آگاهی از منشور حقوق بیمار، میزان رعایت آن از دیدگاه پرستاران و عوامل مؤثر بر آنها در شهر کرمان
مجله تاریخ پزشکی - علمی پژوهشی,
دوره 5 شماره 17 (1392),
24 اسفند 2014
,
صفحه 37-62
https://doi.org/10.22037/mhj.v5i17.5795
چکیده
مقدمه: یکی از مهمترین اصول پرستاری احترام به حقوق انسانی و تکریم شأن بیماران است و پرستاران یکی از اصلیترین ارکان دفاع حقوق بیمار در بیمارستانها هستند. با افزایش آگاهی آحاد جامعه، بیماران نیز بیش از پیش نسبت به رعایت حقوق خود در بیمارستانها توجه نشان میدهند. آگاهی از منشور حقوق بیمار و فراهمسازی شرایطی برای تأمینکنندگان خدمات درمانی جهت رعایت این حقوق امری ضروری میباشد.
روش: این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی به روش توصیفی ـ مقطعی با هدف بررسی آگاهی پرستاران شاغل در بیمارستانهای آموزشی شهر کرمان از منشور حقوق بیمار و دیدگاه آنان درباره میزان رعایت این حقوق و تعیین عوامل مؤثر بر آگاهی و میزان رعایت این حقوق در سال 1391، اجرا گردید. نمونههای پژوهش را 282 نفر از پرستاران که به روش سهمیهای انتخاب شده بودند، تشکیل دادند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای پژوهشگر ساخته مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک و 40 گویه جهت ارزیابی آگاهی و رعایت این حقوق، بوده است.
یافتهها: میانگین نمره آگاهی پرستاران از منشور حقوق بیمار (19/0±68/0) بالاتر از متوسط و 67% از پرستاران نمره آگاهی خوب کسب کردند. از نظر 8% از شرکتکنندگان میزان رعایت منشور حقوق بیمار خوب بوده است. پرستاران با کسب میانگین نمره (65/0±09/4) میزان رعایت حقوق را خوب دانستهاند. بین آگاهی پرستاران از منشور حقوق بیمار و میزان رعایت این حقوق از دیدگاه آنان، ارتباط معنیدار آماری مشاهده گردید (05/0p≤). پرستاران آگاهتر معتقد بودند حقوق بیمار بیشتر رعایت میشود. متغیر شرکت در کلاسهای آموزش حقوق بیمار با میزان آگاهی پرستاران ارتباط معنیدار آماری نشان داد (05/0p≤) و متغیرهای شرکت در کلاس اخلاق و آموزش حقوق، درخواست مدیران برای رعایت حقوق بیمار و گروه سنی بالای 40 سال با میزان رعایت حقوق از دید پرستاران ارتباط مثبت معنیدار داشتند (05/0p≤).
نتیجهگیری: آگاهی پرستاران از منشور حقوق بیمار از حد متوسط بالاتر و میزان رعایت این حقوق از دیدگاه آنان نیز در حد خوب است، لیکن پرستاران ناآگاه از منشور حقوق بیمار میتوانند به طور جدی موجبات نقض حقوق بیمار و عدم رضایت آنان از سیستم بهداشت و درمان را فراهم آورند. از طرف دیگر تأثیر مثبت آموزش بر نمره آگاهی و نیز آموزش و درخواست مدیران برای رعایت حقوق بیمار بر نمره رعایت، میتواند یکی از راهکارهای مؤثر برای رعایت بیشتر حقوق بیمار در بیمارستانها باشد. با توجه به خود اظهاریبودن دادهها، انجام پژوهش برای سنجش آگاهی و میزان رعایت حقوق توسط کادر درمانی از دیدگاه مصرفکنندگان سیستم خدمات درمانی (بیماران) امری ضروری به نظر میرسد.
- منشور حقوق بیمار؛ آگاهی؛ رعایت حقوق بیمار؛ عوامل مؤثر؛ دیدگاه پرستاران
ارجاع به مقاله
مراجع
منابع فارسی:
آصفزاده، س. مرشد، ه. کلانتری، ز. (1384 ش.). ارزیابی منشور حقوق بیمار و موازین اخلاقی در مراکز آموزشی درمانی تابعه دانشگاه علوم پزشکی قزوین و ارائه راهکارهای مداخلهای مناسب. کنگره اخلاق زیستی. صص 8-221.
بصیری مقدم، ک. بصيری مقدم، م. مسلم، ع ر. عجم زيبد، ح. جمال، ف. (1390 ش.). آگاهی بیماران و کارکنان گروه پزشکی از منشور حقوق بیمار و میزان رعایت آن در یکی از بیمارستانهای آموزشی گناباد. افق دانش فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی گناباد. دوره اول، شماره هفدهم، صص 55-45.
پارساپور، ع. باقری، ع. لاریجانی، ب. (1388 ش.). منشور حقوق بیمار. ویژهنامه مجله اخلاق و تاریخ پزشکی. صص 47-39.
پارساپور، ع. کاظم، م. ملکافضلی، ح. علاالدینی، ف. لاریجانی، ب. (1388 ش.). بررسی نگرش بیماران، پزشکان و پرستاران بیمارستانهای نمونه آموزشی درمانی، خصوصی درجه یک و درمانی دولتی در خصوص ضرورت رعایت مفاد منشور حقوق بیمار در سال 1385. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی. سال دوم، شماره چهارم، صص 90-79.
جولایی، سودابه. (1385 ش.). مقدمهای بر منشور حقوق بیمار و پیشنهاداتی برای توسعه آن در ایران. خلاصه مقالات دومین کنفرانش بین المللی اخلاق پزشکی تهران دانشگاه علوم پزشکی تهران.
حسنیان، مرضیه. (1387 ش.). رعایت حقوق بیمارن توسط کادر درمانی در بیمارستانهای دانشگاهی شهر همدان از نقطه نظر بیماران. چکیده مقالات دومین کنگره بینالمللی اخلاق پزشکی تهران.
حسینیان، م. (1384 ش.). نگرش پرستاران در زمینه رعایت حقوق بیماران در بیمارستانهای شهر همدان. مجله تحقیق در پرستاری و مامایی اصفهان. شماره بیست و هفتم، صص 8-21.
درگاهی، حسین. اسحاقی، شبنم. (1386 ش.). مطالعه تطبیقی منشور حقوق بیمار در کشورهای منتخب با کشور ایران. مجله دیابت و لیپید ایران. صص 8-91.
رنگرز جدی، ف. ربیعی، ر. (1384 ش.). میزان رعایت منشور حقوق بیماران در بیمارستانهای دولتی کاشان. بهبود. سال اول، شماره نهم، صص 9-66.
سرباز، مریم. (1382 ش.). مطالعه تطبیقی منشور حقوق بیمار در کشورهای منتخب. مجله حقوق پزشکی. دوره سی و ششم، شماره دهم، صص 201-196.
سلیمی، ق. یارمحمدیان، م بلوچستانی اصل، م. (1385 ش.). آگاهی و رعایت منشور حقوق بیمار توسط کارکنان مراکز درمان تأمین اجتماعی استان اصفهان. مدیریت اطلاعات سلامت. شماره دوم، جلد سوم، صص 20-16.
عباسی، م. رشيديان، ا. عرب، م. اميني، ه. حسيني، م. (1386 ش.). نگرش پزشکان، پرستاران و بیماران بستری در بیمارستانهای منتخب روانپزشکی شهر تهران در مورد حقوق بیماران روانی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. سال سوم، شماره شانزدهم، صص 80-172.
عرب، م. زارعی، ا. (1386 ش.). آگاهی مدیران بیمارستانهای دولتی شهر تهران از حقوق بیمار. فصلنامه علمی پژوهشی سلامت. دوره دهم، شماره دوازدهم، صص 27-7.
عرب، م. زارعی، ا. حسینی، م. (1389 ش.). آگاهی از حقوق بیمار و رعایت آن از دیدگاه بیمار: مطالعهای در بیمارستانهای دانشگاهی شهر تهران. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات پزشکی. دوره هشتم، شماره دوم، صص 86-77.
عرب، م. زارعی، الف. (1387 ش.). تعیین آگاهی مدیران بیمارستانهای خصوصی شهر تهران از حقوق بیمار و عوامل مؤثر بر آن. فصلنامه پایش. سال هشتم، شماره اول، صص 30-25.
علیاکبری، فاطمه. طاهری، فاطمه. (2007 م.). بررسی میزان رعایت حقوق بیماران از دیدگاه پرستاران در بیمارستانهای آموزشی شهرکرد. خلاصه مقالات اولین همایش بینالمللی اخلاق پزشکی تهران.
کلروزی، ف. دادگر، ف. زارعیان، آ. (1389 ش.). رضایتمندی بیماران از عملکرد تیم بهداشتی درمانی در زمینه رعایت مفاد منشور حقوق بیمار. مجله طب نظامی. دوره دوازدهم، شماره سوم، صص 8-143.
محمدی، ع. (1377 ش.). بررسی آگاهی و نگرش پرستاران نسبت به حقوق قانونی بیمار پرستار. همایش پرستار و قانون. صص 6-161.
مصدق راد، ع-م. اثنی عشری، پ. (1383 ش.). آگاهی بیماران و پزشکان از حقوق بیمار و رعایت آن در بیمارستان شهید بهشتی اصفهان. مجله آموزش در علوم پزشکی. دوره یازدهم، صص 53-45.
مقرب، مرضیه. (1382 ش.). بررسی میزان رعایت منشور حقوق بیمار در بخشهای داخلی جراحی بیمارستان امام رضا (ع) بیرجند. خلاصه مقالات اولین همایش سراسری منشور حقوق بیمار دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی فسا.
ملکشاهی، ف. (1387 ش.). بررسی میزان احترام به محدوده قلمرو و حقوق بیماران در بیمارستان شهدای عشایر خرمآباد. چکیده مقالات دومین کنگره بینالمللی اخلاق پزشکی تهران.
ناصری، ر. پروان، ک. مظاهری، ا. محمدی، ر. جهانشیر، م. (1387 ش.). میزان رعایت حقوق بیماران از دیدگاه پرستاران و بیماران در مراکز درمانی شهر تبریز. چکیده مقالات دومین کنگره بین المللی اخلاق پزشکی تهران.
نصریانی، خ. فرحنیا، ف. نصریانی، ف. (1386 ش.). بررسی رعایت حقوق بیمار از دیدگاه پرستاران شاغل در بیمارستانهای شهر یزد. مجله علمی پزشکی قانونی. دوره اول، شماره سوم، صص 7-33.
هوشمند، ع. جولایی، س. مهرداد، ن. بحرانی، ن. (1385 ش.). آگاهی پرستاران شاغل در بیمارستانهای آموزشی شهر تهران از حقوق بیمار و عوامل تسهیلکننده این حقوق از دیدگاه آنها. مجله دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران. دوره دوازدهم، شماره دوم، صص 66-57.
وسکویی اشکوری، خ. کریمی، م. اثنی عشری، ح. کهن، ن. (1388 ش.). بررسی میزان رعایت حقوق بیمار در بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1387. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی. سال دوم، شماره چهارم، صص 53-47.
منابع انگلیسی:
Dehghan-Nayei, N. Aghajani, M. (2010). Patients' Privacy and Satisfaction in the Emergency Department: A Descriptive Analytical Study. Nurse Ethics. 17 (2): 167-77.
Kuzu, N. Ergin, A. Zencir, M. (2006). Patients awareness of their rights in Developing country. Public Health. 120 (4): 290-6.
Ledo, R. Salas, L. Gonzalez, M. Rodríguez, T. Sánchez, M. Ranz, M. Juncosa, S. Tejero, P. Sancho, A. Trías, E. Fontanet, M. Pérez, M. Manaut, R. López, A. Rodríguez, P. Calero, A. Asenjo, MA. (1998). The Rights of the Hospital patients: the Knowledge and perceptions of their Fulfilment on the part of the Professional, the Group in Catalonia of the Spanish Society of care for the Health Services. Rev Clin Esp. 198 (11): 730-35.
Leino-Kilpi, H. Kuttu, K. (1995). Patients' Rights in Hospitals: An Emperical Investigation in Finland. Nurse Ethics. 2 (2): 103-13.
Leino-Kilpi, H. Välimäki, M. Dassen, T. Gasull, M. Lemonidou, C. Schopp, A. Scott, PA. Arndt, M. Kaljonen, A. (2003). Perceptions of Autonomy, Privacy and Informed Consent in the Care of Elderly People in Five European Countries: General Overview. Nurse Ethics. 10 (1): 18-27.
Lemonidou, C. Merkouris, A. Leino-Kilpi, H. Valimaki, M. Dassen, T. Gasull, M. Scott, PA. Tafas, C. Arndt, M. (2003). A comparison of Surgical Patients' and Nurses' of Autonomy, Privacy and Informed Consent in Nursing Interventions. Clinical Effectiveness in Nursing. 2 (7): 73-83.
Mallik, M. (1997). Advocacy In Nursing: A Review of Literature. Journal of Advanced Nursing. 25 (1): 130-8.
Merakou, K. Dalla-Vorgia, P. Garanis-Papadatos, T. Kourea K. (2001). satisfying Patients Rights: A Hospital Patients survey. Nursing Ethics. 8 (6): 499-509.
Woogara J. (2005). Patients Rights to Privacy and Dignity in the NHS Nurse stand. 19 (18): 33-7.
Zulfikar, F. Ulsoy, MF. (2001). Are Patients Aware of Their Rights? A Turkish Study. Nursing Ethics. 8 (6): 487-97.
- چکیده مشاهده شده: 3517 بار
- PDF (English) دانلود شده: 1853 بار