كسب نموده‏اند لذا پيشنهاد مي‏گردد كه مديران اين بيمارستان براي ارتقاي فرهنگ سازماني خود به سمت فرهنگ مشاركتي و سازگاري تلاش نمايند.

بررسی فاصله زمانی از لحظه ورود بیمار تا شروع درمان آنتی ترومبوتیک و مقایسه آن با استاندارد بین المللی در مبتلایان به سکته حاد مغزی

seyed yaser foroghi, آمنه سادات مومن زاده , احسان شریفی پور, مصطفی واحدیان

مجله انجمن آنستزیولوژی و مراقبت‌های ویژه ایران, دوره 2 شماره 115 (1400), 2 July 2022,

مقدمه:سکته مغزی دومین علت مرگ و میر و عامل اصلی ناتوانی‌های بلند مدت در جهان است. زمان، اهمیت حیاتی در درمان سکته مغزی دارد. لذا این مطالعه با هدف بررسی فاصله زمانی از لحظه ورود بیمار تا شروع درمان آنتی‌ترومبوتیک و مقایسه آن با استاندارد بین المللی در مبتلایان به سکته حاد مغزی مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید بهشتی قم در سال 1397-1396 انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه مقطعی گذشته‌نگر برروی 136 بیمار بر اساس معیار ورود ابتلا به سکته حاد مغزی انجام شد. داده‎ها شامل اطلاعات دموگرافیک، زمان انجام تریاژ، زمان ویزیت متخصص طب اورژانس، زمان ویزیت متخصص نورولوژی، زمان آزمایشات، زمان انجام سی تی اسکن مغزی، زمان شروع تزریق دارو با استناد به پرونده پزشکی بیماران و با استفاده از چک لیست و با روش نمونه‌گیری در دسترس تا رسیدن به حجم نمونه‌ مورد نظر جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل گردیدند. یافته‌ها: از 136 بیمارمورد مطالعه،(53 درصد) 72نفر مرد و بیشتر بیماران (52 درصد) بالای 55 سال بودند. براساس یافته‌های پژوهش، مدت فاصله زمانی بین ورود بیمار به اورژانس تا دریافت آنتی‌ترومبوتیک 104 دقیقه محاسبه شد.ارتباط میانگین مدت زمان انجام تریاژ تا دریافت درمان ویژه معنی‌دار نبوده ولی بین میانگین مدت زمان انجام اولین ویزیت طب اورژانس، میانگین مدت زمان انجام اولین ویزیت نورولوژیست، میانگین مدت زمان انجام سی تی اسکن، میانگین مدت زمان انتقال به بخش استروک تا دریافت درمان ویژه ارتباط معناداری و همبستگی مشاهده شد. نتیجه گیری: مدت زمان به‌دست آمده در این مطالعه در مقایسه با استاندارد نشان داد که میانگین  DTNدر این مرکز نزدیک به 60دقیقه بیشتر از زمان مطلوب می‌باشد. بنابراین با برطرف نمودن عوامل دخیل می‌توان گام مؤثری در برطرف نمودن این مشکل برداشت.

الف مقایسه اثر آرام بخشی دکسمدتومیدین و مورفین در عملهای جراحی شکستگی ساق پا تحت بیحسی اپیدورال؛یک کار آزمایی بالینی تصادفی

رضا آخوندزاده, فاطمه مفتخر

مجله انجمن آنستزیولوژی و مراقبت‌های ویژه ایران, دوره 2 شماره 115 (1400), 2 July 2022,

عنوان: مقایسه اثر آرام بخشی دکسمدتومیدین و مورفین در عملهای جراحی شکستگی ساق پا تحت بیحسی اپیدورال؛یک کار آزمایی بالینی تصادفی چکیده: زمینه و هدف:  ایجاد آرام بخشی مناسب جهت کنترل اضطراب بیمار با کمترین تغییرات همودینامیک و کمترین عوارض در بیماران تحت عملهای جراحی نسبتا طولانی ارتوپدی با بیحسی اپیدورال بسیار مهم و ضروری است. هدف از این مطالعه مقایسه اثر آرام بخشی دکسمدتومیدین و مورفین در عملهای جراحی شکستگی ساق پا تحت بیحسی اپیدورال می باشد. روش بررسی: در این مطالعه 80 بیمار 18 تا 60 سال با ASA: I,II پس از مانیتورینگ اولیه تحت بیحسی اپیدورال کمری قرار گرفتند. بیماران به دو گروه D -دریافت کننده دکسمدتومیدین- (N=40) و گروه M -دریافت کننده مورفین- (N=40) تقسیم شدند سپس سطح بلوک حسی و حرکتی جهت شروع عمل جراحی، طول مدت بلوک حسی و حرکتی، درجه آرامبخشی با مقیاس Modified Ramsay Sedation Scale و تغییرات همودینامیک در طول مدت عمل جراحی اندازه گیری و ثبت گردید. یافته ها: گروه D نسبت به گروه M زمان رسیدن به سطح بلوک حسی و حرکتی کمتر بود (P<0/001) درجه آرام بخشی در گروه D نسبت به گروه M بالاتر بوده است (P<0.0001) ولی تغییرات همودینامیک و عوارض تنفسی بین دو گروه تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری: دکسمدتومیدین می تواند آرام بخشی مناسب و مطلوبی را با کمترین تغییرات همودینامیک در بیماران تحت تحت بیحسی اپیدورال فراهم آورد. کلمات کلیدی: آرام بخشی، بیهوشی اپیدورال، دکسمدتومیدین، مورفین