مقالات پژوهشی اصیل


اثر بخشی طرحواره درمانی هیجانی بر احساس بی لذتی و پریشانی روان شناختی در زنان با تجربه خشونت خانگی: یک مطالعه راهنما

آفرین آقا محمد صادق, منصور علی مهدی, مهدی رضایی (##default.groups.name.author##)

سلامت اجتماعی, دوره 11 شماره 2, 16 September 2024, صفحه 1-13
https://doi.org/10.22037/ch.v11i2.31789

زمینه و هدف: توجه به خشونت خانگی علیه زنان و پیامدهای جسمی و روان شناختی مرتبط با آن، بررسی و شناسایی مداخلات درمانی کارآمد اهمیت بسزایی دارد. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی طرح واره درمانی هیجانی بر احساس بی لذتی و پریشانی روان شناختی در زنان با تجربه خشونت خانگی انجام شد.

روش و مواد: این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه با مشارکت 30 نفر از زنان با تجربه خشونت خانگی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و بهزیستی جنوب غرب استان تهران در سال 1400 انجام شد. نمونه گیری  به شیوه هدفمند انجام شد و مشارکت کنندگان به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش 15 نفر و گواه 14 نفر) گمارده شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه های لذت جویی Snaith-Hamilton و مقیاس پریشانی روان شناختی Kesler قبل و پس از درمان جمع آوری شد. آموزش طرح واره درمانی هیجانی در 12 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یک بار به شیوه انفرادی و مجازی بر اساس پروتکل Leahy برای شرکت کنندگان گروه آزمایش برگزار گردید. گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-24 و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها: در گروه آزمایش میانگین (انحراف معیار) متغیرهای پریشانی روان شناختی از (6/4) 7/22 در پیش آزمون به (5/4) 8/17 در پس آزمون کاهش یافت (001/0=P). ولی خرده مقیاس های تفریح و سرگرمی از (7/1) 3/5 در پیش آزمون به (99/0) 6/7 در پس آزمون (001/0>P)، تعاملات اجتماعی از (1/1) 2/4 در پیش آزمون به (3/2) 4/9 در پس آزمون (001/0>P)، تجربیات حسی از (7/1) 5/4 در پیش آزمون به (7/1) 5/7 در پس آزمون (001/0>P) و نمره کل لذت‌جویی از (5/3) 5/16 در پیش آزمون به (0/3) 7/27در پس آزمون (001/0>P) افزایش یافت. نمره خوردن و آشامیدن در گروه آزمایش قبل و بعد از مداخله تغییری نشان نداد. نمرات گروه گواه در پیش آزمون و پس آزمون تفاوتی نداشت.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد طرحواره درمانی هیجانی احساس بی لذتی و پریشانی روانشناختی در زنان قربانی خشونت خانگی را کاهش می دهد.

زمینه و هدف: اشتیاق تحصیلی با اختصاص زمان، علاقه و انرژی به فعالیت های مربوط به یادگیری تعریف می‌شود. هدف از این تحقیق تعیین تأثیر آموزش محتوای درس آیین زندگی (اخلاق کاربردی) بر اشتیاق تحصیلی دانشجویان دختر دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان در سال 1402 بود.

روش و مواد: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و با  مشارکت 36 نفر از دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان در سال تحصیلی 1403-1402 انجام شد. ابتدا به صورت تصادفی ساده، نمونه‌ای به تعداد 344 نفر انتخاب شدند. سپس مشارکت کنندگان پرسشنامه اشتیاق تحصیلی Fredricks را تکمیل نمودند. از بین آنهایی که نمره بین 25 تا50 (اشتیاق تحصیلی متوسط) داشتند، 36 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شده و بصورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. به گروه آزمایش طی 14 جلسه 90 دقیقه‌ای محتوای درس آیین زندگی آموزش داده شد. سپس مجدداً هر دو گروه به پرسشنامه پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-24 و روش‌های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد.

یافته ها: میانگین (انحراف معیار) سن شرکت‌کنندگان در مطالعه (5/2) 8/20 سال بود. میانگین (انحراف معیار) اشتیاق تحصیلی در گروه آزمایش از (7/4) 7/41 قبل از آموزش به (9/6) 6/43 (001/0>P) بعد از مداخله و در گروه گواه میانگین (انحراف معیار) از (6/2) 9/42 قبل از مداخله به (9/2) 4/45 (001/0>P) بعد از مداخله افزایش یافت.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد که بین خرده مقیاس‌های اشتیاق تحصیلی و در نهایت اشتیاق تحصیلی در بین دانشجویانی که تحت آموزش محتوای درس آیین زندگی (اخلاق کاربردی) قرار گرفتند و دانشجویانی که تحت آموزش قرار نگرفتند، تفاوتی دیده نشد. در مجموع آموزش محتوای درس آیین زندگی بر اشتیاق تحصیلی دانشجویان تأثیری نداشت.