مقالات پژوهشی اصیل


زمینه و هدف: تاب آوری و حساسیت بین فردی از عوامل مؤثر بر سلامت روان و بهزیستی روانشناختی می باشد. لذا این مطالعه با هدف تعیین رابطه بین تمایزیافتگی با تاب آوری و حساسیت بین فردی بر اساس نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان انجام شد.

روش و مواد: این مطالعه به روش توصیفی از نوع همبستگی و تحلیل مسیر انجام شد. تعداد 376 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت در سال 1402 به شیوه در دسترس در این مطالعه مشارکت داشتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه-های تنظیم شناختی هیجان، مقیاس تاب آوری Connor و Davidson، فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود و مقیاس حساسیت بین فردی جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS-24 و Amos-24 به روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر انجام شد.  

یافته ها: میانگین (انحراف معیار) سن دختران (1/3) 8/23 و سن پسران (4/3) 4/23 سال بود. با افزایش تمایزیافتگی، تاب‌آوری افزایش (358/0r=، 001/0=P،) و حساسیت بین فردی کاهش (619/0-r=، 001/0=P،) یافت. همچنین افزایش تمایزیافتگی با افزایش راهبردهای سازش یافته تنظیم شناختی هیجان (308/0r=، 001/0=P،) و کاهش راهبردهای سازش نایافته تنظیم شناختی هیجان (411/0r=-، 001/0=P) همراه بود. راهبردهای سازش نایافته تنظیم هیجان نقش واسطه ای در رابطه بین تمایزیافتگی با حساسیت بین فردی (001/0=P، 056/0-=β) و تاب آوری دارد (001/0=P، 146/0=β) دارد و همچنین راهبردهای سازش یافته تنظیم هیجان نقش واسطه ای در رابطه بین تمایزیافتگی با حساسیت بین فردی (001/0=P،
 078/0-=β) و تاب آوری (001/0=P، 088/0=β) دارد. تمایزیافتگی با میانجی گری راهبرهای تنظیم شناختی هیجان در مجموع 45% واریانس حساسیت بین فردی و 27% واریانس تاب آوری را پیش بینی کرد.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد که تمایزیافتگی بالا با کاهش راهبردهای سازش نایافته و با افزایش راهبردهای سازش یافته تنظیم شناختی هیجان موجب کاهش حساسیت بین فردی و افزایش تاب آوری شد. بر این اساس اجرای مداخلات آموزشی و درمانی با هدف بهبود تمایزیافتگی و مهارت های تنظیم هیجان برای دانشجویان پیشنهاد می شود.

مداخلات مدیریت و کنترل آسم در سطح جهاني، ملي و منطقه‌اي و پیشنهادات اجرایی برای نظام سلامت ایران: مطالعه تطبیقی

کامبیز عباچی زاده, احسان بلادیان, مهدی نجمی, ساسان توانا (##default.groups.name.author##)

سلامت اجتماعی, دوره 10 شماره 6, 1 دی 2024, صفحه 13-24
https://doi.org/10.22037/ch.v10i6.31729

زمینه و هدف: مرور تجربیات کشورها و سازمان‌های مختلف در کنار ارزیابی ابعاد اجرای برنامه مديريت آسم نقش کلیدی در طراحی و اجرای یک برنامه جدید در سطح ملی دارد. هدف مطالعه حاضر، بررسی و مقایسه نحوه اجرای برنامه‌های کنترل آسم در سطح جهانی، ملی و منطقه‌ای و نحوه بکارگیری عوامل مؤثر بر اجرای برنامه در نظام سلامت ایران می‌باشد.

روش و مواد: این مطالعه مقایسه‌ای بر طبق مدلي شامل تعریف، تفسیر، کنارهم گذاری و مقایسه انجام گرفت. مستندات معتبر برنامه‌های کنترل آسم شامل مقالات و انتشارات علمی و گزارش‎‌های رسمی دولتی و سازمانی در سطوح مختلف استخراج شد. اعتبار مستندات هم به لحاظ درونی و بيرونی مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از ابزار استخراج شش بعد اصلی اجرای برنامه های کنترل آسم جمع آوری شد. این ابعاد شامل 1) نهادهای سازمانی برای پیاده‌‌سازی برنامه، 2) نیروی انسانی اجرای مداخله، 3) ماهيت مداخلات، 4) جمعیت هدف، 5)پیامد، و 6) تحلیل هزینه می باشد.

یافته ها: مداخلات پیشنهادی و پیش‌برنده‌های کلیدی برنامه در نظام سلامت ایران شامل 1) اراده سیاسی برای اولویت‌دهی به معضل آسم و حمایت از خدمات اولیه سلامت، 2) بکارگیری راهنمای طبابت بالینی، 3) پاداش متناسب با عملکرد مناسب، 4)تأمین منابع لازم برای ارائه خدمات و سازماندهی، و 5) تأمین نیروی انسانی با نقش‌های تعریف شده، می‌باشد. همچنین ضروری است اقدامات مبتنی بر ویزیت در منزل و مداخلات مدرسه‌محور با توجه به شواهد معتبر موجود مورد‌توجه کامل قرار گیرد. 

نتیجه‌گیری: راهبرد مؤثر اجرای برنامه کنترل آسم در سطح جهانی، ملی و منطقه‌ای از طریق اولویت دادن به نظام خدمات اولیه سلامت، کاملا مشخص و شفاف می‌باشد. توجه به این راهبردها می‌تواند به ارتقا ظرفیت‌ نظام سلامت ایران برای مقابله با آسم به عنوان یک معضل مهم سلامت عمومی کمک کند.

اثربخشي آموزش شفقت به خود بر تاب‌آوری و استرس‌تحصیلی دانش‌آموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین

حسام پورشالچی, معصومه آزموده, سید داود حسینی نسب (##default.groups.name.author##)

سلامت اجتماعی, دوره 10 شماره 6, 1 دی 2024,
https://doi.org/10.22037/ch.v10i6.31768

زمینه و هدف: تا‌‌ب‌آوری، توانایی افراد در سازگاری مؤثر با محیط در معرض عوامل خطرآفرین می‌باشد. سهم زیادی از ناکامی‌های فراگیران، ریشه در استرس دارد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش شفقت به خود بر تاب‌آوری و استرس‌تحصیلی دانش‌آموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین بود.

روش و مواد: مطالعه حاضر به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه با مشارکت 60 نفر از دانش­ آموزان پایه یازدهم دبیرستان‌های پسرانه دارای عملکرد تحصیلی پایین شهر تبریز در سال تحصیلی 1402-1401 انجام شد. نمونه گیری به روش تصادفی خوشه ای انجام و مشارکت کنندگان در یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه گمارش تصادفی شدند. گروه آزمایش یک دوره آموزش شفقت به خود را در 10 جلسه دریافت کرد و گروه گواه نیز همزمان به برنامه‌های عادی کلاسی خود ادامه داد. داده ها با استفاده از پرسشنامه های تاب‌آوری Connor & Davidson و استرس تحصيلي Kohn & Frazer  جمع آوری شده و در نرم افزار آماریSPSS-22  با استفاده از روش های آماری توصیفی و آزمون کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها: میانگین (انحراف معیار) نمرات تاب‌آوری در گروه آزمایش از (5/22) 5/52 قبل از مداخله به (8/16) 6/69 بعد از مداخله افزایش یافت (0/017=P). نمرات استرس تحصیلی در گروه آزمایش از (6/33) 7/79 قبل از مداخله به (18) 1/54 بعد از مداخله کاهش یافت(001/0>P). در گروه گواه تفاوتی بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد آموزش شفقت به خود موجب افزایش تاب‌آوری و کاهش استرس تحصیلی دانش‌آموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین شد.