بازخوانی رهیافتهای کرامت انسانی در قلمروی اخلاق زیستی
مجله اخلاق زیستی- علمی پژوهشی,
دوره 6 شماره 22 (1395),
13 اسفند 2017
,
صفحه 19-31
https://doi.org/10.22037/bioeth.v6i22.16505
چکیده
زمینه و هدف: اخلاق زیستی به عنوان شاخهای جدید از اخلاق هنجاری کاربردی به تبیین پاسخها و راهبردهای اساسی در مواجهه با پرسشها و چالشهای ناشی از ظهور و بروز فناوریهای نوین زیستپزشکی میپردازد. کاربست موضوعاتی چون شبیهسازی انسانی، سلولهای بنیادی، موجودات شیمری و هیولاگونه، دستکاریهای ژنتیکی و فناوریهای مرتبط با ژن و آزمایشهای زیستپزشکی بر روی آزمودنیهای انسانی، دستمایه مطالعات اخلاق زیستی قرار میگیرد. در این میان، کرامت انسانی به عنوان منشأ کلیه حقهای بشری، جایگاه مهم و خطیری در حوزه اخلاق زیستی و جواز یا ممنوعیت هر گونه رفتار نوپدید در قلمروی فناوریهای زیستپزشکی یافته است.
مواد و روشها: در مطالعه حاضر با بهرهگیری از مطالعات پیشینی در باب کرامت انسانی و با جستجوی واژگان کلیدی مرتبط در منابع نخستین و اصیل، تلاش شده است تا جایگاه کرامت انسانی در گستره اخلاق زیستی مورد تطبیق، تحلیل و ارزیابی قرار گیرد.
ملاحظات اخلاقی: اصول اخلاق پژوهش در جستجوها و استناد به متون و منابع اولیه رعایت شد.
یافتهها: در این جُستار کوتاه، قرائتها و رهیافتهای متفاوت از کرامت انسانی در ارتباط با اخلاق زیستی مورد مطالعه قرار گرفته است: ارزیابیِ قرائت دینمدار که کرامت ذاتی انسان را بازتابی از ویژگی و صفت وجهالله بودن وی میانگارد؛ تقریر قرائتهای فلسفی اعم از سنت وظیفهگرایانه کانتی، رهیافت فایدهگرایانه و نیز رویکرد طبیعتگرایانه، از جمله مباحثی هستند که در این مطالعه علمی مروری، مورد دقت و نقد قرار گرفته است.
نتیجهگیری: در جمعبندی نهایی و در تجمیع رهیافتهای گوناگون، بر اهمیت و نقش کرامت انسانی به عنوان منشأ کلیه حقهای بشری تأکید گردیده، هر گونه تحدید و ممنوعیت در قلمروی اخلاق زیستی، به رعایت و لحاظ ابعاد کرامت در هویت انسانی مستند میگردد.
- اخلاق زیستی؛ حمایت کیفری؛ کرامت ذاتی؛ کرامت الهی؛ وظیفهگرایی؛ فایدهگرایی؛ طبیعتگرایی
ارجاع به مقاله
مراجع
Mosazadeh M. Human dignity and human cloning. Legal Research 1389. 16(11): 252. [Persian]
Evans JH. Cloning Adam’s Rib: a Primer on Religious Responses to Cloning. Pew Report; 2001. Available at: http://www.pewforum.org.
Islami S.H. Human cloning of view, Catholicism and Islam. Qom: Center for Religious Studies and Research; 1386. [Persian]
Pop JP. Evangelium Vitae. 1995. Available at: http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/en/ encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25031995_ evangelium-vitae.html.
Pop JP. Message to Pontifical Academy of Sciences. 1996. Available at: https://w2.vatican.va/ content/john-paul-ii/en/messages/pont_messages/ 1996/documents/hf_jp-ii_mes_19961129_pont-accad-scienze.html.
Bart H, Paul K. Schotsmans. Cloning: The Human as Created Co-Creator? Ethical Perspectives Review 2001; 8: 81.
Vatican’s Mission to the United Nations. Document of the Holy See on Human Cloning. 2004. Available at: http://www.vatican.va/roman_ curia/secretariat_state/2004/documents/rc_seg-st_ 20040927_cloning_en.html.
Macklin R. Double Standards in Medical Research in Developing countries. New York: Cambridge University Press; 2004.
Misbah AH. Cloning between al-Alam and Al. Lebanon. Beirut: Dar Almsryh Albnanyh; 2005. [Arabic]
Odat Allah RA. Cloning In the balance Islam. Jordan, Amman: Dar Osama; 2003. [Arabic]
Amid Hasan. Al-Istinsakh. Majallah al-Fikr al-Arabi 1996; 16(4): 238. [Arabic]
Amir Argomand A. Collection of international instruments on human rights, international documents. Tehran: martyr Beheshti University Press; 1386. [Persian]
Nobahar R. International Declaration on Human Genetic Data: concerns, approaches and compatibility with Islamic views. Journal of Mofid University 1383; 7(3): 86.
Singer P. Report of Human Cloning. New York Times newspaper; 1997. Available at: http://www.nytimes.com/1997/04/16/report/pages/index.html/ 01?_r=1&hp.
Kant I. Moral metaphysics. Translated by Manouchehr Sanei Darreh Bidi. Tehran: Patterns and spreads Negar, Stencils; 1380.
Gurnham D. The Mysteries of Human Dignity and the Brave New World of Human Cloning. Social & Legal Studies 2005; 14(2): 199.
- چکیده مشاهده شده: 165 بار
- PDF دانلود شده: 74 بار