گفتمان سازی قرآن در جهت مبارزه با رشوه و آسیب های اجتماعی آن
سلامت اجتماعی,
دوره 6 شماره 3,
23 شهریور 2019
,
صفحه 357-370
https://doi.org/10.22037/ch.v6i3.25443
چکیده
مقدمه: از جمله ناهنجاری های اقتصادی که در قرآن به شدت نکوهش شده رشوه و رشوه خواری است که عبارتست از چیزی است که به حاکم و غیرحاکم می دهند تا به نفع رشوه دهنده حکم کند. به طوری که یکی از مهم ترین مفاسد اقتصادی را شکل می دهد که قرآن کریم برای اقتصاد جوامع معرفی نموده است و به شیوع و ترویج آن در جوامع هشدار داده که زمینه فروپاشی جوامع از طریق تضییع حقوق افراد، عدم اجرای عدالت و کاهش توسعه اقتصادی را فراهم می کند. لذا این مطالعه با هدف تعیین آسیب های اجتماعی رشوه از نظر قران کریم انجام شد.
روش و مواد: این مطالعه با به کارگیری شیوه اسنادی و بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی به بررسی مراحل گفتمان سازی قرآن در باب مبارزه با مفسده اقتصادی رشوه و آسیب های اجتماعی آن پرداخته است.
یافته ها: مطالعه نشان داد مهم ترین آسیب هاب اجتماعی رشوه خواری، عدم اجرای عدالت و قانون، عدم توسعه اقتصادی، نارضایتی مردم و زیر سؤال رفتن حکومت و گسترش فعالیت های غیر قانونی می باشد. همچنین گفتمان سازی، طراحی مطلوبیت های اقتصادی تشخیص داده شده بنا بر آموزه های قرآن است تا ارزش ها و هنجارهای قرآنی در جامعه حفظ شود و یک اندیشه دینی به ادبیات رایج جامعه و زندگی مردم تبدیل شود. به این منظور، گفتمان سازی قرآن برای مبارزه با مفسده رشوه به روش تدریجی است که ابتدا با شناخت و معرفی جامعه آغاز شده و سپس با تبلیغ و الگوسازی ارزش ها و فرهنگ سازی و تبیین پیامدها به گفتمان سازی پرداخته است.
نتیجه گیری: برای شکل گیری هر تغییر اساسی در جامعه باید با برنامه و به صورت تدریجی جلو رفت و اقدامات سریع و بی برنامه، هیچ تأثیر عمیق و پایداری نمی تواند داشته باشد. قرآن در راستای گفتمان سازی در ارتباط با مبارزه با رشوه و رشوه خواری، به صورت تدریجی و برنامه ریزی شده و گام به گام پیش رفته است
- گفتمان سازی، رشوه، قرآن کریم، مانع اجرای عدالت، مانع توسعه اقتصادی
ارجاع به مقاله
مراجع
ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه. بیروت: انتشارات دار احیاء التراث العربی، 1422ق.
طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق سید احمد حسینی، جلد اول. بی جا: انتشارات مکتبه مرتضویه، 1367ش.
آقا گل زاده، فردوس، تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1385ش.
جمعی از نویسندگان، پگاه حوزه. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی قم، 1376ش.
اسکندری، محمدرضا، اهمیت و جایگاه گفتمان سازی در منظومه فکری رهبری. بی جا: انتشارات بصیرت، 1393ش.
آقا گل زاده، فردوس، غیاثیان مریم، «رویکردهای غالب در تحلیل گفتمان انتقادی»، مجله زبان و زبان شناسی، ش1، ص39-54، 1386ش.
نورزاد، مجتبی، جرایم اقتصادي در حقوق کیفري ایران، تهران: نشر جاودانه، 1386 ش.
خمینی، روح الله، تحریرالوسیله، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، بی تا.
محقق حلی، شرایع الاسلام، تهران: انتشارات استقلال، بی تا.
خویی، ابوالقاسم ،مصباح الفقاهة، تحقیق محمدعلی توحیدی، بی جا: بی نا، بی تا.
معرفت، محمدهادی، تعلیق و تحقیق حول کتاب القضا، بی جا: بی نا، بی تا.
مغنیه، محمدجواد، تفسير كاشف، قم: بوستان کتاب، 1378ش.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: ناشر دارالکتب اسلامیه، 1374ش.
ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب. قم: ادب الحوزه، 1405ق.
زحیلی، وهبةبن مصطفی، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، بیروت: دارالفکر المعاصر، 1418ق.
قرشی، علی اکبر، احسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت، 1377 ش.
حسینی همدانی، سید محمد، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تحقیق محمدباقر بهبودی، تهران. انتشارات لطفی،1404ق.
طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: اسلام، 1378ش.
طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفترانتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه،1374ش.
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، محقق رضا ستوده، تهران: فراهانی، 1360ش.
طالقانی، محمود، تفسیر پرتوی از قرآن، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1362ش.
جعفری، یعقوب، تفسير كوثر، قم: ناشر هجرت، 1376ش.
فاضل، مقدادبن عبدالله، کنزالعرفان، تهران: انتشارات مرتضوی، 1373 ش.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ قرآن. بیروت: انتشارات دارالقلم، 1412ق.
هاشمی رفسنجانی، اکبر، تفسیر رهنما، قم: بوستان کتاب، 1386ش.
فرکلاف، نورمن، تحلیل انتقـادی گفتمان، ترجمه فاطمه شایسته پیران. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1379ش.
کاشانی، فتح الله، منهج الصادقين فى الزام المخالفين، تهران:کتابفروشی علمی، 1337ش.
طوسی، محمدبن حسن، التبیان، بیروت: داراحیاء التراث العربی، بی تا.
عاملی، ابراهیم، تفسير عاملى تحقیق علی اکبر غفاری، تهران: انتشارات صدوق، 1360ش.
اصغری، محمد، بررسی فقهی حقوقی رشوه و احتکار، تهران: نشر اطلاعات، 1377ش.
نسایی، سنن نسایی، بیروت: دارالفکر، 1348ق.
حرّ عاملی، محمدبن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت(ع). بیروت دار احیا التراث العربی، 1414ق.
انصاری، مرتضی، المکاسب، قم: دارالذخایر، 1375ش.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1403ق.
بروجردى، حسين، أحاديث الشيعة، تهران: بی نا، 1387.
کاظمی، فاضل، مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام، بی جا: بی نا، بی تا.
سیوری، مقدادبن عبدالله، کنزالعرفان فی فقه القرآن، ترجمه عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، تهران: مکتبه المرتضویه، بی تا.
پاینده، ابو القاسم، نهج الفصاحه، تهران: دنیای دانش، ۱۳۸۲ش.
دستغیب، عبدالحسین، گناهان کبیره، قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین قم، 1389ش.
نوری، حسین، مستدرک الوسائل، بیروت: موسسه آل بیت احیا التراث، 1408ق.
محمدی ریشهری، محمد، میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، 1375ش.
حلی، ابن ادریس، السرائر، قم: موسسه انتشارات اسلامی، 1411ق.
متقی الهندی، کنزالعمال، تحقیق بکری حیانی بیروت موسسه الرساله، 1409ق.
مک دانل، دایان، مقدمه ای بر نظریه گفتمان، ترجمه حسینعلی نوذری. تهران: بی نا، 1383ش.
سید قطب، تفسير فى ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق، 1412ق.
کلینی، محمدبن یعقوب، کافی، قم: دارالحدیث للطباعه و النشر، بی تا.
انصاریان، حسین، تفسير حكيم، قم: دارالعرفان، بی تا.
جمعی از نویسندگان، فساد مالی و اقتصادی، ریشه ها پیامدها پیشگیری و مقابله. تهران: موسسه تحقیقات تدبیر اقتصاد، 1382ش.
صدوق محمدبن علی، ثواب الاعمال، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، بی نا، 1392ش.
یعقوبی، احمدبن یعقوب،تاریخ یعقوبی، قم: بی نا، 1379ش.
بهره مند، مهدی، تدوین برنامه مبارزه با فساد و ارتقای سلامت در نظام اداری، تهران: معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، 1388ش.
- چکیده مشاهده شده: 374 بار
- PDF دانلود شده: 106 بار