سلامت اجتماعی

زمینه و هدف: شیوع اعتیاد به اینترنت در میان دانشجویان در حال افزایش است. جهت طراحی مداخلات و برنامه های پیشگیری کننده، شناسایی دلایل اعتیاد به اینترنت در میان دانشجویان ضروری می باشد. هدف از این مطالعه تبیین دلایلاعتیاد به اینترنت در دانشجویان دانشگاههای شهر سنندج با استفاده از رویکرد تحلیل محتوا بود.

روش و مواد: در این مطالعهجهت تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد آنالیز محتوا استفاده شد. در سال 1394 از دانشگاههای شهر سنندج 15 دانشجوی مبتلای به اعتیاد اینترنت از طریق پرسشنامه ی اعتیاد به اینترنت یانگ وارد مطالعه شدند. برای جمع آوری اطلاعات 7 مصاحبه فردی نیمه ساختار یافته و 2 بحث گروهی برگزار شد. مصاحبه ها ضبط و تایپ شده و با استفاده از روش آنالیز محتوا تجزیه و تحلیل شدند. صحت و استحکام داده ها از طریق معیارهایی شامل اعتبار، مقبولیت، تأیید پذیری و انتقال پذیری بدست آمد.

یافته ها: آنالیز داده های کیفی در 4 طبقه اصلی ارائه شد: "ویژگی های اینترنت"، " انگیزهها و نیازهای درونی"، "حس ناتوانی"، و "عوامل محیطی". شرکت کنندگان در مطالعه مهمترین دلایل اعتیاد به اینترنت را بیکاری و کمبود سرگرمی و تفریح برای جوانان می دانستند.

نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که علل گرایش به اینترنت و وابستگی به آن نه تنها به دلیل ویژگی های مثبت و جذاب اینترنت بلکه به دلیل عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی می باشد.درگیر کردن متولیان امور دانشجویی و انجام تحقیقات بیشتر در این راستا پیشنهاد میگردد.

زمینه و هدف: امروز، مساله اعتیاد به مواد مخدر، به یک مساله مهم و بحرانی در جهان تبدیل شده است.مطالعه حاضر با هدف اعتباریابی نسخه فارسی پرسشنامه ارزیابی مشکلات اعتیاد به مواد مخدر در گروهی از بیماران روان­پزشکی انجام شد.

روش و مواد: روش مطالعه از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه این مطالعه شامل تمامی بیماران روانپزشکی دارای اعتیاد به مواد مخدر در شهر تهران بود. گروه نمونه‌ شامل 381 نفر (143 زن و 238 مرد) بودند که با روش نمونه‌گيري خوشه­ای چند مرحله­ای از بین مراکز ترک اعتیاد شهر تهران انتخاب شدند. پرسشنامه­های مورد استفاده عبارت بودند از پرسشنامه ارزیابی مشکلات اعتیاد به مواد مخدر بیماران روانپزشکی، پرسشنامه­های غربالگری مصرف مواد و پرسشنامه پیش­بینی بازگشت یا عود. جهت بررسی ساختار عاملی تأییدی مرتبه اول، از روش برآورد کمترین مقدار مجذورات وزن دار (WLS) و برای ارزیابی کفایت برازش مدل با داده­ها، از شاخص­هایRMR ،RMSEA ،CFI ،AGFI ،GFI ، c²/df  و  Dc²  استفاده گردید.

یافته­ها: پرسشنامه ارزیابی مشکلات اعتیاد به مواد مخدر بیماران روانپزشکی در ساختار عاملی مرتبه اول با استفاده از تحليل عاملي تأییدی مورد تأييد قرار گرفت. همین­طور این پرسشنامه از همسانی درونی مناسبی (آلفای کرونباخ، 88/0 و پایایی باز آزمایی در فاصله یک هفته­ای، 76/0) برخوردار بود. این سازه با پرسشنامه غربالگری مصرف مواد و پرسشنامه پیش­بینی بازگشت یا عود از همبستگی مثبت و معنادار برخوردار بود که حاکی از روایی همگرای آن بود.

نتیجه­گیری: مطالعه نشان داد که پرسشنامه ارزیابی مشکلات اعتیاد به مواد مخدر بیماران روانپزشکی از روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است. می­توان گفت این پرسشنامه توان خودگزارش­دهی مفید و کارآمد برای اهداف پژوهشی و تشخیصی در زمینه اعتیاد را دارا است.  

زمینه و هدف: اعتیاد یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی است که سلامت فرد، خانواده و جامعه را به خطر می اندازد. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش عملکرد خانواده در پیش بینی گرایش به مواد مخدر در دانش آموزان 16 تا 19 ساله انجام شد.

روش و مواد: این مطالعه به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری را کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر کرج در سال 93-1392 تشکیل دادند که مشتمل بر 15000 دانش آموز بودند. بر اساس جدولKrejcie and Morgan تعداد اعضای نمونه 375 نفر تعیین گردید که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. گردآوری داده¬ها با استفاده از مقیاس استعداد اعتیاد weed (APS) و ابزار سنجش خانواده Epstein (FAD) انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش¬های همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده گردید و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-18 انجام شد.

یافته ها: يافته ها نشان داد که که مؤلفه های حل مسئله و ابراز عواطف با گرایش به اعتیاد رابطه منفی و معنادار دارند (05/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز بیانگر این بود که مؤلفه های حل مسئله و ابراز عواطف با یکدیگر 074/0 از تغییرات گرایش به اعتیاد را تبیین می کنند.

نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که مولفه های حل مساله و ابراز عواطف از متغیر کارکرد خانواده توانایی پیش بینی گرایش به اعتیاد دانش آموزان را دارند.

زمینه و هدف: تحقیقات پیشین نشان داده است که خدمات درمانی اعتیاد برای زنان، نیازمند شناخت نیازهای روانی مرتبط با زنان است. از اين رو، هدف این مطالعه مقایسه تصویر بدنی، کیفیت خواب و رضایت زناشویی در زنان مصرف کننده مواد و غیرمصرف کننده مواد مي باشد.

روش و مواد: اين مطالعه به صورت علي مقايسه­اي انجام شد. 200 زن شامل 100 زن مصرف کننده مواد و 100 زن غیر مصرف کننده به روش نمونه­گيري در دسترس در شهر اراک در سال 1394 انتخاب شدند. ابزار اندازه گيري شامل مقیاس تصویر تن Fisher (1970)، شاخص کیفیت خواب Pittsburgh (1989) و مقیاس رضایت زناشویی ENRICH (1989) مي باشد. داده­ها با استفاده از آزمون t مستقل مورد تحليل قرار گرفت.

یافته ها: يافته­ها نشان داد تفاوت معناداري بين رضایت­زناشویی (001/0P<) و کیفیت خواب (001/0P<) در زنان مصرف کننده و غیر مصرف کننده وجود دارد. همچنين تفاوت معناداری در متغیر تصویر بدنی (31/0P>) بین این دو گروه مشاهده نشد.

نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که مصرف مواد کیفیت خواب و رضایت زناشویی را در زنان کاهش می­دهد. از این رو این عوامل باید در روند مداخلات درمانی در زنان مصرف کننده مواد مورد توجه قرار بگیرد.

زمینه و هدف: سازگاری در روابط زوجین بر ابعاد گوناگون کیفیت زندگی از جمله سلامت روانی و جسمانی تأثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش تعدیل کننده‌ استحکام من در رابطه بین سبک‌های دلبستگی و سطوح سازگاری زوجین، انجام گرفت.

روش و مواد: تعداد 300 فرد متأهل (150 مرد، 150 زن) در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان مقیاس‌های دلبستگی بزرگسال (AAI)، وضعیت زناشویی Golombok-Rust (GRIMS) و مقیاس استحکام من (ESS) را تکمیل کردند.

یافته ها: سبک‌ دلبستگی ایمن (05/0>P ، 289/0-꞊r) و استحکام من ( 05/0>P، 427/0- ꞊r) با سازگاری زناشویی رابطه مثبت و سبک‌های دلبستگی اجتنابی (05/0>P، 302/0 ꞊r) و دوسوگرا (05/0>P، 251/0꞊r) با سازگاری زناشویی رابطه منفی داشتند. نتایج تحلیل نشان داد که استحکام من فقط در رابطه بین سبک دلبستگی اجتنابی و سازگاری زناشویی نقش تعدیل کنندگی داشت (039/0P=). زوجینی که دلبستگی اجتنابی در خانواده آنان بیشتر بود  اگراستحکام من کمتری داشتند، سازگاری زناشویی در آنان کمتر بود و اگر استحکام من بیشتری داشتند، سازگاری زناشویی در آنان بیشتر بود. بنابراین، یافته‌های پژوهش نشان دادند که سبک‌های دلبستگی و استحکام من توان پیش‌بینی سازگاری زناشویی را دارند.

نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که سبک‌های دلبستگی و استحکام من توان پیش‌بینی سازگاری زناشویی را دارند.

زمینه و هدف: امروزه سلامت چشم اندازی وسیع تر پیدا کرده و به عوامل تعیین کننده غیر پزشکی سلامت توجه ویژه ای می شود. تعیین کننده های اجتماعی سلامت بسیار بیشتر از عواملی مانند عوامل بیولوژیکی سبب ابتلا به بیماری ها
می شوند و در سلامت انسان نقش بسزایی دارند و اگر نادیده گرفته شوند، رسیدن به اهداف سلامتی و برقراری عدالت در سلامت مقدور نیست. این مطالعه به منظور تعیین رابطه بین عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت با دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در شهرستان گنبد کاووس انجام شد.

روش و مواد: این مطالعه از نوع همبستگی و به صورت مقطعی انجام شد. جامعه آماری این مطالعه ساکنین شهر
گنبد کاووس بودند و حجم نمونه 400 نفر بود. ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه بود. جهت تحلیل آماری بین متغیرها از آزمون نمونه های مستقل، همبستگی پیرسون و ANOVA استفاده گردید.

یافته ها: از بین تعیین کننده های سلامت مورد بررسی، متغییرهای وضعیت اقتصادی اجتماعی خانوار (0001/0P<)، سطح تحصیلات سرپرست خانوار (0001/0P<)، بعد خانوار (018/0P<)، اشتغال (003/0P<)، منطقه سکونت (001/0P<) دسترسی به اینترنت (0001/0P<)، انجام ورزش (0001/0P<) و بیمه (0001/0P<) با دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی، به ویژه خدمات دندانپزشکی و انجام چکاپ دوره ای ارتباط معنی دار داشتند.

نتیجه گیری: تعیین کننده های اجتماعی سلامت ارتباط بسیار قوی با دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی دارند. برای کاهش این نابرابری ها در دسترسی به خدمات بهداشتی، توسعه عدالت اجتماعی و اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است.

زمینه و هدف: پیش بینی وضعیت بروز سرطان در سال های آینده مبنای اصلی سیاستگذاری در حیطه سرطان خواهد بود. بدین جهت با توجه به وضعیت حاضر و پیش بینی روندهای تأثیر گذار در 10 سال آینده که در رأس آنها تغییرات جمعیتی و تغییر وضعیت عوامل خطر قرار دارد، ضروری است نمای کلی سرطان در 10 سال آینده تصویر شود.

روش و مواد: در این تحقیق، با رویکرد مروری و مستندات آینده نگاری موجود به خصوص مستندات GLOBOCAN 2012 و مطالعه پیش بینی بار بیماری های ایران در سال 2025، وضعیت سرطان در سال 2025 پیش بینی شده است.

یافته ها: بر اساس مدلسازی های انجام گرفته، به دلیل روند تغییرات جمعیتی و افزایش امید به زندگی در کشور ما، میزان بروز سرطان (بدون در نظر گرفتن سرطان پوست غیر ملانومی)، از تعداد 84800 در سال 2012، به 129700 در سال 2025 خواهد رسید. در واقع 35% افزایش در بروز افراد سرطانی خواهیم داشت. درصد افزایش بروز موارد سرطانی در جنس مرد 33% خواهد بود (از 44838 مبتلا شده به سرطان در سال 2012 به 66642 در سال 2025). در جنس زن این افزایش 37% خواهد بود (از 39991 در سال 2012 به 63067 در سال 2025). 52% افزایش در بروز افراد سرطانی تا سال 2025 مربوط به سنین زیر 65 سال و 48% مربوط به سنین بالای 65 سال خواهد بود. میزان افزایش در سرطان پستان، 34%، کولورکتال 37%، ریه 37%، معده 38%، مری 39% و در لوکمی 28% خواهد بود.

نتیجه گیری: یافته ها نشان داد افزایش بروز ابتلا به سرطان تا سال 2025 در ایران، در مقایسه با جهان قابل ملاحظه است. این نرخ افزایش، در منطقه اروپا بسیار کمتر می باشد. نکته مهم دیگر اینکه روند عوامل خطر مرتبط با سرطان مانند کم تحرکی، اضافه وزن و چاقی، مصرف دخانیات نیز وضعیت مطلوبی ندارد و عدم توجه به کنترل این عوامل می تواند منجر به وضعیت بدتری در آینده گردد.